Z koronakrizu symbolisce rozžohnowali su so ludźo wčera w Praze. Na Karlowym mosće zarjadowachu 500 metrow dołhi ­banket, na kotrymž je so 2 000 ludźi ze sobupřinjesenymi chłóšćenkami mjez sobu pohosćiło. W Čěskej je po třoch měsacach winowatosć, škitny nahubnik nosyć, wot dźensnišeho zběhnjena. Jenož w podzemskej je hišće trěbny. Foto: dpa/Miloš Ruml

Sylnišo přećiwo rasizmej wojować

srjeda, 01. julija 2020 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Organizacije na dobro migrantow w Sakskej žadaja sej wot politiki a towaršnosće wjace napinanjow přećiwo rasistisce motiwowanej namocy a strukturam. To je „nuznje trjeba a dyrbjało so dawno stać“, apelowaše třěšna organizacija sakskich migrantowych organizacijow (DSM) wčera składnostnje róčnicy zamordowanja Marwy El-Sherbini na Drježdźanskim krajnym sudnistwje. Zastupnistwo zajimow na to pokazuje, zo móža prawicarske struktury hižo wjele lět „nimale njemylene“ dźěłać a zo słušeja rasistiske ranjenja a namóc za mnohich k wšědnemu žiwjenju. Kóždolětne wopominanje ciwilneje towaršnosće a politiki krawneho njeskutka 1. julija 2009 je wažne znamjo, „wone pak njedosaha“.

Wulke wočakowanja na Němsku

srjeda, 01. julija 2020 spisane wot:

Berlin/Brüssel (dpa/SN). Němska na wulkim mjezynarodnym politiskim jewišću: Zwjazkowa republika přewozmje nětko hač do kónca lěta prezidentstwo Rady EU, zastupnistwa wšitkich 27 čłonskich statow, a nimo toho na měsac předsydstwo Bjezstrašnostneje rady UNO. Hłowna tema we woběmaj gremijomaj je bój přećiwo koronakrizy.

Wočakowanja na zwjazkowe knježerstwo su wulke. W předsydstwje Rady EU je najwažniši zaměr, hišće w juliju přichodny sydom lět wopřijacy etat Europskeje unije a miliardy eurow wopřijacy konjunkturny program schwalić. Wažne pak budu tež planowane wikowanske zrěčenje z Wulkej Britaniskej po brexiće, škit klimy, digitalizacija a migracija.

Prezident zwjazka němskeje industrije Dieter Kempf knježerstwo namołwja, swoje napinanja koncentrować. „Wuspěch němskeho prezidentstwa njesměmy z dołhej lisćinu přećow z přewulkimi wočakowanjemi wohrozyć.“ Němska měła w prěnim rjedźe na hospodarske wočerstwjenje Europy dźiwać.

Statnik: Historiski wokomik

srjeda, 01. julija 2020 spisane wot:

Jutře chcedźa planowany kónc zmilinjenja brunicy wobzamknyć

Budyšin (SN). Domowina chce na wosebite wašnje na wšitke wsy dopominać, kotrež buchu brunicy dla wotbagrowane. To je předsyda Domowiny Dawid Statnik hladajo na jutřiše posedźenje Němskeho zwjazkoweho sejma a Zwjazkoweje rady připowědźił. Zapósłancy a zwjazkowe kraje chcedźa zakoń wo skónčenju zmi­linjenja brunicy wobzamknyć. „Serb­skemu ludej je to historiski wokomik, kotryž nas wšitkich hłuboko hnuje“, rěka w nowinskej zdźělence předsydy Do­mowiny.

Po měnjenju Statnika njedosaha na informaciskich taflach we łužiskej jězo­rinje připódla na to pokazać, zo běchu pod dźensnišimi jězorami něhdy serbske wsy. „Ludźo, kotřiž su tam po puću, dyrbjeli widźeć móc, hdźe tele wsy běchu. Zwoprawdźić hodźało so to z płuwacymi bojemi na wodźe.“

Wótry wołojnik (01.07.20)

srjeda, 01. julija 2020 spisane wot:
Dźěći nam z přikładom Šćěpan Hanuš

Prawicarjo maja zetkawanišćo

srjeda, 01. julija 2020 spisane wot:

Podstupim/Bórkowy (dpa/SN). Braniborske nutřkowne ministerstwo z tym liči, zo su sej prawicarjo w Błótach zetkawanišćo wutworili. Wotpowědnu rozprawu Berlinskich nowin je rěčnik nutřkowneho ministerstwa Martin Burmeister, na naprašowanje nowinarjow mjeztym wobkrućił. Po jeho informaciji su předewzaćeljo, kotřiž maja wuske styki k prawicarskoekstremnej měšanej scenje w Choćebuzu, w Bórkowach objekt za swoje zetkanja kupili. Twarjenje skići wosebite logistiske wuměnjenja za pře­wjedźenje prawicarsko-ekstremistiskich zarjadowanjow kaž koncertow, rjekny Burmeister.

Wěstotne organy su po zdźělenju rěčnika ministerstwa mjeztym informaciske rozmołwy ze zamołwitymi na komunalnej runinje wjedli. Hladajo na dotalne dopóznaća su nětko wosebje nošerjo rozsudow na městnje wužadani, Martin Burmeister potwjerdźi. Dotal pak jasne njeje, w kotrej měrje móža komunalne zarjady aktiwitam prawicarjow w Błótach zadźěwać. Choćebuz je braniborskemu wustawoškitej srjedźišćo prawicarskich ekstremistow w kraju.

To a tamne (01.07.20)

srjeda, 01. julija 2020 spisane wot:

Kniha wo prezidenće USA Donaldźe Trumpje njesmě najprjedy raz wuńć, kaž je sudnistwo w New Yorku rozsudźiło. Nowostku „Přewjele a nihdy dosć – kak je moja swójba najstrašnišeho muža swěta stworiła“ spisała je sotrowča prezidenta ­Mary Trump. Tón wšak twjerdźi, zo jewja so w knize informacije, kotrež su w kruhu swójby jako potajnosće zastopnjowane. 240stronska kniha ma 29. julija wuńć.

Porik z kamelom je w předpomorskim Luckowje zasadźenje policije zawinował. Zwěrjo steješe wo połnocy wosrjedź ­města na trawniku. Zastojnikam 21lětna Pólka a jeje francoski přewodnik rozło­žištaj, zo putnikujetaj z pólskeho Szeczina do Parisa. Kamel słuži jimaj jako nošer wačokow. Dokelž njeběchu swój dnjowy cil docpěli, chcychu w Luckowje přenocować. Ze Szczecina do Parisa je 1 200 kilometrow.

Kritizuje nowy chinski zakoń

wutora, 30. junija 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsydka wuběrka za čłowjeske prawa w zwjazkowym sejmje Gyde Jensen (FDP) je nowy chinski zakoń wo škiće narodneje wěstoty w Hongkongu raznje kritizowała. Tak „dawa zakoń knježerstwu w Pekingu wšitke srědki, kritikarjow w Hongkongu přesćěhować“. Princip „jedyn kraj – dwaj systemaj“, po kotrymž bu bywša krónkolonija po wróćenju Chinje 1997 awtonomnje nawjedowana, je tak „doskónčnje z blida“. Zo njeje Němska přećiwo tomu hišće jasne słowa namakała, je „wohańbjace“.

Chcedźa cofnjenju zadźěwać

Washington (dpa/SN). Wodźacy senatorojo USA wobeju stron chcedźa wot prezidenta USA wukazanemu cofnjenju ameriskich wojakow z Němskeje zakonsce zadźěwać. Skupina senatorow je mjeztym naćisk zakonja zdźěłała, kotryž cofnjenje wojakow „narodneje wěstoty dla“ zakazuje. „Cofnjenje wojakow z Němskeje by dar na dobro Ruskeje był, a to je to poslednje, štož měli činić“, rjekny bywši republikanski prezidentski kandidat Mitt Romney. Trump chce nimale 10 000 wojakow z Němskeje wotćahnyć.

Nowe naprawy wirusa dla

Budyski wokrjesny zwjazk CDU je minjeny kónc tydźenja plakatowu akciju zahajił. Cyłkownje 250 plakatow chcedźa w Budyšinje, Biskopicach, Kulowje a druhdźe wupowěsnyć a ludźi tak pohnuć, zo bychu pola regionalnych wikowarjow nakupowali a hosćencarjow ze swojim wopytom w koronakrizy podpěrali. Zazběh akcije bě we Wojerecach (hlej wobraz). Foto: Martina Arlt

Scholz přilubja pomoc Němskeje

wutora, 30. junija 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Krótko do zahajenja němskeho předsydstwa w Radźe EU je zwjazkowy financny minister Olaf Scholz (SPD) zwólniwosć zwjazkoweho knježerstwa potwjerdźił, nowonatwar europskich krajow w krizy z financnymi při­ražkami podpěrać. „Naše derjeměće w Němskej wotwisuje masiwnje wot toho, kak naše předewzaća swoje wudźěłki we wukraju předawaja abo tam wudźěłki kupuja“, rjekny Scholz nowinarjam w Berlinje. Italska, Španiska a dalše europske staty su ekstremnje wažni wikowanscy partnerojo Němskeje. „Je tuž w našim zajimje, hdyž tele kraje, kotrež su koronakrizy dla wosebje ćerpjeli, bórze zaso na nohi přińdu.“ Olaf Scholz ma tajki wuraz solidarity za wjelelětnu tra­diciju. Tak bě hižo zwjazkowy kancler Helmut Schmidt Italsku pjenježnje podpěrał, Scholz rjekny.

Francoski prezident Emmanuel Macron a zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) běštaj w meji pomocny fonds 500 miliardow eurow namjetowałoj. Z nim chce EU potrjechenym krajam pomhać.

nowostki LND