Horliwy wojowar za Serbstwo w Slepjanskej kónčinje
Manfred Hermaš, njesprócniwy wjelelětny wojowar za serbske naležnosće w Slepjanskej kónčinje, swjeći dźensa w Rownom swoje 75. narodniny.
Manfred Hermaš bě ze slepjanšćinu doma w Brězowce wotrostł a so w njej pozdźišo wukmanjał. Tež hornjoserbšćinu sej přiswoji. Hižo čas žiwjenja skutkuje wón za serbstwo z horcej wutrobu, najintensiwnišo pak wot časa přewróta 1989. Hač do 2014 běše to zdobom jeho powołanski nadawk jako regionalny rěčnik Domowiny. Jeho powołanski wuspěch pak njeby tajki był, njeby-li wón na mnohich wšelakich polach serbskeho a towaršnostneho žiwjenja – w gmejnje, wosadźe, wokrjesu a na krajnej runinje – přeze wšě lěta hač do dźensnišeho čestnohamtsce aktiwny był.
Tak bě na přikład wjacore legislaturne periody z čłonom Serbskeje rady w Sakskej a Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny. Wot 2013 do 2021 skutkowaše jako župan na čole župy „Jakub Lorenc-Zalěski“. Hač do dźensnišeho je Hermaš čłon župneho předsydstwa. Nimo toho je zamołwity za serbske prašenja Ewangelskeje cyrkwje Berlin-Braniborska-šleska Hornja Łužica a předsyda tamnišeje serbskeje přirady.
Piše wo tym, na čož ma lóšt
„Sym wjesny hólc a tajki wostanu!“ To su słowa muža, nowinarja, kotryž je wčera swoje 85ćiny swjećił. A najebać bohate žiwjenske a powołanske nazhonjenja poprawneho wuměnkarja móža so čitarjo dale wo přinoškach w Nowym Casniku wjeselić, za kotrež je so Horst Adam pjera jimał. Temy dyrbja so jemu lubić, zo by so z nimi zaběrał. „Tajkich wšak na swojej lisćinje hišće dosć je“, jubilar přeradźi.
Leoš Šatava 70 lět – swěrny přećel, přewodnik a podpěraćel ...
Njedźelu swjeći přez swoje skutkowanje a přećelske styki k mnohim Serbam znaty etnologa, prof. Leoš Šatava 70ćiny.
Wón narodźi so 3. měrca 1954 w Praze, po maturje studowaše na Karlowej uniwersiće etnologiju a stawizny. Swoje diplomowe dźěło napisa 1979 wo čěskich wupućowarjach do Wolyniskeje, zwotkelž jeho nan pochadźa. Runočasnje wabješe jeho zeznać hišće druhe ludowe skupiny. Zajimowaše pak so runje tak za rjanu literaturu a pospyta so sam w basnjenju. Při tym fascinowaše jeho rozwitosć serbskeje literatury. Bjez dźiwa, zo zeznachmoj so z Leošom Šatavu wokoło 1974 w Budyšinje w „Domje knihi“ při polcach ze serbskimi knihami. Dopomnju so, zo prašeše so mje za najmłódšej serbskej poeziju a prozu. 1979 skedźbni w časopisu Světová literatura z małej antologiju na najmłódšu serbsku lyriku. Tež prozowe proby Jurja Kocha a Angele Stachoweje posrědkowaše wón čěskim čitarjam.
„Praj ze spěwom, što začuwaš, a žněješ zawěsće dźaka“
Runje dźensa před 90 lětami narodźi so w Pěskecach do dźěłaćerskeje swójby serbski spěwar-solist-bariton Pawoł Šołta. Čas swojeho wuměłskeho skutkowanja měješe so po słowach: „Praj ze spěwom, što začuwaš, a žněješ zawěsće dźaka“. Do chuduškeje swójby narodźeny – nan bě we wójnje a wójnskej jatbje –, dožiwi Pawoł w Smječkecach w dalokej měrje zbožowne dźěćatstwo. Po šuli wjedźeše jeho puć do Löblec blidarnje we Worklecach, hdźež nawukny powołanje blidarja. W februaru 1952 zakónči swoje wukubłanje z wobstatym pruwowanjom.
Prof. dr. Klaws Thielmann dźewjećdźesatnik
Serbski medicinar-wědomostnik a nan šěsć dźěći prof. dr. Klaws Thielmann swjeći zajutřišim swoje dźewjećdźesaćiny w Erfurće. Narodźił je so 1933 w Połčnicy, hdźež měještaj jeho serbska mać a jeho němski nan zhromadnu lěkarsku praksu. Tam zastupi do šule a chodźeše na to na Lessingowy gymnazij w Kamjencu. Jako hólčec wopytowaše wón rady swojeho dźěda Mikławša Kubaša a swoju ćetu Marju Kubašec w Chasowje. Dźěd njeje z wnučkom jeno zaměrnje serbował, ale w nim tež luboznje zajim za serbske stawizny a přirodu zbudźił. „Rady podach so z kolesom z Połčnicy do Chasowa a připosłuchach napjeće dźědej. Wón mi ptače mjena, ratarske a druhe wopřijeća serbsce posrědkowaše. Chasow sta so z mojej domiznu. Tam přebywajo čuju so hišće dźensa swobodnje a napjelnjeny z čerstwym powětrom“, rjekny jubilar.
