Wot depeše hač k tweetej

wutora, 10. měrca 2020 spisane wot:

Přeprošenje Serbskeho kulturneho archi­wa a centralneje biblioteki w Budyšinje na dźeń archiwow pod hesłom „Wot depeše hač k tweetej“ je minjenu sobotu nahladna ličba ludźi sćěhowała.

Budyšin (CRM/SN). „Kaž nětčiša Serbska centralna biblioteka ma tež archiw swoje spočatki w zběrkach Maćicy Serbskeje“ dr. Annett Brězanowa zawodnje wuwjedźe. Wona wodźeše hosći po rumnosćach, kotrež poprawom zjawnosći přistupne njejsu. Kulturny archiw je jenička zjawna serbska institucija, hdźež serbske a sorabistiske archiwalije zběraja. Tak chowaja w archiwje dokumenty Domowiny wot jeje załoženja 1912 hač do lěta 1989. Do archiwa słušeja tohorunja diplomowe dźěła, disertacije a habilitacije ze serbskimi a sorabistiskimi temami.

Cyłe swójby hromadźe debili

póndźela, 09. měrca 2020 spisane wot:

Ludowe wuměłstwo na 29. wikach serbskich jutrownych jejkow

Budyšin (CS/SN). 37 ludowych wuměłcow z Hornjeje, srjedźneje a Delnjeje Łužicy je sobotu a wčera swoje kmanosće při debjenju jutrownych jejkow w Budyskim Serbskim domje demonstrowało. Na tudyšich 29. serbskich jutrownych wikach pak běchu tohorunja wušiwanki a hornčerske wudźěłki widźeć. Třo wobdźělnicy dyrbjachu chorosće dla wotprajić. Na woběmaj dnjomaj je nimale 1 900 wopytowarjow do Serbskeho domu přišło, mjez nimi wjace hač 250 dźěći. To je něšto mjenje hač loni, jako móžachu něhdźe 2 500 zajimcow witać.

Nowu stajnu wustajeńcu wotewrěli

póndźela, 09. měrca 2020 spisane wot:

Dešno (SN/CoR). Po třoch měsacach wob­nowjenja su wčera nowu stajnu wustajeńcu w Dešnjanskim domizniskim muzeju zjawnosći přepodali. „Smy bohaći, smy serbscy. Mamy dwě kulturje. Tele začuće chcemy z nowej stajnej wustajeńcu hosćom našeho muzeja sobu na puć dać“, rjekny nawodnica muzeja Babette Zenkerowa w swojich witanskich słowach. Po załoženju muzeja před 35 lě­tami su wustajeńcu znowa wuhotowali. Zakładna struktura je wostała, zmóžnja pak wopytowarjam nowe perspektiwy a dohlady. Nowe su tirkisowe witriny, kotrež­ su wot Choćebuskeho Serbskeho muzeja přewzali.

„Smy zbožowni, zo dóstachmy wot ministerstwa za slědźenje, wědomosć a kulturu trěbne financne srědki, zo smy sej přetwar dowolić móhli“, Zenkerowa dale wuwjedźe, dźakujo so rjemjeslnikam kaž tež muzejowemu mustwu za kreatiwne sobudźěło. „Kóždy kitl, kóždu falu, kóžde rubiško drasty dyrbjachmy płokać, žehlić a figuriny znowa zhotować. Tydźenje dołho njejsmy so w běrowje pohibować móhli a njejsmy wjace wědźeli, do kotreho róžka móhli hišće něšto stajić.“

Wo knihach a kniharni (06.03.20)

pjatk, 06. měrca 2020 spisane wot:

Syman Pětr Cyž budźe nowy jednaćel LND, 2. přechod projekta „Naša serbska kniha“ je zahajeny, knižne wiki w Lipsku su wotprajene. Tři proste fakty to nachi­laceho so tydźenja.

Manipulowany dorost?

štwórtk, 05. měrca 2020 spisane wot:
Kóždy pjatk stawkowaca młodźina nima trěbnu ekspertizu a scyła njerozumi, wo čo dźe. A wo swójskej iniciatiwje w tym zwisku tež rěčeć njesměli – nawopak: Šulerjo­ su ideologisce wobwliwowani! Tak znajmjeńša argumentuja ći, kotřiž, zdwórliwje zwuraznjene, přewjele wo změnje klimy wědźeć nochcedźa. So wě, za tutej „kritiku“ na žadyn pad někajkažkuli politiska agenda njetči, a na wšěm wina su tak a znak migranća a z nimi paktěrowaca kanclerka. Trochu hinaši wobraz rysuje nowa inscenacija Činohrajneho studija Budyskeho NSLDź. Awtorej hry je so poradźiło, pozadki a motiwaciju protestowaceje młodźiny na přihladowarjej zrozumliwe wašnje wotbłyšćować. Problem je tón, zo njeje publikum poprawny adresat – ći, kotřiž měli sej přeswědčiwych elewow wobhladać, přečasto do dźiwadła njechodźa. Snano pak maja so prosće po swojim kredźe: Wiki na wěki! Nó, da: Skål! Bosćan Nawka

Dopomnjenka na něšto jónkrótne

štwórtk, 05. měrca 2020 spisane wot:

