Poskitk prózdninarjam je wulki
W prózdninach maja mnohe zarjadnišća wosebite poskitki. Za šulerjow, kotřiž hort, abo dźěći, kiž pěstowarnju wopytuja, su to wobohaćenja wšědneho dnja w zarjadnišćach.
Kamjenc/Budyšin/Wojerecy (SN/MiR). Ducy po Łužicy napadnu na mnohich městnach plakaty ze žrawcom. Muzej Zapadneje Łužicy w Kamjencu wabi z nimi na wosebitu wustajeńcu pod hesłom „Žrawcy – rubježnicy w běhu milionow lět“. Dźěći wot šěsć do dwanaće lět móža so, wuhotowane z kartu, do žiwjenskeho ruma žrawcow podać. Po puću wočakuja je łoskoćiwe prašenja. Su-li cil docpěli, namakaja tež pokład. Wosebje narodninarjo budu so nad poskitkom wjeselić. Wšako móža po wobhladanju wustajeńcy w muzeju tam ze swojimi přećelemi swačić.
Na slědach prjedownikow
Slepjanscy šulerjo sej na projektowym dnju blišu domiznu wotkryli
Lennox Schnabel, Finn Seeliger, Lucien Herrgesell a Annemarie Frömer – wšitcy štyrjo dźewjećlětni – su so hižo dlěje na synowe žně wjeselili. Połni wočakowanjow su woni na statok Hanza Šustera w Trjebinje podali. 16 šulerjow rjadownje 3A Slepjanskeje zakładneje šule „Dr. Marja Grólmusec“ wěnowaše so we wobłuku njedawneho projektneho dnja w předmjeće wěcna wučba temje „Wuknjenje něhdy“ a „Žiwjenje burow něhdy“. „Runje na statoku Hanza Šustera móžachu jara praktisce wuknyć. Předmjetaj wěcna wučba a serbšćina hodźitej so derje ze sobu zwjazać“, podšmórny rjadowniska wučerka Silwija Zajcowa. Wona podawa na šuli serbšćinu, němčinu, matematiku a wěcnu wučbu.
Serbskorěčnu zhromadnosć tworić
Budyšin (SN/MiR). Rěčne lěhwo je kóždolětnje kruty wobstatk dźěławosće Serbskeho šulskeho towarstwa. „Lětsa mějachmy tak wjele přizjewjenjow, zo dyrbjachmy někotrym zajimcam samo wotprajić. Hižo w februaru su byli wšitke městna wuknihowane“, zdźěli na naprašowanje SN koordinatorka SŠT Marlis Młynkowa. Towarstwo trjeba za rěčne lěhwo lědma wabić. Přiwšěm wupójsnu w serbskich šulach stajnje plakat wo zarjadowanju. Wšako je hłowny zaměr přebytka, wutworić dźěćom serbskorěčny rum a jim tak dožiwjenjapołne prózdninske dny w serbskej atmosferje poskićić.
„Zaměr poskitka je, wobdźělnikam dać składnosć, přez cyły čas přebytka serbsce rěčeć a na te wašnje rěčne kmanosće rozšěrić, zdobom pak tež serbsku zhromadnosć tworić“, praji Marlies Młynkowa. Hižo ze zahajenjom noweho šulskeho lěta dochadźeja přizjewjenja staršich, zdźěla šulerjo sami zazwonja. Tež na internetnej stronje SŠT je přizjewjenje móžne. Załožba za serbski lud projekt jako inowatiwne rěčne lěhwo spěchuje, a to z 90 procentami. Tak maja starši zapłaćić za cyły přebytk 170 eurow.
Nastawki wo žonach jako křižerjach namakała
Lipsk (LW/SN). Wot lěta 1996 přewostaja Załožba za serbski lud stipendije za nawuknjenje serbšćiny studentam z wuchodneje a južneje Europy. W běhu tychle wjace hač 20 lět su mnozy wědomostnicy a aktiwni studenća ze słowjanskeho wukraja móžnosć wužiwali, sej serbšćinu přiswojić. Wosebje aktiwni na tymle polu su studenća z Pólskeje a Čěskeje, hdźež su zwiski k Serbam tradicija a hač do dźensa traja. Stipendij zmóžnja na jedne lěto planowany studij serbšćiny na Instituće za sorabistiku Lipšćanskeje uniwersity. Na kóncu swojeho stipendiatneho lěta dyrbi podpěrowany projekt předstajić, na kotrymž je w tym času dźěłał.
Srjedźnošulski dźeń na Njepilic statoku
Na Njepilic statoku w Rownom je so spočatk julija wotměł serbski srjedźnošulski dźeń Slepjanskeje wyšeje šule „Dr. Marja Grólmusec“. Při rjanym wjedrje je wjace hač 190 dźěći na dźewjeć wšelakorych stacijach swoju wědu wo serbskej rěči a kulturje pohłubšiło abo so při sporće wucychnowało.
Stacije wuhotowali su wučerjo wyšeje šule a tež někotři eksterni partnerojo. Tak wjedźeše fararka Jadwiga Malinkowa šulerjow po Rownjanskim kěrchowje a je jim ponowjene serbske narowne kamjenje předstajiła. Šulski socialny dźěłaćer Benjamin Schulze kombinowaše serbske tradicije ze sportowymi wubědźowanjemi. Dalše móžnosće běchu nawuknyć bantowu reju, wić ranku abo zaběrać so ze serbskimi medijemi.
Na staciji geocaching dyrbjachu so šulerjo z pomocu GPSa orientować a wosom dypkow na dworje namakać. Tam čakachu wšelakore nadawki a hódančka na skupiny. Šula dóstawaše při tym tež pomoc wot nawody Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala Budyšin Michała Cyža.
Ličić z Łuskačom
Stawizny Židow w srjedźišću
Zhorjelc (SN). Šulerjo z wobeju pobrjohow Nysy w němsko-pólskim měsće Zhorjelcu/Zgorzelecu maja so w zhromadnych dźěłarničkach z kulturu a dóńtom němskich Židow zeznajomić. Zhromadne dźěło ze spěchowanskim kruhom synagogi je dźěl partnerstwoweho zrěčenja we wobłuku programa Interreg Europskeje unije. Wo tym je powěsćernja dpa wčera rozprawjała, powołujo so na zdźělenku Zhorjelskeho měšćanskeho zarjadnistwa.
Wotpohladane mjez druhim je wutworić mjezy překročacu kubłansku syć we wobłuku regionalnych stawiznow. Nimo toho maja so wjetše rěčne a kulturne kompetency wutworić. Wutwarić chcedźa wučbne šćežki w bywšim lěhwje wójnskich jatych Stalag VIII, kotrež je na woběmaj stronomaj, kaž tež archiw zarjadować. Dale je předwidźane předležace dokumenty rjadować, do kataloga zapisać a konserwować.
Saněrowana Zhorjelska synagoga ma wosebity přewodnik po wustajeńcach dóstać. Nastać matej tohorunja filmaj wo stawiznach Židow a jich synagogow w měsće hač do lěta 1939.
Dźěći swjatk wobohaćili
Hesło lětušeho, na Kralec statoku wuhotowaneho wosebiteho festiwalneho zarjadowanja sobotu popołdnju bě „W kraju wjesołych dźěći“. Kaž je to mjeztym z tradiciju, dorost Smjerdźečanskeje rejwanskeje skupiny popołdnjo zahaji. Wjelelětny choreograf ćělesa Dieter Wendisch swojich chowancow cyle po potrjebje a profilu „wulkich“ rejwarkow a rejwarjow wukubłuje. Zaměr je, Smjerdźečanam wobstajnje derje přihotowany a bjezposrědnje zasadźenjakmany personal zaručić. Charakterej cyłka wotpowědnje steji reja jasnje w srjedźišću. Ćežišćo programa běchu starobje dźěći přiměrjene choreografije. Najwažniše zdachu so prawe kroki a skoki być, hač nětko we wjetšej formaciji abo po porikach. Młodźi wuměłcy přeswědčichu z kedźbyhódnej synchronitu a poměrnje zrałym wuměłskim wurazom. Wosebje zwjesela, zo je zajim na kubłanskim poskitku wočiwidnje wulki: Tuchwilu skutkuje w dorostowym cyłku 20 holcow a hólcow.
Sorabistika w Lipsku trjeba perspektiwu
Lipsk (LW/SN). Irski prezident Michael D. Higgins je spočatk julija Uniwersitu Lipsk wopytał. Bě to wizita we wobłuku zhromadneho wopyta štyrjoch němskich městow, nimo Lipska tež Berlina, Frankfurta nad Mohanom a Würzburga. Lipsk bu za srjedźišćo studija mjeńšinowych rěčow wuzwoleny.
Nimo Higginsa witaše rektorka Lipšćanskeje uniwersity prof. Beate A. Schücking ministra za wonkownu politiku Irskeje Simona Coveneyja, wulkopósłanca Irskeje w Němskej Michaela Collinsa a dalšich sobudźěłaćerjow diplomatiskeho korpsa kaž tež sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) a Lipšćanskeho wyšeho měšćanostu Burkharda Junga (SPD).
Pisanosć Łužicy pokazali
Chrósćicy (SN/BŠe). Hudźba a reje we Łužicy su přewšo pisane. To dožiwichu přihladowarjo dorostoweho programa pod hesłom „W raju wjesołych dźěći“, kotryž bě Rěčny centrum WITAJ sobotu popołdnju na Kralec statoku organizował. Zahajiło je jón dwanaće młodych porow Smjerdźečanskeje rejwanskeje skupiny, kotrež dopokazachu, zo njetrjeba so kulturne ćěleso wo dorost starosćić. Chór Chróšćanskeje zakładneje šule pod nawodom Marhaty Cyžec-Korjeńkoweje přednjese na to spěwy z lěta 2016 wušłeje knihi „Marka, Janko, pójtaj won“. Poradźena bě premjera. Solistce běštej Luiza Hermanec a Helena Smolic. W běhu třihodźinskeho programa je tež dźesać skupin Łužičanki Serbskeho ludoweho ansambla swój rejwanski talent na jewišću pokazało. Wutrobny přiklesk žnějachu tohorunja dźěći a maćerje Drježdźanskeho towarstwa Stup dale, kotrež běchu prěni raz přinošk za festiwal spřihotowali. Mali wuměłcy najwšelakorišeje staroby su z wulkim lóštom a wjesolom přazu předstajili.
