Laschet zastojnstwo złožił

póndźela, 25. oktobera 2021 spisane wot:

Düsseldorf (dspa/SN). Armin Laschet (CDU) je dźensa swoje zastojnstwo jako ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje złožił. Prezident krajneho sejma André Kuper přepoda přichodnemu zapósłancej zwjazkoweho sejma wopis­mo wo zakónčenju zastojnstwa. Laschet­ wostanje komisarisce ministerski prezident. Zajutřišim, srjedu, chcedźa Hendrika Wüsta (CDU) za noweho ministerskeho prezidenta kraja wuzwolić.

Spahn za kónc nuzoweho stawa

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za stro­wotnistwo Jens Spahn (CDU) ma skónčenje tak mjenowaneho epidemiskeho połoženja narodneho rozměra koro­napandemije dla za woprawnjene. W sćelaku ZDF wón rjekny, zo móhli wot zwjazkoweho sejma wukazany wu­wzaćny staw skónčić, dokelž je mjeztym 80 procentow dorosćenych přećiwo wirusej šćěpjenych. Tema je tuchwilu při­čina raznych diskusijow, dokelž ličby infekcijow dale přiběraja.

Liči z infekcijemi w šulach

Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je sej dźensa zhromadnje ze swojeje žonu Elku Büdenbender do Vatikana na pri­watnu­ awdiencu z bamžom Franciskusom dojěł. Tam jeju zastupnicy bamža witachu. Zetkanje z bamžom wotmě so w priwatnej atmosferje za zawrjenymi durjemi. Steinmeier a Franciskus staj so 2017 hižo raz zetkałoj. Foto: pa/Andrew Medichini

Kretschmer: Zrěčenje dodźeržeć

póndźela, 25. oktobera 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Sakski ministerski pre­zident Michael Kretschmer (CDU) nowe zwjazkowe knježerstwo namołwja, zrěčnje nastupajo skónčenje zmilinjenja brunicy dodźeržeć. „Mamy wosebity zajim w srjedźnej Němskej na tym, zo ludźo dźěłowe městna njezhubja a zo njedóstanjemy šok w regionje“, rjekny wón wčera w sće­laku MDR. Nimo toho trjeba Němska stabilne zastaranje z milinu. Kretschmer po­ka­za hladajo na planowany kónc brunicy 2038 na wobstejace zakonje a zrěčenja. „Te njemóžemy nětko spěšnje wupowědźić. Komu móža ludźo scyła hišće něšto wěrić? Trjebamy lěta hač do 2038, zo móhli infrastrukturu wutwarić a dźěłowe městna zasydlić.“ Kretschmer ma za njemóžne, jadrowu energiju a zmilinjenje brunicy skónčić a runočasnje Němsku jako wu­bědźowanja kmany kraj zachować. Wón so nadźija, zo móže so nowy zwjazkowy kancler Olaf Scholz w tymle prašenju přesadźić „zo njeby SPD swoje přilubjenja raniła a zo njeby tež FDP přilubjenja raniła“. SPD, Zeleni a FDP chcedźa kónc brunicy „w najlěpšim padźe“ hižo 2030.

Ćěkańcow spěšnišo rozdźělić

póndźela, 25. oktobera 2021 spisane wot:

Braniborska chce zhromadne dźěło ze Zwjazkom polěpšić

Berlin/Frankfurt n. W. (dpa/SN). Wo planowanym spěšnišim rozdźělenju ludźi, kotřiž na njedowolene wašnje z Běłoruskeje přez Pólsku do Němskeje přińdu, chcedźa prawdźepodobnje w prěnjej połojcy nowembra rozsudźić. Kaž rěčnik zwjazkoweje policije zdźěli, tole tuchwilu přihotuja. W tym zwisku chcedźa ka­pacity zaměstnjenja rozšěrić. Planowane je nimo toho, za prěnjotne zaměstnjenje tepjene rumnosće přihotowane měć. Zastojnicy maja ze zwjazkowym zarjadom za migraciju a ćěkancy hromadźe dźěłać, kiž so wo rozdźělenje ćěkancow na druhe zwjazkowe kraja stara. Tuchwilu wšitkich ludźi, kotřiž z Běłoruskeje do Braniborskeje přińdu najprjedy raz w domje za prěnjotne zaměstnjenje w Eisehüttenstadtće registruja. Při tym dźe wo wěstotne přepruwowanje, wo koronatest a wo zastaranje ludźi. Hakle pozdźišo ćěkancow na druhe zwjazkowe kraje rozdźě­leja.

Kotre rěče k nam słušeja?

póndźela, 25. oktobera 2021 spisane wot:
Islam słuša k Němskej – tute słowa by­wšeho němskeho zwjazkoweho prezidenta Christiana Wulffa njejsu 2015 jenož šěršu­ diskusiju zbudźili, ale tež wotmołwu te­hdy­šeho sakskeho ministerskeho prezidenta Stanisława Tilicha, zo islam k Sak­skej njesłuša. Za nabožinami so njepraša projekt „Kak klinči domizna?“, ale hladajo na rěče, kotrež su w Sakskej słyšeć, zabjeru producenća razne politiske stejišćo. Chcedźa mjez druhim „wjeleworštowu rěčnu kulturu Sakskeje“ pokazać. „Čehodla wěnujemy so wulkemu słowu ,domizna‘? No­chcemy zapřijeće tym tamnym přewostajić. A k sakskej domiznje słušeja tež migranća“, rjekny z Drježdźan pochadźacy a w Berlinje bydlacy spěwar Felix Räuber wčera wječor na mjezyprezentaciji w sakskej stolicy. Tam su wurězki z třoch epizodow předstajili, a k tomu je Räuber tři spěwy zanjesł – jedyn jendźelsko-, jedyn němsko- a jedyn serbskorěčny. Hladajo na dalše epizody so nadźijomnje hišće někotre rěče přidruža. Cordula Ratajczakowa

