App wopřija tež dźěćace spěwy

pjatk, 15. měrca 2024 spisane wot:
Aplikacija „Towaršny spěwnik“ je wo dalši pakćik spěwow rozrostła. Wo tym informuje Ludowe nakładnistwo Domowina, kotrež app wobhospodarja. Wot nětka su tež dźěćace spěwy integrowane. Dohromady tři pakćiki spěwow su z tym přistupne: zakładny pakćik, pakćik młoda hudźba a pakćik za dźěćace spěwy. Nowa je tež funkcija, kotraž zmóžnja wužiwarjam, swójske lisćiny ze spěwami zestajeć. App je darmotna, jednotliwe pakćiki spěwow pak maja so kupić. Dohromady płaća pakćiki někak wosom eurow. W aplikaciji nadeńdźeće dokładnje 450 spěwow z notami. Foto: Ludowe nakładnistwo Domowina

Budyšin (SN/MiP). Pohladaš-li do składu za download nowych appow za swoje šmóratko, nadeńdźeš tam wot prěnjeho januara sem tež jednu z mjenom „Kostrjanc“. Wuwiłoj staj jón młodaj serbskaj pachołaj Korla Baier, šuler Budyskeho Serbskeho gymnazija a Cyril Mark, student wučerstwa za matematiku a informatiku w Lipsku. Po něhdźe dwěmaj lětomaj wuwića staj jón nětko online stajiłoj. Wobaj znajetaj so ze šule a njejstaj nastupajo swoje kmanosće w programěrowanju žanej lajkaj wjace. Korla Baier drje je mnohim čitarjam SN jako stworićel programa „Bamborak“ ze serbskej předčitanskej funkciju znaty.

„Po małym brainstormingu běchmoj sej spěšnje přezjednaj, što chcemy zhromadnje wuwić: Serbsku app za socialne medije – tajku wšak w Serbach nimamy“, powěda Cyril Mark. Projekt financielnje podpěrowała je Załožba za serbski lud. Fachowje je jeju tamniši społnomócnjeny za digitalizaciju Daniel Zoba podpěrował.

Digitalny přichod rěče

pjatk, 05. januara 2024 spisane wot:

Z wuskutkami demografiskeho wuwića w našej republice njejsmy hakle wot wčerawšeho konfrontowani. Fachowcy faluja – a to „na wšěch róžkach“. Runje za serbski swět je to fatalna situacija. To dožiwjam dźeń wote dnja na dźěle w ludowym nakładnistwje. Trjebamy nuznje serbskorěčny fachowy dorost. Zo pak serbšćina mjez młodej generaciju dźeń a bóle wochudni, je tež fakt, kotryž zatajić njemóžemy. Ćim wažniše su digitalne poskitki, kotrež młodostnych do serbskeje komunikacije wabja, wšako wotměwa so wona we wulkej měrje na kanalach socialnych medijow.

Dwaj młodaj Serbaj, Cyril Mark a Korla Baier, staj tutu potrjebu spóznałoj a serbsku socialno-medijowu app stworiłoj. Cyle strózbje staj rěčne dynamiki mjez našimi młodostnymi analyzowałoj a serbsku rěčnu awto-korekturu kaž tež přełožowansku funkciju zatwariłoj, zo by komunikaciska barjera niska była a młodostnych w digitalnym serbskim swěće dźeržała. Wulka chwalba jimaj za to! Milan Pawlik

Proces po nadpadźe na ZDF

štwórtk, 04. januara 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Nimale štyri lěta po nadpadźe na sobudźěłaćerjow sćelaka ZDF w Berlinje na kromje demonstracije přećiwo tehdyšim naprawam koronawirusa dla zahaja proces přećiwo skućićelam. Třo mužojo a žona dyrbja so wot přichodneje póndźele strašneho zranjenja ćěła dla před hamtskim sudnistwom měšćanskeho dźěla Tiergarten zamołwić. Dwaj wobskorženaj pochadźataj z Berlina, dwajo z Badensko-Württembergskeje. Woni běchu 1. meje 2020 do teama ZDF kopali a bili, zdźěla z metalowymi retlemi. Proces planuja hač do 13. měrca.

