Aus der aktuellen Ausgabe vom Dienstag, 18 Dezember 2018

Berlin (dpa/SN). Nowa předsydka CDU, Annegret Kramp-Karrenbauer („AKK“) ma mjez ludźimi wjetšu nahladnosć hač wodźacy politikarjo SPD. W dwuboju wo zastojnstwo zwjazkoweho kanclera by so Kramp-Karrenbauer na hłosy 48 procentow ludźi zepěrać móhła, předsydka SPD Andrea Nahles jenož na dwanaće, zwěsća woprašowanje sćelaka RTL. Zastupowacy kancler a financny minister Olaf Scholz by 20 proc. dóstał (Kramp-Karrenbauer 43). Předchadnik Andreje Nahles w zastojnstwje Martin Schulz by w direktnym wubědźowanju z „AKK“ jeničce 16 proc. dóstał (Kramp-Karrenbauer 48). Najlěpje by hišće Sigmar Gabriel z 21 procentami wobstał, by pak při­wšěm daloko za Kramp-Karrenbauer wostał,­ kotraž by 43 procentow hłosow měła. Po wšej Němskej by CDU dale 32 proc. hłosow dóstała, SPD 15, FDP wosom. Zeleni bychu so z 19 procentami snadnje pohubjeńšili. Stronu AFD by dwanaće a Lěwicu wosom procentow ludźi­ woliło.

Berlin (dpa/SN). Po wšěm swěće su lětsa 80 žurnalistow a dalšich sobudźěłaćerjow medijow jich dźěła dla morili. Kaž organizacija Reporterojo bjez mjezow zdźěla, je to 15 wjace hač loni. Wjace hač połojca z nich je žiwjenje w pjeć krajach přisadźiła: w Afghanistanje, Syriskej, Mexiku, Jemenje a Indiskej. Po wšěm swěće 348 žurnalistow swojeho dźěła dla tuchwilu w jastwje sedźi. Wosebje ćežko maja sej woni w Chinje, Egyptowskej, Turkowskej, Iranje a Sawdi-Arabskej.

Brüssel (dpa/SN). Europska unija chce hač do lěta 2030 wjele wjace klimje nješkodźacych awtow na dróhach měć. Nowe awta měli potom wo 37,5 procentow mjenje wuhlikoweho dioksida do wobswěta wustorkować hač w lěće 2021. Na nowe směrnicy su so čłonojo EU, Europski parlament a komisija EU wčera wječor dojednali. Noworjadowanje je wótriše, hač bě to zwjazkowe knježerstwo zhromadnje z awtomobilowej industriju poprawom chcyło. Docpějomne su zaměry jenož, hdyž nimo bencinowych a dieselowych jězdźidłow tež dźeń a wjace awtow bjez kóždeježkuli emisije předawaja, na přikład elektroawta.

Awtotwarcy reaguja zludani. Zwjazk awtomobiloweje industrije zdźěla: „Nichtó dźensa njewě, kak wobzamknjene hranične hódnoty w postajenym času docpěć. Nihdźe na swěće njejsu předpisy tajke razne.“ Tak su europscy awtotwarcy w mjezynarodnym wubědźowanju wosebje poćežowani, dale rěka. „Redukować CO2 wo 37,5 procentow derje klinči, je pak dospołnje njerealistiske.“

Saksko-pólske předewzaća na polu kubłanja, přirodoškita a digitalizacije

Drježdźany (SN). We wobłuku mjezy přesahowaceho kooperaciskeho programa Pólska-Sakska 2014 do 2020 je dźewjeć dalšich projektow móžnych. W Drježdźanach je so minjeny tydźeń mjeztym dźesaty króć po zahajenju programa lěta 2015 dwunarodny přewodźowanski wuběrk schadźował. Za wobłukaj mjezy přesahowaceho kubłanja a partnerskeho zhromadneho dźěła institucijow je wón projekty EU we wobjimje cyłkownje pjeć milionow eurow přizwolił.

„Z nětko přizwolenymi projektami přinošujemy k wjetšej atraktiwiće pomjezneje kónčiny. Wjeselu so, hdyž widźu, kak so z programami zhromadne dźěło na polu kubłanja a přirodoškita polěpša“, rjekny sakski minister za přirodu a ratarstwo Thomas Schmidt (CDU). „Runje tak podpěrujemy tež digitalizaciju a inowa­cije w regionje.

