Wjac ćahow do stolicy
Budyšin. Wot spočatka apryla pojědźe na kóncach tydźenja wjace ćahow z Budyšina směr Drježdźany. Sobotu zasadźa jedyn přidatny, njedźelu samo štyri dalše ćahi. Tak zaruča zaměrowy zwjazk ZVON, zo kóždu hodźinu spěšny ćah do Biskopic a wottam dale do Drježdźan jědźe. Jězba wšak budźe dróša, dokelž zwjazk VVO płaćizny jězdźenkow wot 1. apryla wo něhdźe 6,9 procentow powyši.
Ze Zhorjelca do Würzburga
Zhorjelc. Dr. Daniel Morgenroth, intendant Gerharta Hauptmannoweho dźiwadła Zhorjelc-Žitawa, so „z wosobinskich přičin“ po štyrjoch lětach z Łužicu rozžohnuje. Po wčera wozjewjenej zdźělence nastupi Morgenroth wot hrajneje doby 2026/2027 intendantstwo dźiwadła Mainfranken we Würzburgu. Wotpowědny rozsud bě tamniša měšćanska rada hižo minjeny štwórtk wobkrućiła.
LEAG w čěskich rukach
Budyska wokrjesna nalutowarnja towarstwa wuspěšnje podpěra
Budyšin (SN/BŠe). Towarstwa trjebaja stajnje zaso podpěru, zo móhli swoje projekty zwoprawdźić. Program Budyskeje wokrjesneje nalutowarnje pak jim mjeztym hižo šěsć lět zmóžnja pjenjezy w tak mjenowanym crowdfundingu zběrać. „Před šěsć lětami hišće nichtó dale njewědźeše, što crowdfunding je a kak to funguje. A nětko je region wo 500 000 eurow bohatši, přetož dźakowano platformje 99 škričkow (99 Funken) Budyskeje wokrjesneje nalutowarnje a wjace hač 3 600 podpěraćelam su so pjenjezy za powšitkownowužitne projekty nahromadźili“, nowinska rěčnica nalutowarnje Simone Bär wčera zdźěli. Njeje pak přeco jednore, projekt na platformje 99 škričkow nastajić, zajimawe stawizny powědać a ludźi wo tym přeswědčić, zo towaršnostny angažement jenož z pomocu mnohich podpěraćelow funguje. Ale móžno to je, a tuž wšeje prócy hódne. „Mamy telko wulkotnych a rozdźělnych wuspěšnych předewzaćow, kotrež směmy na našej platformje přewodźeć. Na naše towarstwa w regionje smy jara hordźi“, Simone Bär zwurazni.
Marko Šiman, zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje
Zasadnje njejsym za to, přichodnym generacijam nowy dołh napołožić, kotryž dyrbja wone potom wotpłaćić. Problemy Němskeje móžemy tež z mjeńšim zadołženjom zrjadować. Wažne pak tež je, projekty na dobro Łužicy zwoprawdźić a tak dźěłowe městna zachować. Klimowe zaměry do wustawy zapisać je njetrjebawše. Dnjowa politika njesłuša do zakładneho zakonja.
Elaine Jenčec, zapósłanča CDU w Sakskim krajnym sejmje
Je łoskoćiwa wěc, hladajo na přichodne generacije dołh w tajkej wysokosći brać. Swět pak je so změnił, hospodarstwo bywa słabše, a wójna w Ukrainje je wužadanje. Rozsudne je, zo so pjenjezy do transformacije inwestuja, nic do subwencijow. Knježerstwo ma hišće lěpje konkretizować, za čo srědki nałožuje.
Philipp Werš, sobustaw Budyskeho wokrjesneho předsydstwa CDU
Wojerecy (SN/tb). Serbscy šulerjo ze serbskeju wyšeju šulow z Ralbic a Worklec su so wčera na wubědźowanju w předmjeće hospodarstwo, technika a domjacnosć we Wojerecach wobdźělili. 12 šulerjow je so tam mjez sobu měriło. Wobdźěleni šulerjo mějachu składnosć, pod wubědźowanskimi wuměnjenjemi nazhonjenja zběrać. Tole jich kaž tež wučerjow motiwuje, so sylnišo z wobsahami techniskeho a hospodarskeho kubłanja rozestajeć.
Wubědźowanje wobsteješe z teoretiskeho a praktiskeho dźěla. Na kóncu předstajichu produkt před jury. Prěni třo šulerjo ze šulow, za kotrež je Budyski zarjad za šulu a kubłanje (LaSuB) zamołwity, smědźa so na regionalnym wurisanju w Drježdźanach wobdźělić. Třeće městno wudoby sej Sulšečan Cornelius Korch z Ralbičanskeje wyšeje šule. 21. meje smě so wón na krajnym wubědźowanju wobdźělić. Jemu wjele zboža a wuspěcha!
Wjac ćahow do stolicy
Budyšin. Wot spočatka apryla pojědźe na kóncach tydźenja wjace ćahow z Budyšina směr Drježdźany. Sobotu zasadźa jedyn přidatny, njedźelu samo štyri dalše ćahi. Tak zaruča zaměrowy zwjazk ZVON, zo kóždu hodźinu spěšny ćah do Biskopic a wottam dale do Drježdźan jědźe. Jězba wšak budźe dróša, dokelž zwjazk VVO płaćizny jězdźenkow wot 1. apryla wo něhdźe 6,9 procentow powyši.