Telewizijne mustwo bě 2020 w nadawku satiriskeho wusyłanja ZDF „Heute show“ demonstraciju přećiwo statnym naprawam koronawirusa dla filmowało. Po tym běchu skućićeljo žurnalistow a jich přewodnikow w pobóčnej dróze Alexanderoweho naměsta nadpadnyli. Policija je tehdy wjacorych podhladnych z lěwicarskeje sceny zajała a pozdźišo zaso pušćiła. Přepytowanja za politisce motiwowane njeskutki zamołwiteho wotrjada kriminalneje policije běchu wobćežne. Statne rěčnistwo je přeswědčene, zo su wobskorženi team ZDF nadpadnyli.

Wujimki přednoška dr. Annett Brězanec składnostnje swjatočnosće na česć prěnjeho šefredaktora našeho dźenika

Slědźo za informacijemi wo serbskej wosobinje abo wosebitym podawku abo zjawje w serbskich stawiznach, je prěni krok častodosć přepytowanje serbskich nowin. Zo na tutym puću zajimawe powěsće namakaja, ma so wosebje jednomu Serbej dźakować, kiž njesłuša k dźensa najznaćišim prócowarjam, Markej Smolerjej, hłownemu redaktorej Serbskich Nowin. Wjace hač 50 lět bě tute powołanje wukonjał, wot 1884 hač do 1937. (...)

Wulět nakładnistwa do Drježdźan

póndźela, 11. decembera 2023 spisane wot:
Dobra nalada knježeše na wulěće sobudźěłaćerjow Ludoweho nakładnistwa Domowina pod nawodom jednaćela Symana Pětra Cyža pjatk do Drježdźan. Prěnja stacija běše krajny sejm, hdźež so po plenarnej žurli rozhladowachu a šefredaktor Serbskich Nowin swoje bywše dźěłowe městno pokaza. Potom dachu sej atmosferu na srjedźowěkowskich adwentnych wikach na dworje hrodu lubić, doniž na łódźi na Łobju při rjanej bjesadźe w kruhu kolegowkow a kolegow njewječerjachu. Jednaćel so wšěm za dobre zhromadne dźěło dźakowaše. Přiwšěm mějachu zbožo: Ćah z Budyšina njebě wot stawkowanja lokomotiwnikow potrjecheny. Foto: SN/Bojan Benić

Za ćichim bě skutkował. Bjez njeho pak naš lud njeby swój dźenik měł: Marko Smoler ma nětko čestne městno wosrjedź wšědneje dźěławosće redakcije našeho wječornika..

Budyšin (SN/mb). Prěni šefredaktor serbskeho dźenika – Marko Smoler – je wotnětka ze swojim portretom na kóždym posedźenju redakcije SN přitomny. Na małe swjatočne přijeće na česć Marka Smolerja je šefredaktor Marcel Brauman wčera nimo sobudźěłaćerjow redakcije nawodnicu Serbskeho kulturneho archiwa, dr. Annett Brězanec, zastupjerku Budyskeho Serbskeho muzeja, Andreju Pawlikowu, a jednaćela Ludoweho nakładnistwa Domowina (LND) Symana Pětra Cyža witał. Koleginam a kolegam so za prěnje lěto wšědneho zhromadneho dźěła podźakowawši, skedźbni na wuznam załožerja našeho dźenika: „Na proze dalšeho techniskeho wuwića SN z digitalnej platformu je wažne, zo sej naše žurnalistiske korjenje wuwědomjamy.“