Za jednoho je to dyrdomdej, za tamneho skerje njepřijomna naležnosć. Hdyž dyrbja starši po kućikatych ćmowych chódbach hić, zo bychu swoje dźěćo z horta wotewzali, to runjewon přijomne njeje. To drje je po mnohich lětach tež Pančičansko-Kukowskej gmejnje switało. A tak su radźićeljo skónčnje wobzamknyli do horta inwestować. Wčera nětko bu dospołnje wobnowjeny twar přepodaty. Dźěći drje jón hižo tydźeń wužiwaja, oficialny akt pak dyrbi při tajkej składnosći być. Wčera su tuž mócnje swjećili, dźěći, starši, gmejna, pjenjezydawarjo, nošerjo a dalši. Zabyte su starosće, nastupajo trěbne financy. Wšako njeje ani lětko trało wot přizjewjenja hač k zakónčenju naprawy. Bjezdwěla wuprudźa nowa atmosfera tež dale a bóle na rěčne a wobsahowe dźěło. Přetož tam, hdźež je rjenje swětło, so najlěpše ideje rodźa – tež za nowy serbskorěčny rum w twarjenju šulskeho horta w Pančicach-Kukowje. Milenka Rječcyna

Čěski časopis Slovanská vzájemnost (Słowjanska wzajomnosć) wozjewi w nowemberskim čisle přinošk „Velikán lužickosrbské hudby“, wěnowany našemu hudźbnikej Bjarnatej Krawcej składnostnje jeho 70. posmjertnin 25. nazymnika. My Serbja mjenujemy Krawca „mištra“ a spožčichmy jemu wuznamjenjenje „narodny wuměłc serbskeho naroda“. Čěski­ substantiw velikán w přełožku nimamy, wusłyšeć je wězo adjektiw wulki. Prajmy runjež, zo bychmy nadpismo „Hober serbskeje hudźby“ wzali.

W błótowskim Radušu su zawčerawšim, njedźelu, prěni króć pućowanje bajowych postawow přewjedli. Zhromadnje ze Słowjanom Mannijom dožiwichu wobdźělnicy na wječornym pućowanju faktisce wšitke błótowske powěsćowe figury: wódneho muža runje tak kaž připołdnicu a błudnički. Z pomocu zwukoweje techniki měješe wšo to jara wobkuzłacy a dyrdomdejski raz. Přewodnik je wobdźělnikam pućowanja jednotliwe bajowe postawy a jich wuznam za Błótowčanow rozłožił. Dohodowny pospyt tajkeho zarjadowanja chcedźa klětu na wječornu zabawu za dowolnikow, předewšěm za dźěći, rozšěrić. Foto: Peter Becker

Pančicy-Kukow (SN/mwe). „To je wulko­t­ny podawk po 3. adwenće, zo móžemy nowy hort přepodać“, praješe wčera popołdnju w Pančicach-Kukowje w krótkej narěči Marja Michałkowa (CDU), nawodnica předsydstwa Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka (CSB). „Tu maja kubłarjo přewšo dobre dźěłowe wuměnjenja. Wjeselimy so, zo móžemy jako CSB nošerstwo pěstowarnje a horta w Pančicach-Kukowje dale wukonjeć. Wažne je, zo mamy z nowym domom tež po šulskej wučbje stabilne rěčne rumy za nałožowanje dwurěčnosće.“

Prěnje prawe mysle za přichodnu wobchadnu infrastrukturu předstajene

Njebjelčicy (JK/SN). Mobilny być a wostać je wulki narok a wosebite wužadanje za wjesne žiwjenje. Znate su w mnohich gmejnach njedostatki nastupajo zwiski a móžnosće, njedóstać so jenož do wulkeho swěta, ale tež do přichodneho města abo susodneje gmejny. Njedawna iniciatiwa sakskeho hospodarskeho ministra Martina Duliga (SPD), wutworić a rozšěrić syć wobchadnych zwiskow najwšelakorišeho razu, kotraž wšitkim zmóžnja kóždy cil a dypk kraja docpěć, je tež w Kamjencu a wokolinje na wotewrjenej wuši storčiła.

Ronny Böhme, jedyn z iniciatorow akcije „Wokoło Kamjenca počina so hibać“, je na njedawnym posedźenju Njebjelčanskeje gmejnskeje rady iniciatiwu a jeje zaměr předstajił. Zo prezentowaše wón akciju runje na wsy, je tomu dołžene, zo je Njebjelčanska gmejna bjezposrědni susod Kamjenca. A tak je wosebje za­jimawe ju do planowanja mobility přichoda zapřijeć.

Alarm w baterijowym centrumje

Kamjenc. W Kamjenskim baterijowym slědźenskim centrumje započa wčera wokoło 21.15 hodź. w składowanskej hali alarmowa připrawa wuć. Zawołani kameradojo měšćanskeje wohnjoweje wobory objekt dokładnje přepytachu, zo bychu přičinu wuslědźili. Po jednej hodźinje pak njejsu ničo namakali. Prawdźepo­dobnje jednaše so wo wopačny alarm.

Při njezbožu so ćežko zraniłoj

Šěrachow. Wodźer Suzukija na Sauerowej dróze w Šěrachowje je wčera popoł­dnju frontalnje do jemu napřećo přijě­duceho ma­łotransportera zrazył. Wobaj šoferaj so ćežko zraništaj, awće běštej jara­ wobškodźenej. Wohnjowi wobornicy dyrbjachu z awtow wuběžacu kapalinu wotstronić. Zawrjeneje dróhi dla dóńdźe w Šěrachowje k wobchadnemu chaosej.