Aus der aktuellen Ausgabe vom Montag, 24 Juni 2019

Němsko-pólski projekt Europskeje unije wuspěšnje zakónčeny

Wostrowc (AK/SN). Z konkretnymi, do přichoda pokazowacymi wuslědkami su projekt Europskeje unije „Na- a wutwar kompetencnych teamow 55+ w něm­sko-pólskim pomjeznym rumje tydźenja zakónčili. „W srjedźišću wšitkich zarja­dowanjow steješe zetkawanje. Němscy a pólscy seniorojo su zhromadnje wuknyli, rejwali, spěwali a swjećili. Projekt skutkuje dołhodobnje a trajnje“, potwjerdźi dr. Michael Schlitt, jednaćel Mjezynarodneho zetkawanskeho centruma (IBZ) w klóštrje Marijinym dole. Spočatk lěta 2017 běchu projekt zahajili, a wjace hač 200 němskich a pólskich seniorow je so na nim wobdźěliło. Iniciatoraj a nošerjej běštej IBZ we Wostrowcu na němskim a Agentura za regionalne wuwiwanje Kyrkonošow (KARR) w Jelenjej Górje na pólskim boku. Cyłkowny etat wopřiješe 669 000 eurow, z njeho bě 568 000 eurow EU ze spěchowanskeho programa „Interreg Pólska-Sakska“, 101 000 eurow staj projektowaj partneraj přinošowałoj.

Sakske knježerstwo inwestuje runje nětko do wólbow pjenjezy do regionow, kotrež su wot strukturneje změny, zakónčenja wudobywanja brunicy w Němskej hač do lěta 2038, potrjechene. Prašam so, hač je to wopak? Wšako mamy so z tym angažować, zo so žiwjenje we Łužicy přichodne lěta změni. Čim prjedy ze stron knježerstwa na to reaguja, ćim lěpje. Mam tuž za dobre, zo su dobyćerjow wubědźowanja Sakskeho fonda „Čiń sobu“ 2019 nětko myto­wali. Runje tak dobre je, zo stej so Sakska a Braniborska za wuhotowanje kraje a sparty přesahowacy wuměłski festiwal we Łužicy wuprajiłoj. A kabinet je Druhi plan naprawow k po­zbudźowanju a wožiwjenju serbskeje rěče schwaliła. Rozumju kritikarjow, kotřiž praja, zo maja so naprawy spěšnje přewjesć, dokelž pjenjezy zbywaja. Ale što wo to? Wěmy, zo pjenjezy wuwiću tyja. Nětko su kreatiwne hłójčki trěbne, zo bychu je na dobro wšěch wužiwali. Milenka Rječcyna

Wiesbaden (dpa/SN). Dźěłopřijimarjo mějachu lětsa w prěnim kwartalu pod smužku wjace pjenjez k dispoziciji hač loni­ w tym času. Tak su realne mzdy přerěznje wo 1,2 procentaj stupali, kaž Zwjaz­kowy statistiski zarjad we Wiesbadenje zdźěla. Poprawom wuličichu statistikarjo přirost 2,5 procentow, štož pak njeje so inflacije­ dla poradźiło.

ZARJADOWANJE kolosalne, přihladowarstwa horstka. Lětanišćo Krajková, městačka pola Sokolová w Karlovarskim wobwodźe, wožiwichu wonu njedźelu při switanju sta plahowarjow póstowkow (Brieftauben) z Morawy a jedyn słowakski. Swoje „lětace posołki“ su přiwjezli na najwjetše a najwuznamniše wubědźowanju póstowkow w Čěskej, tak mjenowany Katovický memoriál. Tón wotměwa so mjeztym 12. raz a je kolegam wěnowany, kotřiž běchu lěta 2006 w pólskich Katowicach zahinyli, jako so tam třěcha zarjadnišća sypny.

Ducha Domu Měrćina Nowaka-Njechorńskeho nasrěbać a na městnje žiwjenja a skutkowanja wjelestronskeho serbskeho wuměłca (1900–1990) wo nim a jeho mandźelskej Marće zhonić – składnosć za to su tež Domowinjenjo z města (na foće) wužiwali, kotřiž su sej sobotu na dźeń wotewrjenych duri do Njechornja wulećeli. Ze stron přeprošaceje župy „Jan Arnošt Smoler“ běchu přewšo spokojom: Serbja a tež Němcy su z wulkim zajimom poskitki sćěhowali. Woni so po domskim rozhlado­wachu, poskachu w dźěłarni Měrćina Nowaka na wšelake teksty a wuměnjachu sej někotružkuli dopomnjenku. Dźěći su tež molowali a wušiwali. Foto: Jurij Helgest

Rakecy (JK/SN). W Komorowje pola Rakec steji při Krabatowej kolesowanskej šćežce dalši rjany domčk. A tón skići pućowacym składnosć, pozastać, wotpočnyć a so wo wsy a regionje informować. Sobu pućowace dźěći móža so na pódlanskim hrajkanišću hnydom rjenje zabawjeć. Při rozmołwach składnostnje njedawneho přepodaća domčka so pokaza, zo ma wulki dźěl tajkich wotpočnišćow njedostatk: Z jědźu abo napojemi tam zastarany njejsy, ani někajku pokazku na přichodnu tajku móžnosć dotal při tychle městnosćach nimaš. Jedyn z přitomnych na přepodaću domčka měješe ideju, připrawić na tajkich městnosćach awtomaty z tym, štož pućowarjo najčasćišo trjebaja: z małym wuběrom napojow a něčim k posylnjenju na puć. Tajki awtomat njetrjeba přewjele města, njeje wotwisny wot personala a hodźi so centralnje dohladować a posłužować. Serwis wokoło njeho hodźał so poměrnje lochko organizować.

Kulow (SN). Z titlom „Čestnohamtscy měsaca“ wuznamjeni Budyski krajny rada Michael Harig (CDU) tele dny Kulowčanow Horsta Dutschmanna, Alfreda Kockerta a Gerharda Ballandta. Woni zasadźeja so hižo wjele lět na dobro Kulowskeho pohrjebnišća. Započało je so jich skutkowanje před dźesać lětami, jako pytaše wosadny farar zwólniwych za wšelake dźěła na Kulowskim katolskim po­hrjebnišću. Horst Dutschmann so přizjewi, a njebě jenički. Jemu přidružichu so dalši mužojo, a tak nasta mała čestnohamtska skupina, kotraž so tydźensce na pohrjebnišću zetkawa. Mjez druhim staraja so mužojo wo čistotu a porjad na pućikach, sporjedźeli su připrawu za krjepjawy a přetworichu rownišćo rjadniskich sotrow. Najwjetši a najwjace časa rubjacy projekt bě, jako saněrowachu murju pohrjebnišća, kotraž je z klinkerow twarjena. Wosebity podźěl na tym měještaj nimo Dutschmanna tež Alfred Kockert a Gerhard Ballandt.

Budyšin. Na swoje přichodne zetkanje přeproša Budyski klub wuchowarjow rěče jutře, 25. junija, we 18 hodź. do Budyskeho hosćenca „Sprjewina pensija“. Tam njezměja tónraz referenta, ale publikum móže sam swoje starosće kołowokoło rěče­ přednjesć. Rozmołwnaj partneraj budźetaj Jörg Bönisch a Sieghard Kozel. Moderaciju změje Diethold Tietz. Wšitcy su přeprošeni. Zastup je darmotny.

Póńdźe wo poměr k Ruskej

Budyšin. Měšćanski zwjazk Lěwicy přeproša za jutře, wutoru, w 17 hodź. do Budyskeje Röhrscheidtoweje bašty na diskusijne zarjadowanje pod hesłom „Měniš,­ zo chcedźa Rusojo wójnu? – Zaprajenje němskeje wonkowneje politiki w poměrje k Ruskej“. Z hosćom budźetaj bywši wonkopolitiski rěčnik frakcije Lěwicy­ w zwjazkowym sejmje Wolfgang Gehrcke a žurnalistka Christiane Reymann. Zarjadowanje moderěruje zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Heiko Kozel (Lěwica). Zastup je darmotny.

13. serbski ewangelski domizniski dźeń we Wulkich Ždźarach přewjedli

Wulke Ždźary (AK/SN). Serbski ewangelski domizniski dźeń we Wojerowskim regionje křesćanow we wěrje zesylnja, pohonja jich serbsku rěču zachować a zhromadnosć hajić. To bě wčera poselstwo 13. domizniskeho dnja we Wulkich Ždźarach. Wot lěta 2007 so tónle dźeń stajnje na hinašim městnje wotměwa. Iniciator bě Joachim Nagel, wot 1992 hač do 2012 farar ewangelskeje janskeje wosady Wojerecy-nowe město z wokolnymi wsami. Wón organizowaše tehdy swjedźeń wěry a žiwjenskeho wjesela.

Při jara přijomnym lětnim wjedrje je wčerawši klóšterski a swójbny swjedźeń Budyskeho wokrjesa w klóštrje Marijinej hwězdźe w Pančicach-Kukowje njewšědnje wjele ludźi přiwabił. Kaž Křesćansko-socialny kubłanski skutk jako hłowny organizator zdźěli, zličichu wjace hač 5 000 wopytowarjow. Bjez dźiwa, zo bě kóždyžkuli kućik we wsy zaparkowany. Jedyn z wjerškow bě, dožiwić wustup spěwytwórca Gerharda Schönu. We wobłuku pisaneho programa je so na klóšterskim dworje kaž tež na zahrodźe wjele młodych talentow předstajiło. Na wulkich wikach poskićowaše wjace hač 80 wikowarjow swoje wudźěłki. Mjez zastupjenymi towarstwami bě prěni raz Jaworski motocrossowy klub. Foto: Feliks Haza