Jurij Kubaš-Nowšan njeboh
Rěkachu jemu Nowšan, dokelž bě rodźeny (1925) w Nowej Wjesce, we wsy nad Klóšterskej wodu, z kotrejež wuńdźe w prěnimaj powójnskimaj lětdźesatkomaj 33 wustudowanych Serbowkow a Serbow. Jedyn z nich bě nowowučer Jurij Kubaš. Syn skałarja, wuwučeny młynk, zakónči studij w Lipsku jako pedagog dr. phil. a bě wot lěta 1975 wyši wučer a studijny rada. Čas žiwjenja bě wědomostny sobudźěłaćer w centralnym pedagogiskim instituće w Serbskim domje a staraše so wo serbšćinu A-šulstwa. Spisał je wjace hač 30 wučbnicow serbšćiny, mjez druhim tež za wučerjow metodiku podawanja serbšćiny. Po towaršnostnej změnje zapoda koncept za ewaluaciju serbskeho šulstwa ze žadanjom: „Trjebamy sylny pedagogiski wotrjad.“ W lěće 2004 dokónči wědomostne přepytowanje „Wo wosebitosćach serbsko-němskeje dwurěčnosće“, w kotrymž skedźbni na powjetšace so „tempo našeje wšostronskeje integracije do němskeje towaršnosće“ a na jeje wuskutki na serbsku rěč w zjawnosći, šuli a swójbje.
Fantazija tči w přirodźe
Wuhotowarka drjewa Christiane Eichner wo projekće rozprawjała
Sofija zawjesela z originelnymi idejemi za mjena. Jeje sobušulerka Lea kładźe jasne přirodne wobrazy z najwšelakorišich maćiznow. Tanja a Marta wuhotujetej z mocha a łopjenow klona mandale. Julia twori ze žołdźow praworóžk. „Dźěći su sej na wšelakore wašnje dźěło z přirodnymi materialijemi zbližili. Mějachu dźěłać bjez wonkowneho wobwliwowanja, swojej kreatiwiće dawać swobodny rum. W zasadźe bě puć zaměr“, rozjasnja wuhotowarka drjewa Christiane Eichner z Taschendorfa swój projekt „Spektren – Von Ton in Ton bis Regenbogen“. Z dźewjeć hortowymi dźěćimi Chróšćanskeho dnjoweho přebywanišća Při Pastyrni, kotrež je w nošerstwje Serbskeho šulskeho towarstwa, je wona loni wot oktobra do decembra w tymle wobłuku skutkowała.
Za kóždeho, kiž pomoc trjebaše, sej chwile brała
Su 1970te lěta. Młody wučerski porik Gizela a Wolfgang Kotisekec bu po studiju wučerstwa na tři „winowatostne lěta“ na wsy zasadźeny – w Slepom. Dlěje, hač bě trjeba, tu wostać nochcyštaj. Wona podawaše dźěćom předmjety wuměłstwo, němčinu a jendźelšćinu, wón matematiku a fyziku. Samaj běštaj lědma staršej hač jeju šulerjo, a tak měještaj k nim najlěpši zwisk. Bórze wšak so tu zadomištaj: Wot lěta 1975 běštaj Gizela a Wolfgang Kotisekec w Brězowce kruće zakótwjenaj. Z winowatostnych lět bu wjele rjanych zhromadnych lět. Lěta 1951 rodźenu Gizelu pak je smjerć 4. apryla 2016 po ćežkej chorosći ze žiwjenja a z našeje srjedźizny torhnyła.
W nimale štyrjoch lětdźesatkach je Gizela Kotisekowa jako wušikna wučerka zamóhła šulerjow motiwować, jich zahorjeć. Wuměłstwo bě jeje konik, wona posrědkowaše wuknjacym nastorki a je někotremužkuli puć do wuměłskeho powołanja runała. Jeje wuměłska žiłka bě tež w musicalowych projektach Slepjanskeje wyšeje šule njeparujomna, hdźež nawjedowaše skupinu za twar kulisow a jewišćowy wobraz.
Tójšto zajima za projekt žnjeli
Šulerjo Ralbičanskeje Serbskeje wyšeje šule, kotraž je sakske projektne kubłanišćo UNESCO, su wčera w Drježdźanach swój projekt předstajili.
Spěwarki a rejwarki na jendźelskej kupje přeswědčili
Maja lětsa wjace chwile so mjez sobu zeznać
Worklecy (SN/MiR). 32 šulerjow 9. lětnika Collège Diwan Jakez Riou z Quimpera, bretonsce Kemper, je wot zańdźeneho štwórtka, z hosćom Worklečanskeje wyšeje šule „Michał Hórnik“ a Budyskeho Serbskeho gymnazija. Šulerjo a wučerjo we Worklecach su sej nimo wuprawow do Drježdźan a Berlina wosebite poskitki wumyslili. Nawoda Worklečanskeje šule Křesćan Korjeńk praji: „Nam je wažne, zo zeznajomjeja so naši hosćo z wuwučowanjom na našej šuli. Dźensa rano su tuž dwurěčnu wučbu w předmjeće biologija kaž tež wuměłske kubłanje sćěhowali.“ Dopołdnja přebywachu bretonscy a serbscy šulerjo zhromadnje w klóštrje Marijinej hwězdźe w Pančicach-Kukowje. W tamnišej klóšterskej zahrodźe zaběrachu so ze strowym zežiwjenjom a pobychu w dźěłarni za zbrašenych. Wučer na wuměnku Pětr Korjeńk zbliži jim stawizny klóštra.
Industriju a ratarstwo zeznali
Powołanske poradźowanje a domiznowědne zajimawostki stejachu w srjedźišću wčerawšeje kubłanskeje jězby 8. lětnika Worklečanskeje Serbskeje wyšeje šule „Michał Hórnik“.
Gymnaziasća wustajeja w bibliotece
Styki do Bretanje wostawaja
Zwiski do zapadneje Francoskeje, trajace mjez Serbami a Bretonami hižo wot spočatka 1990tych lět, so wospjet ze žiwjenjom pjelnja. Na to so we Worklecach a Budyšinje tuchwilu přihotuja.
Nastork do wšědneho dźěła
Fachowa konferenca k zažnemu wuměłskemu kubłanju dźěći
Zhorjelc (AK/SN). Dźěći dyrbjeli nimo zakładneho kubłanja hižo jara zahe tež wuměłske spěchowanje dožiwić. „Kreatiwne procesy su procesy myslenja. Wuměłstwo słuša bytostnje ke kubłanju“, rjekny Nicole Blana, docentka w studijnym směrje dźěćaca pedagogika Wysokeje šule Žitawa/Zhorjelc na mjeztym 5. fachowej konferency kulturneho ruma Hornja Łužica/Delnja Šleska minjenu sobotu w Zhorjelcu. Hłowne hesło konferency bě „Wuměłske kubłanje – nawuknjenje wuměłskich kmanosćow, wuměłskeho zwobraznjenja a wuměłskeho myslenja“. Cyłkownje 55 pedagogow, kubłarki, wučerki, hladarki dźěći, studenća a čestnohamtscy sobudźěłaćerjo dźěćacych a kulturnych zarjadnišćow Zhorjelskeho a Budyskeho wokrjesa, so wobdźěli. Na konferencu přeprosyłoj běštaj kulturny rum Hornja Łužica/Delnja Šleska a Žitawsko-Zhorjelska wysoka šula.
