Krok po kroku k normaliće

štwórtk, 09. apryla 2020 spisane wot:

Ministerscy prezidenća chcyli wo tym po jutrownych prózdninach rěčeć

Berlin (dpa/SN). Hladajo na prěnje wuspěchi při wobmjezowanju koronawirusa w Němskej ma strowotniski minister Jens Spahn za móžne, statnje wukazane wobmjezowanja zjawneho žiwjenja po jutrownych prózdninach z „kedźbliwymi kročelemi“ zaso zběhnyć. Dyrbjało-li mjenje nowych infekcijow być, „budźemy z ministerskimi prezidentami wo poněčimnym nawróće k normaliće po jutrownych prózdninach rěčeć móc“, rjekny ­politikar CDU Berlinskim žurnalistam. W swobodnym prawniskim staće daloko sahace wobmjezowanja zjawneho žiwjenja jenož tak dołho funguja, dołhož to ­ludźo rozumja a akceptuja. Tohodla njeje jenož wažne, naprawy derje wopodstatnić, ale tež perspektiwy pokazać. Hladajo na ličby nowych natyknjenjow Jens Spahn zwurazni: „Widźimy pozitiwne ­wuwiće. Te pak dyrbi dale trać.“ Wažne při tym je, zo so ludnosć tež po jutrach na naprawy k wobmjezowanju wšědneho dnja dźerži.

Telefonaty parował

štwórtk, 09. apryla 2020 spisane wot:
Poprawom pisamy na tymle městnje wo podawku abo powěsći, kotraž so w aktualnym wudaću Serbskich Nowin jewi. Dokelž pak je naš swět runje někak na hłowu stajeny, chcu dźensa raz wo něčim pisać, štož w nowinje njesteji. Wjele lět mjenujcy telefonuju stajnje w martrownym tydźenju z kantorami a nawodami křižerskich procesionow, kotřiž mi ličby jubilarow a nowačkow a te abo tamne nowosće z procesionow přeradźeja. Přehlad wo tym sym zeleny štwórtk na lokalnej stronje wozjewił. Tež to lětsa potajkim njemóžu – kaž tele dny po wšěm zdaću wšitko hinak běži. Moje takrjec kóždolětne „słužbne dojutrowne přihoty“ su mi minjene dny pobrachowali, dokelž běchu telefonaty z kantorami stajnje zajimawe a přijomne. A wone „daj Bóh zbožo“ na kóncu bě přeco něšto za dušu. To wšo sym parował. Ćim bóle so nadźijam, zo budźe klětu zaso wšitko při starym a telefonaty hišće zajimawše. Marian Wjeńka

To a tamne (09.04.20)

štwórtk, 09. apryla 2020 spisane wot:

Kuriozna namakanka w Lkw-ju: Bayerska policija je w nakładnym awće na awtodróze A 3 pola Erlangena mjez tysacami rólow nuznikoweje papjery tři pokradnjene e-scootery namakała. Wupožčene jězdźidła běchu wot 27. měrca zhubjene. Z pomocu sćelaka GPS, kiž je w kóždym roleru zatwarjeny, móžachu zastojnicy poziciju nastrojow zwěsćić. Šofer twjerdźeše, zo bě scootery za wotpadki měł. Policisća jemu wězo njewěrjachu.

Roboter w kupnicy w schleswigsko-holsteinskim Ahrensburgu kupcow wotnětka wo prawidłach zadźerženja w zwisku z koronapandemiju informuje. Na wěstotne mocy njeběchu ludźo dotal nichtó słuchał, nětko su fascinowani, kaž wobsedźer wobchoda zdźěli. 1,20 metrow mały „Pepper“ z wulkimaj wočomaj kupcam při kasy a tejkach přećelnje wěstotny wotstawk wujasnja.

