Hišće dwaj wjelkaj ze sćelakom

štwórtk, 23. julija 2020 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Po puću w słužbje wědomosće: W Sakskej je dźeń a mjenje wjelkow ze sćelakom po puću, kotryž dawa daty wo jich pohibowanju w přirodźe. Kaž fachowy zarjad za wjelki w krajnym wobswětowym zarjedźe zdźěli, matej tuchwilu jenož hišće dwaj wjelkaj tajki sćelak za wjelči monitoring při sebi.

Sćelak muskeho wjelka Hansa, kotryž běchu jemu při pasku wokoło šije připrawili, běchu njedawno w ćežko přistupnej Kinsporskej holi namakali, po tym zo njebě sćelak hižo 20 dnjow wusyłał. Fachowcy wobswětoweho zarjada z toho wuchadźeja, zo běchu so šrubiki paska wokoło šije pušćili. Wjelkej pak so derje dźe, kaž wobraz fotowych paslow dokumentuje.

W aprylu běchu ze sćelakom wuhotowanu wjelčicu Lottu we Łužicy mortwu našli. Prawdźepodobnje běchu ju druhe wjelki při wojowanju wo rewěr zakusali.

Daty dóstawaja slědźerjo hišće wot młodeje wjelčicy z mjenom Juli. Wona bě w aprylu Saksku wopušćiła a je tuchwilu w Mecklenburgsko-Předpomorskej. Ze swobodneho stata wusyła jenož hišće wjelk Peter. Sćelak běchu jemu w aprylu wokoło šije připrawili.

To a tamne (23.07.20)

štwórtk, 23. julija 2020 spisane wot:

Prěni na přirodne wašnje spłodźeny panda je so w Južnej Koreji narodźił. Žónski panda-baby je póndźelu we wólnočasnym parku Everland na swět přišoł a waži runje 197 gramow. Dorost njeje pola pandamjedwjedźow samozrozumliwy. Žónki su jeničce tři dny wob lěto płódne. Sydomlětna Ai Bao bu w měrcu nošna, po tym zo bě so spłodźenje z dwě lěće staršim pandu Le Bao radźiło.

Swětowa mišterka w płuwanju Franziska van Almsick dźensa hižo rady do wody njeńdźe. „Sym mjeztym skerje bojazliwa“, 42lětna nowinarjam wuzna. W swójbje je stajnje poslednja, kotraž do basenka dźe. Swój bywši wšědny dźeń móže sej mać dweju synow lědma hišće předstajić, jako bě rano w sedmich do wody skočiła a sydom kilometrow płuwała. Berlinjanka je 43 medaljow dobyła a šěsć swětowych rekordow nastajiła.

Trump radźi nahubniki nosyć

srjeda, 22. julija 2020 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je swojich krajanow na to nastajił, zo so koronapandemija dale přiwótřa. „Prawdźepodobnje budźe bohužel hišće hórje, prjedy hač so njepolěpši“, rjekny wón na nowinarskej konferency w Běłym domje. „Njepraju to rady, ale tomu tak je.“ Trump Američanow w tym zwisku namołwješe, „nahubniki wužiwać, hdyž njehodźi so wěstotny wotstawk dodźeržeć. Wone maja dobry efekt.“

Tež kanclerski zarjad w fokusu

Berlin (dpa/SN). W padźe insolwentneho předewzaća Wirecard a róle politiki měrja so tukanja mjeztym tež na kanclerski zarjad a na zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU). Přičina je jězba kanclerki loni w septembru do Chiny, hdźež bě wona temu Wirecard narěčała. Tehdy hotowaše so předewzaće na to, swoje posłužby tež w Chinje poskićeć. Z wida předsydki Lěwicy Katje Kipping dyrbjała ­nětko tež Merkel na planowanym wurjadnym posedźenju financneho wuběrka zwjazkoweho sejma přichodny tydźeń na prašenja wotmołwić.

Poćahi lěkowanja potrěbne

Na Magdeburgskim krajnym sudnistwje započa so dźensa druhi dźeń procesa přećiwo prawicarskemu atentatnikej. 28lětny Stephan Balliet (sedźo naprawo) je mordarstwa dla wobskorženy. Wón bě loni 9. oktobra w Halle dwě wosobje zatřělił a dalšich ludźi zranił, po tym zo njebě so jemu poradźiło do synagogi so zadobyć, w kotrejž bě 52 ludźi zhromadźenych. Wčera na sudni­stwje je Balliet wospjet rasistiske a antisemitiske tezy šěrił. Foto: dpa/Ronny Hartmann

Wažne wuhibki za Saksku stajene

srjeda, 22. julija 2020 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je sej wěsty, zo su z dojednanjom na wjerškowym zetkanju EU w Brüsselu tež „wažne wuhibki za přichod Sakskeje stajene“. Zwjazkowe knježerstwo je so wuspěšnje za naležnosće wuchodoněmskich krajow zasadźało, rjekny Kretsch­mer wčera w Drježdźanach. „Sakska ma tak dalše pjenježne móžnosće, zo móhła w přichodnej spěchowanskej dobje 2021 do 2027 dale zaměrnje do mudrych hłójčkow, wukonitych syćow a inowatiwnych idejow inwestować.“

Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) bě na wjeršku w Brüsselu wurjadne wupłaćenje 650 milionow eurow za wuchodoněmske kónčiny wuwojowała. Z pjenjezami chcedźa rozdźěle we wuwiću wšelakich regionow wurunać.

Pruwuja wuslědk

srjeda, 22. julija 2020 spisane wot:
Brüssel (dpa/SN). Europski parlament chce so jutře na wurjadnym posedźenju z wujednanym pomocnym paketom k přewinjenju krizy koronapandemije dla zaběrać. Za to přetorhnje swoju lětnju přestawku. Statni a knježerstwowi šefojo 27 čłonskich statow běchu so wčera rano na 1,8 bilionow eurow wopřijacy pomocny paket dojednali. Wjacori zapósłancy Europskeho parlamenta dojednanje kritizuja, připowědźejo zdobom razne spjećowanje. Wosebje kritisce zhla­duja woni na rjadowanje, po kotrymž ­je wupłaćenje pomocnych srědkow na dodźerženje prawostatnosće wjazane. W tymle prašenju wujednany kompromis z wuchodoeuropskimi krajemi je po jich měnjenju dospołnje njedosahacy.

Dźěło doma pozitiwne nazhonjenje

srjeda, 22. julija 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Mjenje stresa, wjace chwile za swójbu a samo wjetša produktiwita: Domjace dźěło koronakrizy dla bě mnohim dźěławym pozitiwne nazhonjenje, kaž z přepytowanja chorobneje kasy DAK wuchadźa. Bě-li do pandemije 21 procentow ludźi prawidłowneho stresa dla skoržiło, bě jich za čas koronakrizy jenož hišće 15. Slědźerjo běchu so 7 000 dźěławych prašeli. Mjez tymi, kotřiž doma dźěłaja, rjekny 56 procentow, zo su tam produktiwniši hač w běrowje. Dwě třećinje twjerdźitej, zo móža powołanje a swójbu doma lěpje zwjazać. Mnozy wjesela so přidatneho časa dla, dokelž njetrjebaja na dźěło jězdźić.

Při wšěch pozitiwnych wuskutkach domjaceho dźěła pokazuja zamołwići tež na negatiwne aspekty: Nimale kóždy druhi woprašany paruje jasne dźělenje mjez dźěłom a priwatnym žiwjenjom. Mjez ludźimi hač do 29 lět je to samo 52 procentow. Třom štwórćinam woprašanych pobrachuje kontakt ke kolegam.

Spjećuja so prawicarjam

srjeda, 22. julija 2020 spisane wot:

Zjawny list Mättigoweje załožby podawkow w Budyšinje dla

Budyšin/Podstupim (SN). W debaće wo móžne wutworjenje prawicarskeho centruma w Budyšinje z rapperom Chrisom Aresom na čole je so Załožba dr. Gregoriusa Mättiga ze zjawnym listom na Budyšanow a politisce zamołwitych wobroćiła. „Podawki a wotpowědne rozprawy nowin wo Budyšinje mjez wšěmi, kotrymž je spomóžne wuwiće města a regiona wažne, starosć a zrudobu zbudźeja“, w lisće rěka. „Aktualny nastork je informacija, zo chce so w ródnym domje Gregoriusa Mättiga, wusahowaceho lěkarja a dobroćela ze 17. lětstotka, dubio­zna ludźi zacpěwaca institucija zasydlić.“ Z teje přičiny je załožba, kotraž je w Podstupimje zasydlena, wobsedźerja domu prosyła, swojej zamołwitosći napřećo městu, jeho stawi­znam a přichodnemu wuwiću wotpowědować a swoje rumnosće prawicarsko-nacionalistiskim a ludźi zacpěwacym kruham, kotrež wustawoškit hižo wobkedźbuje, zapowědźić. Mättigowa załožba je přeswědčena, zo je wobsedźer domu jeje argumentam napřećo přistupny. „Pytajmy zhromadnje za pućom na dobro města a zhromadneho přichoda.“

Zwonaj z Łutow podatej so na wulku jězbu

srjeda, 22. julija 2020 spisane wot:

Łuty (SiR/SN). Wobydlerjo Łutow su ze swojej cyrkwju a jeje zwonomaj na wosebite wašnje zwjazani. To so tuchwilu zaso raz nazornje pokazuje.

Hišće před dnjemi stej zwonaj cyrkwineje wěže prawidłownje na Bože słužby abo na chowanja wołałoj. Dlěši čas hižo pak bě słyšeć, zo stej 500 lět starej woclanej zwonaj swój zwučeny zwuk zhubiłoj. „Tón zdawaše so tupy być a druhdy bě tež hišće jenož jedyn zwón słyšeć“, rozprawja Katrin Klein, čłonka cyrkwinskeje rady. Zhromadnje z dalšimi sobuwojowarjemi su tuž wšelake iniciatiwy organizowali, zo móhli zwóńcu ponowić. Wšako su tež hrjady, třěcha a podtwar wěže dotrjebane.

Projekt ze swójskeje kapsy zwoprawdźić bě za mału wosadu přewulke wužadanje. Njeprošachu tuž jenož wo spěchowanske srědki, ale přewjedźechu koncerty a zarjadowanja, zo bychu pjenjezy zběrali. Nimo spěchowanskich srědkow Budyskeho wokrjesa a spěchowanskeho kruha „Stare cyrkwje“ dyrbi wosada na wšě 50 000 eurow sama přinošować. Hižo při ponowjenju třěchi cyrkwje běchu 45 000 eurow znosyli, Katrin Klein powěda.

To a tamne (22.07.20)

srjeda, 22. julija 2020 spisane wot:

1 500 prózdnych piwowych kašćikow je njedaloko Dortmunda na awtodróhu spadało. Šofer nakładneho awta je tak wšitko zhubił, štož měješe na připowě­šaku. Sobudźěłaćerjo nadróžneje słužby trjebachu hodźiny, zawrjenu awtodróhu zaso wurjedźić. Kašćiki běchu w křiwicy na jězdnju spadali, jako chcyše šofer na hinašu awtodróhu zajěć. Policija pruwuje, hač njeběchu wone prawje přiwjazane, abo hač bě Lkw přespěšny.

Swójba kołpjow je wčera rano powołanski wobchad na awtodróze A 5 pola hessenskeho Bensheima nimale dospołnje zlemiła. Staršej ze swojimi pjeć młodźatami běštej so wokoło šesćich na A 5 zabłudźiłoj. Šoferojo zwěrjata na zbožo w prawym času wuhladachu a je ze swo­jimi awtami wobkružichu. Wohnjowi wobornicy natwarichu z rěblow wobhrodźenje a wodźachu kołpje k bliskemu jězorej.

nowostki LND