Estetika pod hamorom

pjatk, 08. oktobera 2021 spisane wot:
Zo twórby swětosławnych wuměłcow we wobłuku awkcijow w Londonje, New Yorku abo Zürichu za zdźěla hoberske sumy přesadźeja, njeje potajnstwo. Bohužel su tójšto wobdźělnikam tajke bazary přede­wšěm přiležnosć, swójski prestiž stopnjować. Tamni wobhladuja twórby jako hódnotne inwesticije abo samo jako spekulaciske objekty. Tak daloko tu – bohudźak! – hišće njejsmy, byrnjež tón abo tamny wobraz, kotryž bórze w Batromjecach pod hamor přińdźe, přichodnje cyle wěsće ­wo wjele dróši był, hač budźe zbožowny nowy wobsedźer tam 23. oktobra płaćić směć resp. dyrbjeć. „Naše přesadźowanje je składnosć, sej dobre wuměłstwo za dosć snadny fenk kupić“, kaž Joachim ­Mühle zwěsći. Najwažniši impuls, so po stopjenkach wo wobraz „wubědźować“, pak měł přiwšěm estetiskeho razu być. Wuběr je nade wšo wjeloraki, za kóždy słód (a za kóždu móšeń) je něšto pódla. Zo nazběrane pjenjezy zmysłapołnje nałoža, je rjany bonus. Bosćan Nawka

BESTSELLER – wšitcy chcedźa jón měć: awtorki a awtorojo, nakładnistwa a kniharnje. Kotra kniha tutón komercielny wuspěch docpěje, wšak móžeš do jeje wuńdźenja w najlěpšim padźe wěšćić. Tola­ kelko razow dyrbi so wona scyła předa­wać, zo směła so bestseller mjenować? W Němskej smě to wot 100 000, w Čěskej wot 10 000 předatych eksemplarow. A w Serbach? Spytajmy to wuličić:

Budyšin (SN/bn). Po dołhej přestawce prezentuje so Serbski ludowy ansambl zaso raz we wukraju. We wobłuku „2. mjezy překročaceho festiwala mnohich kulturow“ chcedźa jeho rejwarki a rejwarjo 15. oktobra na žurli Stareho dźiwadła w Bolesławiecu wjacore folklorne choreografije předstajić. Planowane su nimo toho wustupy cyłkow mjez dru­him­ z Pólskeje, Madźarskeje a Słowak­skeje. Nošer festiwala je wokrjes Bole­sławiec, kotryž jón jako dźěl projekta „Mjezynarodna folklorna scena – festiwal Budyšin a Bolesławiec“ zarjaduje. Pjenjezydawar je Europska unija, spěchowaca festiwal we wobłuku małoprojektow euroregiona Nysa za program Interreg Pólska-Sakska 2014–2022. W samsnym ramiku su hižo nalěto pendant pod hesłom „Tydźeń mnohich kulturow“ w Budyšinje wuhotowali.

Srjedźowěkowski čas dožiwili

srjeda, 06. oktobera 2021 spisane wot:
Rjemjeslnicy, wojowarjo a burja su so minjeny kónc tydźenja w Dešnjanskej (Dissener) srjedźowěkowskej wsy zhromadźili, zo bychu wopytowarjam dohlad do srjedźowěkowskeho časa dali. Za wrotami „Stareho ludu“ wot meje hač do oktobra ­prawidłownje tajke zarjadowanja přewjeduja. Hosćo móža stare rjemjesła wobdźiwać a kowarjam, tkalcam abo pjekarjam při dźěle přihladować. Hudźba na historiskich instrumentach srjedźowěkowsku atmosferu wudospołnja. Tež někotři wojowarjo běchu tónkróć pódla. Njedźelu móžachu hosćo na modowej přehladce zhonić, kajke běchu so naši słowjanscy předchadnicy swój čas drasćili. Foto: Michael Helbig

Mišterski wukon hudźbnikow

srjeda, 06. oktobera 2021 spisane wot:
Organist Tomaš Žur a saksofonist Gerold Gnausch staj minjenu njedźelu nazymski rjad ­ka­tolskeje ­wosady swj. Pětra „Duchowna hudźba w měsacu róžowca“ w Budyskej tachant­skej cyrkwi zahajiłoj. Jeju program wopřiješe kompozicije z časa baroka hač k twór­bam europskeje awantgardy 20. lětstotka. Jedyn z wjerškow bě improwizacija Gnauscha na marijansku antifonu „Salve, Regina“. Wopytowarjo mjenowachu koncert „wulkotne dožiwjenje“ a chwalachu „wusahowacy wuměłski niwow­ a mištersku interpretaciju“ instrumentalistow. Foto: Werner Lindner

Hudźbnu nazymu wuspěšnje zahajili

wutora, 05. oktobera 2021 spisane wot:

