Aus der aktuellen Ausgabe vom Donnerstag, 18 Januar 2018

Hdźež wobhospodarja Dźěłaćerske dobroćelstwo (AWO) na Wojerowskej Müntze­rowej bydlenski dom za seniorow a dom za požadarjow azyla, twarja wot lońšeho awgusta tak mjenowany medicare-centrum, kotryž tohorunja AWO powjedźe. Tam chcedźa dnjowu hladansku słužbu kaž tež ambulantnu hladansku słužbu zaměstnić. Nimo toho budźe tam městno za wjacore lěkarske praksy. Dohromady inwestuje AWO za medicinski centrum 3,9 milionow eurow. Najwjetši dźěl twarskich dźěłow wukonja Łazowske předewzaće Swanenberg. Hač do nowembra ma wobšěrny projekt hotowy być. Foto: Ulrike Herzger

Kamjenjanski kaolinowy zawod přichodne lěta před wulkimi nadawkami

Kamjenej/Rakecy (JK/SN). Po tym zo běchu plany, nowu kaolinowu jamu pola Róžanta wutworić, zwrěšćili, je so zawod w Kamjenej pola Rakec wo dalše móžne městnosće prócował. Jedna z najwjetšimi wuhladami na dołho dosahace składy je płonina zapadnje zwjazkoweje dróhi B 96 napřećo tuchwilnej jamje. Na něhdźe 100 hektarow wulkej płoninje su loni hižo 80 točenjow přewjedli a zwěsćili, zo je kwalita kaolina na tej městnosći přewšo dobra, zo ju tam w dosahacym mnóstwje maja a zo by zawodej zawěsćiła dołhodobne wudobywanje. To je po słowach nawody Helmuta Struchtrupa tež trjeba, po tym zo su w minjenymaj lětomaj ćeže­ měli kaolin wotbyć. Wosebje papjerowa industrija, za kotruž je wjele do­breho kaolina trěbne, je stagněrowała. Powšitkowne wožiwjenje hospodarstwa w Europje pak je tomu dopomhało, zo je kaolin zaso požadany. Kaolinowni je so nimo toho poradźiło, zdobyć nowych kupcow w skandinawiskich krajach. Tak je zawěsćene, zo móža w přichodźe dale kóžde lěto ně­hdźe 210 000 tonow běłeho złota wurywać a předawać.

18.1.2018 – 24.01.2018 Budyski fil­mowy palast: Hilfe, ich hab meine Eltern geschrumpft: wšědnje 14:45 (nimo pó a srj) a 17:15 | nj 12:30 Hot Dog: wšědnje 14:30 (nimo pó a srj), 17:00 a 19:45 (nimo srj) | srj 20:00 | pj a so 22:30 Wunder: srj 19:45 Insidious – The Last Key: pj a so 22:30 Greatest Showman: wšědnje 20:00 (nimo pó a srj) Coco – Lebendiger als das Leben: wšědnje 15:00 (nimo pó a srj) Ferdinand – Geht STIERisch ab!: wšědnje 14:45 (nimo pó a srj) | nj 12:30 Paddington 2: nj 12:15 Jumanji – Willkommen im Dschungel: nj 12:15 Jumanji – Willkommen im Dschungel w 3 D: wšědnje 19:45 Dieses bescheuerte Herz: wšědnje 17:15 (nimo pó) a 20:00 | so 22:15 Star Wars: Die letzten Jedi: wšědnje 17:00 Mord im Orient Express: pj 22:15 Pitch Perfect 3: pj a so 22:15

Kino-ekstra: Detroit: pó 17:15 a 20:15

Wobšudnicy zaso po puću

Kinspork/Wojerecy. Policija warnuje před wobšudnikami, kotřiž běchu minjene dny wokoło Wojerec a Kinsporka po puću. Tak zaklinkaštej w Kinsporku žonje při bydlenju 77lětneho a prošeštej, pola njeho směć na nuznik hić. Rentnar jej do bydlenja pušći. Jedna ze žonow zapleće muža do rozmołwy, mjeztym zo tamna za jeho móšnju pytaše. Z njeje wza sej třicyfrowu sumu pjenjez, a na to so žonje wotsalištej. Padustwo muž hakle pozdźišo pytny. Podobnje zeńdźe so 90lětnej we Wojerecach. Po tym zo bě wona durje wočiniła, při kotrychž něchtó zaklinka, ju njeznatej žonje k zemi storčištej. Z lěharnje pokradnyštej wonej na to debjenki w hódnoće něhdźe tysac eurow. Policija w tym zwisku warnuje cuzych do bydlenja pušćić. Wudawana nuzowa situacija je woblubowany srědk, předewšěm staršich ludźi wobšudźić.

Smochćicy. Dny za dźědow, wowki a wnučki­ přewjedźe Smochčanski Dom biskopa Bena druhi tydźeń zymskich prózdnin wot 19. do 23. februara. Pod hesłom „Boža pisana stwórba“ steja wulěty, zhromadne hry a wjele chwile za sebje na programje. Tydźeń započnje so póndźelu popołdnju z kofejom a skónči so pjatk z wobjedom. Dalše informacije pod telefonowym čisłom 035935/220

Miłoćicy (AK/SN). Přirodne, socialne a kulturne zajimy runohódnje wobkedźbować chce Njebjelčanska gmejna podłu Jaworskeje rěčki. W lěće 2014 wuwity ekologisko-wuměłski projekt „Njebjesa“ ma so tam po směrnicach permakultury zaměrnje dale wjesć, rozłoži geologa Thomas Noack na zašłym posedźenju Njebjelčanskeje gmejnskeje rady. Dotal nastachu hižo městno za chodojtypalenje, łuka z 55 sadowcami a biotop z kerkami a štomami. Přichodnje chcedźa baćonjace hnězdo nastajić. Dale planuja pjeć hektarow ratarskeje přestrjenje, kotraž ma po terasach nastać. Tak móže ju młody Chróšćanski ekoratar Ignac Wjesela z mašinami wobdźěłać, praji Thomas Noack. Skłoniny z kerkami a što­mami maja jednotliwe terasy wotdźěleć. Zaměr je komercielne permakulturne wobhospodarjenje.

Michał „Černo“ Brězan je wot wšeho spočatka hłowny organizator jolka-swjedźenja. Bosćan Nawka je so z Nukničanom­ rozmołwjał.

Knježe Brězano, kak hódnoćiće ze stejnišća zarjadowarja lětuši swjedźeń?

M. Brězan: Nastupajo wotběh a wopyt je poprawom wšitko kaž wočakowane běžało. Překwapił je mje nimoměry dobry wothłós, a to nic jenož wjesnjanow. Program je so lětsa, kaž so zda, skoro wšitkim wopytowarjam lubił.

Na kóncu sće Michała Cyža počesćili. Njeje wón woprawdźe ničo wo tym wědźał?

M. Brězan: Ně, hewak dźě njeby to žana překwapjenka była. Tak je so akcija šlachćiła, a wón so jara wjeseleše. Bě načasu so jemu za dźěło jako wuměłski nawoda dźakować.

Što su Waše wosobinske wjerški?

M. Brězan: Kóžde lěto je to hinak, njeje­ móžno sej jednorje něšto wubrać a wosebje wuzběhnyć. Tónraz mějachmy hosći, čemuž dotal tak było njeje, ale je mje wosobinsce zwjeseliło.

Směmy jolku mjeztym jako profesionelnje organizowany swjedźeń wopisować?

Na jubilejnym 20. jolka-swjedźenju wopytowarjow z jaknym programom zahorili

„Tajki cirkus“ bě hesło lětušeho jubilejneho jolka-swjedźenja w Nuknicy, kotryž je k 20. narodninam minjenu sobotu ně­hdźe 800 wopytowarjow do Brězanec bróžnje přiwabił. Tomu wotpowědnje wustupi jako prěni muski chór w zwěrjećich kostimach. Pod nawodom „domp­tera“ Michała Cyža pytachu spěwarjo najprjedy žortnje za prawej artikulaciju, prjedy hač z druhim spěwom tuchwilu gra­sěrowace tak mjenowane alternatiwne fakty tematizowachu. Jako reprezentanta postfaktiskeje doby mjenowachu naduwaka ze zboha njepřipadnymi paralelemi k wě­stemu knjezej Trumpej. Dźěći zanjesechu na znatu melodiju pěseń „Chcył něhdy w bróžni Brězanec pan Černo wulku fetu měć“, w kotrejž su program kaž tež protagonistow wječora předstajili.

Do druheje połserije startowaše načolnik prěnjeje blidotenisoweje wokrjesneje ligi DJK Konjecy přećiwo TTC 97 Kamjencej. Domjacy nastupichu k partiji z měšanymi začućemi. Sprěnja wupadny z Michałom Elstnerom, kiž je tuchwilu we wuběrnej formje, wažny hrajer. Zdruha dźěše Maćij Kokla, kiž ma problemy z kolenom, trochu zranjeny do hry.

Dwójki běžachu optimalnje. Maćij Kokla­ a Alojs Čóška kaž tež Pětr Bejma a Dierk Šewc wopušćichu zelene blido jako­ dobyćerjo. André Čórlich a Julian Hrjehor dypk wotedaštaj. Po prěnim kole jednotliwcow nawjedowachu Konječenjo přez dobyća Šewca, Čóški, Čórlicha a Bejmy njewočakowano ze 6:3.

Cil sezony, prěnje abo druhe městno docpěć, drje so wolejbulistam ST Marijineje hwězdy njeporadźi, ze šěsć dobyćemi z dźesać hrow pak móža woni dosć spokojom być. Zady­ wotlěwa su to Norbert Wahlicht, Franz Piller, Metod Šołta, Marko Kowar­ (trenar),­ Jörg Reimann, Jakub Langa, Pětr Bobka, Marko Smoła a Enrico Kral; prědku wotlěwa Benedikt Smoła (kapitan), Pedro Libš, Jurij Bjeńš a Tobias Retzela. Na wobrazu­ pobrachuja Gerald Bachmann, Lukas Kubic a Beno Šołta.

Foto: Benedikt Smoła