Kopenhagen (dpa/SN). Po rozprawach wo zhromadnym dźěle danskeje tajneje wojerskeje słužby FE z ameriskej tajnej słužbu NSA při wobčušlenju zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) a dalšich wodźacych politikarjow je so knježerstwo w Kopenhagenje wot tuteje praksy wotposkanja distancowało. Zakitowanska ministerka Trine Bramsen rjekny na na­prašowanje powěsćernje dpa, zo ma „systematiske wobčušlenje wuskich zwjazkarjow za njeakceptabelne“.

Rešeršowy zwjazk wokoło danskeho rozhłosoweho sćelaka DR kaž tež NDR, WDR a Süddeutsche Zeitung bě, powo­łujo so na anonymne žórła, rozprawjał, zo je NSA z pomocu Danskeje mjez 2012 2014 zaměrnje europskich wodźacych politikarjow wotposkała. K wobčušlenym słušachu nimo Merkel tež dźensniši zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier, bywši kanclerski kandidat SPD Peer Steinbrück kaž tež načolni politi­karjo Šwedskeje, Norwegskeje a Francoskeje. Whistleblower Eduard Snowden bě hižo­ w lěće 2013 masowe a swět wopři­jace čušlenje NSA wotkrył. Njewotwisne přepytowanja su to nětko wobkrućili.

Spěšneje reakcije dźesaćlětneho dla je policija w Düsseldorfje ćeknjeneho zawinowarja njezboža zwěsćić móhła. Hólčec bě wobkedźbował, kak małotransporter do parkowaceho awta zrazy a je tak do dalšeho jězdźidła storči. Hólčec sej čisło na tafličce awta spomjatkowa a nana na­moł­wi, policiju informować. Ta móžeše 41lětneho šofera transportera spěšnje zwěsćić a sćaza jemu jězbnu dowolnosć. Dźesaćlětnemu pachołej radźa, so pozdźišo na kóždy pad z policistom stać.

Paduši hromaka su na polu w južnej Hessenskej na šěsć kilometrach hromak „žnjeli“ a so z rubiznu 300 kilogramow zminyli. Po informacijach policije běchu njeznaći pakostnicy w nocy na njedźelu profesionalnje postupowali, jako hromak korektnje kałachu a nastate dźěry w nasypach zaso porjadnje zamjetachu. Škoda wučinja 3 000 eurow.

Vatikan (B/SN). Na lěta 1956 załoženym „Preseminario Pio X.“, jeničkemu kubłanišću z internatom we Vatikanje ze statnje připóznatym šulskim wotzamknjenjom, přihotuja so hólcy tež jako ministranća na bohosłužby w Pětrowej cyrkwi, hdźež k wołtarjej słuža. Dotal bydli něhdźe 30 hólcow we Vatikanje. W sudniskim procesu pak přepruwuja nětko seksualne znjewužiwanje, šikany a zanjechanja dohladowarskeje słužby w lětach 2006 do 2012 přez wyšich ministran­tow a pozdźišich měšnikow. Něhdyšemu 71lětnemu rektorej zarjadnišća wumjetuja, zo je skućićelow krył. Bamž Franciskus so kategorisce za přećah internata zwonka Vatikanskich murjow do města Roma zasadźa, zo bychu přichodni chowancy we wjetšej transparency žiwi byli. Najpozdźišo w septembrje ma seminar přeměstnjeny być.

Židow lěpje škitać

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za strowotnistwo Jens Spahn (CDU) wočakuje, zo budźe hač dosrjedź julija něhdźe 90 procentow wšitkich zwólniwych přećiwo koronawirusej šćěpjenych. To je wón wčera wječor w telewiziji ARD připowědźił. Spahn z toho wuchadźa, zo je 70 do 75 proc. dorosćenych zwólniwych so šćěpić dać. Zdobom pokaza tež na dynamiku šćěpjenja w Němskej: Bě-li k jutram dwanaće proc. ludźi šćěpjenych, je jich nětko 40 procentow.

Lětadło přepytali

Schönefeld (dpa/SN). Njeplanowane přizemjenje pasažěrskeho lětadła předewza­ća Ryanair na Schönefeldskim lětanišću měješe po informacijach medijow wěstotne přičiny. Mašina po puću z irskeho Dublina do Krakowa bě minjenu nóc w Schönefeldźe přizemiła, po tym zo bě powětrowa wěstotna kontrola wobsadku lětadła informowała. Na lětanišću su pasažěrow a jich wačoki kontrolowali. Pječa bě něchtó telefonisce hrozył, zo je bomba w lětadle. Namakali pak ničo njejsu.

Ruska podpěruje Běłorusku