Poskića wukony tež industrijnym kupcam

Dienstag, 27. August 2019 geschrieben von:

Z wěcywustojnosće a rumoweho potenciala hłowneje dźěłarnje předewzaća Łužiske hórnistwo a energija (LEAG) měli přichodnje tež industrijni kupcy lěpšinu měć. Hladajo na wobzamknjeny kónc wudobywanja brunicy w Němskej chcedźa tak dźěłowe městna za­wěsćić­.

Hrozy hišće dlěši dźěłowy čas

Dienstag, 27. August 2019 geschrieben von:

Budyšin (SN/at). Zakoń wo dźěłowym času­ njesmě so znjewužiwać, warnuje Dźěłarnistwo Cyrobizny, požiwadła a hosćency (NGG) w Drježdźansko-Kamjeničanskim regionje. NGG powołuje so na „monitor nadhodźin“, kotryž je institut Pestel w jeho nadawku zestajał. Dźěławi w Budyskim wokrjesu nadźěłachu loni nimale 4,4 miliony nadhodźin, z toho 2,4 miliony njepłaćene.

Po wobličenju instituta Pestel njebu 44 procentow wšitkich w hóstnym přemysle Budyskeho wokrjesa nadźěłanych nadhodźin płaćenych. 39 procentow dźěłowych městnow tohole wobłuka pak su mi­nijoby, za kotrež njeje při­zasłužba zakonsce scyła dowolena.

Nastupajo dźěłowy čas dźe NGG Sakskeje do ofensiwy. Z kampanju „#fairdient“ podpěruje dźěłarnistwo nimale 5 000 dźěławych w hotelach a hosćencach Budyskeho wokrjesa. Wšako hrozy jim nimo zhubjeneje mzdy njepłaćenych nadhodźin dla dalši problem: Zwjazk němskich hotelow a hosćencow Dehoga tłóči na to, zo měło zwjazkowe knježerstwo wšědny maksimalny dźěłowy čas na 13 hodźin rozšěrić, NGG kritizuje.

Ze Slepjanskej wosadu so zwjazana čuje

Freitag, 23. August 2019 geschrieben von:

Monika Kuhlee wodźi wopytowarjow po geoparku Mužakowskeho zahorka

Monika Kuhlee čaka njesćerpnje na kóždeho wopytowarja. Rady so wona na wodźenjach prašenjam zajimcow wěnuje. „Zahajam zarjadowanje stajnje hakle potom, hdyž smy wšitcy hromadźe, tak zo móža wšitcy informacije sćěhować“, wujasnja wodźerka po přirodźe a krajiny geoparka UNESCO Mužakowski zahork (Faltenbogen). Runje nětko přihotuje so wona na wodźenje pod hesłom „Doł Nysy ze wšitkimi pjeć zmysłami dožiwić“, zo by wopytowarjam w nadawku wo­krjesneje ludoweje uniwersity Sprjewja-Nysa z regionalnym stejnišćom w Grodku (Spremberg) kónčinu Mužakowskeho zahorka pokazała.

Přichodnymaj knježerstwomaj

Donnerstag, 22. August 2019 geschrieben von:

Choćebuz (SN). Choćebuska wobswětowa skupina je wčera žadanja potrjechenych z wuhlowych jamow we Łužicy přichodnymaj knježerstwomaj w Braniborskej a Sakskej wozjewiła. „Nowe wudo­by­wanske kónčiny kaž Wjelcej II a wo­sebite polo Miłoraz maja so hnydom wuzamknyć a wot dźěłacych brunicowych jamow wuchadźace problemy bjez dlijenja pomjeńšić“, zjima Renej Šuster.

Dohromady su potrjecheni nowymaj knježerstwomaj Braniborskeje a Sakskeje wosom resp. jědnaće žadanjow napisali. Na přikład dźe wo pomjeńšenje Wochožanskeje a Janšojskeje jamy, wo rjado­wanje naslědnych kóštow, wo iniciatiwu Zwjazkoweje rady, změnić hórski zakoń wo wobběh wody. „Přez lěta sej hižo žadamy přichodne jamowe jězory, tež při Wochožanskej jamje, tak přeplanować, zo přidatnych wuparnych stratow dla so njedostatk wody we wobłuku Sprjewje njepřiwótři. Po suchim lěće 2018 měli sej krajni politikarjo tematiku wuwědomić. Jězory so přez lětstotki wuskutkuja, tu njeměli krótkodobne dobytki koncerna LEAG rólu hrać“, rěka w zdźělence wobswětoweje skupiny.

Nowa papjerowa twornja z dobrym přikładom

Mittwoch, 21. August 2019 geschrieben von:

Grodk (JoS/SN). Projektny nawoda twarskeho projekta twornje za papjeru Hamburger Rieger w Grodku Uwe Amann přewodźa mjeztym hižo třeće twarnišćo na tamnišim industrijnišću. Prěni raz nawjedowaše wón twar prěnjeho papjer­nika. Po tym slědowaše milinarnja za narunanske paliwa. Nětko je Porynčan třeći króć we Łužicy, zo by tu swoju wědu a zamóžnosće pokazał a rozłožił.

Twarnišćo je gigantiske. Zakładny kamjeń noweje twornje su před lětom połožili. Bórze chcedźa tam zběhanku, takrjec połčas, swjećić, a klětu ma wšitko hotowe być. Su-li dźěłaćerjo a monterojo dale tak spěšni, njebudźe to problem. Hač do nowembra chcedźa hruby twar zakónčić. Potom zahaja kónčnu fazu na twar­nišću. Wot minjeneje póndźele montuja paralelnje hižo papjerowu mašinu, z Finskeje pochadźacu. Přiwšěm su hišće dalše nastroje trěbne, kotrež pódla hoberskeje mašiny natwarja. Cyłkowne kóšty projekta wučinjeja něhdźe 370 milionow eurow.

Šansy su dobre

Mittwoch, 21. August 2019 geschrieben von:

Budyšin (SN/BŠe). W Budyskim wokrjesu maja šulscy wotchadnicy hišće dobre šansy, wukubłanske městno w twarstwje dóstać. Firmy přizjewjeja 72 swobodnych městnow, kaž industrijne dźěłarnistwo twarstwo-agrar-wobswět (BAU) wuchodneje Sakskeje zdźěla. Po cyłej Sakskej je po­ informaciji dźěłoweje agentury w bran­ši hišće 500 městnow njewobsadźenych. „Wukubłanje na mulerja, ćěslu abo dróhotwarca njezaruča jenož dobru mzdu, ale skići zdobom solidnu perspektiwu do přichoda“, wuswětla předsyda dźěłarnistwa Peter Schubert, při čimž toho­runja na potrjebu socialnych bydlenjow zhladuje. „Jeničce z pomocnikami žana chěža njenastawa.“ Tež hladajo na ponowjenje pućow, železniskich čarow a twarjenjow je potrjeba fachowcow wulka.

Dale a wjac wody so wuparja

Mittwoch, 21. August 2019 geschrieben von:

Choćebuz (dpa/SN). Suchota pohórnistwowe jězory na juhu Braniborskeje chětro poćežuje. Po trochowanju knježerstwa budźe tam wuparjenje wody přichodne lěta wo dwaceći procentow přiběrać. To wujewja małe naprašowanje braniborskich Zelenych.

Tuchwilu wuchadźeja zamołwići z lětneho wuparjenja 2,97 kubiknych metrow wody na sekundu po cyłkownej, něhdźe 12 500 hektarow wulkej přestrjeni jězorow. Po kóncu wudobywanja brunicy ma to 15 000 hektarow być. Potom budźe wuparjenje wody 3,57 kubiknych metrow na sekundu wučinjeć. „W tym zwisku je njerozumne, čehodla přeco hišće žadyn koncept za wobhospodarjenje łužiskich jězorow njepředleži“, kritizowaše minjeny štwórtk wobswětopolitiski rěčnik frakcije Zelenych w Braniborskim krajnym sejmje Benjamin Raschke.

Hižo měsacy ćerpi Łužica pod ekstremnej suchotu, a połoženje rěkow je jara napjate. W dwutydźenskim rytmusu schadźuje so tuž skupina fachowcow, kotřiž połoženje wokoło wody posudźuja. Přichodnje budźe trjeba, wodu za Sprjewju a biosferowy rezerwat Błóta składować.