Choćebuz (UL/SN). Foyer Choćebuskeho dźiwadła Piccolo bě połnje wobsadźeny, jako su wiolinistka Priscila Baggio Simeoni, gitarist Dan Baron, dujer Karl Berkel a spěwarka Lena Hauptmann předwčerawšim 47. Choćebusku hudźbnu nazymu zahajili. Program wopřiješe nimo twórbow z Južneje Ameriki, Francoskeje a Nowoseelandskeje tež wulět do hudźbnych stawiznow Němskeje demokratiskeje republiki, a to z titulom skupiny Karussell „Wie ein Fischlein unterm Eis“. Zazběh pak tworješe štučka z Łužicy: Dan Baron a Lena Hauptmann prezen­towaštaj swoju loni z Němskim popowym a rockowym mytom wuznamjenjenu kompoziciju „Tysac cowanjow“, w stilu bossa nova spisany spěw z delnjo­serbskim tekstom. Wuměłcaj běštaj pod hesłom „Serbski jazz“ projekt iniciěro­wałoj, z kotrymž chcetaj w tymle žanru „ze swójskimi wjeršemi a zynkami nowe akcenty sadźeć“.

Serbska młodźina do Radworja wołała

póndźela, 04. oktobera 2021 spisane wot:

Sobotu a njedźelu, 28. a 29. požnjenca před 75 lětami, schadźowaše so wjace hač 4 000 serbskich młodostnych a dalšich Domowinjanow w Radworju na prěnim zetkanju čłonow dźěłowych brigadow a Serbow po wójnje docyła. W lěću 1946 běchu so w serbskich wsach Kamjenskeho a Budyskeho wokrjesa wjesne jednotki Serbskeje młodźiny jako wobstatk narodneje organizacije Domowiny załožili, kotrež młodźinski sekretar třěšneho zwjazka Jurij Brězan jako předsyda cyłkownje nawjedowaše.

Domowinske dźěłowe brigady z Ra­dworja, Šunowa a Pančic-Kukowa zahajichu njedźelu, 7. pražnika 1946, „Akciju Koslow“, z kotrejž su w dobrowólnym dźěle pomhali zakłady za nowotwar w poslednich dnjach wójny zničeneje wsy wotstronić. W přichodnych tydźenjach su tež brigady Serbskeje młodźiny z Jaseńcy, Dobrošic, Konjec, Budyšina a Baćonja a sydom dalšich brigadow zničene abo wobškodźene statoki zaso natwarili abo zwuporjedźeli. Koslowčenjo njech při swojim nowym wopomnišću sylnišo na to mysla!

Maja deficit 600 000 eurow zarunać

póndźela, 04. oktobera 2021 spisane wot:

Znowa su so čłonojo kulturneho konwenta Hornja Łužica-Delnja Šleska minjeny pjatk w Budyskim Kamjentnym domje schadźowali. Hłowny dypk dnjoweho porjada bě wobzamknjenje klětušeho etata.

Narodniny Smolerjec kniharnje

póndźela, 04. oktobera 2021 spisane wot:
Z dnjom wotewrjenych duri a třomi čitanjemi je Budyska Smolerjec kniharnja před­wče­rawšim 30. róčnicu swojeho załoženja woswjećiła. Hosćo wužiwachu składnosć, wo poskitku předawanišća so wobhonić a sej nowostki přitomnych awtorkow a awto­row, kaž na přikład knihu Lubiny Hajduk Veljkovićoweje a jeje syna Branka „Dolina při rěce – Mali přećeljo“, signować dać. Wolfgang Eggerth a Handrij Bjeńš zbudźištaj ze swojej publikaciju „Gaststätten der Stadt Bautzen im Wandel der Zeiten­ 1890–1990“ čiłu rozmołwu wo Budyskej gastronomiji. Dorothea Šołćina a Ingrid­ Juršikowa prezentowaštej antologiju „Susodźa“. Foto: SN/Hanka Šěnec

Italske mjeńšiny starosća so wo zastupnistwo

póndźela, 04. oktobera 2021 spisane wot:

Serbske Nowiny su dale w předsydstwje Europskeho zjednoćenstwa nowin w mjeńšinowych a regionalnych rěčach (MIDAS) zastupjene.

Triest (SN/JaW). Edita Slezáková wostanje prezidentka MIDAS. Zastupnicy čłonskich mjeńšinowych dźenikow su ju pjatk popołdnju na hłownej zhromadźi­znje w italskim Triesće na dalše štyri lěta w zastojnstwje wobkrućili. Slezáková připowědźi, zo „je to poslednja doba jako prezidentka za mnje“, a namołwi, „pre­zidentstwo dyrbi do młodych rukow“. Dale­ wobkrućichu čłonojo MIDAS nimo dr. Tonija Ebenera – šefredaktora němskeho dźenika w Južnym Tirolu Dolomiten –, Bojana Brezigara – zastupnika słowjenskeho dźenika w Italskej Primorski Dnevnik –, Martxela Otamendija – šefredaktora baskiskeho dźenika w Španiskej Berria –, Bence Balásza – šefredaktora madźarskeho dźenika w Rumunskej Szabadság tež šefredaktora Serbskich Nowin Janeka Wowčerja jako čłona předsydstwa.

nowostki LND