Čuja so wobkrućeni

Freitag, 25. Mai 2018 geschrieben von:
Jako „Dokumentowane“ wozjewjeja Serbske Nowiny dźensa pozicisku papjeru z pjera Hamburgskeho profesora Stefana Oetera. Byrnjež tekst z widom na prawólby Serbskeho sejma wusměrjeny był, wobsahuje wón tójšto pokazkow, kotrež w Serbach nowe njejsu. Wšako běchu wone před nimale lětdźesatkom hižo w diskusiji wo přichodnym serbskim zastupnistwje – korporacija zjawneho prawa abo wukmanjenje dotalnych strukturow z Domowinu a załožbu – předmjet, kotrehož dla su so duchi rozešli. Přestorčene njeje zběhnjene, tak rjenje rěka. A hdyž prof. Oeter piše, „jako korporacija zjawneho prawa móhło zastupnistwo Serbow tež same zjawne srědki rjadować a rozdawać“, smědźa so wšitcy ći wobkrućeni čuć, kotřiž su w te­hdyšej diskusiji pod třěchu serbskeje załožby hižo za tajki prawniski konstrukt wabili. Njeńdźe wo to, starodawnu zasadu „dźěl a knjež“ dale pěstować, ale přeńć k samopostajowanju. Axel Arlt

Tójšto ludźi je sej minjenu póndźelu na dnju młynow tajke zajimawe objekty wobhladało, zo bychu wjace wo starodawnym młynskim rjemjesle zhonili. Tak bě tomu tež w młynje w Radušu.

Raduš (PBe/SN). Wobsedźer Radušanskeho młyna Frank Petzold witaše swjatki póndźelu mnohich wopytowarjow wosobinsce z tradicionalnym postrowom młynskich dźěłaćerjow „zbožo ći“, z kotrymž měješe zbožo wot młyna k młynej přińć. Zbožo měješe Frank ­Petzold zhromadnje ze swójbnymi pomocnikami najprjedy raz z krasnym słónčnym wjedrom. Te je sta ludźi k wotležanemu młynej přiwabiło. Mnozy přijědźechu z kolesom, druzy z čołmom a někotři so njebojachu dwaj kilometraj dołhi puć hač k młynej pěši na so wzać.

Mnozy mějachu wosobinske dopomnjenki. Tak rozprawješe 87lětna Edith Beeskowa z Raduša, zo stary młyn a poslednjeho młynka Rudolfa Heinzu w 50tych lětach hišće znaješe. „Zwjetša jědźechmy njedźelu z čołmom k Heinzojcom na kofej a tykanc“, wona powědaše.

To a tamne (25.05.18)

Freitag, 25. Mai 2018 geschrieben von:

Swoju mortwu mać přez měsacy doma chowało je šěsć dorosćenych dźěći w In­diskej. Přičina toho wšak bě financneho razu. Tak chcychu jeje rentu dale kasě­rować. Kóždy měsac wotewzachu pjenjezy na zarjedźe, hdźež zastojnikam napowědachu, zo mać w komje leži. Palc sta­ruški běchu do tinty tunknyli a jón na ­formularje wotćišćeli. Tak dźě je to w Indiskej za analfabetow z wašnjom. Lěkar pak je nětko smjerć 70lětneje zwěsćił. Kaž so wukopa, bě wona hižo w januaru ze­mrěła.

Na dwanatym poschodźe wysokodomu w Ludwigshafenje připrawjene šerjenje je zawčerawšim zasadźenje policije zawiniło. Žona bě je nimoducy mylnje za wosobu měła. Poprawom dyrbješe šerjenje hołbje wot balkona wotdźeržeć. Přiwołana policija pak kreatiwneho 35lětneho prošeše šerjenje zrumować.

