W Domanic ratarskim zawodźe wjesela so lětsa nad přewšo bohatymi žnjemi kórkow. Swoju we wulkej rostlinarni plahowanu a dalšu zeleninu w dworowym wobchodźe w Hózku, na dwojich wikach w Drježdźanach, w Kamjencu, Rakecach, Kulowje a we Wo­jerecach předawaja. Najebać swoju starobu Michał Domanja zeleninu rady za wiki přihotuje. Foto: SN/Hanka Šěnec

Nowa pensija nastała

póndźela, 07. junija 2021 spisane wot:

Hibićiwy Radworčan-wuměnkar wosebity projekt zwoprawdźił

Budyšin (CS/SN). Jan Nuk steji tele dny móhłrjec před nowym startom. Kónc junija chce wón prěnich hosći w swojej pensiji „Budissin“ na Budyskej Kamjentnej hasy čo. 23 witać. Štyri dowolowe bydlenja su tak derje kaž hotowe. Nětko dyrbi jenož hišće internetna strona dźěłać započeć, zo móže wón turistow zbliska a zdaloka wo nowej přenocowanskej móžnosći w Budyšinje informować. Srjedź junija dźě móža hotele a pensije zaso turistiskich hosći přijimać. W tym nastupanju měješe Jan Nuk ze swojim časowym planom dobru ručku. Před dokładnje třomi lětami je bywši předsyda Domowiny twarjenje kupił, zo by, kaž sam praji, jako wuměnkar něšto za dźěło měł. Dźensa móže wuwučeny elektrikar hordźe rjec, zo je ně­hdźe 70 procentow wšěch dźěłow sam zdokonjał.

Tójšto dźěła maja tuchwilu sobudźěłaćerjo zarjadnistwa Narodneho parka Sakska Šwica: Na hornjej zawěrje rěki Kirnitzsch pola Hinterhermsdorfa do wody spadane štomy rěku zaraćeja. Hdźež jězdźa hewak čołmy turistow, dyrbja sobudźěłaćerjo nětko najprjedy štomy zrumować a zdźěla hišće we wodźe rozrězać, štož je častodosć chětro wobćežne (hlej wobraz). Foto: Steffen Unger

Posledni transport urana je wčera zawod předewzaća Wismut w Leupoldishainje pola Königsteina w Sakskej Šwicy wopušćił, ­na wobrazu mašinist Marc Strobelt. Tak su po 75 lětach doskónčnje přestali uran w Němskej wudobywać. Foto: Steffen Unger

Lětsa prěni raz ze serbskej tematiku

pjatk, 21. meje 2021 spisane wot:

Kooperacija zarjadnistwa biosferoweho rezerwata UNESCO Hornjołužiska hola a haty z Wysokej šulu za naslědne wuwiće w braniborskim Eberswaldźe (HNEE) traje mjeztym štyri lěta. Ručež to wuměnjenja koronapandemije dla dowola, chcedźa studowacy HNEE kónc junija zajimawe temy, mjez nimi jednu serbsku, tule na městnje wobdźěłać.

Stróža/Eberswalde (SN/at). Štyri skupiny studowacych zaběraja so lětsa z třomi temami, wobkruća prof. dr. Benjamin Nölting ze slědźenskeho centruma naslědnosć-transformaciju-transfer HNEE dalše zhromadne dźěło ze zarjadnistwom tudyšeho biosferoweho rezerwata. „Dwě skupinje wěnujetej so wuwiću sydlišćow a w regionje typiskemu twarjenju. Dalša přepytuje funkciju komunow, kotrež su w radźe biosferoweho rezerwata zastupjene. A štwórta přepytuje, kak su serbske zajimy do skutkowanja rezerwata zapřijate“, prof. Nölting rozłožuje.

Dźensa je swětowy dźeń pčołkow

štwórtk, 20. meje 2021 spisane wot:
Na a při sakskich polach su kćějace přestrjenje po wjace hač 13 000 hektarach, kotrež maja mnohotnosći družin słužić. Kaž wobswětowe ministerstwo w Drježdźanach informuje, su ratarjo we wobłuku wšelakich spěchowanskich programow jeničce ­loni próstwy za wjace hač 11 000 jedno- a wjacelětnych kćějacych płonin zapodali. K tomu přińdźe něhdźe 1 800 hektarow jednolětneje pčólneje pastwy. Dźensa je swětowy dźeń pčołkow, z kotrymž měli sej jich wuznam za ratarjenje w přichodźe wuwědomić. Wobswětowy zwjazk BUND Sakskeje žada sej wjetše napinanja za lěpši škit dźiwich pčołkow. Wot 407 družin w Sakskej je jich po Čerwjenej lisćinje 287 družin jako wotemrěte abo wohrožene zastopnjowanych. Foto: dpa/Nicolas Armer

Změja bórze wonkowne městna

štwórtk, 20. meje 2021 spisane wot:

Koronapandemiju jako šansu wužiwać a čas zmysłapołnje wužiwać je hesło mnohich, kotřiž su sej něšto nowe předewzali. Tež serbscy hosćencarjo po tejle zasadźe jednaja.

Budyšin (CS/SN). Nanuzowanu korona přestawku wužiwataj mějićelej Budyskeho hosćenca „Wjelbik“ Monika Lukašowa a jeje mandźelski Tomaš, zo byštaj hosćenc přetworiłoj. Tak běchu sanitarne připrawy hišće na stawje kaž před 30 lětami. Nětko tam sobudźěłaćerjo Rječkec a Čornakec zawoda nuzniki dospołnje ponowjeja a za to tež nowe roły kładu. Nuzniki a honače budu potom bjezkontaktne. Bohužel, tak Tomaš Lukaš praji, dyrbjachu korony dla na přikład na myjadła wjele dlěje čakać hač planowane. Dale dóstanje hosćenc nowu přewě­trjensku připrawu. Stara pochadźeše z časa załoženja „Wjelbika“ a njeměješe žane filtry. Zatwar wužiwachu hnydom sobu za to, sćěny a wjerchi znowa wobarbić.

Młode žony z dospołnje hinašim widom

srjeda, 19. meje 2021 spisane wot:

Hłowne wuslědki reprezentatiwneho naprašowanja łužiskeje ludnosće nastupajo strukturnu změnu, tež Łužiski monitor 2021 mjenowaneho, su znate (SN rozprawjachu). Prěni zjawny online-forum je wčera na najnowše detailowe wuhódnoćenja skedźbnił.

Kwětanecy/Budyšin (SN/at). Poprawne pozitiwne poselstwo lětušeho druheho Łužiskeho monitora mjenowaše sobuiniciator naprašowanja dr. Jörg Heidig fakt, zo je podźěl ludźi, kotřiž kónc wudobywanja brunicy wotpokazuja, po jednym lěće mjeńši hač tych, kotřiž jón podpěruja. Z tym njeběchu slědźerjo ličili, přizna dr. Heidig na wčera­wšim prěnim online-předstajenju Łužiskeho monitora.

Zaćišć přesłapjenosće

srjeda, 19. meje 2021 spisane wot:
Za wobsahi naprašowanja we wobłuku lětušeho Łužiskeho monitora staj iniciatoraj zaměrnje z měšćanostami a wjesnjanostami rěčałoj. Wo tym je wčera na online-předstajenju jedyn z njeju rozprawjał. Zdobom zwurazni swoju přesłapjenosć, zo njezdadźa so wuslědki naprašowanja nětko ani za komunalnych politikarjow ani za regionalnych planowarjow wulce zajimawe być. Někotrych z nich bychu dr. Jörg Heidig a jeho do projekta zakótwjene sobudźěłaćerki na wčerawšim zarjadowanju wočakowali. Zaćišć z njeho njeje tuž – hinak hač předležace dopóznaća – reprezentatiwny. Najebać to wostanje nadźija, zo so předewšěm komunalni politikarjo z předležacymi pozicijemi ludnosće nastupajo strukturnu změnu po kóncu wudobywanja brunicy zaměrnje zaběraja. Wospjet hižo w medijach citowana wulka zwjazanosć Łužičanow z domiznu jako připóznata lěpšina pak hłubšo tčace problemy, kaž na přikład niske mzdy, za­krywa. Axel Arlt

Mjenje materiala – wyše płaćizny

póndźela, 17. meje 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Drjewo, wocl a maćizny izolacije na twarnišćach přiběrajcy pobrachuja. „Dochadźa dale a bóle k twarskim zastatkam, dokelž dyrbimy na material čakać“, pisa fachowe zjednoćenstwo twar. Wot spočatka lěta začuwaja twarske zawody pandemije dla napjate połoženje na wikach surowiznow. Zwjazk namjetuje, zo měli so krajne knježerstwa z producentami twarskich maćiznow, z wikowanjom a twarskim hospodarstwom wothłosować. Wobmjezowanych transportnych móžnosćow a wulkeho naprašowanja z krajow kaž Chiny a USA dla tuchwilu twarske maći­zny pobrachuja. Prěnje twarske zawody su mjeztym krótkodźěło připowědźili. Twarske firmy maja nimo toho problem, zo njemóža hižo k wujednanym płaćiznam twarić a zo dyrbja přidatne kóšty same zwjesć. „Ličimy dale z přiběracymi płaćiznami, dokelž maja firmy wjele naprašowanjow na blidźe a njedostatk materiala płaćizny dale do wysokosće ćěri“, rjekny hłowna jednaćelka fachoweho zwjazka Manja Schreiner. Tak chcedźa přichodnje klawslu do zrěčenjow zaplesć, zo móhli přidatne kóšty dale dać.

nowostki LND