W israelskim měsće Bnei Brak je znowa k rozestajenjam mjez policiju a ultraortodoksnymi Židami dóšło. Pozadk su plany ­knježerstwa, zakonje nastupajo winowatostnu słužbu we wójsku změnić. Kruće nabožni Židźa su dotal wot wojerskeje słužby wuswobodźeni. Hewak dyrbja w Israelu mužojo 32 měsacow a žony dwě lěće do wójska. Foto: pa/REUTERS/Ammar Awad

NATO 75. róčnicu załoženja swjećiła

štwórtk, 04. apryla 2024 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). NATO je dźensa 75. róčnicu swojeho wobstaća woswjećiła. Na swjatočnosći we hłownym sydle zapadneho wojerskeho zwjazkarstwa w Brüsselu dopominachu generalny sekretar Jens Stoltenberg a wonkowni ministrojo mjeztym 32 čłonskich krajow na wuspěchi wojerskeje aliancy a přilubichu sej dalšu mjezsobnu swěru. Po ceremoniji zetkachu so čłonojo ze zastupnikami Ukrainy, Awstralskeje, Japanskeje, Neuseelandskeje a Južneje Koreje. Wčera běchu wonkowni ministrojo čłonskich krajow NATO wo tym wuradźowali, kak móhli wot Ruskeje nadpadnjenej Ukrainje dale wojersce pomhać.

NATO załožichu 4. apryla 1949 we Washingtonje jako reakciju na politiku Sowjetskeho zwjazka. Za čas zymneje wójny měješe so zakitowanski zwjazk 1955 załoženemu Waršawskemu paktej spjećować a měr a wěstotu w Europje zaručić. Po sypnjenju Sowjetskeho zwjazka je so ­NATO jako swětowy policist do konfliktow na Balkanje a Libyskej tykała. Dźensa spjećuje so wohroženju z Ruskeje.

Nowe rozkaznistwo wójska

štwórtk, 04. apryla 2024 spisane wot:

Zakitowanski minister Pistorius směrnicy reformy předstajił

Berlin (dpa/SN). Ze změnjenej strukturu rozkaznistwa chce Zwjazkowa wobora swoje wojerske kmanosće polěpšić. Zakitowanski minister Boris Pistorius (SPD) je dźensa swoje rozsudy nastupajo reformu wójska předstajił. Zakład reformy ­běchu koncepty, kotrež předwidźa zhromadne operatiwne nawjedowanske komando za cyłe wójsko kaž tež štyri ­dźělne wotrjady: pozemske wójsko, lětarstwo, marinu a wotrjad za internet. To rěka, zo bychu sanitarna słužba, logistika, wojerska policija a wotrjad za chemiske, biologiske a atomarne wotwobaranje swoju dotalnu samostatnosć zhubili.

W nowembru lońšeho lěta bě Pistorius na schadźowanju Zwjazkoweje wobory swoje nowe zakitowanske směrnicy „Kmanosć k wójnje jako zakład postupowanja“ předstajił. Wodźacych generalow wón namołwješe, sej struktury wójska dokładnje wobhladać a analyzować. „Wobhladujće tole jako jasny přikaz!“, wón generalam rjekny. Pistorius chcył wosebje dwójne struktury wotstronić, kotrež so mjez sobu haća a blokuja.

Twarske dźěła so nachileja

štwórtk, 04. apryla 2024 spisane wot:
Nic runjewon rjany fotomotiw skićeše so hosćom Drježdźanskeho Zwingera minjeny čas: Dwór sławneho barokneho objekta bě jeničke twarnišćo. Wot spočatka 2021 je krajny zarjad za archeologiju wobšěrne twarske dźěło k ponowjenju Zwingera ­archeologisce přewodźał. Fachowcy su 14 000 kwadratnych metrow płoniny hač do hłubokosće 3,50 metrow přeryli. Při tym namakachu wažne dopóznaća, kak je areal mjez 16. a 18. lětstotkom wupadał. Namakali su pak tež starše twarske powostanki. Cyłkownje 4 500 wšelakich namakankow su znosyli, najstarše ze 15. lětstotka. ­Přichodny čas ma Zwinger zaso swój zwučeny napohlad dóstać. Foto: Jürgen Männel

To a tamne (04.04.24)

štwórtk, 04. apryla 2024 spisane wot:

Wulětnisku łódź z 1 500 pasažěrami je policija w přistawje španiskeje Barcelony zadźeržała. Na „Armonía“ je 69 boliwiskich staćanow bjez płaćiweho wizuma za Schengenski rum. Boliwičenjo twjerdźa, zo je jich agentura z falšowanymi dokumentami za Europu wobšudźiła. Policija na to tuka, zo chcychu ludźo z Južneje Ameriki jeničce do Španiskeje přińć. Doniž njeje naležnosć wujasnjena, dyrbi łódź w přistawje čakać.

Ze swojoraznym widejowym poselstwom w interneće skedźbnja dźěłarnistwo policije na pobrachowacu słužbnu drastu bayerskeje policije. „Kak dołho ty hižo čakaš?“, praša so zastojnik swoju koleginu, prjedy hač wobaj bjez cholowow z policajskeho awta wulězetaj. Tuchwilu dyrbja policisća na 21 dźělow uniformy wjacore měsacy čakać. Wosebje fatalne je tole za nowačkow, dźěłarnistwo měni.

Wón bě posledni minister za kubłanje a wědomosć NDR w knježerstwje Lothara de Maizièra, sakski statny minister za wědomosć a wuměłstwo w kabineće Kurta Biedenkopfa a prezident Centralneho komiteja němskich katolikow: Prof. dr. Hans Joachim Meyer, kotry je ćichi pjatk 87lětny zemrěł.

Statne zrěčenje wo wutworjenju „Załožby za serbski lud“ 1998 kaž tež Sakski Serbski zakoń 1999 stej wusko z jeho mjenom zwjazanej. Posledni mjenowaše prof. Meyer při zapodaću naćiska do krajneho sejma „předewzaće zakonjedawarstwa z wosebitym wuznamom“. Zo ma so zakoń w němskej a serbskej rěči wozjewić, wotpowědowaše jeho wosebitemu charakterej. „Po dokładnym přemyslowanju je so statne knježerstwo k tomu rozsudźiło krajnemu sejmej namjetować, z tym wuzběhnjenjom, kotrež je z dobreje přičiny powšitkownje wustawje přewostajane, hódnotu toho zakonja a z tym zdobom česćownosć před našimi serbskimi wobydlerjemi podšmórnyć.“ Wuraz toho bě zdobom, zo bu Sakski Serbski zakoń před 25 lětami w Budyskim Serbskim muzeju ratifikowany.

Dalše protesty w Israelu

srjeda, 03. apryla 2024 spisane wot:

Jerusalem (dpa/SN). Tysacy ludźi su wčera wječor w Israelu štwórty dźeń za sobu přećiwo knježerstwu a za zrěčenje k pušćenju do Gazaskeho pasma zawlečenych zastajencow demonstrowali. Demonstranća zhromadźichu so ze smólnicami w rukach před twarjenjom parlamenta w Jerusalemje. Woni žadachu sej tež nowowólby. Ministerskemu prezidentej Benjaminej Netanjahuwej wumjetowachu, zo nima chutny zajim, zastajencow z rukow Hamas wuswobodźić a domoj přiwjezć.

Trump swari na wukrajnikow

Grand Rapids (dpa/SN). Bywši prezident USA Donald Trump, kiž hižo wjele lět přećiwo migrantam a wukrajnikam šćuwa, swoju retoriku we wólbnym boju dale přiwótřa, zo by strach mjez ludźimi šěrił. Na zarjadowanju wólbneho boja w Grand ­Rapidsu a staće Michiganje wón prezidentej Joewej Bidenej wumjetowaše, zo zawinuje z migraciskej politiku přeliwanje kreje. Amerika dožiwja „inwaziju złóstnikow“ z jastwow a „błudnicow“, kotřiž Američanow nadpadnu a morja.

Wobydlerski pjenjez předźěłać

Sylne zemjerženje je dźensa rano wuchodny pobrjóh kupy Taiwana střasło a sej znajmjeńša sydom smjertnych woporow žadało. Něhdźe 700 ludźi je so zraniło. Střasenje ze sylnosću 7,4 je tójšto škody zawostajiło. Najbóle potrjechene je město Hualien (hlej wobraz), hdźež so wjacore domy sypnychu abo strašnje nachilichu. Foto: pa/Anadolu

Zwołaja dalšich rezerwistow

srjeda, 03. apryla 2024 spisane wot:
Kijew (dpa/SN). W Ukrainje móža přichodnje rezerwistow armeje hižo w starobje 25 lět město dotal 27 lět do wo­borneje słužby zwołać. Wčera su wotpowědny wukaz wozjewili. Po tutym puću móža 40 000 dalšich muži k zakitowanju přećiwo ruskim nadpadnikam mobilizować. Hladajo na wobćežne połoženje na fronće bě prezident Wolodymyr Zelenskyj spočatk lěta rjekł, zo trjeba dalšich 500 000 wojakow. Prezident je wčera tež zakoń podpisał, z kotrymž wobornu kmanosć jasnišo definuja: Přichodnje rozsudźa jenož hišće mjez „kmanymi“ a „njekmanymi“. Jako „dźělnje kmani“ zastopnjowani mužojo dyrbja hišće před mustrowansku komisiju.

NATO dale pomha

srjeda, 03. apryla 2024 spisane wot:
Brüssel (dpa/SN). NATO chce po woli generalneho sekretara Jensa Stoltenberga wjetšu rólu při podpěrowanju Ukrainy přewzać. Kaž diplomaća zdźěleja, chcedźa wosebitu misiju NATO wutworić, kotraž ma wojersku pomoc za wot Ruskeje nadpadnjenu Ukrainu koordinować. Tole leži nětko hišće w rukach USA. Pozadk je strach, zo móhła USA swoju rólu we ­wobłuku NATO změnić, hdyž stanje so Donald Trump z nowym prezidentom.

nowostki LND