Historiske wrota restawrowane

srjeda, 08. decembera 2021 spisane wot:

Jónu wob lěto wopominaja na Budyskim židowskim pohrjebnišću zamordowanych tudyšeje židowskeje wosady. Přichodny raz wuhladaja tam wopytowarjo ponowjene wrota, kotrež maja zajimawe stawizny.

Budyšin (ES/SN). Hižo lětdźesatki je kowany železny portal Budyskeho židowskeho pohrjebnišća při Mužakowskej dróze w jara špatnym stawje. Wobě křidle matej wosebite stawizny, kotrychž dla stej wonej samostatny pomnik.

W nowembru 1942 běchu nacionalsocialisća wukazali na židowskich pohrjebnišćach z rowow zemrětych šrot a železo zezběrać. To samsne płaćeše za wobhrodźenja a płoty. Po přikazu měšćanskeho zarjadnistwa dyrbješe wikowar ze surowiznami Erich Steglich w Budyšinje nadawk přewzać. Mjez druhim měješe wón tež wobě křidle wrotow wutwarić a jako šrot wotedać. Z wunoška chcychu drjewjane wrota zhotowić a zatwarić. Postajeny doskónčny termin 20. decembra 1942 njemóžeše Steglich dodźeržeć, za čož sej z radnicy mócne swary dósta.

Kóždy wobsedźer štomow ma so wo to starać, zo njebychu wone wobchad wohroželi abo so samo spowróćili a někoho zranili. Tež gmejny dyrbja za tym hladać. Tohodla bě Pančičan Ralf Schneider předwčerawšim ze swojej techniku we Worklecach. ­Při tamnišim kupowym haće je wón wot štomow hałzy wotrězał respektiwnje cyłe štomy pušćił. Foto: Feliks Haza

Z dwělemi wopak ležał

srjeda, 08. decembera 2021 spisane wot:
Hdyž při wuchodźowanju druhdy přez Swinjarnju přińdu a nimo bywšeje starownje du, so prašam, hač hodźi so historiske domske woprawdźe tak přetwarić, zo móžeš so w nim wo zbrašenych starać. Přejara mi z lijawy rosćace štomiki, skóncowane wokna a mnohe dalše njedostatki do wočow bija. Ale ja njejsym twarski fachowc. Ćim wjetši respekt mam před zamołwitymi klóštra Marijineje hwězdy, zo so na tajki projekt zwaža. Ze swojimi wobmyslenjemi wo twarskich móžnosćach sym před něšto lětami hižo raz wopak ležał, a to tohorunja w Swinjarni. Tam je so swójba zwažiła, historiski młyn wobšěrnje ponowić a na swójske bydlenje přetwarić. Tehdy bych so nimale sadźił, zo to twarsce scyła móžno njeje. Na zbožo dyrbjach so lěpšeho powučić dać. Dźensa je młyn hotowa parlička a jako starožitnosć zachowany. Jeli so to na podobne wašnje tež z bywšej starownju tak stanje, by Swinjarnja wo dalšu zajimawostku ­bohatša była. Marian Wjeńka

Klětu wola krajneho radu

srjeda, 08. decembera 2021 spisane wot:

Budyšin (SN/at). Klětu 12. junija budźe w Budyskim wokrjesu nowy krajny rada woleny. Termin je wokrjesny sejmik na swojim póndźelnym posedźenju schwalił. Budu-li rozsudne wólby trěbne, přewjedu je potom 3. julija. Wobaj wólbnej dnjej postajichu wokrjesni radźićeljo po poručenju statneho ministerstwa nutřkowneho po wothłosowanju z Forumom sakskich wokrjesow kaž tež z Forumom sakskich městow a gmejnjow za klětuše wólby krajnych radow, měšćanostow a wjesnjanostow w Sakskej.

Za předsydku wokrjesneho wólbneho wuběrka wuzwolichu póndźelu Andreju Peter, za jeje zastupjerku Anju Hornig. Nimo toho wobkrućichu tam čłonki a čło­now wokrjesneho wólbneho wuběrka a jich zastupjerki a zastupjerjow.

Michael Harig (CDU) je wot lěta 2001 krajny rada wokrjesa Budyšin. Jeho hamtska doba skónči so 31. julija 2022, a wón k wólbam znowa njenastupi. Dotal staj dwaj kandidataj, kotrajž chcyłoj jeho naslědować. Jedyn je tuchwilny zastu­powacy krajny rada Udo Wićaz jako namjet CDU, tamny njestronski Kamjenski předewzaćel Tobias Jantsch.

Krótkopowěsće (08.12.21)

srjeda, 08. decembera 2021 spisane wot:

Ličba natyknjenych woteběrała

Budyšin. W Budyskim wokrjesu informowachu wčera wo 369 natyknjenjach z koronawirusom. W zwisku z pandemiju je tu dalšich pjeć wosobow zemrěło. Indicenca po Roberta Kochowym instituće wučinja dźensa 1 126,8, we wokrjesu Zhorjelc 771,9. Mjez Běłej Wodu a Žitawu rozprawjachu wčera wo 439 infekcijach a třoch smjertnych padach z časa wot 22. do 26. nowembra.

Chcedźa bóle sobu skutkować

Choćebuz. Braniborska chce na strukturnym wuwiću we łužiskim brunicowym rewěrje bóle sobu skutkować a stanje so z wjetšinowym towaršnikom Łu­žiskeho hospodarskeho regiona (WRL). Po informacijach braniborskeje statneje kenclije je kabinet wčera wo tym rozsudźił. WRL koordinuje a přewodźa změnu strukturow, při čimž ideje komunow dale wuwiwa, tak zo su spěchowanjakmane.

Herbst jednaćel frakcije FDP

Gmejnska rada wuradźuje

wutora, 07. decembera 2021 spisane wot:

Worklecy. Rozprawa Lubijskeho statneho pruwowanskeho zarjada wo pruwowanju Worklečanskeje gmejny za lěta 2008 do 2019 budźe jedna z temow posedźenja Worklečanskeje gmejnskeje rady zajutřišim, štwórtk, w 19 hodź. w jědźerni tamnišeje wyšeje šule. Nimo toho postaja radźi­ćeljo termin wólbow wjesnjanosty, móžny druhi termin a wola tohorunja gmejnski wólbny wuběrk. Po sydom lětach so wólbna doba wjesnjanosty Franca Bruska (CDU) w lěću 2022 skónči.

Wusyłaja kemše z klóštra

Pančicy-Kukow. Radijowy sćelak Deutsch­landfunk wusyła třeću adwentnu njedźelu Božu mšu z klóštra Marijineje hwězdy w Pančicach-Kukowje. Za to so zwučeny slěd njedźelnych kemšow změni. Rańša serbska Boža mša w 7.30 hodź. wostanje kaž kóždu njedźelu. Konwentne a němske kemše w 9 hodź. a w 10.30 hodź. njebudu. Za to budźe w 10 hodź. Boža mša rozhłosa. Nimo toho wotměje so sobotu, 11. decembra, w 19 hodź. probowy přeběh, kotryž płaći jako přednjedźelne kemše. Na wobě Božej mši su wěriwi wutrobnje přeprošeni.

Pjeć zranjenych po njezbožu

wutora, 07. decembera 2021 spisane wot:
Ćežke wobchadne njezbožo je so sobotu připołdnju na zwjazkowej dróze B 97 pola Njedźichowa stało. Šofer VW Passata je tam před nim jěducy VW Lupo přesćahnył. Zymskich poměrow na dróze dla so Passat tamneho awta dótkny, tak zo wón a wodźerka tamneho awta kontrolu nad swojimaj jězdźidłomaj zhubištaj. Passat prasny do płota priwatneje ležownosće, Lupo zrazy do štoma. Při zražce so dohromady pjeć wosobow zrani. Wo prěnju pomoc staraše so wobsadka policajskeho awta, kotrež připadnje k njezbožu přijědźe. Zdźěla su zranjenych z helikopterom do chorownje dowjezli. Dróha bě štyri hodźiny zawrjena. Foto: Lausitznews/Toni Lehder

Wjace poskitkow bjez zadźěwkow

wutora, 07. decembera 2021 spisane wot:

Hamor (AK/SN). Při Bjerwałdskim jězoru chce gmejna Hamor přichodnje bóle na to dźiwać, zo móža tež ludźo z chorobnym stołom abo z hinašim handicapom wšitke poskitki wužiwać. To podšmórny tamniši wjesnjanosta Achim Junker (CDU) na wčerawšim posedźenju gmejnskeje rady. Hižo wot lěta 2019 komuna z wjacorymi partnerami na projekće dźěła. Při tym su mjez druhim zwěsćili, zo na přikład z chorobnym stołom k dźělej nastajenych blidow a ławkow njepři­jědźeš, dokelž pućiki prawje wuhotowane njejsu. Tež blida njejsu tak twarjene, zo móžeš z chorobnym stołom za nimi sedźeć. Tohodla nastanu na namjet Hamorskeje wjesneje rady nětko nowe blida a ławki.

Rezerwy widźi Junker dale direktnje při jězoru. Přijězdy k pobrjoham su zdźěla tak špatne, tak zo je z handicapom wužiwać njemóžeš. Ludźo z wobmjezowanej mobilitu sej přeja zadźěwki wotstronić, wjesnjanosta podšmórny.

Policija (07.12.21)

wutora, 07. decembera 2021 spisane wot:

Njezbožo zawinił a ćeknył

Pančicy-Kukow. 53lětny muž je předwčerawšim popołdnju po wobchadnym njezbožu w Pančicach-Kukowje ćeknył. Wón bě w nahłej křiwicy na Chróšćanskej dróze do směra na statnu dróhu S 100 na lěwy bok jězdnje zajěł, do napřećo přijěduceho awta prasnył a městno nje­zboža wopušćił. Přiwołani policisća mjeno muža wuslědźichu a jeho doma wopytachu. Tam wšak zwěsćichu, zo měješe wón 1,78 promilow alkohola w kreji.

Nadróžne twarnišćo so zhubi

wutora, 07. decembera 2021 spisane wot:

Twarske dźěła na zwjazkowej dróze B 96 mjez Budyšinom a Wojerecami su kaž­ planowane přewjedli, a wone wostachu tež w předwidźanym pjenježnym ramiku. Jutře wječor budu poslednje dźěła hotowe.

Kamjenej (UM/SN). Nadróžne twarnišćo na zwjazkowej dróze B 96 mjez Kamjenej pola Rakec a přijězdku ke kaolinowemu zawodej su tak derje kaž wotzamknjene. Po wšěm zdaću jutře wječor dróhu za wobchad wotewru a amplu kaž tež wšitke dalše wobchadne znamjenja zrumuja. Tež kolesowanska šćežka, kotraž za čas twarskich dźěłow jako prowizoriska dróha słužeše, hodźi so potom zaso normalnje wužiwać. Dotal wjedźechu wobchad z amplu wotměnjejo raz do jednoho, raz do tamneho směra přez twarnišćo.

nowostki LND