Žana rjadownja

štwórtk, 19. meje 2016 spisane wot:
Drježdźany (dpa/K/SN). Znajmjeńša jedna ze sakskich zakładnych šulow nje­změje přichodne šulske lěto žanu prěnju rjadownju, njedosahaceje ličby šulerjow dla. Zwěsćiło je to kultusowe ministerstwo při procedurje wutworjenja rjadownjow. W šuli Neukieritzsch (wokrjes Lipsk), njepřińdu na minimalnu ličbu 15 abejcejnikow. Zakładnej šuli Chrjebja­Nowa Wjes (wokrjes Zhorjelc) a Gers­dorf (wokrjes Zwickau) chcetej njedźiwajcy wobstejnosće, zo tohorunja trěbnu ličbu šulskich nowačkow njedocpějetej, zastupnu rjadownju wutworić. Dźěći změja potom wot šulskeho lěta 2017/2018 z naslědnym lětnikom hromadźe wučbu. „Zawěsćimy šulske městno, a małe nóžki změja krótše puće“, rěka k tomu z Chrjebje.

Žadyn dobry wobraz

štwórtk, 19. meje 2016 spisane wot:
Wot časa załoženja dyrbjachu sej w zaměrowym zwjazku za wopłóčki Při Klóšterskej wodźe stajnje wjele kritiki lubić dać, zdźěla woprawnjeneje, zdźěla tež nic. To so hač do dźensnišeho změniło njeje. Mjeztym pak njeńdźe hižo wo twarske projekty, kotrež su přewulke abo nic, ale wo to, kak ze zjawnosću a transparencu wobchadźeja. Hdyž wjetšina radźićelow – kaž je so wčera w Porchowje stało – wotpokazuje, zapřijeć do dnjoweho porjada hodźinu za wobydlerske naprašowanja, ma zjawne posedźenje chětro jěry přisłód. A wjace hišće! Tak tola runjewon polěkuja tukanjam, zo boja so w zaměrowym zwjazku njelubych prašenjow ludźi a zo chcedźa jim něšto zamjelčeć. Z wjele wuchwalowanej transparencu to zawěrno ničo činić nima. Bohužel předsyda a jednaćel zaměroweho zwjazka lědma něšto za to činitaj, špatny wobraz zwjazka w zjawnosći změnić. Marian Wjeńka

Tafla skóncowana

štwórtk, 19. meje 2016 spisane wot:
Podstupim (dpa/K/SN). Wopomnišćo něhdyšeho wonkowneho lěhwa kaceta Jemjelnica-Luboraz bu w běhu něšto dnjow dwójce wonječesćene. Dotal nje­znaći njedočincy su wčera taflu při zachodźe na wustajenišćo z rozbuchnjenjom dospołnje skóncowali. Tafla wopřiješe zakładne informacije wo holocausće a stawiznach woneho wonkowneho lěhwa. Tam bě wot lěta 1944 hač do kónca Druheje swětoweje wójny wjele tysac židowskich­ jatych zahinyło. Zarjado­wała bě SS lěhwo 1943 jako wotnožku koncentraciskeho­ lěhwa Sachsenhausen. Hižo­ 10. meje běchu njeznaći dwě informaciskej tafli wotpohladnje zničili. „Tele złóstnistwa nanajraznišo zasudźam“, rjekny Berlinski ewangelski biskop Markus Dröge. Kriminalna policija přepytuje.

Slepo (JoS/SN). Wosebitu wustajeńcu wo přesydlenju­ we łužiskej brunicowej kónčinje su minjeny pjatk w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje wote­wrěli. Je to slědźenski projekt etnologi Roberta Lorenca z Hórnikečanskej energijowej fabriku w kooperaciji z koncernom Vattenfall. Wosebity aspekt pućowanskeje přehladki tči w tym, zo wona dóńt třoch wsow w třoch wšelakich towaršnostnych­ systemach wobswětla a rysuje, kak su při tym z po­trjechenymi wobchadźeli. Jedna so wo Bukojnu (wot lěta­ 1928), Čelno (wot 1976) a Trjebin-Za goru, (wot 2014).

To a tamne (19.05.16)

štwórtk, 19. meje 2016 spisane wot:

Pjeć koni je z pastwy w schleswigsko-holsteinskim Norderstedće ćeknyło a nastaji so dale na puć po zwjazkowej dróze B 432. Tam njejsu so tež přez policiju zamylić dali. Hakle před wukładnym woknom wobchoda za jěcharsku potrjebu wone zastachu, hdźež wuhladachu kumštneho konja w přirodnej wulkosći. Hromadźe z policistami je kedźbliwy wodźer awta konje zaso na pastwu wróćo wjedł.

Relikwija włosow bamža Jana Pawoła II. je nětko w kapałce starownje w Laatzenje pola Hannovera wustajena. Na Božej mši su tam wčera sudobjo z włosami do wołtarja zapušćili. Nawoda starownje Adrian Grandt bě relikwiju jako dźak za beneficny­ koncert za hospic w domi­znje bamža dóstał. W Pólskej, hdźež sej Jana Pawoła II. jara česća, su jeho relik­wije chětro požadane.