Ze Zhorjelca do Würzburga
Zhorjelc. Dr. Daniel Morgenroth, intendant Gerharta Hauptmannoweho dźiwadła Zhorjelc-Žitawa, so „z wosobinskich přičin“ po štyrjoch lětach z Łužicu rozžohnuje. Po wčera wozjewjenej zdźělence nastupi Morgenroth wot hrajneje doby 2026/2027 intendantstwo dźiwadła Mainfranken we Würzburgu. Wotpowědny rozsud bě tamniša měšćanska rada hižo minjeny štwórtk wobkrućiła.
LEAG w čěskich rukach
Mopedaj spěšnje zaso namakali
Radwor. Njeznaći skućićeljo su minjeny pjatk rano při Radworskej šuli wotstajenej a wotzamknjenej mopedaj marki Simson pokradnyłoj. Na pomoc zwołana policija zwěsći dźakowano modernej GPS-technice poziciju jězdźidłow. Cyłkownje 4 000 eurow hódnej mopedaj nańdźechu skónčnje blisko Porchowa we wotstajenym transporteru. Přećiwo wobsedźerjej transportera su nětko přepytowanske jednanje wosebje ćežkeho padustwa dla zahajili.
Smjerdźečanska wohnjowa wobora je hromadźe z wjesnej radu tydźenja sobotu wšitkich wjesnjanow do tamnišeho kulturneho domu přeprosyła. Wjace hač sto zajimcow je přeprošenje sćěhowało, zo bychu zhromadnje na wulki swjedźeń składnostnje 650. róčnicy prěnjeho naspomnjenja delanskeje wjeski zhladowali. Jón běchu kónca awgusta a spočatka septembra zašłeho lěta woswjećili.
„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.
Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je čitarjam trochu bliže rozłožował (66).
Před nimale lětom, dokładnje 1. apryla 2024, bu konop w Němskej zdźěla legalizowany. Aktualne studije Zwjazkoweje centrale za strowotniske rozswětlenje pokazuja, zo je konsum runje mjez młodostnymi a młodymi dorosćenymi wysoki. 8,3 procenty dwanaće- do 17lětnych su znajmjeńša jónu konop wuspytali. Pola 18- do 25lětnych wučinja podźěl samo 47,2 procentaj. W konopi nadeńdźeš wjace hač sto wšelakich cannabinoidow. Hłowna psychoaktiwna substanca je tetrahydrocannabinol, krótko THC. Tale maćizna so ze specielnymi receptorami w mozach zwjazuje a wobwliwuje centralny nerwowy system. To wjedźe k wopojenosći, euforiji a změnam zaznaća. Nimo THCja wobsahuje konop tež cannabidiol, krótko CBD. Tón njeskutkuje wopojacy, ale skerje wočerstwjacy.
Budyšin. Serbski muzej w Budyšinje přeprošuje srjedu, 26. měrca, w 15 hodź. na „Kofej w třoch“ wo temje „Swójbne slědźenje za započatkarjow“. Biskopstwo Drježdźany-Mišno je cyrkwinske knihi katolskich wosadow hač do lěta 1875 zjawnosći online spřistupniło. Nětko móže kóždy zajimc w katolskej Hornjej Łužicy za swójbnymi stawiznami slědźić. Na přikładźe swójskich rešeršow prezentuje referent Alexander Pólk přistup a wužiwanje zjawnych žórłow, pomocny grat za systematizowanje wuslědkow a tón abo tamny kuriozny zadźěwk při slědźenju.
Dalši casting za lěćne dźiwadło
Budyšin. Němsko-Serbske ludowe dźiwadło wuhotuje jutře, srjedu, dalši casting za lětušu inscenaciju pod hołym njebjom „Alice im Wunderland“. Wot 17 hodź. móža zajimcy w starobje znajmjeńša 18 lět we wulkim domje swoje rejowanske kmanosće předstajić. Wobknježić měli zakłady stilow modern dance, jazzowa reja a/abo neoklasiska technika. Proby zahaja so 28. apryla, předstajenja wotměja so wot 12. junija do 20. julija na Budyskim hrodźe. Přizjewjenja su z mailku na móžne.
Swójbne mjena su přeco zaso zajimawe swědčenja rěče našich prjedownikow. W serbšćinje maja wone wosebitu hódnotu, dokelž pochadźeja z časa, z kotrehož hišće žane pisomne pomniki njewobsedźimy. Kak su naši prjedownicy před wjele lětstotkami myslili a so rěčnje zwuraznili, wo tym nam wone mjena znajmjeńša něšto přeradźeja.
Chcemy so zaso wěnować někotrym serbskim prócowarjam zańdźenosće, kotřiž maja lětsa kulojtu abo połkulojtu róčnicu narodnin abo posmjertnin, a so zamyslić do jich mjenow. Swójbne mjena nastachu často z mjenow powołanjow, kotrež běchu prěni nošerjo mjenow wukonjeli. Tak je to na přikład pola Šewčika, takrjec „małeho šewca“. Jakub Šewčik, rodźeny w Baćonju a farar mjez druhim w Chrósćicach, wěsty čas předsyda Domowiny, předewšěm pak awtor basnjow patriotiskeho charaktera, změje 6. septembra 150. róčnicu narodnin.
Korla Awgust Fiedler, znaty hudźbnik a sobuwuhotowar spěwanskich swjedźenjow, zemrě 16. meje 1917. Swójbne mjeno Fiedler pochadźa tohorunja z mjena powołanja; w tym padźe wšak je wone němskeho pochada, měnjeny je wězo „husler“.