Rezoluciju schwalili

Dienstag, 20. August 2019 geschrieben von:

Drježdźany (SN). Prezidenća rjemjeslniskich komorow na wuchodźe Němskeje žadaja sej wot politikarjow, jenake žiwjenske poměry na wuchodźe a zapadźe. Wotpowědnu rezoluciju su woni na swojim posedźenju minjeny štwórtk a pjatk w Greifswaldźe schwalili. „Znajemy dosć přikładow, hdźež je aktiwna hospodarska a přisydlenska politika ze statnym spěchowanjom na wuchodźe Němskeje wulki wuspěch žnjała“, potwjerdźi pre­zident Drježdźanskeje rjemjeslniskeje komory Jörg Dittrich.

Prócowanja njeměli so jenož na wulke města koncentrować, ale dyrbjeli tež wjesne kónčiny na wuchodźe Němskeje, kaž na přikład Łužicu, zapřijeć. Rjemjeslniske komory žadaja sej wjetše inwe­sticije za wutwar wobchadneje infrastruktury a lěpše poskitki bliskowobchadnych srědkow. Tež na spěšniši internet měło so dźiwać. Dale wuprajeja so komory za slědźenske instituty we wuchodnych zwjazkowych krajach.

Program za polěpšenje regionalneje hospodarskeje struktury měło knježerstwo přiměrić a komunalnu hospodarsku infrastrukturu spěchować.

Z nowymi a starymi technologijemi so zeznajomić

Mittwoch, 14. August 2019 geschrieben von:

Budyšin (CS/SN). Na wosebite zarjado­wanje je w Budyšinje tamniša wotnožka Drježdźanskeho Centruma za elektroniske kubłanje a technologiju (EBZ) pře­prosył. Wot wčerawšeho hač do pjatka přewjeduja tam camp elektronikarjow-nowačkow. Nowe wukubłanske lěto je so 1. awgusta započało a dwanaće młodych muži prěnjeho wukubłanskeho lěta so we wobłuku wokrjesneho rjemjeslnistwa Budyšin na campje wobdźěla. Zaměr je nawučić jich prěnje kroki w praksy. K tomu słušeja zakładna wěda wo mjenach najwšelakorišich gratow runje­ tak kaž tradicionalne kmanosće, kaž cynić. Małe zawody často dosć resursow nima­ja, zo móhli wučomnikam zakłady rjemjesła dosahajcy posrědkować.

Dźensa móžachu so wučomnicy na přikład wuspytać w twarjenju lětadła – małeho wězo. Tak dyrbjachu izolaciju kabla wotstronić, koporowy grót po zakładźe rysowanja do formy lětadła přinjesć atd. Z pomocu solarneje cele hodźeše so propeler skónčnje ćěrić. Wučomnikam z dobrej radu poboku steješe Maik Nischalke.

Stróža (SN/BŠe). W Sakskej plahuja dźeń a wjac maka. Běchu-li to w lěće 2016 hišće 104 hektary, je so płonina loni na cyłkownje 155 hektorow rozšěriła. Lětsa je so tež agrarne drustwo Zdźěrjanska holanska farma na to zwažiło a rostlinu plaho­wało. Biosferowy rezerwat Hornjołužiska hola haty je při tym podpěra a přewodźa. Pod idealnymi wjedrowymi wuměnjenjemi, kaž Philipp Schlachte z agrarneje towaršnosće zdźěla, su tam nětko mak žnjeli. Na třoch hektarach role je holanska farma podłu přirodoweje dožiwjenskeje šćežki „Hućinjanske haty a Olbaski jězor“ wosebity mak Dubina za pječenje wusyła. Mjeztym zo je zawod dźensa jenički tajki w regionje, běchu mak w Hornjej Łužicy hižo prjedy raz plahowali, biosferowy rezerwat infor­mu­je. „Nětko přepruwujemy, hač ma pło­dowa družina pod dźensnišimi wikowanskimi, hospodarskimi a klimatiskimi wuměnjenjemi scyła šansu so přesadźić“, rozprawja sobudźěłaćerka rezerwata Eva Lehmann.

Neuheiten LND