Loni bě Bus wuměłstwa swjatki mjez Budyšinom, Lubijom a Korzymjom po pu­ću. Lětsa je termin kónc tydźenja 27./28. junija. Čara bu mjeztym roz­šě­rjena, a tež ličba wobdźělacych so zarjad­­nišćow.

Za festiwalbóle wabić

srjeda, 13. meje 2015 spisane wot:

Budyšin (SN/CoR). Měsacaj do mjezynarodneho folklorneho festiwala „Łužica“, wotmějaceho so 9. do 12. julija w Budyšinje, Hochozy a Chrósćicach, je wčera přihotowanski wuběrk wuradźował. „Smy jara daloko lětsa při přihotowanju festiwala“, rjekny SN napřećo předsyda wuběrka Marko Kowar. Wón wuchadźa z toho, zo wšitke dźesać ansamblow z wukraja – z Mexika, Georgiskeje, Paraguayja, Estiskeje, Indiskeje, Madźarskeje, Sło­wjenskeje, Słowakskeje, Čěskeje a Pólskeje – tež přijědu a přileća. Jeničce rejwanski ansambl z Rudolstadta je wotprajił.

Doraznišo chcedźa za zahajenje festiwala w Budyšinje wabić, a to tež z tym, zo dóstanu Budyske domjacnosće direktne informacije. Přichodny tydźeń ma so kooperaciske zrěčenje ze Zaměrowym wobchadnym zwjazkom Hornja Łužica (ZVON) podpisać. Za kóždeho něšto změje Chróšćanska specialita lětsa na třoch dworach. Tak zahraje sydom folkrock-skupin, tróšku měrniša budźe čěska cymbalowa hudźba, a štóž chcył rejwać, změje wězo k tomu přiležnosć.

Wo islamje słyšeli a debatowali

wutora, 12. meje 2015 spisane wot:

Debata wo islamje a islamizmje ludźi dale zaběra. Tole pokaza so wčera tež w Smochčanskim Domje biskopa Bena. Tam rěčachu wo zakładach našeje křesćan­skeje ciwilizacije.

Smochćicy (SN/MkWj). Zamołwići Domu biskopa Bena běchu so we wobłuku „Smochčanskeho foruma“ a dźěłoweho kruha „Zetkawanje ze židowstwom“ wčera dosć horcej temje wěnowali. Na planje steješe zarjadowanje pod hesłom „Islam a křesćanstwo – k zakładam našeje židowsko-křesćanskeje ciwilizacije“. Ko­paće pjelnjena žurla – w njej tež tójšto serbskich wopytowarjow – bě dopokaz, zo zbudźa tuta tema dale wjele zajima.

Přeprosyli běchu sej tónkróć Siegfrieda Reipicha, jednaćela Załožby sakskich wopomnišćow w Drježdźanach. W NDR studowaše wón filozofiju. Swojeho kritiskeho nastajenja dla jeho přesćěhowachu a skónčnje z kraja wuhnachu. Po přewróće dźěłaše wón w něhdyšim Berlinskim stasi-jastwje Hohenschönhausen jako referent za politiske kubłanje. Reipich je hladajo na swoju biografiju razny přećiwnik wšěch totalitarnych režimow.

Putniska kniha w LND wušła

wutora, 12. meje 2015 spisane wot:

Budyšin (SN). Hač kóždolětnje z wosadnymi do domjaceho Róžanta, jako sku­pina młodostnych do Krupki, na zhromadnych wulětach do Lichenja abo sami po puću do Santiaga de Compostela – Serbja běchu a su zawěrno putniski lud. Za nowostku „Ze žohnowanjom na puć“, kotraž je w Ludowym nakładnistwje Do­mowina wušła, je Gerat Wornar z histo­ri­skich rozprawow čerpał, ale tež mnohich awtorow pohonjował, nowše wopisowanja podać a na cyle wosobinske wašnje na swójske putnikowanja k wurjadnym městnosćam Europy zhladować. Mnohe fotografije zwjazk skulojćeja.

Pohon, so na puć nastajić, je wšelaki: Wobdźěleni chcedźa z ludźimi samsneje wole zhromadnosć dožiwić, na hnadownych městnach wo swójske wustrowjenje abo te přiwuzneho prosyć, we wosobinskich tyšnosćach modlo so wućek pytać­ abo so za wopokazanu miłosć dźakować.

Choćebuz (HA/SN). Z dweju dźělow wobsteji najnowša kabinetna wustajeńca Choćebuskeho Serbskeho muzeja, kotruž su minjeny pjatk před něhdźe 70 hosćimi wotewrěli. W prěnim dźělu je pod hesłom „Delnjołužiske wuhlady II“ wustajanych 15 mólbow Jana Buka, nestora serbskich molerjow z Njebjelčic. Su to mólby, kotrež je Choćebuski muzej wot zasłužbneho hornjoserbskeho wuměłca z pomocu Vattenfalla a župy Delnja Łužica kupił. Na nich je Jan Buk runje tak kaž na dalšich pjeć twórbach, kotrež je wuměłc Choćebuskemu muzejej darił, zapopadnył wšelake motiwy z Delnjeje Łužicy, mjez druhim wo serbskej ludowej kulturje a wo serbskich wsach, ale tež wo brunicowych jamach.

Zběrki ludowych spěwow móža inspiracija być

póndźela, 11. meje 2015 spisane wot:

Z wulětom do Błótow na slědach ludowych spěwow zakónči so wčera tři­dnjowska mjezynarodna konferenca „Etnicita, identita, regionalita – Oskar Kolberg jako załožer Europy regio­now“, kotryž běštej Choćebuska Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu a Delnjo­serbski dźěćacy a młodźinksi ansambl zarjadowałoj.

