pjatk, 11. apryla 2025
Cliff Stevens Band, kanadiska koryfeja blues rocka, je tuchwilu z turneju ducy po Europje. Dźensa, pjatk, je z hosćom na jewišću Dźěžnikečanskeje Kotołnje. Kmótřa w duchu formacije wokoło gitarista-spěwarja, po kotrejž je skupina pomjenowana, su mjez druhim Eric Clapton, Stevie Ray Vaughan a Johnny Winter. Foto: PR/Cliff Stevens

štwórtk, 13. februara 2025

Dźensa před 80 lětami, 13. februara 1945, bu z najzrudnišim dnjom za saksku stolicu Drježdźany. Dotal njebu wulkoměsto nad Łobjom, kotrež bě swojich krasnych baroknych twarow dla swěto­znata metropola, wot ameriskich a jendźelskich lětadłow bombardowane. ­Sowjetska armeja steješe hižo sto kilometrow wuchodnje nad łužiskej Nysu, hdyž aliěrowane komanda přikaza Drježdźany přez bombardowanje zničić. Dwě hodźinje do połnocy 13. februara k 14. dnju tutoho měsaca zahaji so hoberski nalět ameriskich a jendźelskich wójnskich lětadłow na z ćěkancami z wuchodneje Němskeje a ze zranjenymi wojakami přepjelnjene wulkoměsto.

Hodźinje dołho mjetachu bomby na Stare a Nowe město a na dalše bydlenske wobwody Drježdźan. Domy so sypnychu a palachu so, tohorunja hasy, dróhi a naměsta, dokelž so tež palace bomby na město mjetachu. Rano zahe 14. februara docpě dalša žołma lěta­dłow město a tak cyły druhi dźeń dale a tež hišće 15. februara Drježdźany ­njesměrnje bombardowachu. Dohromady 3 450 bombowcow wospjet na město lećeše a swoje mordarske bomby ­mjetaše.

pjatk, 11. apryla 2025
11. jutrownika 1790 narodźi so pozdźiši farar Handrij Lubjenski w Rachlowje pod Čornobohom do swójby zahrodnika a hajnika. Po maturje w Budyšinje studowaše w Lipsku ewangelsku teologiju. Zhromadnje ze sobustudentom Bjedrichom Adolfom Klinom (1792–1855) wožiwi Serbske prědarske towarstwo, sta so z jeho předsydu a knihownikom. Po studiju bě dwě lěće wučer w Lipsku. Wot 1817 bě lětdźesatk diakon Budyskeje Michałskeje wosady, wot 1827 do 1831 jeje farar a po tym pastor primarius – prěni farar – Pětroweje wosady w měsće. Handrij Lubjenski bě jedyn z prěnich zbudźerjow serbskeho narodneho wozrodźenja. Wón wudźeržowaše styki z načolnymi čěskimi a słowakskimi slawistami. Lubjenski je 1821 a 1825 serbsku bibliju znowa wudał a 1839 serbske kěrluše. Z jeho pjera su wjacore kěrluše. Štyri jeho prědowanjow buchu pod titulom „Jězus w domje pobožnych“ po jeho smjerći 1847 ćišćane. Na Krajnostawskim wučerskim seminarje je Lubjenski serbšćinu wuwučował. Wón zemrě 19. nalětnika 1840 w Budyšinje a bu na Tuchorju pochowany. Jeho row z narownym pomnikom a wulkim křižom je zachowany. Manfred Laduš

pjatk, 11. apryla 2025

Jutrownu póndźelu woswjeći nestor serbskich basnikow, lawreat Myta Ćišinskeho Benedikt Dyrlich, swoje pjećasydomdźe­saćiny. Ludowe nakładnistwo Domowina je składnostnje jubileja wudało tři nowinki wjelestronskeho awtora: słuchoknihu „Cu­za hospoda“ z powědkami, čitanymi wot awtora sameho, zwjazk z esejemi a přizjewjenjemi k słowu „Nachklänge – Dozynki“ a dalšu němsko-serbsku zběr­ku basnjow a lyriskeje prozy „Sicheltage – Serpowe dny“. Poslednjej wudaći předstaješe LND na lětušich Lipšćanskich knižnych wikach swojim wopytowarjam.

Zběrka „Sicheltage – Serpowe dny“ změje 24. apryla w Smolerjec kniharni knižnu premjeru, a to wuwzaćnje hižo we 18 hodź.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND