Helmut Mark, Erhard Kunaschk, Gerhard Polling a Willi Dschietzig stejachu tehdy wosrjedź swojeho powołanskeho žiwjenja. „Woni dźěłachu w tak mjenowanej suchej słužbje Hórnikečanskeje briketownje. Při rozbuchnjenju su woni žiwjenje přisadźili“, powěda Günter Hančka wo 16. měrcu 1978. Dźensa 70lětny Kulowčan bě na městnje 16 lět připrawowy mašinist w mokrej słužbje. Na tradicionalnej nutrnosći za znjezboženych hórnikow na dnju swj. Borbory, 4. decembra, je wón w kapałce dźensnišeho muzeja Hórnikečanska Energijowa fabrika z ně­hdźe 30 dalšimi přitomnymi na to spominał. Jako kolega a katolik je jemu to wažne. Dwacety raz su nutrnosć swjećili. Na gitarje je přitomnych přewodźał Simon Riedlecker, student Weimarskeje Hudźbneje wysokeje šule „Franz Liszt“. Nimale 900 mjenow znjezboženych hórnistwa we łužiskim rewěrje – a to wot lěta 1849 hač do dźensnišeho datěrowane – je na taflach w kapałce zwěčnjenych. Dźeń swj. Borbory, škitneje patronki hórnistwa, hórnikow a mrějacych w hodźinje smjerće, na nich dopomina.

Birkenstock w regionje inwestuje

Montag, 10. Dezember 2018 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Zhotowjer črijow Birkenstock chce něhdźe štyri miliony eurow do swojeje Bernstadtskeje twornje w Zhorjelskim wo­krjesu inwestować. Hač do kónca lěta 2019 ma tam chemiski centralny labor nastać, kaž předewzaće minjeny pjatk zdźěli. Tak móža sobudźěłaćerjo dochadźace materialije na přikład na škódne maćizny pruwować.

W planowanym 500 kwadratnych metrow wulkim twarjenju móhło sydom přistajenych něhdźe 6 000 analyzow wob lěto přewjesć. Po informaciji předewzaća Birkenstock w Bernstadće wšitke trěbne wudźěłki za črije, kaž zaspinaki, sami zhotowjeja. Tuchwilu pak zepěraja so na eksterne analyzy pruwowanskich institutow. Kaž direktor za kwalitny management pola Birkenstock Andreas Ludwig rjekny, móža so hladajo na nowy labor „wšitkich eksternych přepytowanjow kompletnje wzdać. Zhromadne dźěło budźe so potom přede­wšěm na specielne analyzy wobmjezować, kotrež su na pruwowanske pječaty wusměrjene.“

Stejnišćo předewzaća Birkenstock w Zhorjelskim wokrjesu je najwjetše a zhladuje­ na wuspěšne wob­chodnistwo.

Ličby přewšo zwjeselace

Montag, 10. Dezember 2018 geschrieben von:

Budyšin (SN/BŠe). Statistiska rozprawa Budyskeho hospodarstwa wo třećim kwartalu 2018 so jara derje čita. W žanym měsće po cyłej Sakskej njeje podźěl přistajenych tak wulki kaž w sprjewinym měsće. Na 1 000 wobydlerjow zličichu statistikarjo 665 k socialnemu zawěsćenju winowatych dźěłaćerjow. W Budy­šinje zasydlene předewzaća registruja zdobom wjetše wobroty hač w Lipsku a Drježdźanach. Přerěznje docpěchu wone w lěće 2016 wobrot něhdźe 1,18 milionow eurow, z čimž leži město Budyšin jasnje nad sakskim přerězkom. Jenož w Kamjenicy su zawody w samsnym času wjace wobrota nadźěłali.

Zo so Budyšin na dobre hospodarske stejnišćo wuwiwa, pokazuje so tež na ličbje ludźi, kotřiž wšědnje do sprjewineho města na dźěło jězdźa. Cyłkownje 18 281 přistajenych je lětsa w juniju sem na dźěło dojězdźowało.

Ličba bjezdźěłnych so tohorunja pomjeńša. Bě-li jich w juniju před dźesać lětami 3 300, zli­čichu lětsa w samsnym měsacu jenož hišće 1 789 ludźi bjez dźěła.

Dale zwjesela, zo mjenje wobydlerjow Budyšin a wokolinu wopušća.