Wo serbskich městnach diskutowali

Donnerstag, 24. Mai 2018 geschrieben von:

Podstupim (SN/MkWj). Hłowny wuběrk Krajneho sejma Braniborskeje je wčera we wobłuku zjawneho słyšenja wo tym wuradźował, hač měli wokrjesy Dubja-Błóta, Hornje Błóta-Łužica, Sprjewja-­Ny­sa a bjezwokrjesneho města Choćebuz přichodnje hłownohamtskeho zamołwiteho za serbske naležnosće dóstać. Braniborski sejm bě temu spočatk lěta ze zhro­­madnej deklaraciju nastorčił. Wšitke frakcije běchu tomu přihłosowali. Wčerawše zarjadowanje běchu organizowali, zo bychu wšitcy wobdźěleni składnosć měli, so k tomu wuprajić. Předsyda Rady za serbske naležnosće Braniborskeje Torsten Mak a předsyda Domowiny Dawid Statnik staj móžnosć skutkowanja hłownohamtskeho zamołwiteho za serbske prašenja wuraznje witałoj. Torsten Mak skedźbni na wobšěrne nadawki, kotrež­ bě wosoba zmištrować dyrbjała. Tak bychu tež ći, kotřiž to nětko čestnohamtsce zdokonjeja, wotćeženi byli. Braniborske knježerstwo by dźěłowe městna štyrjoch hłownohamtskich přistajenych płaćiło.

Šmórnu tysacy městnow

Donnerstag, 24. Mai 2018 geschrieben von:

Frankfurt n. M. (dpa/SN). Němska banka chce tysacy dźěłowych městnow šmórnyć. Ličba přistajenych ma so wot tuchwilu 97 000 na „jasnje pod 90 000“ pomjeńšić, připowědźi nowy šef předsydstwa Christian Sewing do hłowneje zhromadźizny koncerna w Frankfurće nad Mohanom. Předewšěm wikowanje z akcijemi chcedźa raznje přetworić. Na tym polu ma štwórćina městnow wotpadnyć. China chce so dale wotewrěć

Peking (dpa/SN). Ministerski prezident Chiny Li Keqiang je němskim předewzaćam dalše wotewrjenje wikow na polu financnych a powšitkownych posłužbow přilubił. „Njepřestanjemy so dale wot­wěrać“, rjekny Li dźensa na zetkanju ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) a předewzaćelemi z wobeju krajow. Merkel w rozmołwje na tym wobstawaše, „zo měli předewzaća w Chinje kaž tež w Němskej samsne wuměnjenja dóstać. Trjebamy kooperaciske syće z po­dobnymi standardami.“ Kanclerka je na dwudnjowskim wopyće w Chinje.

Zajimy kraja zastupować

Konwoj ruskich nakładnych awtow z pomocnymi srědkami za wobydlerjow wuchodneje Ukrainy je wčera do Donjecka dojěł. Ruske ministerstwo za škit před katastrofami bě posyłku zestajało. Sobudźěłaćerjo ministerstwa wěcy wotkładuja a noša je do składa, zo móhli srědki rozdźělić. Je to mjeztym 77. humanitarna pomocna akcija ministerstwa za ludźi kónčiny wokoło ­Donjecka. Wobydlerjo su w dalokej měrje na pomoc pokazani, dokelž je region mjeztym izolowany. Foto: dpa/Sergej Awerin

Wotpokazaja zakaz jězdźenja

Donnerstag, 24. Mai 2018 geschrieben von:

Hamburg (dpa/SN). Awtomobilowy klub ADAC w Hamburgu kónc přichodneho tydźenja planowany zakaz jězdźenja dieselowych awtow k polěpšenju kwality powětra wotpokaza. Tak dyrbjeli šoferojo awtow zamołwitosć za zmylki awto­twarcow a za misnjenja politiki přewzać, praji rěčnik ADAC Christian Hieff powěsćerni dpa. Nimo toho je po wšej Němskej prěni zakaz staršich dieselowych awtow, kotrež wotpłunowu normu euro-6 njespjelnjeja, praktisce lědma přesadźomny. „Njewidźiš hnydom, hač ma awto euro-5 abo 6.“ Wuwzaća za wobydlerjow a transportne jězdźidła přesadźenje zakaza přidatnje poćežuja.

Zakazy jězdźenja su po słowach Hieffa „tak a tak wopačny puć. Wone chłostaja šoferow a bjeru ćišć wot awtoweje industrije.“ ADAC žada sej hnydomny techniski přetwar wot dieseloweho skandala potrjechenych awtow. „Hewak šoferojo kwitowanku za wobšudnistwo awtotwarcow a lěta dołhe ignorowanje politiki zapłaća.

Hamburgski wobswětowy zarjad bě wčera připowědźił, zo staršim dieselowym a nakładnym awtam wot 31. meje zakaza wšelake dróhi w měšćanskim dźělu Altona wužiwać.

Bombu znješkódnić so dliji

Donnerstag, 24. Mai 2018 geschrieben von:
Drježdźany (dpa/SN). Znješkódnjenje wulkeje bomby z Druheje swětoweje wójny w Drježdźanach so dale dliji. Po tym zo bě wona minjenu nóc při wotstronjenju zapalaka zdźěla rozbuchnyła, dyrbjachu wšitcy wobdźěleni dźensa dopołdnja čakać, zo bomba wochłódnje. Při detonaciji bě so material, z kotrejž bě rozbuchadło zawodźene, zapalił. Hdyž je bomba chłódna dosć, chcedźa fachowcy znowa spytać ju znješkódnić, zdźěli rěčnik policije Thomas Geithner. Dokładny termin wón dopołdnja hišće žadyn mjenować nochcyše. „To by ryzy spekulacija była.“ Za wobydlerjow to rěka, zo dyrbja dale w nuzowych kwartěrach wutrać. Něhdźe 8 700 ludźi dyrbješe swoje bydlenja wopušćić. Potrjechena kónčina leži wosrjedź sakskeje stolicy njedaloko hłowneho dwórnišća. 250 kilogramow ćežku bombu běchu zawčerawšim, wutoru, při twarskich dźěłach našli. Wot toho časa dochadźa w měsće k wulkim wobchadnym haćenjam. Mjeztym je so iniciatiwa wutworiła, kotraž ewakuowanym priwatne kwartěry poskića.

Zajimy ludźi wobkedźbować

Donnerstag, 24. Mai 2018 geschrieben von:

Zwada wobsadźenja a nadawkow brunicoweje komisije dla dale traje

Berlin/Choćebuz (dpa/SN). Wo perso­nalnym wobsadźenju a wo nadawku ­tak mjenowaneje brunicoweje komisije zwjazkoweho knježerstwa, kotraž ma kónc wudobywanja wuhla planować, so dale wadźa. Hospodarske křidło frakcije CDU/CSU sej žada, zo ma so komisija předewšěm hospodarskim prašenjam wě­nować. „Škit klimy a wobswěta njesměł dźěło komisije postajeć“, rjekny hospodarskopolitiski rěčnik frakcije unije w zwjazkowym sejmje Joachim Pfeiffer (CDU) powěsćerni dpa. „Wěstota zastaranja a wubědźowanjakmanosć dyrbjałoj w srjedźišću stać.“ Zeleni sej porno tomu žadaja, zo měł gremij wot wšeho spočatka na to wusměrjeny być brunicowe milinarnje w přichodnych lětach zawrěć, zo by Němska zaměry klimoweho škita z Pariskeho zrěčenja docpěła. Předsydka Zelenych Annalena Baerbock tuž žadanja Pfeiffera wotpokazuje: „Trjebamy lěpši škit klimy. Tuchwilu wróćo zhladowace hospodarske zajimy přewažuja, město toho zo by unija trěbnosć spěšneho a socialnje znjesliweho kónca wudobywanja brunicy připóznała.

Ćah znjezbožił

Donnerstag, 24. Mai 2018 geschrieben von:
Rom (dpa/SN). Při zražce regionalneho ćaha z nakładnym awtom na železniskim přechodźe njedaloko Turina w sewjernej Italskej stej minjenu nóc dwě wosobje ­žiwjenje přisadźiłoj, kaž medije rozprawjeja. Lokomotiwnik bě nablaku mortwy. Jedyn z ćežko zranjenych pasažěrow wudycha po puću do chorownje.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND