Test za nowy format přednoškow
Budyšin (SN/bn). Pod hesłom „Ahoi! Tim travelling around the world“ je Budyšan Tim Döke wčera w Kamjentnym domje wo swojej 18 měsacow trajacej jězbje po swěće přednošował. Kaž něhdźe 70 zajimcam referat zahajiwši přeradźi, bě „žedźba za nowymi nazhonjenjemi“ z hłownej motiwaciju, „prěni raz sam tak dołho domiznu wopušćić“. Pućowanje započa čłon dorostoweho serwisoweho kluba Leo a sobustaw towarstwa Witajće do Budyšina w awgusće 2022 na křižowanskej łódźi, hdźež bě jako sobudźěłaćer wotrjada za personal naposledk za naležnosće dohromady 1 400 ludźi wopřijimaceho mjezynarodneho mustwa zamołwity. Z pomocu fotografijow a widejowych klipow poda wón mjez druhim „dohlad do wobłukow, kotrež su pasažěram njepřistupne“ a dekonstruowaše mytos romantiskeho namórnistwa: „Na łódźi knježi kruta disciplina, změna traje často dwanaće hodźinow, dźěłaš sydom dnjow wob tydźeń a spiš w móličkej kabinje bjez wokna.“ We wólnym času pak spřećeli so z wjacorymi kolegami, kotrychž pozdźišo pućujcy jeničce z „lochkim wačokom“ w jich domiznach wopyta.
Hosćo hłuboko hnući byli
Partnerskemu městu pomhać
Budyšin (SN/bn). Město Budyšin namołwja wobydlerjow, Jelenjej Górje pomhać. „Naše partnerske město bědźi so z wulkej wodu, kotraž je dźěle města masiwnje wobškodźiła“, w oficialnej zdźělence rěka. Wyši měšćanosta Karsten Vogt (CDU) je „hnydom kontakt k swojemu koleze w zastojnstwje Jerzyjej Łużniakej nawjazał, zo by sej wobraz aktualneho połoženja stworił“. Zdobom poskići kóždužkuliž móžnu podpěru nastupajo „koordinaciju techniskeje a personalneje pomocy z Budyskeho wokrjesa“. Što wšo w Jelenjej Górje trjebaja, „njeje hišće znate“. Wěste pak hižo je, zo klaca na „sušakach za znajmjeńša 215 twarjenjow, srědkach přećiwo plěsni a rjedźenskich utensilijach“.
„Z wobrazow, kotrež su z Pólskeje dóšłe, sym přewšo nastróženy. Spytamy nětko najlěpšu podpěru organizować. Z darowanskim kontom móže tež kóždy Budyšan přinošować. W tajkim wokomiku pokazuje so praktiska solidarita z našim partnerskim městom. Přeju našim pólskim přećelam wjele mocow w přichodnych hodźinach a dnjach“, Vogt podšmórnje. Mjenowane kontowe čisło podawaja pod www.bautzen.de.
Rozpalitosć za kubłanje
Póndźelu startowaše prěni studijny tydźeń za nowačkow. Při tutej składnosći rěčeše Vanessa Žurec z 20lětnym studentom Symanom-Janom Klemenzom wo jeho studiju a wotpohladach.
Što studuješ a čehodla?
S. Klemenz: Studuju wučerstwo za wyšu šulu z předmjetomaj towaršnowěda a serbšćina na Lipšćanskej uniwersiće. Mi je za přichod wažne, zo maja dźěći dobrych wučerjow, zo njebychu so jenož fachowje derje wukubłali, ale móhli tež hódnoty kaž teamowe dźěło, kreatiwitu a kritiske myslenje wuwiwać. Předmjetaj stej mi w mojim šulskim času wosebje wjeselo činiłoj. Chcu k tomu přinošować serbsku rěč zachować.
Što chceš jako wučer pola dźěći docpěć?
S. Klemenz: Chcu dźěćom z pomocu mnohich wuknjenskich metodow wjele wědy nawučić a jim z přikładom być. Nimo toho je mi wažne socialne kmanosće wuwiwać: Přez skupinske dźěło a interakcije ze sobušulerjemi spěchujetej so teamowe dźěło a komunikacija. Wučerjo přinošuja k tomu, socialne hódnoty kaž respekt, empatiju a zamołwitosć sposrědkować.
Kak wotmě so twój prěni studijny dźeń
Serbja maja so tu doma čuć
Wojerowski wyši měšćanosta nawjazuje na korjenje města
Wojerecy (SN/mb). Kičojte hesło marketinga „bajkojte město za swójby w kraju Krabata a jězoriny“ z lěta 2019 so strózbemu Wojerowskemu wyšemu měšćanosće Torstenej Rubanej-Zehej (SPD) wočiwidnje njelubi. Swoje zastojnstwo na čole měšćanskeho zarjada bě nazymu 2020 přewzał. Jemu je wažne, zo so město ze swojich korjenjow žiwi, a to stej wuhlo a Serbstwo. Njedawno na zetkanju wyšeho měšćanosty a Wojerowskeje zamołwiteje za serbske naležnosće, Diany Karboweje, ze županomaj Gabrielu Linakowej a Marcelom Braumanom, regionalnej rěčnicu Domowiny Birgit Hančikowej a předsydku serbskeje přirady města, Evelin Graf, w radnicy je so Ruban-Zeh jasnje wuprajił: Maćernorěčni Serbja njech so w „Hoywoj“ doma čuja. Tohodla budźe tež Łužiska kupjel po přetwarje hač do poslednjeho kućika ze serbsko-němskimi taflemi wuhotowana.
Tójšto temow po přestawce
Mjeńšinowa rada je gremij štyrjoch awtochtonych mjeńšinow w Němskej. Po lěćnej přestawce zeńdźechu so zastupjerki a zastupjerjo wčera zaso prěni raz, zo bychu wo palacych temach wuradźowali a rozsudy za přichod tworili.
Berlin (SN/MG). W zwjazkowym nutřkownym ministerstwje je tak mjenowany mjeńšinowy sekretariat zaměstnjeny. To je lobbyjowa organizacija, tež za Serbow. Sekretariat je za organizowanje posedźenjow mjeńšinoweje rady zamołwity. Personelna situacija w sekretariaće pak je chětro napjata, po tym, zo bě Měto Nowak po krótkim času skutkowanja jako nawoda institucije swoje dźěłowe městno zaso wopušćił.
Mjez rybarskimi sakami a kwalemi hejsowali
Konjecy (SN/lmc). Do hinašeho swěta so zanurić a na jednu abo tamnu starosć pozabyć bě minjeny kónc tydźenja w Konjecach móžno. Tam woswjećeše so kaž kóžde lěto mjenujcy znata DSF-party. Skrótšenka woznamjenja „Němsko-serbske přećelstwo“. Při a w Konječanskim młodźinskim klubje přeměnješe so ležownosć na „swět pod wodu“. Minjenej pjatk a sobotu bě kóždemu wopytowarjej wot wječora hač do nocy móžno, mjez rybarskimi sakami, kwalemi a krakami hejsować. „Wosebje hordźi smy na našu dekoraciju. Lěto wob lěto so jara wo zajimawe ambiente prócujemy. Lětsa smy so za ‚swět pod wodu‘ rozsudźili“, podšmórny Sophia Pokalic, kotraž swjedźeń sobu organizuje.
Přez lětdźesatki jasny stil
Přewjele analyzy, přemało skutkow
Štó dźensniši dźeń w Serbach do „elity“ słuša? Potajkim do „wuběra ludźi z wosebitymi kmanosćemi, do najlěpšich, do woršty wodźacych“, štož je definicija z Dudena. Před 11 lětami je tehdyša koalicija CDU a FDP w Sakskej ze srjedźnych šulow wyše sčiniła z wopodstatnjenjom, zo so tule „elita praksy“ wukubłuje. Je najwjetši čas, tutej logice puć rubać. W srjedźišću wuspěšneje towaršnosće steji produkcija. Nikomu njepomha, hdyž je na přikład dale a wjac akademiskich ekspertow za twarsku kulturu, ale nic wjace dosć twarskich dźěłaćerjow a rjemjeslnikow, kotřiž bychu ći solidnu chěžku natwarili.
Brunica: Přeco kruty wostał
Thomas Burchardt je zastupjer Domowiny w brunicowym wuběrku Braniborskeje. Z nim je so Marcel Brauman rozmołwjał.
Hdy bušće prěni raz wot Domowiny do brunicoweho wuběrka pósłany a što běše Waš motiw za tónle nadawk?
T. Burchardt: To běše 2008. Najebać slub něhdyšeho ministerskeho prezidenta Stolpe, zo je Rogow poslednja wotbagrowana wjeska, chcychu dalše sydlišća brunicy woprować. Sym w 90tych lětach wobswětowe wědomosće studował, za mnje běše jasne: Žane dalše jamy! Njejsym pragmatikar, w energijowej politice to njeńdźe, poł jamy njefunguje.
Mjeztym je bórzomny kónc wudobywanja brunicy politisce wobzamknjeny – što su wužadanja přichodnych lět?
T. Burchardt: Sym sej hižo před třomi lětami žadał, zo ma so brunicowy wuběrk, w kotrymž je šěroki spektrum towaršnosće zastupjeny, tež změnje strukturow wěnować. To je wjetšina nažel wotpokazała. Dotal je statne spěchowanje bóle kaž rozdawanje bólnych pjenjez, to za přichod njedosaha.
Změna klimy, njedostatk wody – dyrbja cyłu jězorinu přeplanować?