Choćebuz (SN/CoR). Kotry wuznam ma zběrka Oskara Kolberga za serbsku hudźbnu kulturu? Nimale 40 zajimcow z Pólskeje, Berlina, Delnjeje a Hornjeje Łužicy kaž tež samo z Hannoverskeho Wendlanda bě sobotu do Choćebuskeho Měšćanskeho domu přišło, zo bychu na wědomostnym sympoziju za wotpowědnej wotmołwu pytali.

Na Bože spěće sławny instrument na Jerusalemskej Wolijowej horje zaso zaklinči.

za cejdejku:

„Symphonie der Stille“, Franz Liszt, pi­šćelowe twórby, Klaus Schulten hraje na pi­šćelach cyrkwje Božeho spěća w Jerusalemje; © Edition Auguste Victoria, Jeru­salem 2012;

Putnicy do Jerusalema a lubowarjo pišćelo­w móža sej cejdejku tež direktnje we wobchodźe abtaje Dormitio na kromje stareho města blisko Cionskich wroto­w abo w cyrkwi samej kupić.

za knihu:

Klaus Schulten: „Die Sauerorgel in der Himmelfahrtskirche und andere deutsche Orgeln in Jerusalem; © Edtion Auguste Victoria 2; Kaiserin Auguste Victoria Stiftung – Evangelisches Pilger- und Begegnungszentrum, P.O.Box 14076, 91 140 Jerusalem; ISBN 978-965-7221-60-0

Wobaj wudźěłkaj móžeće e-mailnje skazać pod adresu pilgrims@evangelisch -in-jerusalem.org.

Dopomnjenki Liebeltec mandźelskeju na struchły čas ćěkanja a jeju dźensniše dožiwjenja w serbskim Lejnje a Pólskej

Kak so na wěstych runinach časowe doby a podawki runaja. Před 70 lětami pytachu ćěkancy na přikład ze Sudetskeje a Šleskeje w našich kónčinach za nowej domiznu. Dźensa su to tajcy ze Syriskeje abo Afghanistana. Něhdy sem došedši su sej po wjetšinje tule domiznu nadešli.

Pojědźemoj domoj ...

Pola Liebeltec Herty a Horsta w Lejnje wonja rjenje za bunjacym kofejom. Wonaj snědataj. My, Šěnecy z Lejna, zeznachmy Liebeltec mandźelskeju před něhdźe sydom lětami jako stajnje wjesołeju a přewšo optimistiskeju wobydlerjow wsy. Dźensa 83lětnaj běštaj ćežki dóńt dožiwiłoj: staj wójnskaj ćěkancaj. Často hižo staj wo tym rozprawjałoj. A tola chcychmy so z nimaj zhromadnje do jeju domizny – do Šleskeje podać. Wšako prajitaj, hdyž do Šleskeje jědźetaj: Jědźemoj domoj.

Projekt Serbska reja

srjeda, 06. meje 2015 spisane wot:

Wo Lipšćanskim pospyće, nowe puće w folklorje kročić

Što čini poprawom serbska diaspora we wul­kich němskich městach? W Drježdźanach diskutuja wo serbskim přichodźe, kaž na lětušim prěnim sympoziju towarstwa Stup dale. A w Lipsku? Tam woni rejuja a hudźa. Wězo nječinja to wšitcy Serbja z Lipska, za to pak z Hornjeje a Delnjeje Łužicy zhromadnje a ze Slepjanskim spěwnikom.

Tak znajmjeńša to dožiwich, jako po­dach so 9. apryla do města nad Plesnu, zo bych so tam na serbskim rejwanskim wječorje wobdźěliła. Telko wědźach: Rejwanski mišter a bywši rejwar Serbskeho ludoweho ansambla Georgi Marinow z Drježdźan měješe „dźěłarničku“ nawjedować, a zahrać skupina Lipšćanskich hudźbnikow. Zo pak njeje dr. Theresa Jacob­sowa, kotraž bě mi informaciju posrěd­kowała, jako promowowana fachowča na polu serbskeje reje poprawna iniciatorka zarjadowanja, njebě jenička překwapjenka tohole wječora.

Ludowa reja – to tež móžemy!

Filmowy festiwal Nysa wotewrjeny

srjeda, 06. meje 2015 spisane wot:

Žitawa (SN). Sakska ministerka za wuměłstwo dr. Eva-Maria Stange (SPD) je wčera 12. filmowy festiwal Nysa w Žitawje wotewrěła. Hač do 10. meje pokazuja tam na 16 městnach něhdźe sto filmow. Wobsahowe ćežišćo je migracija. Nimo Němskeje, Pólskeje a Čěskeje wobdźěla so tež Estiska jako hóstny kraj na festiwalu. Tři filmy dawaja dohlad do wšědneho dnja baltiskeho stata, do dóńta wuměłca runje tak kaž do korupcije a mocy. Festiwal dźěła hromadźe z čěskim Centrumom Panorama Varnsdorf, ze załožbu DEFA a z Berlinskim kinomuzejom.

„Filmowy festiwal Nysa wuznamjenja, zo so z respektom a tolerancu kulturam bliži a tak puć k dialogej twori. Zasłužeće sej připóznaće, kak je so wam poradźiło, tule w Němskej tři mjezy překročacy festiwal dale a sylnišo w třikrajowym róžku z Pólskej a Čěskej zwjazać“, chwaleše wčera Stange, patronatka filmoweho festiwala, wuhotowarjow swjatka.

nowostki LND