To a tamne (11.02.20)
Chětro wojerski póstniski kostim je w Karlsruhe zasadźenje policije zawinił. Kaž policija rozprawja, bě 22lětny muž z „třělbomaj“ wobrónjeny do tramwajki zalězł. Woblečeny bě čorny škitny lac, kaž jón ameriski FBI wužiwa. Policisća muža po pokiwje sobujěducych při zastanišću w nutřkownym měsće zajachu. Brónje wukopachu so jako hrajki. Při přepytowanju namakachu zastojnicy hišće kapsnej nožej. Muž dyrbi ze skóržbu ličić.
W hosćencu dźěćo porodźiła je młoda žona w Oberhausenje – bjez lěkarja, za to z pomocu pinčnicy a wobsedźerki lokala. Prjedy hač lěkar dojědźe, bě mała Angelina na swěće. W hosćencu swjećachu runje šlagrowu party. Ludźo na žurli ani njepytnychu, što so na toaleće stawa. Hakle, jako nuzowy lěkar přijědźe, wo porodźe zhonichu. „Mać a dźěćo dóstaštaj aplaws swojeho žiwjenja“, medije pisaja.
Křćeńca ma ćěkancow škitać
Magdeburg (B/SN). Z jasnymi słowami kritizuje krajny biskop Ewangelskeje cyrkwje w srjedźnej Němskej Friedrich Kramer počinanje mnohich sudnistwow w azylowych jednanjach. „Wěrywuznaće ćěkancow pruwować sudnistwam njepřisteji. My jako cyrkej pruwujemy, hač je něchtó křćeny abo nic, a hdyž je křćeny, da to je. Ale rjec, zo je so jenož wukřćić dał, zo by tu wostać směł, je lózyskosć a wjedźe do časa inkwizicije.“ Biskop Kramer žada sej lěpše wukubłanje a dalekubłanje prawiznikow na temu nabožinska swoboda. Nimamy akceptować, zo „našich bratrow a sotry do smjerće sćelemy – křćeńca ma wotsunjenju požadarjow azyla zadźěwać, wšojedne, wo kotry kraj so jedna“, Kramer podšmórnje.
K njewěriwym styki nawjazać
Wichor tež w Čěskej zachadźał
Praha. Wichorowa nižina „Sabine“ je dźensa tež w Čěskej cychnowała. Něhdźe 100 000 domjacnosćow bě bjez miliny, dokelž běchu štomy na milinowody padnyli. Wohnjowi wobornicy dyrbjachu štomy z dróhow rumować a třěchi zawěsćić. W juhočěskim wobwodźe Prachatice so muž zrani, jako štom na jeho awto padny. Na 1 603 metrow wysokej Sněžce w Jizerskich horach zachadźeše wichor ze spěšnosću 180 km/h.
Wšitke testy negatiwne
Berlin (dpa/SN). W skupinje 20 wosobow, kotruž běchu ze Chiny wróćo do Berlina přiwjezli, njeje so nichtó z corona-wirusom natyknył. „Wšitke testy wostachu negatiwne“, zdźěli Berlinska senatorka za strowotnistwo Dilek Kalayci (SPD) dźensa nowinarjam. 16 dorosćenych a štyri dźěći běchu wčera w Berlinje-Tegelu přizemili. Jich dowjezechu bjezposrědnje na to do chorownje w měšćanskim dźělu Köpenicku. Na izolaciskej staciji chcedźa test na wirus přichodnej dwaj tydźenjej wšědnje wospjetować.
Daimler šmórnje městna
Tójšto škody zawostajiła je wichorowa nižina „Sabine“, ...
Merkel: Žane hłosy CDU za Lěwicu
Berlin/Erfurt (dpa/SN). Po skomolenych wólbach ministerskeho prezidenta w Durinskej su politiske strony dźensa wo dalšim postupowanju wuradźowali. Dopołdnja schadźowaštej so prezidij a předsydstwo CDU w zwjazkowej stolicy. Při tym dźěše w prěnim rjedźe wo to, kak měli so zapósłancy CDU w Durinskim krajnym sejmje zadźeržeć, hdyž Bodo Ramelow (Lěwica) znowa k wólbam ministerskeho prezidenta nastupi.
Napjeće wočakowachu wuprajenja wjele diskutowaneho předsydy durinskeje CDU Mika Mohringa. Dotal je njejasne, hač je wón ke konsekwencam zwólniwy. Runočasnje zetkachu so w Erfurće zastupnicy Lěwicy, SPD a Zelenych, kotřiž prócuja so wo mjeńšinowe knježerstwo.
