Čěska republika žada sej wot dźensnišeho wot wšitkich, kotřiž z Němskeje do kraja přińdu, negatiwny koronatest. To je ­wonkowny minister kraja Tomáš Petříček minjeny pjatk wukazał. Štóž tajki test nima, dyrbi so na namjeznym přechodźe, kaž tule w Zebnicy, testować dać. Dojězdźowarjo a transitni pućowacy njejsu wot toho potrjecheni. Foto: Steffen Unger

Tójšto infekcijow w Pólskej

póndźela, 16. nowembera 2020 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). Pólska je předwčerawšim, sobotu, telko na koronawirus zemrětych zličiła kaž hišće nihdy po spočatku pandemije nalěto. W běhu 24 hodźin je 548 ludźi w zwisku wirusom ze­mrěło, informuje strowotniske ministerstwo we Waršawje. Tak maja w Pólskej mjeztym wjace hač 10 000 smjertnych padow w zwisku ze schorjenjom na koronu. W běhu dnja su nimo toho 25 600 nowych infekcijow registrowali. Tak je ličba cyłkownje přizjewjenych padow minjenych měsacow na 691 000 rozrostła. Pólska ma 38 milionow wobydlerjow.

Němska je Pólsku wulkeje ličby natyknjenjow dla jako rizikowu kónčinu zastopnjowała. K přirunanju: W Němskej su strowotniske zarjady po informacijach Roberta Kochoweho instituta so­botu 22 461 koronainfekcijow w běhu 24 hodźin registrowali. Němska ma dwójce telko wobydlerjow kaž Pólska. Tam płaća hižo cyły tydźeń wobmjezowanja zjawneho žiwjenja. Kina, dźiwadła a muzeje su zawrjene. Šule internetnje wuwučuja.

Kretschmer: Wjace wočakowali

póndźela, 16. nowembera 2020 spisane wot:

Wuradźowanje ministerskich prezidentow z Angelu Merkel korony dla

Berlin (dpa/SN). Po połojcy časa noweho dźělneho lockdowna k wobmjezowanju koronapandemije w Němskej chce zwjazkowe knježerstwo wobstejace wobmjezowanja zjawneho žiwjenja wobchować. „Za zwjazkowe knježerstwo móžu rjec, zo njemóže nichtó při tuchwilnym stawje nowych infekcijow wočakować, zo wobmjezowanja hižo zaso zběhnu“, zwurazni rěčnik knježerstwa Steffen Seibert minjeny pjatk w Berlnje. „To njeje nětko hišće móžno.“

Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) chcyše dźensa w běhu dnja z ministerskimi prezidentami zwjazkowych krajow wo skutkownosći nowych naprawow wuradźować, kotrež płaća wot spočatka měsaca. Dotal chcedźa wobmjezowanja hač do kónca nowembra wobchować.

Seibert na to pokaza, zo je dale a wjace ludźi z wirusom natyknjenych. Dynamika wuwića drje woteběra, ale ličby ­dale stupaja, wón rjekny. Nětko měli wočaknyć, kak naprawy skutkuja. „Kóždy dźeń je wažny.“ Je pak hišće přezahe za doskónčny posudk. Zběhnyć wobmjezowanja by riziko dalšich infekcijow po wšěm kraju powjetšiło.

Argument to njeje

póndźela, 16. nowembera 2020 spisane wot:
Pjenjezy z prěnjeho Serbskeho komunalneho programa na dobro dwurěčnosće su derje zapołožene. Tajki facit zwjesela, dokelž su sej města a gmejny w serbskim sydlenskim rumje Sakskeje woprawdźe hłójčku łamali. Planowane srědki buchu nałožowane, tež hdyž njeje kóžda jednotliwa komuna swoju sumu dospołnje wučerpała. Dalše zaměrniše dźěło pak je nastupajo kupjenu přełožowansku techniku trěbne. Dwě mobilnej připrawje móža sej komuny w serwisowym běrowje za serbsku rěč we Wojerecach wupožčić. Byrnjež zajim był, njeje dotal bohužel k tomu dóšło. Što je hišće trjeba, zo bychu so znajmjeńša w gmejnach z wěstej serbskorěčnej substancu na dwurěčnje přewjedźene posedźenje gmejnskeje rady zwažili? Argument, zo wšak Serbja tež němčinu wobknježa, w zajimje přichoda serbšćiny žadyn njeje. Jako druha hamtska rěč słuša naša maćeršćina w serbskim sydlenskim rumje tež do gmejnskeje rady, haj samo do wokrjesneho sejmika. Axel Arlt

Nowy lockdown

póndźela, 16. nowembera 2020 spisane wot:
Wien (dpa/SN). W Awstriskej płaća wot jutřišeho dalše krute naprawy w boju přećiwo rozpřestrěću koronawirusa. Najwjace wobchodow dyrbi zawrěć, šule jenož hišće internetnje wuwučuja. Ludźo smědźa bydlenje jeničce z wažnych přičin wopušćić. Zetkawanja su jenož „w najwušim kruhu“ dowolene. Zwjazkowy kancler Sebastian Kurz warnuje: „Kóždy socialny kontakt je jedyn přewjele.“

To a tamne (16.11.20)

póndźela, 16. nowembera 2020 spisane wot:

Kradnjenej čisłowej tafličce swojeho awta wuhladał je muž, jako so wčera po Wolfsburgu wuchodźowaše. Přiwołana policija cuze awto přesćěhowaše a skónčnje zadźerža. Kaž so wukopa, njeběštej jenož tafličce pokradnjenej, ale tež awto, w kotrymž třo mužojo sedźachu. Policija wšitkich zaja. Šofer njeměješe ani jězbnu dowolnosć a steješe nimo toho pod wliwom alkohola a drogow.

Wosrjedź puća sedźacy kołp je njedaloko porynsko-pfalcskeho Bad Kreuznacha wobchad na zwjazkowej dróze B 41 nachwilnje haćił. Wobsadka policajskeho awta spyta podarmo jeho z jězdnje zehnać a dyrbješe tuž pomoc kolegow přiwołać, kotřiž dróhu na to do wobeju směrow zawrěchu. Dokelž dobre přirěčowanje njepomhaše, kołpja skónčnje wotnjesechu. Ptak wšak so chětro wobaraše a do zastojnikow kusaše.

Biden sej dalši stat zdobył

pjatk, 13. nowembera 2020 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Nowowoleny prezident USA Joe Biden je po prognozach tež tradicionalny republikanski stat Arizona za sebje zdobył. Po tym zo běštej to minjeny tydźeń powěsćernja AP a tele­wizijny sćelak Fox News wozjewiłoj, zdźě­lištej to wčera wječor tež sćelakaj NBC News CNN. Tak by Biden nětko 290 hłosow wólbnych muži měł. Za dobyće do­sa­ha 270. W staće Georgia wšitke hłosy hišće raz wuličeja. Tež tam bě Biden dobył. Njeliča z tym, zo so na tym něšto změni.

Söder: Wustawoškit zasadźić

Mnichow (dpa/SN). Wustawoškit měł so po słowach bayerskeho minister­ske­ho prezidenta Markusa Södera (CSU) z demonstracijemi „prěkimyslerjow“ dokładnje rozestajeć. Smy reichsbürgerow w Němskej spočatnje podhódnoćili a do­ži­wili, kak móže z tajkeje absurdneje myslič­ki chutny strach za stat a za žiwjenje nastać“, rjekny Söder Mnichowskim nowinarjam. Wón so boji, zo móhło so w dźělach prěkimyslerjow něšto podobneho wuwić.

Tež Pólska planuje weto w EU

Znowa rekord koronainfekcijow

pjatk, 13. nowembera 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Strowotniske zarjady Němskeje su Roberta Kochowemu institutej 23 542 nowokoronainfekcijow w běhu 24 hodźin přizjewili. To je nowy rekordny staw po wudyrjenju pandemije. Dotalny najwyši staw běchu minjenu sobotu z 23 399 padami registrowali. Ličba nowonatyknjenjow je porno wčerawšemu štwórtkej wo nimale 1 700 rozrostła. Hač do dźensnišeho ranja su dalšich 218 smjertnych padow w zwisku z koronawirusom zličili. Cyłkowna ličba zemrětych wučinja mjeztym 12 200.

Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) widźi w tuchwilnej koronapandemiji strach, zo towaršnosć Němskeje rozpadnje. Eskalacija njesměła dale přiběrać, hewak hrozy hłuboke pače­nje kraja, rjekny Kretschmer wčera wječor w sćelaku ZDF. Wón widźi wo­bra­zy z Ameriki, kotrež chcył Němskej zalutować. Zdobom zakituje nowe wobmjezowanja wirusa dla. Strowotniski fa­chowc­ SPD Karl Lauterbach je sej wěsty, zo ličby infekcijow dźakowano zawrjenym hosćencam bórze woteběraja.

Ličby prawje rozkłasć

pjatk, 13. nowembera 2020 spisane wot:
Reakcija našich politikarjow na rekordne ličby koronainfekcijow su mi dopokaz toho­, zo je wšitko w žiwjenju jenož pra­šenje interpretacije. Po dwěmaj tydźenjomaj nowych naprawow ze zawrjenymi hosćencami, muzejemi a dalšimi domami ličby nowonatyknjenjow njewoteběraja, kaž bě planowane, ale dale rozrostuja. Ale to njeje tak zlě. Strowotniski minister Jens Spahn (CDU) widźi w tym jasne znamjo „stabilizacije“ ličbow, kotrež drje přichodne dny zaso woteběraja. Ptačka wottřělił pak je strowotniski fachowc SPD Karl Lauterbach. Wón rěčeše dźensa rano wo „złamanej žołmje infekcijow“ a twjerdźeše, zo bě hosćency zawrěć absolutnje prawy srědk. Tak su najhórše žórła natyknjenjow zatykali. Wězo je prašenje dowolene, kak bychu ličby infekcijow wupadali, njeby-li knježerstwo spočatk měsaca ničo činiło, a wšitko by wostało, kaž je. A prašam so, kak chcedźa zamołwići ličby interpretować, hdyž dale stupaja. To směmy wšitcy hromadźe wćipni być. Marko Wjeńka

Trittin: Drohe namrěwstwo

pjatk, 13. nowembera 2020 spisane wot:

Berlin/Karlsruhe (dpa/SN). Bywši wobswětowy minister Jürgen Trittin po wusudźe Zwjazkoweho wustawoweho sudnistwa, wotškódnić mějićelow atomowych milinarnjow, zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU) raznje kritizuje. „To je drohe namrěwstwo chabłaceje politi­ki knjenje Merkel“, měni politikar Zelenych, kiž bě za atomowy konsens knježerstwa SPD a Zelenych w lěće 2000 zamołwity był. „Hakle wot njeje lěta 2010 přesa­dźene podlěšenje dźěłoweje doby tutych milinarnjow je koncernam prawo na wotškódnjenje wunjesło.“ Přez „čorne kepsarstwo“ dóstanu koncerny nětko „znajmjeńša miliony, snano samo miliardy za techniku, wo kotruž nichtó wjace njerodźi“.

Atomowa fachowča Zelenych w zwjazkowym sejmje Sylvia Kotting-Uhl ma wusud sudnistwa za „porjadnu plistu“ knježerstwu Němskeje. „To pokazuje njekmanosć zwjazkoweho knježerstwa CDU a FDP w lěće 2011 kaž tež aktualneje wulkeje koalicije, kónc atomoweje energije prawnisce wěsće zwoprawdźić. Wustawowe sudnistwo bě koncernam wjace wotškódnjenja přizwoliło.

nowostki LND