To a tamne (25.10.21)

póndźela, 25. oktobera 2021 spisane wot:

Hižo poł hodźiny po kradnjenju awta je policija w sewjerorynsko-westfalskim Bestwi­gu wobsedźerjej wóz zaso wróćić móhła. Zastojnicy wuhladachu awto na zwjazkowej dróze 480, po tym zo bě jich centrala wo kradnjenym awće informowała. Šofer spyta ćeknyć, dyrbješe pak po krót­kej honjeńcy bjezwuhladnosć dowi­dźeć. 58lětneho zajachu. Wón dyrbi so padustwa, smalenja a jězdźenja bjez jězbneje dowolnosće dla zamołwić.

„Frizerskeho termina dla“ je šoferka wosobo­weho awta městno njezboža w Regensburgu wopušćiła, bjez toho zo by so wo zranjenu wužiwarku rolera stara­ła. 31lětna bě při zaparkowanju za njej jěducy roler přewidźała a by 21lětnu žonu bjezmała přejěła, kotraž bě při borzdźenju padnyła. Na to 31lětna z přispomnjenjom, zo dyrbi k frizerej, wot­jědźe. Wona dyrbi nětko ze skóržbu ćeknjenja po njezbožu dla ličić.

Dalši protest klimy dla

pjatk, 22. oktobera 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Dźeń po zahajenju koaliciskich jednanjow SPD, Zelenych a FDP je hibanje Fridays for future dźensa swoje žadanja nastupajo lěpši škit klimy po­twjerdźiło. Ćežišćo akcije bě Berlin. Tam zhromadźichu so aktiwisća z cyłeje Němskeje. Pod hesłom „Wy njedaće nam žaneje hinašeje móžnosće“ ćehnjechu demonstranća wot Braniborskich wrotow do knježerstwoweje štwórće. Policija rěčeše wo 10 000 wobdźělnikach.

Hałza lokomotiwnika moriła

Templin (dpa/SN). Při wčerawšim sylnym wichoru je njedaloko Templina w Braniborskej hałza lokomotiwnika zarazyła. Muža dowjezechu zranjeneho do chorownje, hdźež wón dźensa rano wudycha. 50lětny bě wčera připołdnju z ćahom zastać dyrbjał, zo by zhromadnje z kolegu hałzy na kolijach rumował, kotrež dalejězbu haćachu. Při tym bu sam wot wulkeje hałzy trjecheny.

Witaja přilubjenje Bidena

Prěni nazymski wichor lěta je z městnami wjele škody zawostajił. Kaž tule w Kamjenicy je štomy spowalał a wjacore milino­wody wobškodźił. We Łužicy bě něhdźe 3 000 domjacnosćow bjez miliny. Škody zwuporjedźeć drje hišće dźeń traje, energijowi zastaraćeljo zdźělichu. Wjedrarjo wočakuja, zo so wětřik kónc tydźenja změruje. Foto: pa/Bernd März

Žane rozrisanje z Waršawu

pjatk, 22. oktobera 2021 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). W raznej zwadźe wo pólski prawniski stat njeje wjerškowe zetkanje Europskeje unije w Brüsselu žane rozrisanje wunjesło. Debata je krok, kiž ma po puću k rozrisanju pomhać, rěkaše wčera wječor z kruha wobdźělenych. Při tym je politiski dialog trěbny, kaž zdźělichu. Debata wotmě so „w měrnej atmosferje a bě składnosć, wšelake nahlady lěpje rozumić“. Předsyda Rady EU Charles Michel je so statnym a knježerstwowym šefam za konstruktiwne postupowanje dźakował.

Nimo prawniskeho stata běchu Angela Merkel (CDU) a jeje kolegojo tež zwyšene płaćizny energije rozjimowali. Zaměr bě zhromadne postupowanje zhromadźenstwa statow přećiwo wysokim płaćiznam energije, kotrež su předewšěm na njedobro chudych. Dojednali pak so jeničce su, zo chcedźa přičiny razneho podróšenja přeslědźić.

Premier warnuje

pjatk, 22. oktobera 2021 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Hladajo na znowa přiběracu ličbu natyknjenjow z koronawirusom je sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) před dočasnym kóncom škitnych naprawow přećiwo wirusej warnował. „Štóž chce so přespěšnje k normaliće wróćić, jej snano zadźěwa“, rjekny Kretschmer na kromje kóždolětneho zetkanja ministerskich prezidentow Němskeje w Königswinteru pola Bonna. Sakski premier zasadźa so za zhromadne postupowanje Zwjazka a krajow. Dramatiske situacije, kajkež w druhich krajach su, „měli Němskej zalutować“. Kretschmer je za to, škitne naprawy kaž nahubnik dale wužiwać.

nowostki LND