Marko Suchy 70 lět
„We wuskim kruhu swójby a přećelow“, ze šěsćdźesat ludźimi, woswjeći Marko Suchy njedźelu w Röhrscheidtowej bašće Serbskeho ludoweho ansambla swoje sydomdźesaćiny.
Suchy narodźi so 30. pražnika 1953 w Sulšecach. Dołho hižo w Sćijecach bydli. Hač do towaršnostneho přewróta dźěłaše diplomowy inženjer za elektrotechniku w awtomatizowanej tworni za ćěrjace kolesyny a běše zamołwity za wudźeržowanje techniskeje infrastruktury. Po krótkim času jako překupski šef bu 1992 jako direktor Załožby za serbski lud woleny. Tute zastojnstwo wón hač do 2015 wukonješe.
Wobknježić mnohe rěče je jemu wusahowacy dar a wulke zbožo
Rodźeny Sulšečan, bywši šuler gymnazija we Warnoćicach, skótny lěkar, čłon wosadneje rady, městopředsyda Domowiny, čłon rady za serbske naležnosće Sakskeje, předsyda towarstwa Bratrowstwo ..., a dalše tajke zastojnstwa móhła tule naličić, kotrež je dr. Pětr Brězan zastawał abo w kotrychž dźensa hišće skutkuje. Dźensa, 11. awgusta 2022, swjeći wón swoje 90. narodniny.
W swjedźenskej narěči składnostnje 100. jubileja Kulowskeho towarstwa Bratrowstwo 3. januara 1998 wuzběhny dr. Brězan mjez druhim, zo trjeba kóždy lud a kóždy čłowjek za swoje duchowne a dušine derjeměće žórło – a tajke žórło je čłonam Bratrowstwa farska cyrkej w Kulowje. Wšako zbožo jenož w dobrej a strowej towaršliwosći zakćěwa.
Zajim za aktualne politiske podawki sej wobchował
Wjelelětny swěrny sobudźěłaćer Serbskich Nowin, bywši šefredaktor časopisa Rozhlad, přełožowar a publicist Cyril Kola swjeći dźensa w Budyšinje swoje 95ćiny. Hišće před někotrymi lětami wón wšědne wudaće Serbskich Nowin ze swojimi přinoškami wobohaćeše. Kaž sam rjekny, je jeho tele dopołdniše dźěło młodeho a duchownje čerstweho dźeržało. Byrnjež jemu ćělne brachi mjeztym prawidłowne redaktorske dźěło znjemóžnili, so dale za politiske podawki wokoło njeho zajimuje a je za styki do redakcije přewšo dźakowny.
Lajski dźiwadźelnik z ćěłom a dušu
W Jaseńcy swjeći dźensa wjelelětny čłon našeje Serbskeje lajskeje dźiwadłoweje skupiny Chrósćicy Křesćan Wałda swoje sydomdźesaćiny. Wón narodźi so 23. junija 1952 w Jaseńcy.
Wopytawši zakładnu a srjedźnu šulu hač do wosmeho lětnika w Chrósćicach běše wón w 9. a 10. lětniku na polytechniskej wyšej šuli w Pančicach-Kukowje. Po tym poda so do Wulkeje Dubrawy, zo by powołanje gratotwarca nawuknył. Tak nastupi swoje prěnje dźěłowe městno w bliskich Bóšicach w zawodźe Zeibina. 1988 rozsudźi so Křesćan Wałda za dźěło ze zbrašenymi a tak přewza w Bóšicach tamnišu dźěłarnju. Dokelž dźěło jeho předstajenjam wotpowědowaše, wukubła so připódla na kubłarja we wšelakich dźěłarnjach za zbrašenych. 1997 přesydli so dźěłarnja z Bóšic do Budyšina, hdźež jubilar swoje dźěłowe městno jako kubłar za skupinu zbrašenych nastupi. Zdobom přewza zamołwitosć za přesadźenje a wukonjenje dźěłowych nadawkow zbrašenych. Zhotowjene produkty dodawachu wšelakim zawodam a firmam.
Křesćan Wałda ma ze swojej mandźelskej Marju štyri dźěći. Wobaj zwjeselitaj so nad štyrjomi wnučkami.
W dźiwadźelenju so hižo w dźěćacych lětach pospytał
Słyšiš-li, zo je rěč wo časnikarju, wědźa ludźo – a to nic jenož w Chrósćicach a wokolinje –, zo je rěč wo Chróšćanu Jürgenje Njeku. Rodźeny 23. januara 1947 w Dobrošicach wotrosće wón pola přirodneju staršeju, časnikarja Jurja Mencla a jeho mandźelskeje w Chrósćicach. Wuchodźiwši wjesnu zakładnu a srjedźnu šulu kaž tež polytechnisku wyšu šulu w Pančicach-Kukowje nawukny rjemjesło časnikarja w Budyšinje. Tomule rjemjesłu so z wjeselom a lubosću hač do dźensnišeho wěnuje.
Wot lěta 1975 stara so wo časnik na wěži Chróšćanskeje wosadneje cyrkwje, přewjeduje na nim trěbne reparatury a přestaja jón kóžde lěto wot zymskeho na lětni čas a nawopak. Nimo dźěła jako časnikar předawa Jürgen Njek w swojim wobchodźe hižo wjele lět zastupne lisćiki za najwšelakoriše serbske kulturne zarjadowanja, kaž za woblubowany Mjezynarodny folklorny festiwal „Łužica“. Tak ludźom zmóžnja sej po krótkim puću lisćiki w předpředani wobstarać.
