Tójšto ludźi je sej minjenu póndźelu na dnju młynow tajke zajimawe objekty wobhladało, zo bychu wjace wo starodawnym młynskim rjemjesle zhonili. Tak bě tomu tež w młynje w Radušu.
Raduš (PBe/SN). Wobsedźer Radušanskeho młyna Frank Petzold witaše swjatki póndźelu mnohich wopytowarjow wosobinsce z tradicionalnym postrowom młynskich dźěłaćerjow „zbožo ći“, z kotrymž měješe zbožo wot młyna k młynej přińć. Zbožo měješe Frank Petzold zhromadnje ze swójbnymi pomocnikami najprjedy raz z krasnym słónčnym wjedrom. Te je sta ludźi k wotležanemu młynej přiwabiło. Mnozy přijědźechu z kolesom, druzy z čołmom a někotři so njebojachu dwaj kilometraj dołhi puć hač k młynej pěši na so wzać.
Mnozy mějachu wosobinske dopomnjenki. Tak rozprawješe 87lětna Edith Beeskowa z Raduša, zo stary młyn a poslednjeho młynka Rudolfa Heinzu w 50tych lětach hišće znaješe. „Zwjetša jědźechmy njedźelu z čołmom k Heinzojcom na kofej a tykanc“, wona powědaše.
Swoju mortwu mać přez měsacy doma chowało je šěsć dorosćenych dźěći w Indiskej. Přičina toho wšak bě financneho razu. Tak chcychu jeje rentu dale kasěrować. Kóždy měsac wotewzachu pjenjezy na zarjedźe, hdźež zastojnikam napowědachu, zo mać w komje leži. Palc staruški běchu do tinty tunknyli a jón na formularje wotćišćeli. Tak dźě je to w Indiskej za analfabetow z wašnjom. Lěkar pak je nětko smjerć 70lětneje zwěsćił. Kaž so wukopa, bě wona hižo w januaru zemrěła.
Na dwanatym poschodźe wysokodomu w Ludwigshafenje připrawjene šerjenje je zawčerawšim zasadźenje policije zawiniło. Žona bě je nimoducy mylnje za wosobu měła. Poprawom dyrbješe šerjenje hołbje wot balkona wotdźeržeć. Přiwołana policija pak kreatiwneho 35lětneho prošeše šerjenje zrumować.
Podstupim (SN/MkWj). Hłowny wuběrk Krajneho sejma Braniborskeje je wčera we wobłuku zjawneho słyšenja wo tym wuradźował, hač měli wokrjesy Dubja-Błóta, Hornje Błóta-Łužica, Sprjewja-Nysa a bjezwokrjesneho města Choćebuz přichodnje hłownohamtskeho zamołwiteho za serbske naležnosće dóstać. Braniborski sejm bě temu spočatk lěta ze zhromadnej deklaraciju nastorčił. Wšitke frakcije běchu tomu přihłosowali. Wčerawše zarjadowanje běchu organizowali, zo bychu wšitcy wobdźěleni składnosć měli, so k tomu wuprajić. Předsyda Rady za serbske naležnosće Braniborskeje Torsten Mak a předsyda Domowiny Dawid Statnik staj móžnosć skutkowanja hłownohamtskeho zamołwiteho za serbske prašenja wuraznje witałoj. Torsten Mak skedźbni na wobšěrne nadawki, kotrež bě wosoba zmištrować dyrbjała. Tak bychu tež ći, kotřiž to nětko čestnohamtsce zdokonjeja, wotćeženi byli. Braniborske knježerstwo by dźěłowe městna štyrjoch hłownohamtskich přistajenych płaćiło.
Frankfurt n. M. (dpa/SN). Němska banka chce tysacy dźěłowych městnow šmórnyć. Ličba přistajenych ma so wot tuchwilu 97 000 na „jasnje pod 90 000“ pomjeńšić, připowědźi nowy šef předsydstwa Christian Sewing do hłowneje zhromadźizny koncerna w Frankfurće nad Mohanom. Předewšěm wikowanje z akcijemi chcedźa raznje přetworić. Na tym polu ma štwórćina městnow wotpadnyć. China chce so dale wotewrěć
Peking (dpa/SN). Ministerski prezident Chiny Li Keqiang je němskim předewzaćam dalše wotewrjenje wikow na polu financnych a powšitkownych posłužbow přilubił. „Njepřestanjemy so dale wotwěrać“, rjekny Li dźensa na zetkanju ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) a předewzaćelemi z wobeju krajow. Merkel w rozmołwje na tym wobstawaše, „zo měli předewzaća w Chinje kaž tež w Němskej samsne wuměnjenja dóstać. Trjebamy kooperaciske syće z podobnymi standardami.“ Kanclerka je na dwudnjowskim wopyće w Chinje.
Zajimy kraja zastupować
Hamburg (dpa/SN). Awtomobilowy klub ADAC w Hamburgu kónc přichodneho tydźenja planowany zakaz jězdźenja dieselowych awtow k polěpšenju kwality powětra wotpokaza. Tak dyrbjeli šoferojo awtow zamołwitosć za zmylki awtotwarcow a za misnjenja politiki přewzać, praji rěčnik ADAC Christian Hieff powěsćerni dpa. Nimo toho je po wšej Němskej prěni zakaz staršich dieselowych awtow, kotrež wotpłunowu normu euro-6 njespjelnjeja, praktisce lědma přesadźomny. „Njewidźiš hnydom, hač ma awto euro-5 abo 6.“ Wuwzaća za wobydlerjow a transportne jězdźidła přesadźenje zakaza přidatnje poćežuja.
Zakazy jězdźenja su po słowach Hieffa „tak a tak wopačny puć. Wone chłostaja šoferow a bjeru ćišć wot awtoweje industrije.“ ADAC žada sej hnydomny techniski přetwar wot dieseloweho skandala potrjechenych awtow. „Hewak šoferojo kwitowanku za wobšudnistwo awtotwarcow a lěta dołhe ignorowanje politiki zapłaća.
Hamburgski wobswětowy zarjad bě wčera připowědźił, zo staršim dieselowym a nakładnym awtam wot 31. meje zakaza wšelake dróhi w měšćanskim dźělu Altona wužiwać.
Berlin/Choćebuz (dpa/SN). Wo personalnym wobsadźenju a wo nadawku tak mjenowaneje brunicoweje komisije zwjazkoweho knježerstwa, kotraž ma kónc wudobywanja wuhla planować, so dale wadźa. Hospodarske křidło frakcije CDU/CSU sej žada, zo ma so komisija předewšěm hospodarskim prašenjam wěnować. „Škit klimy a wobswěta njesměł dźěło komisije postajeć“, rjekny hospodarskopolitiski rěčnik frakcije unije w zwjazkowym sejmje Joachim Pfeiffer (CDU) powěsćerni dpa. „Wěstota zastaranja a wubědźowanjakmanosć dyrbjałoj w srjedźišću stać.“ Zeleni sej porno tomu žadaja, zo měł gremij wot wšeho spočatka na to wusměrjeny być brunicowe milinarnje w přichodnych lětach zawrěć, zo by Němska zaměry klimoweho škita z Pariskeho zrěčenja docpěła. Předsydka Zelenych Annalena Baerbock tuž žadanja Pfeiffera wotpokazuje: „Trjebamy lěpši škit klimy. Tuchwilu wróćo zhladowace hospodarske zajimy přewažuja, město toho zo by unija trěbnosć spěšneho a socialnje znjesliweho kónca wudobywanja brunicy připóznała.