Budyšin (CRM/SN). Wuměłski projekt „Swětło pozbudźa“, je loni wot popjelneje srjedy hač do swjatkow w Budyšinje Reck­linghausenski wuměłc Ludger Hinse zwoprawdźił. Dobreju zwjazkarjow měješe wón w tachantskim fararju Witu Sćapanje a fararju ewangelskeje wosady swj. Pětra Christianu Tiedźe. Drježdźansko-Mišnjanske biskopstwo je štwórć lěta trajacy projekt podpěrał. Wobaj fararjej staj minjenu póndźelu zhromadnje z poruhrskim wuměłcom w Budyskim katolskim farskim zarjedźe knižnu dokumentaciju „Licht bewegt – Swětło pozbudźa“ wo jara poradźenym a wot ludnosće z wulkim zajimom přiwzatym ekumeniskim projekće w přitomnosći wuměłca nowinarjam předstajiłoj.

Ze syčomłóćawu na Jamaiku

srjeda, 04. měrca 2020 spisane wot:

Měrćin Weclich z pisanym programom wjelestronskosć serbskeje popoweje hudźby pokazał

Pod hesłom „Klawěr – brewěr“ je znaty serbski komponist popoweje hudźby Měrćin Weclich minjeny kónc tydźenja wosebitej, wot Załožby za serbski lud spěchowanej koncertaj w Budyskim Kamjentnym domje wuhotował. Mjez tójšto znatymi spěwami zaklinčachu wjacore w dospołnje nowym aranžemenće, dwě nowotwórbje prezentowaše wón prěni raz scyła na jewišću. Weclichej poboku bě syła hosći – dorostowej spěwnej cyłkaj runje tak kaž pro­fe­sionalni hudźbnicy, rejwarki a rejwarjo Wudworskeho folklorneho ansambla kaž tež młodaj instrumentalnaj solistaj. Sobotny kaž tež njedźelny koncert běše wupředaty, wothłós publikuma na zarjadowanju samym kaž tež po nim bě přewažnje jara pozitiwny.

Bjez serbskeho wobdźělenja

srjeda, 04. měrca 2020 spisane wot:

Němska mjeńšina w Danskej hotuje so na­ spěwarske wubědźowanje europskich narodnych mjeńšin „LIET International“. Serbska skupina pak tam wospjet žana pódla njeje.

Nowe zynki, nowy duch a zapal

srjeda, 04. měrca 2020 spisane wot:
W Americe je runje tak kaž w Madridźe lěto přebywał, dlěje hač lětdźesatk w Berlinje dźěłał a nětko nawróći so Syman Pětr Cyž do Łužicy – jako přichodny jednaćel Ludoweho nakładnistwa Domowina. „Sym wjele nazhonjenjow we wjacorych firmach a krajach a na medijowym swěće zběrał. Pozicija w LND mi nětko zmóžni, je najlěpje na dobro Serbow nałožować“, 42lětny mandźelski a nan dweju holcow rozłožuje. Swójba hižo wot lońšeho julija we Worklecach bydli. Na tamnišej šuli chodźi młódša dźowka do 2. lětnika, tamna do 5. lětnika Serbskeho gymnazija Budyšin. „Bě nam wažne, zo wonej serbsce čitać a pisać nawuknjetej.“ Na Serbskim gymnaziju bě „Budyski hólc“ a „Lejnjanski młodźenc“ tohorunja šuler – a je so jako tajki we wěstym zmysle tež do serbskich hudźbnych stawiznow zapisał. Wšako su tam 1995 skupinu Awful Noise załožili. W njej je na gitarje hrał, spěwał a teksty pisał. Mjeztym „móže hudźba tróšku mjechša być“. Wšako pisa Syman Pětr Cyž tež dźěćace spěwy za dźowce, kotrež wonej, nic naposledk k wjeselu nana, na swójbnych swjedźenjach přednošujetej.

Knižne wiki wotprajene

srjeda, 04. měrca 2020 spisane wot:

Lipsk (SN/CoR). Lipšćanske knižne wiki lětsa njebudu. Lipšćanski strowotniski za­rjad ma so po namołwje zwjazkoweju ministerstwow za hospodarstwo a strowotnistwo, w kotrejž sej žadatej, zo ma na wulkich zarjadowanjach kóždy wobdźělnik pisomnje wobkrućić, zo njepochadźa z definowanych rizikowych kónčin a njeje žadyn kontakt k wosobam z tych kónčin měł. „Hladajo na něhdźe 2 500 wustajerjow a 280 000 wočakowanych wopytowarjow njemóžemy to zaručić. Jara tuž wobžarujemy, zo dyrbimy knižne wiki wotprajić. W minjenych sydom lětdźesatkach njetrjebachmy ženje hišće tak rozsudźić“, rozłoži direktor Lipšćanskich knižnych wikow Oliver Zille.

Tež jednaćelce Ludoweho nakładnistwa Domowina Marce Maćijowej je wotprajenja žel: „Wobžaruju jara, zo su Lipšćanske knižne wiki wotprajić dyrbjeli, mam pak w nětčišej situaciji zrozumjenje za rozsud. Je škoda, zo njemóžemy swoje nowostki w Lipsku předstajić a zo so pla­nowanej čitani njewotmějetej. Wjeselach so tež na zajimawe rozmołwy a na planowany wopyt ministerki Barbary Klepsch na našim stejnišću. Škoda!“

nowostki LND