Namrěwstwo rjeka

pjatk, 01. decembera 2023 spisane wot:
Jenož mało wosobinskich dokumentow z jeho pjera je so zachowało; mjez nimi su tři łopjena z titulom „Rěčne zmylki“ – přehladom hłownych zmylkow, kotrež bě Marko Smoler, teksty korigujo, zestajał. 1939 pósła jón Oće Wićazej z připisom: „Jelizo bychu so wobstejnosće tak přeměniłe, zo by móžno było, Maćičny časopis wudawać, prošu, tutón zapis w mojim mjenje woćišćeć.“ Wićaz piše 1945: „Hačrunjež so hižo ničo wjace njesmědźeše w serbskej rěči ćišćeć, wón tola hišće dołho njeběše zhubił nadźije do lěpšeho přichoda.“ Hižo do fašistiskeho terora je Marko Smoler „někotružkuli wobskóržbu a zasudźenje k pjenježnej pokuće přijimać dyrbjał“, tak dr. Annett Brězanec. Město změrowacych spěchowanskich srědkow běše jeho wšědny chlěb połne hospodarske riziko. Nam dźensa so porno tomu njepředstajomnje derje wjedźe. Wón běše rjek. To nichtó wot nas njewočakuje. Ale što my dźensniši w Serbach wot sebje samych wočakujemy? Marcel Brauman

Wot toho časa, zo sym čitać móhł, sym poprawom z fotami Ericha Schutta wot­rostł. Staršej běštaj doma we Wětošowje nowinu Lausitzer Rundschau abonowałoj, a jako prěni fotograf a fotoreporter tehdyšeje nowiny SED w Choćebuskim wobwodźe běch fota Ericha Schutta nimale wšědnje w nowinje wuhladał. Wone wotpopadnychu zaćišće z łužiskeho hórnistwa a energijownistwa runje tak kaž z ratarstwa w bjezposrědnym susodstwje wulkich milinarnjow a brunicowych jamow. Tehdy hišće njewědźach, zo pochadźa po wšej Łužicy znaty fotograf z mojeho domizniskeho města, zo běše wón w dźensa tam hišće wobstejacej Petzoldojc „Błótowskej drogeriji“ powołanje fachoweho drogista nawuknył. Tute wopokaza so jako wuchadźišćo za pozdźiše skutkowanje jako fotografa wulkeje łužiskeje nowiny a wobrazoweho chronista žiwjenja předewšěm w dwurěčnej Łužicy. W septembrje 1953 bě pola Lausitzer Rundschau jako fotograf dźěłać započał, w lěće 1994 poda so na wuměnk.

Film wo Łužicy w čěskej telewiziji

póndźela, 23. oktobera 2023 spisane wot:
Praha (SN). We wobłuku serije „Pečení na nědeli“ (Pječenje njedźelu) je zjawny čěski telewizijny sćelak 1 wčera dopołdnja tež połhodźinski film wo Serbach pod titulom „Lužické hory“ (Łužiske hory) wusyłał. Moderatorka Petra Burianová předstaji tu mjez druhim Róžeńčanku Terezu Handrikowu, kotraž pokazuje pječenje poliwanca (Eierschecke). Nimo toho wopyta moderatorka Ralbičanski kěrchow a w zwisku z tym tež rězbarja Mikławša Dyrlicha z Noweje wjeski. Tež předsyda Towaršnosće přećelow Łužiskich Serbow Lukáš Novosad­ so w přinošku słowa jima. Wón rozłoži čěsko-serbske styki wčera a dźensa­. Nimo toho je wón čěski filmowy team Serbow nastupajo poradźował. Na kóncu wusyłanja čita Milan Hrabal – kónc tydźenja z mytom Domowiny wu­znamjenjeny čěski basnik a přećel Serbow – wućahi ze swojeje najnowšeje zběrki prozy „Domluvena šifra“. Wón předstaji tež njedawno zemrětemu serbskemu basnikej Benej Budarjej wěnowanu baseń „Lužice v předevečer“. Wospjetowani wusyłanja budźetej štwórtk, 26. oktobra, a sobotu, 28. oktobra. Přinošk je tohorunja w medijatece čěskeho sćelaka přistupny.

Serbska debata

nowostki LND