Na wyše jězbne płaćizny so dojednali

Donnerstag, 06. Dezember 2018 geschrieben von:

Budyšin (SN/BŠe). Z busom abo ćahom po puću być so w kónčinje zaměroweho wobchadneho zwjazka Hornja Łužica-Delnja Šleska podróši. Přičina toho su wyše wobhospodarjenske kóšty wobchadnych předewzaćow. Jeničce w prěnich dźewjeć měsacach lěta 2018 su so personalne kóšty wo tři procenty a energijowe wo dźewjeć procentow zwyšili.

Jednaćelka towaršnosće Regionalbus Hornja Łužica zwr Andrea Radtke je na wutornym posedźenju ZVON w Budyšinje argumenty wobchadnych předewzaćow radźićelam přednjesła a wo to prosyła, moderatnemu zwyšenju płaćiznow přihłosować, čemuž wotpowědowachu. Po dwěmaj lětomaj konstantnych płaći­znow maja sobujěducy wot klětušeho awgusta přerěznje 4,05 procentow wjace za swoju jězdźenku płaćić. Jednora jězba w měsće so wot nětko 1,50 eurow na 1,60 eurow podróši. W regionalnym wobchadźe maja kupcy tohorunja z podróšenjom wot 1,50 na 1,60 eurow ličić. Płaći­zna tarifoweje jednotki přiběra wot 27 na 29 centow.

Dobre rozrisanje za wšěch potrjechenych

Mittwoch, 05. Dezember 2018 geschrieben von:

Wuskidź (JoS/SN). Dokal budźe železniska čara mjez Běłej Wodu a Rěčicami přepołožena, stej Němska železnica a pře­dewzaće Łužiska energija a milinarnje (LEAG) tydźenja wozjewiłoj. Wudobywanja brunicy w Rychwałdskej jamje dla je naprawa trěbna a w brunicowym planje tež hižo předwidźana. Wobě přede­wzaći twjerdźitej, zo stej dobry kompromis našłoj, wo kotrychž bu w juliju hišće chětro diskutowane. (SN rozprawjachu.)

Tydźenja přewjedźechu w Rěčicach infor­maciske zarjadowanje, dźeń po tym dalše. „Cyłkownje 35 zajimcow je přišło, zwjetša wobsedźerjo lěsow. Wjesni wobydlerjo njejsu wot přepołoženja čary wulce potrjecheni“, měnješe fachowa referentka za komunikaciju Němskeje železnicy Susann Holtorp. W Holi, wjesnym dźělu Wuskidźe, to hinak wupada, štož so tež na zajimje ludźi pokazuje. Wjes njebudźe wot čary hižo přeprěkowana, tež nic komandatura wojerskeho zwučowanišća Zwjazkoweje wobory. Stare hatnišćo njebudźe tohorunja noweje železniskeje trasy dla wobćežene.

Jednaja z Maju

Mittwoch, 05. Dezember 2018 geschrieben von:
Kulow (SN). Čłonojo dźěłarnistwa Ku­low­skeho mebletwarca Maja su so wčera na hłowne dypki nastupajo tarifowe jedna­nja dojednali. Nimo žadanja, zo ma dźěłarnistwo IG metal wuchodneje Sakskeje z tamnišim jednaćelstwom jed­nać­, steji tarif drjewoweje a kumštnomaći­znoweje industrije w srjedźišću. Kaž prěni społnomócnjeny dźěłarnistwa na wuchodźe Sakskeje Jan Otto zdźěli, zhladuje Kulowski zawod na mjeztym dołhu a dobru tradiciju jako zhotowjer meblow za IKEA. To ma so nětko w sprawnych mzdach wotbłyšćować. Hižo před połdra lětom su w předewzaću Maja zawod­nu radu wolili. Wot toho časa je so tam hladajo na sobupostajowanje něštož­kuli změniło a polěpšiło.

Niskomzdowa kalamita

Mittwoch, 05. Dezember 2018 geschrieben von:
Ze zawodnej radu su w Kulowskej meblowej tworni Maja sobupostajowanje w předewzaću zawjedli, štož je DGB Sakskeje spočatk septembra z druhim městnom swojeho sobupostajowanskeho myta připóznał. Nětko namołwja dźěłarnistwo IG metal wuchodneje Sakskeje jednaćelstwo Maje k tarifowym jednanjam. Krok je logiski. Čehodla njeměli tež sobudźěłaćerjo Kulowskeho zawoda lěpšiny přestrjenjoweho tarifoweho zrěčenja drjewoweje a kumštnomaćiznoweje industrije Sakskeje wužiwać? Hnydom pak so přećiwk jewi: Dotalnych mjeńšich mzdow sobudźěłaćerjam dla bě zawod Maja na wikach swoju nišu našoł. Nětko so někotryžkuli boji, zo bychu z wyšej mzdu wobšěrniše nadawki, kaž na přikład za přede­wzaće IKEA, a tak na kóncu tež dźěłowe městna wohrožene byli. Tónle strach wuwědomja ći cyłu niskomzdowu kalamitu. Zawodne sobupostajowanje pak zdobom rěka, ćežke naležnosće zhromadnje rozrisać, tež w tworni Maja. Axel Arlt

Minirenty hroža wjace ludźom

Dienstag, 04. Dezember 2018 geschrieben von:

Budyšin (SN). W Budyskim wokrjesu hrozy chudoba w starobje, a to we wjetšim rozměrje hač dotal wočakowane. Toho­ boji so dźěłarnistwo Žiwidła, po­žiwadła a hosćency (NGG). 34 000 dźěłopřijimarjow w Budyskim wokrjesu by wuchadźejo ze swojeje dźensnišeje mzdy jenož rentu pod statnym zakładnym zawěsćenjom dóstało. A to, bychu-li so po 45 dźěłowych lětach na wuměnk podali. Kaž dźěłarnistwo NGG informuje, je 27 procentow dźěławych w Budyskim wo­krjesu wot toho potrjechenych.

Próh za „Hartz IV w starobje“ wučinja w Budyskim wokrjesu aktualnje 704 eura měsačnje. Při tym su bydlenske kóšty wobkedźbowane. To wuchadźa z rentoweje analyzy Hannoverskeho PESTEL-instituta, hdźež wuhódnoćichu za dźěłarnistwo NGG hamtske statistiki.

Woteběra-li přerězna renta hač do lěta 2030 na jenož hišće 43 procentow dochodow, móhła ličba wot chudoby wohroženych rentnarjow w Budyskim wo­krjesu přichodnje jasnje rozrosć. Wědomostnicy rěča potom wo 40 000 ludźoch z rentu pod statnym zakładnym zawěsćenjom po 45 přinoškowych lětach.

Michael Isensee z Němskeho chlěboweho instituta a Worklečanski pjekar Michael Šlapa (wotlěwa) staj wčera w Kamjencu wosuški wjacorych Kamjenskich a wokolnych pjekarnjow pruwowałoj. Posudźowałoj staj wonaj mjez druhim wonkowny napohlad, wonkownu worštu, mjechkosć ćěsta, kak wosušk wonja a nic na kóncu aroma. Foto: Feliks Haza

Dźěłowe wiki w Hornjej Łužicy dale stabilne

Dienstag, 04. Dezember 2018 geschrieben von:

Budyšin (CK/SN). W Hornjej Łužicy bě w nowembru 17 842 bjezdźěłnych registrowanych. To je 20 mjenje hač měsac do toho. Tak je bjezdźěłnosć w regionje samo spočatk zymneho počasa hišće raz snadnje woteběrała, kaž rjekny tele dny Ilona Winge Paul. Ale tež prěnje přizjewjenja bjezdźěłnych, kotřiž sezony dla wupowědźenje dóstachu, dyrbjachu hižo zregistrować. Jednaćelka za operatiwne naležnosće Budyskeje agentury za dźěło skedźbnja na pjenjezy za krótkodźěło. Tónle instrument je so jako atraktiwna alternatiwa k pušćenju sobudźěłaćerjow wopokazał. Tak móža firmy přez zymu swojich fachowcow zdźeržeć. Kwota bjezdźěłnosće w Hornjej Łužicy cyłkownje wučinja 6,3 procenty. Rozdźěle pak sahaja wot 3,5 procentow w Kamjencu hač do 8,2 procentow w Běłej Wodźe. Z wulkim wotstawkom slěduje Zhorjelc z 10,8 procentami, jeničkej dwucyfrowej kwotu w dźěłozarjadniskim wobwodźe.

Neuheiten LND