Z Tilichom so rozmołwjeli

srjeda, 18. meje 2016 spisane wot:
Drježdźany (SN). Ministerski prezident Swobodneho stata Sakskeje Stanisław Tilich (CDU) witaše wčera zastupjerjow Serbow w Drježdźanskej statnej kencliji. Tema běštej mjez druhim přichod brunicoweho regiona w serbskim sydlenskim rumje kaž tež naćisk nowele sakskeho šulskeho zakonja, kotryž krajnemu sejmej předleži. Domowina bě k noweli swoje stejišćo zapodała, a wone bu we wulkej měrje wobkedźbowane. Rozjimali su tež dźěło mjeńšinoweho sekretariata a prócowanja wo připóznaće zakładneje papjery „Rěče charty w Němskej – zhromadna zamołwitosć“. „Sakska je nam spušćomny partner za lěpšu podpěru serbskeho luda. Tu njejedna so jenož wo spjelnjenje zakonjow, ale to je woprawdźe naležnosć na­šeho kraja. Za to moje připóznaće“, praji předsyda Domowiny Dawid Statnik. Nimo­ njeho wobdźělištaj so na zetkanju městopředsydka Domowiny a nawodnica mjeńšinoweho sekretariata Judith Wałdźic kaž tež jednaćel Domowiny a wiceprezident Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin Bjarnat Cyž.

Premija wobzamknjena

srjeda, 18. meje 2016 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Kupcy elektroawtow dóstanu přichodnje premiju 4 000 eurow. To je zwjazkowe knježerstwo dźensa wobzamknyło. Premija płaći za ryzy elektriske awta. Za nakup hybridneho awta wu­płaća „wobswětowy bonus“ 3 000 eurow. Za spěchowanski­ program nałoža 1,2 miliardźe eurow. Dalše 300 milionow chcedźa za natwar 15 000 nowych stacijow za nabiwanje­ baterijow elektroawtow wudać. Předsyda FDP Christian Lindner naprawu knježerstwa kritizuje, dokelž „wjele płaći a lědma něšto wunjese“.

Tarifowe dojednanje přewzate

Kamjenica (dpa/SN). Tarifowy konflikt w sakskej metalowej a elektroindustriji je zakónčeny. W třećim jednanskim kole su so dźěłodawarjo a zastupnicy dźěłarnistwa IG metal dźensa w Kamjenicy dojednali, zo minjeny tydźeń w Sewjerorynsko-Westfalskej dojednany kompromis přewozmu. Přistajeni dóstanu 4,8 procentow wjace pjenjez kaž tež jón­krótny připłatk 150 eurow, zdźěla dźěłarnistwo. Po słowach jeho rěčnika je tole­ „akceptabelny kompromis“.

Moskwa poskića sobudźěło

Hodźiny dołho je tónle ćežkotransport dźensa dopołdnja wotjězdku awtodróhi A 4 Budyšin-zapad blokował. Wokoło 5 hodź. chcyše 53 metrow dołhi a 45 tonow ćežki transport awtodróhu wopušćić. Při tym šofer zwěsći, zo hydrawliske wodźenje zadnjeje wóski njefunguje, a jězdźidło wosta tčacy. Hakle krótko do připołdnja móžachu defekt sporjedźeć. Foto: Rocci Klein

Mostytwarcy mjez statami

srjeda, 18. meje 2016 spisane wot:

Brüssel/Flensburg (SN/MiR). Narodne mjeńšiny su wospjet namołwjene, naprašnik wupjelnić. Tónkróć wyša komisarka za narodne mjeńšiny Organizacije za wěstotu a zhromadne dźěło w Europje (OSCE) Astrid Thors zastupjerjow mjeńšin k tomu pohnuwa. Wona pyta za přikładami, kotrež potencial mjeńšin jako mostytwarcow mjez statami pokazuja. „Zaměr tohole naprašowanja je, na dobre přikłady skedźbnjeć a je tak drudźe nałožować“, wuswětla nawodnica mjeńšinoweho sekretariata w Berlinje Judith­ Wałdźic. Hač do 31. meje je hišće składnosć, podaty formular w interneće wupjelnić. Na stronje www.minderheiten­sekretariat.de/aktuelles je to móžno.

Na wuwiće reagować

srjeda, 18. meje 2016 spisane wot:

Němscy politikarjo debatuja wo přichodźe renty

Berlin (SN/MkWj). W přichodnym boju k wólbam Němskeho zwjazkoweho sejma 2017 ma po woli SPD diskusija wo rentach wulku rólu hrać. Hłowna přičina je poněčim spadowacy niwow renty, kotryž­ móhł přichodnym generacijam chudobu w starobje wunjesć. Měnjenja wo tym, kak hodźało so tomu zadźěwać, pak su rozdźělne.

Zapósłanča CDU w zwjazkowym sejmje Marja Michałkowa je sej toho wědoma, zo je tuchwilny system rentow wohroženy. Wona skedźbnja na to, zo wuměnkarjo dźensa přerěznje 19,3 lěta rentu dóstawaja, 1995 bě to hišće 15,8 lět. Woteběrace renty njejsu po dźěłapołnym žiwjenju za wšitkich spokojace. „Rozji­mujemy tuchwilu, kak na tele wuwiće reagować. Jedna z móžnosćow je flexi-renta. Wona měła ludźi pohnuć dlěje dźěłać. Prawniske wuměnjenja, sej wjace zasłužić­ móc, chcemy widźomnje wo­lóžić“, rjekny Michałkowa na naprašo­wanje SN.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND