Twarske wiki derje předawali

pjatk, 10. meje 2024 spisane wot:

Köln (dpa/SN). Miłe wjedro w měrcu ­a aprylu je tójšto ludźi w Němskej pohnuło, so do swójskeje zahrody podać. Twarske a zahrodowe wiki su lětsa wo tójšto lěpje do za jich tak wažneje nalětnjeje sezony startowali hač 2023. Branša je wo 4,4 procenty přidobyła a wobrot 4,76 miliardow eurow docpěła. Tole ­zdźěla zwjazk wikowarjow gratu, twarskich maćiznow a zahrodkoweje potrjeby. W měrcu su předawarnje samo přirost 9,6 procentow nadźěłali.

Wosebje prašane běchu zemja, symjenja a zahrodkowa chemija. Tu běchu wobroty wo 43 procentow wyše hač lěto do toho. Sylny rozrost registrowachu tež ­pola rostlinow a zahrodoweje techniki. Prašane běchu tež robotery-trawusyčaki.

Hłowny jednaćel zwjazka Peter Wüst je hladajo na wuhlady při wšěm zdźeržliwy. „Wjeselimy so, zo smy lětsa tak dobry zazběh dožiwili. Najebać to pak njeje wšudźe derje běžało.“ Jasne straty wobrota mějachu we wobłuku twarstwa kaž pola kachlicow (-15,2 procentaj), meblow (-9,7) a twarskich elementow (-8,2). Trěbne su „impulsy rozmacha“ ze stron politiki, je Wüst přeswědčeny.

To a tamne (10.05.24)

pjatk, 10. meje 2024 spisane wot:

Dźěćo je w awće wohnjostroj zapaliło, čehoždla dóńdźe k wohenjej na zwjazkowej awtodróze A8 pola Stuttgarta, policija wčera zdźěli. Na zadnim sedle awta ležachu pryskotawki a bengalosy za narodniny. Kak a što dokładnje bě hólc zawčera­wšim zapalił, njemóžachu přepytowarjo ­hišće zwěsćić. Jako wuchowanske pomocnicy k wohenjej přichadźachu, steješe ­awto na pódlanskej jězdnej a so hižo paleše. Mać a šěsćlětneho hólčeca dowjezechu pomocnicy do chorownje.

29. mjezynarodne zetkanje Trabantow je Trabbi Buggy klub zawčerawšim na lětanišću w Anklamje zahajiło. Něhdźe 700 wobdźělnikow zarjadowar tam wočakowaše. Za fanow NDRskich kultowych awtow a dalšich nostalgiskich jěz­dźi­dłow su hišće hač do zajutřišeje njedźele najwšelakoriše programowe dypki a wubědźowanja předwidźane.

CDU wólbny bój zahajiła

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). CDU je dźensa oficialnje horcu fazu europskeho wólbneho boja zahajiła. Na zjězdźe strony w Berlinje su kónčnu fazu boja do wólbow 9. junija startowali. Planowana bě tež narěč prezidentki komisije EU Ursule von der Leyen před tysac delegatami. Unija CDU/CSU ma dobre wuhlady, so při wólbach z najsylnišej politiskej mocu stać. Wona docpěwa tuchwilnje stabilnje 30 procentow, dwójce telko kaž SPD, Zeleni a AfD.

Ruska Ukrainu nadběhowała

Kijew (dpa/SN). Ruska je po informacijach Kijewa energijowy system Ukrainy znowa masiwnje nadběhowała. Minjenu nóc su připrawy milinoweho zastaranja w šěsć regionach atakowali. Technikarjo z wotmachom na tym dźěłaja, škody zwuporjedźić. Wobydlerjo su namołwjeni, milinu lutować. Nócny powětrowy alarm su zahajili, po tym zo so 21 ruskich bojowych trutow bližeše. Ukrainske wójsko je wjacore truty wottřěliło.

Žadyn proces přećiwo Trumpej

Na dworje Lipšćanskeje uniwersity steja sej pro-israelscy a pro-palestinscy demonstranća napřećo. Wjacori studenća su wčera popołdnju audimax, wulku čitarnju uniwersity wobsadźili a přećiwo postupowanju Israela w Gazaskim pasmje protestowali. Policija je wjacorych wobdźělnikow wotwjedła. Tež na druhich uniwersitach Němskeje dochadźa k demonstracijam. Nastork ­běchu protesty na ­wjacorych uniwersitach USA, kotrež bě policija zdźěla namócnje skónčiła. Foto: dpa/Jan Woitas

Berlin (dpa/SN). Składnostnje skónčenja Druheje swětoweje wójny a wuswobodźenja wot nacionalsocializma před 79 lětami planuja dźensa a jutře tójšto zarjadowanjow a wopominanskich swjatočnosćow. Wopominać chcychu wuswobodźenje dźensa na sowjetskim wopomnišću w Berlinskim Treptowskim parku, w Tiergartenje w zapadnym Berlinje a ze zarjadowanjemi při Braniborskich wrotach. Tež w druhich městach Němskeje su zarjadowanja přizjewjene. Připowědźili su pak dźensa tež demonstracije w zwisku z wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje, mjez nimi pro-ruske a pro-ukrainske. Loni běchu móžnych namócnosćow dla 1 500 policistow zasadźili.

8. meje 1945 bě Němska kapitulowała. Druha swětowa wójna w Europje so skónči. W Ruskej woswjeća róčnicu jako swjedźeń dobyća 9. meje. Zastupnicy ruskeho wulkopósłanstwa tón dźeń na wjacorych wopomnišćach wěncy kładu.

Podstupim (dpa/SN). Za lěpši škit politikarjow a čestnohamtskich pomocnikow we wólbnym boju zasadźuja so nutřkowni ministrojo Zwjazka a zwjazkowych krajow za to, chłostanske prawo přiwótřić. Zwjazkowa nutřkowna ministerka Nancy Faeser (SPD) žadaše sej na widejowej konferency kónc namocy a šćuwańcy. Posedźenje běchu po nadpadźe na politikarja SPD Matthiasa Eckeho w Drježdźanach zwołali. Wčera je skućićel w Berlinje hospodarsku senatorku Franzisku Giffey zranił. Politikarku SPD dyrbjachu na to w chorowni lěkować.

Předsyda konferency nutřkownych ministrow, braniborski nutřkowny minister Michael Stübgen (CDU), ma nadpady za wuraz wuwića, w kotrymž chcedźa ludźo swoje politiske zaměry z namocu, hidu a šćuwańcu přesadźić.

Ministrojo podpěruja iniciatiwje Bayerskeje a Sakskeje. Krajne knježerstwo Sakskeje bě wčera wobzamknyło, so za přiwótřenje chłostanskeho prawa w padźe nadběhow na politikarjow a pomocnikow zasadźować. Bayerska chcyła čestnohamtsce dźěłacych lěpje hač dotal před namócnosćemi škitać.

Ze stawiznow wuknyć!

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:
Po tym zo běše murja padnyła a so z tym tež „zymna“ wójna mjez wuchodnym a zapadnym „blokom“ skónčiła, mějach krótki wokomik wiziju měrliweho swěta. Hižo w lěće 1991, ze spočatkom wójny w Juhosłowjanskej, pak bu z mojeje wi­zije iluzija. Hladajo na hrózbu, zrudobu a smjerć, kotraž běše Druha swětowa wójna přinjesła, so hižo tehdy prašach, kak móže čłowjek w politiskej zamołwitosći ideju měć, konflikt abo zajim z wójnu rozrisać. Tež dźensa, składnostnje dnja wuswobodźenja, so to zaso prašam, zhladujo na wójnje w Ukrainje a w pasmje Gaza. Wonej wšak stej jenož přikładaj z wulkeje ličby dalšich wójnskich konfliktow, kotrež tuchwilu na swěće mamy. Město toho, zo čłowjek ze stawi­znow wuknje, wón wočiwidnje stawizny ignoruje, haj je wospjetuje. „Namóc njeje rozrisanje“, to hižo dźěći w prewenciskich kursach w pěstowarni a na šuli wuknu. Tón abo tamny politikar měł tajki kurs nuznje wopytać. Milan Pawlik

Tesla w srjedźišću protestow

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:

Grünheide (dpa/SN). Sta aktiwistow wočakuja wot dźensnišeho na wjacore dny trajacy protest přećiwo rozšěrjenju twornje awtotwarca Tesla z USA w Grünheide južnje Berlina. „Ličimy z wulkim zasadźenjom“, zdźěli rěčnik policije. Wón ­wočakuje wjetše haćenja nadróžneho wobchada. Spočatnje njeliča z namócnymi rozestajenjemi z policiju. „Nastajimy so na měrniwy wotběh protestow.“

Bojowe sceny wjele zajima zbudźili

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:
Mustwo Radušanskeho słowjanskeho hrodźišća je z minjenym kóncom tydźenja ­jara spokojom. Wjace hač 1 500 ludźi je přišło, zo by srjedźowěkowske wojerske ­lěhwo z wobdźělnikami z Němskeje, Pólskeje a Čěskeje dožiwiło. Bojowe sceny, srjedźowěkowske lěhwowe žiwjenje a rjemjeslniske předstajenja žnějachu dobry wothłós, wšako wopytowarjam wšitko rozłožichu. Mjez wobdźělnikami nastachu samo nowe přećelstwa. Wosebje wjele wopytowarjow mějachu bojowe předstajenja. Dźesatki wojowarjow pokazachu, kak něhdy wojowachu. Štóž bě „trjecheny“, so lehny a steješe w přichodnej scenje zaso na nohomaj, hinak hač něhdy. Foto: Peter Becker

To a tamne (08.05.24)

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:

Bjez wuspěcha je muž w Bayerskej přećiwo cyrkwinskim zwonam skoržił. Ze swojej skóržbu je nětko tež před wyšim krajnym sudnistwom zwrěšćił. Mužej bě prawidłowne biće zwonow mjez 6 a 22 hodź. přewótře. Pruwowarjo pak njemóžachu ničo wopačneho zwěsćić. Nimo ­toho bě mužej znate, zo steji njedaloko jeho domu 125 lět stara farska cyrkej, sudnicy měnjachu. Muž bě hižo 2022 podarmo přećiwo zwonjenju skoržił.

Wobchadny chaos zawinowali su tři ćeknjene howjada wčera na awtodróze A7 južnje badensko-württembergskeho Ulma. Pomocnicy mějachu swoju lubu nuzu, dwě kruwje a byka zaso popadnyć. Wosebje byk bě chětro roznjemdrjeny. Zatřělić jeho njemóžachu, dokelž bychu tak druhich wohrozyli. Skótny lěkar jeho pohłuši. Awtodróha bě nachwilnje za­wrje­na. Zwotkel zwěrjata běchu, njewědźa.

nowostki LND