Wola nowy prezidij sejma

wutora, 24. oktobera 2017 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Nowowuzwolenemu Němskemu zwjazkowemu sejmej hrozy dźensa na konstituowacym posedźenju w Berlinje rozestajenje. Na dnjowym porjedźe steja wólby prezidija. Dotalny financny minister Wolfgang Schäuble (CDU) ma so z prezidentom zwjazkoweho sejma stać. Jako jeho zastupjerja je strona AfD swojeho kandidata Albrechta Glasera namjetowała. Hižo do posedźenja su wšitke tamne frakcije sejma signalizowali, zo to njepodpěruja.

Financy tema wuradźowanjow

Berlin (dpa/SN). Unija, FDP a Zeleni chcedźa na zhromadnym wuradźowanju prěni raz wo łoskoćiwych temach, kaž su to dawki, financy a etat, diskutować. Jasne je, zo nochcedźa wšitke tři strony žane nowe zadołženje Zwjazka. Wo tym, kak móhli to docpěć, su předstawy chětro rozdźělne. Po financach rozjimaja zastupjerjo stron europsku politiku.

Zahaja rozmołwy

Na wosebitym prózdninskim projekće „Hudźić móže kóždy“ wobdźěla so něhdźe dźesać zajimcow z Choćebuskeho młodźinskeho­ kluba „Dose 08“, Knorawskeje wyšeje šule kaž tež młodźinskeju zetkawanišćow „KELLA“ a „ESSOH“ tele dny w SOS-dźěćacej wsy Łužica na Poznańskej dróze delnjołužiskeje metropole. Pod nawodom Tina Wacha zestajeja woni hač do štwórtka­ hudźbny program z předmjetami wšědneho dnja. Wuslědk projekta tež zjawnje předstaja. Foto: Michael Helbig

Za wjetšu awtonomiju hłosowali

wutora, 24. oktobera 2017 spisane wot:

Rom (dpa/SN). Nastupajo dwaj ludowej rozsudaj za wjetšu awtonomiju dweju regionow­ na sewjeru Italskeje widźitej wobě potrjechenej knježerstwje dobyće. W hospodarsce sylnymaj regionomaj Veneciskej­ a Lombardiskej je njedźelu wjetšina ludźi za wjac samostatnosće hłosowała. Wobaj regionaj žadatej sej wot knježerstwa w Romje wjac kompetencow. Wosebje dźe wo to, wjace swojich dawkow w regionje zdźeržeć směć. Njewotwisnosć wot centralneho stata – tak kaž sej to Katalonska žada – njeje předwidźana. Referendumaj běštej porno katalanskemu ludowemu wothłosowanju legalnej.

W Lombardiskej z hospodarskej metropolu Mailand su 95,3 procenty ludźi za wjetšu awtonomiju hłosowali. We Veneciskej z městomaj Venedig a Verona je samo 98,1 procent wobydlerjow za wjac samostatnosće. We woběmaj regionomaj knježi prawa strona Lega sewjer, kotraž je sej ludowy rozsud žadała.

Rozmołwy měli so skónčnje započeć

wutora, 24. oktobera 2017 spisane wot:
Zhorjelc (dpa/SN). Šef dźěłarnistwa IG metal we wuchodnej Sakskej Jan Otto zasadźa so za bórzomny spočatk rozmołwow nastupajo přichod stejnišća kanadiskeho koncerna Bombardier w Zhorjelcu. „Termin prěnjeho poskitka wo rozmołwu z němskim šefom předewzaća Michaelom Fohrerom je so minył, byrnjež hižo w juniju jasne připrajenje za tajke dóstali“, zdźěli dźěłarnik Jan Otto powěsćerni dpa. Hłownje měješe wo přichod personala hić, kotryž hižo wjele lět w zawodźe dźěła. Dalšej temje běštej wudźěłk přewodźace zhotowjenje kaž tež zawěsćenje dalšich inwesticijow Zhorjelskeho stejnišća. „Dyrbimy zahe dosć jednać, tak zo zawod hišće po lěće 2020 eksistuje“, Otto wuzběhny. Kanadiski koncern ma w regionje wosebitu zamołwitosć. Hižo nětko ma město z dwanaće procentami wjele bjezdźěłnych. „Što pak so stanje, hdyž hišće wjac k tomu přińdźe?“, so dźěłarnik praša, tłóčo na nowowusměrjenje a specializaciju zawoda.

Zajimawa konstelacija

wutora, 24. oktobera 2017 spisane wot:
Madźarska, Pólska a nětko tež Čěska: Ludnosć je mučna wot wšeho toho, štož so w Europskej uniji wothrawa. Hibanje ANO je etablěrowane strony do pozadka stłóčiło, mějo wužitk z njespokojnosće na kóšty socialdemokratow a komunistow. Hinak hač w Madźarskej a Pólskej trjeba čěska wólbna dobyćerka miliardara Andreja Babiša partnerce, zo móhła knježerstwo scyła wutworić. Ale štó to budźe? Kedźbyhódne běchu porno tomu Babišowe słowa, zo chcył wušo z Awstriskej přichodneho młodeho kanclera Sebastiana Kurza hromadźe dźěłać. Wšako připowědźa tón hižo zaměrniše styki z Visegrádskej štyrku – Pólskej, Čěskej, Madźarskej a Słowakskej. Wšitke štyri kraje přisłušachu dźělnje abo dospołnje z Prěnjej swětowej wójnu zahinjenej Rakusko-Madźarskej. Jeje wozrodźenje zawěsće předwidźane njeje, zajimawa pak je tale konstelacija z widom na kritikarjow Europskeje unije sto lět pozdźišo na kóždy pad. Axel Arlt

To a tamne (24.10.17)

wutora, 24. oktobera 2017 spisane wot:

Dokelž stej muža naheho w lěsu wusadźiłoj, matej so žonje nětko před sudnistwom w Frankfurće nad Wódru zamołwić. Jedna z wobskorženeju je bywša mandźelska wopora, tamna jeho bywša přećelka. Wobě čuještej so wot muža wobćežowanej. Před lětomaj stej jeho tuž blisko Berlina nadpadnyłoj a hrozyłoj jeho zatřělić. Zeslěkany dyrbješe wón hač do 100 ličić. W tym času so žonje z awtom zhubištej. Nahi a bjez orientacije je muž skónčnje dróhu našoł a awto zadźeržał.

