Łužica a Berlin so zbližatej

wutora, 14. julija 2020 spisane wot:

Choćebuz/Berlin (dpa/SN). Pjenježnje podpěrana strukturna změna w zwisku ze skónčenjom zmilinjenja brunicy po měnjenju braniborskeho społnomócnjeneho za Łužicu region ze stolicu Berlinom zbliža. Berlin je wot wyšeho cen­truma Choćebuz, ale tež wot Wětošowa a Złeho Komorowa w běhu 60 mjeńšin docpějomny, měni społnomócnjeny krajneho knježerstwa za Łužicu Klaus Freytag we wčerawšim wudaću nowiny Märkische Allgemeine z Podstupima. „Tak je dale a atraktiwniše, tež zwonka metropole a za awtodróhowym kołom bydlić a dźěłać. Łužica słuša do regiona stolicy.“

Freytag zasadźa so zdobom za wuske zhromadne dźěło ze Sakskej. Wažne je, „zo wobhladujemy Łužicu na městnje jako cyłk“, społnomócnjeny wuzběhnje. Zamołwići dyrbjeli so prašeć, kak hodźał so projekt zwoprawdźić, kotryž na Grodk runje tak wuprudźa kaž na Wojerecy. Orga­nizować měli to we wobłuku komunalneho dźěła.

Wuradźuja wo dalšich wolóženjach

wutora, 14. julija 2020 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakske krajne knježerstwo je so dźensa w Drježdźanach schadźowało. Mjez druhim wuradźowachu wo nowym škitnym wukazu koronawirusa dla, kotryž ma wot 18. julija hač do kónca awgusta płaćić. Tón předwidźi dalše wolóženja w koronakrizy kaž prózdninske lěhwa a swjedźenje w zawodach a towarstwach. Po wukazu móhło so hač do 50 wosobow na tajkich zarjadowanjach wobdźělić. Na polu wólnočasneho sporta smědźa po wšěm zdaću zaso přihladowarjow witać, potajkim tež na koparske hry. Za profijowu kopańcu pak rjadowanje hišće njepłaći. Za nju planuja wolóženja wot 1. septembra. Wo nadrobnosćach chcychu zjawnosć po posedźenju informować.

Do dźensnišeho zetkanja je strowotniske ministerstwo wozjewiło, zo móža w Sakskej mjeztym wšědnje hač do 5 000 testow koronawirusa dla přewjesć. Krajny přepytowanski wustaw swoju kapacitu wot spočatnje 150 krok po kroku powjetša, kaž ministerka za strowotnistwo Petra Köpping (SPD) zdźěli.

Dudźe k dobyću gratulowali

wutora, 14. julija 2020 spisane wot:

Prezidentske wólby w Pólskej z wulkimi regionalnymi rozdźělemi

Berlin/Brüssel/Waršawa (dpa/SN). Něm­ski zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je Andrzejej Dudźe k dobyću při prezidentskich wólbach w Pólskej gratulował. Zdobom wón jeho pohonjowaše so za jednotu pačeneho kraja zasadźić. „Přeju Wam zmužitosć a móc, k jednoće pólskeho ludu přinošować“, wu­zběhny Steinmeier w gratulaciskim ­spisu po informacijach prezidialneho zarjada. „Runje tak so nadźijam, zo móžemy zhromadnje tež přichodnje k dobremu susodstwu mjez Němcami a Polakami w zjednoćenej, sylnej Europje přinošować“, Steinmeier dale pisa. Ke gratulantam po prezidentskich wólbach słušeštaj tež prezidentka komisije Europskeje unije Ursula von der Leyen a němski wonkowny minister Heiko Maas (SPD).

Dwójne wólby byli

wutora, 14. julija 2020 spisane wot:
Wuslědk njedźelnych prezidentskich wólbow w Pólskej pokazuje, zo mějachu tam de facto dwójne wólby. Na jednym boku běchu to wólby prezidenta, kotrež je ­Andrzej Duda dobył. Wón drje je nětko prezident Pólskeje, nic pak wšitkich Polakow. Nimale połojca ludźi je přećiwo njemu hłosowała, dokelž chcychu politisku změnu, přede­wšěm młodźi ludźo w městach. Jako prezident dyrbi Duda nětko wšitko činić, zo so tež woni w Pólskej doma čuja. Nimo prezidentskich wólbow pak su Polacy předwčerawšim tež hišće dalše wólby wotměli. Rafał Trzaskowski je z nimale dźesać milionami hłosow nowy a skrućeny nawoda pólskeje opozicije. Waršawski wyši měšćanosta hraje nětko w cyle hinašej lize, dokelž docpě najlěpši wólbny wuslědk, kotryž je kandidat opozicije minjene dźesać lět hdy dóstał. To budźe jemu wurjadna šansa. Prěnje słowa hymny ­„Hišće njeje Pólska zhubjena“ dóstanu tak cyle nowy zmysł. Marko Wjeńka

Nahubnik trěbny

wutora, 14. julija 2020 spisane wot:
London (dpa/SN). Po dołhim wahanju je nětko tež Jendźelska wukazała, zo trjebaja ludźo we wobchodach škitny nahubnik. Naprawa ma wot 24. julija płaćić, kaž powěsćernja PA rozprawja. Strowotniski minister Matt Hancock chcyše wukaz dźensa w běhu dnja wopodstatnić. Štóž wukaz njedodźerži, dyrbi dobre sto eurow pokuty płaćić. „Je dźeń a wjace dopokazow, zo wužiwanje nahubnika w zawrjenych rumnosćach k tomu přinošuje, ludźi a jich wobswět před koronawirusom škitać“, zdźěli rěčnik knježerstwa.

To a tamne (14.07.20)

wutora, 14. julija 2020 spisane wot:

Kóčku z marmeladoweje škleńcy wuswobodźiła je policija w badensko-württembergskim Ellwangenje. Micka tčeše z hłowu w škleńcy a njemóžeše so hižo wuswobodźić. Muž bě ju na dróze namakał. Zastojnicy přińdźechu na pomoc ­a škleńcu kedźbliwje rozbichu, zo bychu štyrinohača wuswobodźili. Na zbožo so tón při tym njezrani.

Awto z 39 ptačkami a dźewjeć młodymi kóčkami je policija w Braniborskej zadźeržała. Zastojnicy 69lětneho sobotu wječor na zwjazkowej dróze pola Seelowa kontrolowachu, dokelž bě zdźěla seklojtu čaru jěł. Muž rjekny, zo bě ptački na přehladce w Pólskej kupił. Kupne zrěčenje pak njemóžeše předpołožić. Kóčki běchu jemu darili, kaž twjerdźeše. Zastojnicy dowjezechu ptački a kóčki do zwěrjatownje. Weterinarny zarjad nětko móžne ranjenje zakonjow pruwuje.

Cyrkej dobyća poswjećena

póndźela, 13. julija 2020 spisane wot:

Moskwa (B/SN). Srjedź junija je patriarch Kyril třeću najwjetšu katedralu Ruskeje jako Cyrkej dobyća poswjećił. Wona ma słužić dopomnjeću na Druhu swětowu wójnu. Pod 100 metrow wysokej złoćanej kuplu ma 6 000 ludźi městno. Ke katedrali wjedźe 1 418 metrow dołha hasa – telko dnjow traješe wójna sowjetskeho wójska přećiwo Němskej. Na multimedialnych monitorach podłu puća móža sej wopytowarjo fota wobhladać a čitać mjena 33 milionow sowjetskich wojakow, kotřiž su we wójnje wojowali. W rusko-ortodoksnej cyrkwi maja wojerske cyrkwje dołhu tradiciju.

Kubłanska kriza so přiwótřa

Genf (B/SN). Na 1,2 miliardźe dźěći po cy­łym swěće njemóžetej po infor­ma­ciji UNICEF koronapandemije dla hižo­ do šule chodźić. Dokelž nimaja mnohe z nich žadyn přistup k interne­tej abo k druhim medijam, zo móhli sej samostatnje wučbnu maćiznu přiswojić, so globalna kubłanska kriza dale přiwótřa. Tak rozprawja dźěćacy pomocny skutk, w kotrymž so tež křesćenjo čestnohamtsce angažuja. Po analyzy UNICEF ma w 74 mjez 127 krajemi swěta mjenje hač połojca ludnosće přistup k internetej.

Wustajeja wobrazy Raffaela

Warnuje před nowej žołmu

póndźela, 13. julija 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Minister za strowotnistwo Jens Spahn (CDU) ludźi warnuje, zwjeršnje z koronapandemiju wobchadźeć, a namołwja jich, škitne naprawy dale dodźeržeć. „Strach druheje žołmy je woprawdźity“, rjekny Spahn dźensa na zhromadnej nowinarskej konferency z direktorom Roberta Kochoweho instituta Lotharom Wielerom w Berlinje. Spahn napomina, runje w dowolowym času kedźbliwi wostać. K tomu słušatej dodźerženje hygieniskich směrnicow a kedźbliwosć na wjetšich swjedźenjach.

Merkel a Conte so zetkałoj

Berlin (dpa/SN). Něšto dnjow do wurjadneho wjerška EU staj so zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) a italski ministerski prezident Giuseppe Conte dźensa zetkałoj, zo byštaj móžne rozrisanje zwady wo pomocnym pakeće EU za nowonatwar hospodarstwa po koronakrizy rozjimowałoj. Po zeńdźenju w hóstnym domje zwjazkoweho knježerstwa w Mesebergu sewjernje Berlina chcyštaj medije informować. Jutře wočakuje Merkel španiskeho premiera Pedra Sáncheza w Berlinje na rozmołwu.

Ministrojo so schadźowali

Policisća wosebiteho zasadźenskeho komanda wopušća runje přizemjeny helikopter w badensko-württembergskim Oppenauwje. Wobrónjeny muž bě wčera na kromje wsy w Čornym lěsu policistow wohrozył a jim brónje wotewzał. Na to ćekny do bliskeho lěsa. Policija nětko z wulkej ličbu policistow za skućićelom pyta. Wobydlerjo su namołwjeni, w swojich domach wostać a žanych cuzych z awtom sobu njewzać. Foto: dpa/Philipp von Ditfurth

Moskwa (dpa/SN). Ruska z tym liči, zo rozmołwy z USA wo wuchowanju poslednjeho wulkeho zrěčenja wo wotbrónjenju mjez woběmaj krajomaj zwrěšća. „Wuchadźam z toho, zo su USA hižo rozsudźili, zo zrěčenje njepodlěša“, rjekny wonkowny minister Sergej Lawrow minjeny pjatk w Moskwje powěsćerni Interfax. Lawrowej je wosebje kedźbyhódne, kak zaměrnje USA spytaja Chinu do jednanjow zapřijeć.

Zrěčenje „New Start“ k wobmjezowanju nuklearneho potenciala USA a Ruskeje za sydom měsacow wuběži. Mo­skwa a Washington stej drje so hižo k jednanjam zetkałoj, te pak wostachu dotal bjez wuslědkow. USA chcedźa zrěčenje wo kontroli brónjenja na Chinu rozpřestrěć. Peking pak so dotal spjećuje, wo swojim spochi přiběracym arsenalu atomowych bróni jednać.

nowostki LND