W septembrje móhli wobzamknjenje nachwatać

srjeda, 08. apryla 2020 spisane wot:

SSW chce so sama wo mjeńšinowe naležnosće zwjazkowym sejmje w Berlinje starać (2. dźěl a kónc)

W Južnoschleswigskim wolerskim zwjazku (SSW) po słowach předsydy Flemminga Meyera z toho wuchadźeja, zo dosaha za mandat zwjazkoweho sejma 50 000 do 60 000 wolerskich hłosow. K přiru­nanju: Lěta 2017, jako zaćahny sewjerny zwjazkowy kraj ze 26 wolenymi zapósłancami do sejma w Berlinje, bě za jedyn mandat 58 000 hłosow trěbnych. W lěće 1949 bě 75 388 ludźi při wólbach prěnjeho zwjazkoweho sejma w šěsć južnoschleswigskich wólbnych wokrjesach za SSW hłosowało.

Zymica Johnsona woteběra

srjeda, 08. apryla 2020 spisane wot:

London (dpa/SN). Britiskemu premierministrej Borisej Johnsonej so pječa trochu lěpje dźe. Wysoka zymica, kotruž bě koronawirus zawinował, woteběra, kaž nowina Times rozprawja. Rěčnica knježerstwa nochcyše powěsć komentować. Johnson leži na intensiwnej staciji chorownje St. Thomas’ Hospital w Londonje. Jeho běchu póndźelu na intensiwnu staciju přepołožili, po tym zo bě so jeho strowotny staw raznje pohubjeńšił.

Trump hrozy WHO

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je Swětowej strowotniskej organizaciji (WHO) hrozył, jej připłatki blokować. „Njepraju, zo to činimy, přepytujemy a pruwujemy pak wuměnjenja financowanja“, rjekny wón na nowinarskej konferency w Běłym domje we Washingtonje. Trump WHO wumjetowaše, zo je w krizy koronawirusa dla přepozdźe reagowała a USA wopak poradźowała. WHO je po měnjenju ameriskeho prezidenta Chinje přejara přichilena.

Z lětadłom po škitne srědki

Wjace plajtow korony dla

srjeda, 08. apryla 2020 spisane wot:

Mainz (dpa/SN). Jako sćěh koronakrizy wočakuje kreditna zawěsćernja Coface wulku ličbu firmowych plajtow w Němskej. Za lěto 2020 wuchadźeja awtorojo z rozrosta předewzaćelskich insolwencow wo jědnaće procentow, kaž wčera wozjewjene přepytowanje wujewja. W januaru běchu fachowcy z rozrostom dweju procentow ličili. W mjezynarodnym přirunanju wostanu firmowe plajty w Němskej hišće we wěstych hranicach.

Po wšěm swěće wěšći kreditna zawěsćernja Coface rozrost plajtow wo 25 procentow. Najraznišo přiběrace ličby wočakuje wona w USA, a to wo 39 procentow. We Wulkej Britaniskej wočakuja podobny rozrost plajtow wo třećinu.

Nadpřerěznje sylnje drje so koronakriza tež we wuwićowych krajach wuskutkuje. „Tam maja nimo zlemjeneho wikowanja hišće problem z tuchwilu tunim wolijom a ze snadnymi dochodami stata.“

Witaja debatu

srjeda, 08. apryla 2020 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Němska etikowa rada wita debatu, złahodnić razne wobmjezowanja zjawneho žiwjenja w zwisku z koronakrizu. „Je hišće přezahe naprawy zběhnyć. Njeje pak ženje přezahe wo kriterijach móžneho wolóženja rozmyslować“, rjekny předsyda poradźowaceho gremija, ewangelski teologa Peter Dabrock, w Berlinje. „Wšo druhe by było myslenje statneje wyšnosće, kotremuž njesměli so podwolić a z kotrymž njemóžeš dowěru wobydlerjow sylnić.“ Njetrjechi, zo debata mjez wobydlerjemi wopačne nadźije budźi. „Ludźo trjebaja wobrazy nadźije, runje w časach katastrofy kaž nětko“, Dabrock wuzběhny.

Nimale 2 000 zemrětych na dźeń

srjeda, 08. apryla 2020 spisane wot:

Washington (dpa/SN). W USA je w běhu dnja nimale 2 000 z koronawirusom inficěrowanych zemrěło. To zdźěli minjenu nóc Uniwersita Johnsa Hopkinsa. Z dokładnje 1 921 mortwymi w běhu 24 hodźin je to najwjetši rozrost w USA po wudyrjenju infekcije. Dotal maja tam nimale 13 000 smjertnych woporow korony dla. Nimale 400 000 ludźi je so z wirusom natyknyło. Po wšěm swěće zličichu mjeztym 1,4 miliony natyknjenjow. Ně­hdźe 82 100 wosobow je zemrěło, wjace hač 30 600 je so zaso wustrowiło. W Italskej je dotal 17 000 z koronawirusom natyknjenych zemrěło, w Španiskej něhdźe 13 900. Ličba inficěrowanych a zemrětych pak we woběmaj krajomaj hižo tak raznje njepřiběra kaž minjeny čas.

W Němskej je so hač do wčerawšeho wječora 107 663 ludźi z wirusom natyknyło, 2 016 je na njón wumrěło. Na tamnym boku je so 36 081 pacientow zaso wustrowiło. To zdźěla tohorunja Uniwersita Johnsa Hopkinsa z USA. Sakska informuje, zo ma aktualnje 3 181 natyknjenych a 43 smjertnych padow.

Nócne jednanja bjez wuslědka

srjeda, 08. apryla 2020 spisane wot:

Financni ministrojo EU wo zhromadnym puću z koronakrizy wuradźowali

Brüssel/Berlin (dpa/SN). W zwadźe wo miliardy eurow wopřijacy pomocny paket Europskeje unije koronakrizy dla njejsu so financni ministrojo čłonskich statow minjenu nóc na zhromadne postupowanje dojednać móhli. Jako widejowu konferencu přewjedźene jednanja dyrbjachu stajnje zaso přetorhnyć, zo bychu wo nowych dokumentach a formulacijach rěčeli.

Financni ministrojo chcedźa jutře dale wo móžnych naprawach jednać. Při tym dźe wo zhromadnu wotmołwu krajow EU na wočakowane razne hospodarske sćěhi koronapandemije. Čłonske staty su hižo swójske programy z wjacorymi bilionami eurow wobzamknyli. Na runinje Europskeje unije su wšelake prawidła za zadołženje krajow zběhnyli a miliardy z etata EU mobilizowali.

Sćerpnosć dale trěbna

srjeda, 08. apryla 2020 spisane wot:
Koronawirusa dla smy mjeztym wosrjedź třećeho tydźenja najwobšěrnišich wobmjezowanjow po Druhej swětowej wójnje. Zjawne towaršnostne žiwjenje tuchwilu žane njeje. Wupřestrěće strašneho wirusa pak njeje so hišće tak spomaliło, zo hodźa so zaso prěnje durčka do normalneho žiwjenja wočinić. Najebać to přiběraja hłosy, kotrež sej tajke kroki žadaja. „Tón prawy puć“ pak nichtó njeznaje. Wšitko ma za mnje něšto podobneho z tym, zo dyrbi łódź přez hustu młu jěć, bjez nawigaciskeho nastroja, zo by swój cil docpěła. Su ći, kiž sej zaso wjace swobody žadaja, tež na wšěch tych myslili, kotřiž w relewantnych wobłukach husto přeco hišće bjez dosahaceho škita huby a nosa dźěłaja, zo by naše žiwjenje – najebać, zo dyrbimy doma wostać – poměrnje rjadowane dale běžało? Za wažne wuměnjenje, zběhnyć krute postajenja, mam, zo je dosć škitnych srědkow k dispoziciji. Dołhož na tym klaca, drje budźe za zaso wjetšu swobodu dale sćerpnosć trěbna. Axel Arlt

nowostki LND