To a tamne (22.03.21)
Dospołnje nimokuliło je so w Jendźelskej znowa internetne posedźenje rady města Hull. Na wideju, kiž je žurnalist sćelaka BBC w interneće wozjewił, je widźeć, kak sej radźićeljo we wuchodojendźelskim měsće Hull mjez sobu nadawaja. „Dźerž skónčnje hubu“, jedyn wołaše, dalši rozhorjeni swarjachu. Zwada dopomina na widejo turbulentneho posedźenja w małej gmejnje Handforth před tydźenjemi, kotremuž je so w interneće mjeztym wjele ludźi smjało.
Runje 13 lět starej dźowce je nan wodźidło awta přewostajił a ma nětko mjerzanje z policiju w Porynsko-Pfalcy. Swědkam bě jara młoda šoferka w awće napadnyła. Něšto pozdźišo awto zasta a nan wodźidło zaso přewza. Najebać to móžeše je policija z pomocu swědkow wuslědźić. 43lětny nan drje sam jědźeše, njeměješe pak žanu jězbnu dowolnosć.
Nastupajo MSPI so něšto hiba
Flensburg (SN/at). W zwisku z europskej wobydlerskej iniciatiwu MinoritySafePack (MSPI) so něšto hiba. Po tym zo bě komisija Europskeje unije inciatiwu wotpokazała, je nětko jeje prezidentka Ursula von der Leyen schleswigsko-holsteinskemu ministerskemu prezidentej Danielej Güntherej (CDU) bilateralnu rozmołwu nastupajo zwoprawdźenje MSPI připrajiła. Wo tym informowaše Günther po wuradźowanju ministerskich prezidentkow a prezidentkow zwjazkowych krajow z Ursulu von der Leyen wčera w Kielu w nowinskej zdźělence statneje kenclije.
Schleswigsko-holsteinski ministerski prezident je temu we wobłuku wuradźowanja načał a nad připrajenjom von der Leyen so wón wjeseli. Wšako bě loni kónc lěta ze spisom pola komisije EU za to wabił namjety MSPI zeskutkownić. „Sadźam na to, zo so něšto hiba w tejle debaće“, rjekny Günther. Dźe wo „jasny signal za mjeńšinowy škit a prawa rěčow w prawniskim ramiku EU. Zaměr měł być, zo zhromadnje z knježerstwami čłonskich statow, z wuběrkom regionow a z organizacijemi mjeńšin a rěčnych skupin woprawdźite a trajne polěpšenje docpějemy.“
Unija dale a słabša
Berlin (dpa/SN). Unija w nahladnosći wolerjow dale woteběra, kaž je naprašowanje sćelaka ARD wunjesło. Bychu-li njedźelu wólby byli, byštej CDU/CSU jenož hišće 29 procentow hłosow dóstałoj. To je najšpatniši wuslědk minjenych dwanaće měsacow. Zeleni bychu z 20 procentami druha najsylniša móc byli. Za SPD by so 17 procentow ludźi rozsudźiło, za AfD jědnaće, za Lěwicu sydom a za FDP dźewjeć procentow. 78 proc. wolerjow unije chcyło Markusa Södera za noweho kanclera měć, Armina Lascheta 30 proc.
Mjezsobne wumjetowanja
Anchorage (dpa/SN). Z mjezsobnymi wumjetowanjemi je so prěnje zetkanje wodźacych diplomatow USA a Chiny w Ancoragu w Alasce započało. Wonkowny minister USA Antony Blinken Chinje wumjetowaše, zo globalnu wěstotu wohroža, na čož chcyli USA reagować. Chinski šefdiplomat Yang Jiechi je sej kóždežkuli nutřměšenje USA do nutřkownych naležnosćow Chiny raznje zakazał a namołwi, puć konfrontacije wopušćić a mjezsobny dialog zahajić.
Zapósłanc CSU wotstupił
Klimowi aktiwisća su wčera Hamburgski Koehlbrandowy móst při ...
Srědk Astrazeneca zaso šćěpja
Berlin (dpa/SN). Z wěstotnych přičin nachwilnje přetorhnjene šćěpjenje ludźi pře koronawirus ze srědkom firmy Astrazeneca chcedźa zaso dale wjesć. Po informacijach strowotniskeho ministra Jensa Spahna (CDU) ma so tole hišće dźensa stać. Europski zarjad za lěki bě wčera wobkrućił, zo je srědk wěsty. Přiwšěm chcedźa ludźi warnować, zo móže tón w rědkich padach trombozy w mozach wuskutkować.
Kanclerka Angela Merkel (CDU) chcyše dźensa z ministerskimi prezidentami zwjazkowych krajow na „šćěpjenskim wjeršku“ wo dalšim postupowanju wuradźować, mjez druhim wo časowym planje za šćěpjenje w lěkarskich praksach. Šćěpjenje ze serumom Astrazeneca běchu wutoru přetorhnyli, zo bychu móžne negatiwne wuskutki pruwowali.
USA zaso hroža
Washington (dpa/SN). Knježerstwo USA je předewzaća namołwjało, sobudźěło na nowym rusko-němskim płunowodźe Nord Stream 2 přetorhnyć. Runočasnje jim ze sankcijemi hroža. Wonkowny minister USA Antony Blinken je hroženja wčera hišće raz potwjerdźił. We Washingtonje dźěła za dotwar projekta wobkedźbuja a wuhódnoćeja wšitke informacije wo firmach, kiž zdawaja so wobdźělene być. Nord Stream 2 je „špatny deal za Němsku, Ukrainu a wuchodnu Europu“, Blinken rjekny. Wón Ruskej wumjetuje, zo chce Europu pačić a do energetiskeje wotwisnosće přinjesć.
Kritikarjo porno tomu pak Americe wumjetuja, zo sćěhuje swoje zajimy, dokelž chcyła Europje radšo swój fracking-płun předawać.
Putin přeje Bidenej „strowotu“
Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je swojemu koleze Joewej Bidenej w USA po toho ćežkich wumjetowanjach „strowotu“ přał. „Štož wuprajenja mojeho ameriskeho kolegi nastupa, tak so woprawdźe, kaž wón rjekny, wosobinsce mjez sobu znajemoj. Ja bych jemu rjekł: ‚Wostańće strowy!‘ Přeju jemu strowotu“, Putin wčera rjekny. Biden bě w rozmołwje z ameriskim sćelakom ABC na prašenje, hač ma Putina za „mordarja“, z „haj“ wotmołwił. Krjeml pomjenowa tele wuprajenje jako „jara złe“. Na to je wulkopósłanca Ruskeje w USA Anatolija Antonowa k wuradźowanjam do Moskwy skazała.
Přeće Bidenej je „bjez ironije a žorta“, potwjerdźi Putin na widejowym zwisku z wobydlerjemi čornomórskeje połkupy Krim, kotřiž swjećachu wčera sedmu róčnicu „přistupa“ k Ruskej.
Ukraina ma Krim po ludowym prawje dale za swój teritorij. USA a Němska sej wot Ruskeje žadaja, Krim Ukrainje wróćić a su Ruskej najwšelakoriše sankcije napołožili, na čož je Ruska runje tak reagowała.
Ver.di za wyše mzdy
To a tamne (19.03.21)
Dospołnje pjaneho wodźerja palencoweho transportera je policija na awtodróze A 3 pola hessenskeho Limburga zadźeržała. Dalši šoferojo běchu wobkedźbowali, zo muž po seklojtej čarje jědźeše a na pobóčnej čarje zasta, zo by wustupić šoł. Policisća naměrichu pola njeho 2,63 promilow alkohola. Na pódlanskim sydle ležeše prózdna bleša wódki. Dokelž móžeše šofer lědma hišće běžeć, dyrbješe sobu na stražu. 750 blešow palenca w awće dyrbješe kolega wotewzać.
Belgiske budki pomfritkow maja so ze swětowym kulturnym herbstwom stać. Wotpowědny namjet je třěšny zwjazk wobhospodarjerjow fritkowych předawanišćow zapodał a knježerstwo prosył, namjet na UNESCO posrědkować. Fritkowe budki su w Belgiskej jako dźěl žiwjenskeje kwality jara rozšěrjene. Piwowa kultura kraja je hižo kulturne herbstwo.
Brizantny posudk wozjewjeny
Köln (dpa/SN). Fachowc za chłostanske prawo Björn Gercke je dźensa brizantny posudk k wobchadźenju Kölnskeho arcybiskopstwa ze splažnym znjewužiwanjom předstajił. Kardinal Rainer Maria Woelki bě juristej wotpowědny nadawk dał. Prěni posudk toho razu njebě Woelki wozjewił, dokelž měješe prawniske wobmyslenja. Kaž Gercke do wozjewjenja dokumenta zdźěli, mjenuje jeho přepytowanje wot lěta 1975 wjace hač 300 woporow a 200 wobskorženych.
Rutte wólby jasnje dobył
Den Haag (dpa/SN). Nižozemski ministerski prezident Mark Rutte a toho prawicarskoliberalna strona VVD stej kaž wočakowane wólby parlamenta dobyłoj. VVD změje po prěnich prognozach telewizijnych sćelakow něhdźe 23 procentow a 35 mandatow w parlamenće a budźe tak z wotstawkom najsylniša politiska móc w druhej komorje Den-Haagskeho parlamenta w Den Haagu. Rutte móhł so tuž po dźesać lětach štwórty króć z premierom stać.
Čakaja na rozsud seruma dla