Najrjeńši dźeń žiwjenja skazył je sej muž w delnjosakskim Celle. Jenož někotre hodźiny po wěrowanju jeho policija zaja, a tak dyrbješe kwasnu nóc w jastwje wotsedźeć. Přičina jeho zajeća wšak njeje runjewon rjana. Na kwasnym swjedźenju bě wón dospołnje pjany swoju mandźelsku bił a jeje dźowku za włosy torhał. Tamni hosćo njewědźachu sej žaneje rady a wołachu policiju.

Marx k wuslědkej wólbow

póndźela, 23. oktobera 2017 spisane wot:

Berlin (B/SN). Z namołwu k „werbalnemu wotputanju“ komentowaše kardinal Reinhard Marx na nazymskej hłownej zhromadźiznje němskich biskopow rezultat wólbow. „Zapósłancy měli so wzdać rěče wotmjezowanja a hidy. Zastupuja-li njeznjesliwe tezy, dyrbimy jim jasnje­ znapřećiwić“, rjekny předsyda biskopskeje konferency, bjeztoho zo naspomni AfD. K wólbnemu wuspěchej prawicarsko-populistiskeje strony nochcyše so bliže zwuraznić. „Němska njewjerći so jeničce wokoło jedneje strony.“ Jako politiske naležnosće cyrkwje mjenowaše wón starosć wo chudych, chorych a ćěkancow, škit žiwjenja kaž tež měr w Europje a na swěće.

Bój přećiwo znjewužiwanju

Vatikan (B/SN). Bamžowska Škitna komisija za dźěći zetka so spočatk oktobra k poslednjej hłownej zhromadźiznje. Bój přećiwo seksualnemu znjewužiwanju ma pak pokročować. Zasudźeni skućićeljo njemóžeja z jeho hnadu ličić, rjekny bamž Franciskus. Komisija bu 2014 na tři lěta załožena, zo by sej nadźěłała naprawy k interwenciji a k zadźěwanju znjewužiwanja.

Biskop Bode je nowy zastupjer

Babiš wólby jasnje dobył

póndźela, 23. oktobera 2017 spisane wot:

Praha (dpa/SN). Miliardar Andrej Babiš je parlamentne wólby w Čěskej z wulkim předskokom dobył. Populist a jeho protestne hibanje ANO dóstaštaj 29,6 procentow hłosow wolerjow. To je jědnaće procentow wjac hač w lěće 2013. Ana­lysća rěča wo politiskim rženju a hurrikanje. Socialdemokraća dožiwichu wulku poražku. Wot 20,3 procentow lěta 2013 běchu so nětko jenož hišće 7,3 procenty wolerjow za nich rozsudźili.

Chudoba wostanje trajna tema

Gütersloh (dpa/SN). Wjac hač kóžde pjate dźěćo w Němskej je dlěje hač pjeć lět w chudych poměrach žiwe. Tole wuchadźa z přepytowanja Bertelsmannoweje załožby, kotrež su zamołwići dźensa w Güterslohu předstajili. „Dźěćaca chudoba wostanje w Němskej trajna tema. Štóž je jónu chudy, to tež dołho wostawa. Přemało swójbow móže so chudobje wuwinyć“, wuswětli předsyda załožby Jörg Dräger wuslědk studije.

Přihotuja prěnje posedźenje

Na Choćebuskich nazymskich wikach kónc tydźenja pokazowaštej Pauline Ehlert a Sarah Gwiszcz (wotlěwa) z Lubnjowskeje modoweje linije Wurlawa drastu, inspirowanu ze serbskeje narodneje drasty. Tež na Budyskej Romantice 4. nowembra budźe Sarah Gwiszcz zaso pódla a chce nowy design kaž tež tradicionalne drastowe dźěle na modowej přehladce pod hesłom „Són z lódki“ prezentować. Foto: Michael Helbig

Puigdemontej hrozy jastwo

póndźela, 23. oktobera 2017 spisane wot:

Madrid/Barcelona (dpa/SN). Šefej katalanskeho regionalneho knježerstwa Carlesej Puigdemontej hrozy při wuwołanju njewotwisnosće regiona wot Španiskeje hnydomne zajeće. Tole wobkrući generalny statny prawiznik José Manuel Maza sobotu wječor w Madridźe.

Kaž španiski ministerski prezident Mariano Rajoy sobotu připowědźi, budźe separatistiske regionalne knježerstwo wotsadźene. Za poł lěta su nowe wólby w regionje planowane. Tole bě senat centralneho knježerstwa sobotu w Madridźe postajił. Wothłosowanje naprawow přichodny pjatk je po wšěm zdaću jenož hišće formalna naležnosć. Puigdemont warnowaše do wuradźowanjow senata, zo njebudźe nućenske naprawy akceptować a zo snano njewotwisnosć wuwoła. Kaž statny prawiznik Maza dale zdźěli, předwidźi španiski zakoń rebelijow dla hač do 30 lět jastwa.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND