Towarstwo Serbski kulturny turizm (SKT) so zaměrnje z wutwarom a kwalifikaciju kolesowarskeje šćežki „Serbske impresije“ zaběra. Bianka Šeferowa je so pola předsydy towarstwa Pětra Brězana wo dźěławosći SKT informowała.

Kajke bě lěto 2023?

P. Brězan: Loni bě za towarstwo přewšo zajimawe. W Delnjej Łužicy mamy nětko wosobu, kotraž so wo srědki ze změny strukturow stara. A tuž wotkrywaja so nowe móžnosće w zwisku z modelowymi naprawami. Tak dźěłachmy na kolesowarskej šćežce „Łužiske impresije“, postajichmy něhdźe 500 kilometrow dołhu čaru, kotraž powjedźe po Hornjej a Delnjej Łužicy. Čara změje 50 do 60 z wobsahami pjelnjene stacije, hdźež móža so zajimcy wuspytać, připosłuchać abo sej něšto wobhladać.

Što je wužadanje lětsa?

Runje dźensa před 90 lětami narodźi so w Pěskecach do dźěłaćerskeje swójby serbski spěwar-solist-bariton Pawoł Šołta. Čas swojeho wuměłskeho skutkowanja měješe so po słowach: „Praj ze spěwom, što začuwaš, a žněješ zawěsće dźaka“. Do chuduškeje swójby narodźeny – nan bě we wójnje a wójnskej jatbje –, dožiwi Pawoł w Smječkecach w dalokej ­měrje zbožowne dźěćatstwo. Po šuli wjedźeše jeho puć do Löblec blidarnje we Worklecach, hdźež nawukny powołanje blidarja. W februaru 1952 zakónči swoje wukubłanje z wobstatym pruwowanjom.

Wot 1. nowembra je Trjebinski wjesnjanosta Robert Sprejz oficialnje w swojim zastojnstwje. Hižo do toho bě wón hamtski rjadowar. Wo wobsahach jeho dźěła a wo wužadanjach w prěnich sto dnjach po wólbach je so z nim Andreas Kirschke rozmołwjał.

Knježe Sprejzo, bě přewzaće zastojnstwa wjesnjanosty kusk kaž do zymneje wody skočić?

R. Sprejz: Tak móžeš to rjec. Njewědźach dźě, što na mnje čaka. Hnydom na spočatku mějachu so wjacore twarske nadawki přepodać a próstwy wo spěchowanje zapodać. Do wjele temow dyrbjach so najprjedy zanurić.

Kajke je zhromadne dźěło z gmejnskej ­radu?

R. Sprejz: Jara konstruktiwne a z respektom zwjazane. Wězo su tež rozdźělne měnjenja, ale wo nich rěčimy. Mi je wažne, zo su radźićeljo stajnje zapřijeći a zo knježitej pola nas wotewrjenosć a transparenca.

Što sće dotal za hospodarske spěchowanje docpěć móhł?

R. Sprejz: Z rjemjeslniskej komoru sym wo zasydlenju firmow rěčał. Jako hospodarske spěchowanje tohorunja wobhladuju, zo dóstanu po móžnosći domjace firmy nadawki w gmejnje. ­Aktualnje na přikład saněrujemy w Trjebinje towarstwowy dom.

Homeopatija bě a je horce železo, wo kotrymž so pospochi wadźa. Nastorkej ministra Lauterbacha, chorobne kasy njeměli wotpowědne wašnja „hojenja“ kaž tež krjepki, tinktury a pastile hižo płaćić, su wočakujomne reakcije sćěhowali. Zeleni boja so zhubić dźěl swojich antropozofiji přichilenych wolerjow a so namjetej spřećiwjeja. CDU pokročuje na swojim puću do populizma a je sej mjeztym wočiwidnje nimo „alternatiwnych faktow“ tež „alternatiwnu medicinu“ wotkryła. Za stajnymi blidami nadal a z wulkej werwu a hišće wjetšej ekspertizu najwšelakoriše wobłuki do jednoho hornca tykaja, z(a)měšejo nětkle „přirodnu medicinu“, „hojensku pedagogiku“ a ideologiju zežidšenja, kotruž bě jeje załožer-wunamakar něhdy bjezmała biblisce „přijał“. A njeje-li wuwzaćnje raz Robert Habeck na wšěm wina, potom tči cyle wěsće lóza, hrozna farmaindustrija za tym, wšako chce předewšěm: zasłužić – cyle hinak, hač „potency“ wutřasowacy zhotowjerjo homeopatiskich „medikamentow“, kotřiž swoje produkty sami pruwuja a mjeztym často z pokazku na „móžne podpěranje hojenja“ za nje wabja.