Minjenu srjedu běchu w Erfurtskim krajnym sejmje politikarja FDP Thomasa Kemmericha za noweho ministerskeho prezidenta wuzwolili, tež z hłosami CDU a AfD. Kemmericha běchu po tym masiwnje kritizowali, dokelž njeby wón wólby bjez hłosow AfD dobył. Dźeń pozdźišo wón wotstupi, je pak aktualnje přeco hišće jednaćelsce w zastojnstwje.
Změna klimy w Europje widźomna
Brüssel (dpa/SN). Prawidłowne zapławjenja w Rotterdamje, Le Havre abo Londonje, k tomu wjace lěsnych wohenjow, suchota a wichory. Sćěham klimoweje změny njemóže so po posudku wobswětoweje agentury EU w Europje nichtó dlěje wuwinyć. Staty EU dyrbjeli so na to nastajić a zdobom wšitko činić, dalšemu woćoplenju zemje zadźěwać, agentura w Brüsselu zdźěli. „Klimowa změna so hižo nětko pokazuje a změje přichodnje hišće razniše wuskutki, samo hdyž bychu globalne prócowanja k zniženju wustorka klimje škodźacych płunow wuspěšne byli“, rjekny zarjad, kiž ma swoje hłowne sydło w Kopenhagenje.
Agentura je za přichodne lětdźesatki wjacore scenarije zdźěłała. Po tym bychu wuskutki kaž přiběracy staw wody w morjach a z tym zwjazane zapławjenja na pobrjohach kaž tež ekstremne wjedrowe połoženja kaž suchoty, wichory a lěsne wohenje wo wjele hórše byli, čim wjace klimje škodźacych płunow so do atmosfery dóstanje. W Němskej liča z přiběracej suchotu a z wjace lěsnymi wohenjemi.
Třo kandidaća za biskopa
Ewangelska krajna cyrkej Sakskeje woli kónc měsaca noweho nawodu
Drježdźany (dpa/SN). Ewangelska krajna cyrkej Sakskeje hotuje so na wólby noweho biskopa. Minjeny tydźeń su so třo kandidaća na zjawnym forumje w Drježdźanach zjawnosći předstajili. Při tym su so superintendent Andreas Beuchel (56) z Mišnja, Ulrike Weyer (46) z Plauena kaž tež wyši krajny cyrkwinski rada Tobias Bilz (55) za to wuprajili, debatu wokoło dotalneho biskopa Carstena Rentzinga sprawnje a na wotewrjene wašnje předźěłać. Wotstup Rentzinga bě w nutřkocyrkwinskich kruhach a w zjawnosći kontrowersne diskusije zbudźił.
To a tamne (10.02.20)
Psa wotškódnić ma danske lětanske předewzaće Danish Air Transport (DAT). Pozadk njewšědneho padu je směrnica EU, po kotrejž dyrbja pasažěrow wotškódnić, hdyž je lět wupadnył. Dokelž je tomu tak było, je předewzaće mužomaj wotškódnjenje wupłaćiło. Wonaj měještaj psa sobu a žadataj sej tež za njeho wotškódnjenje. Směrnicy EU rěča jeno wo „pasažěrach“ a nic wo tym, hač jedna so wo čłowjeka abo zwěrjo.
Po puću k słóncu je wot dźensnišeho nowa swětnišćowa sonda. „Solar Orbiter“ je rano w Cape Canaveralu w staće USA Florida wotlećał. Je to projekt europskeje swětnišćoweje agentury ESA. Solar Orbiter je nimale 1,5 miliardow eurow płaćił. Z nim lubja sej nowe dopóznaća wo 150 milionow kilometrow zdalenym słóncu. Sonda wobsteji z wosebitych maćiznow, kotrež wulku horcotu znjesu.
Namjety w parlamenće předstajić
Nowa komisija EU dźěła. Tak bě čas zrały, zo bychu zastupjerjo europskeje wobydlerskeje iniciatiwy Minority SafePack swoje žadanja nastupajo podpěru rěčneje a kulturneje mnohotnosće a za škit awtochtonych mjeńšin w Brüsselu rozłožili a 1 128 385 wobkrućenych podpismow předpołožili.
Flensburg/Brüssel (SN/at). „Nadźijamy so, zo přichodne šěsć měsacow trěbnu podpěru a přeswědčenje přinjesu a zo Europska komisija na kóncu wobzamknje, na zakładźe našich namjetow legislatiwne naprawy zawjesć“, rjekny Loránt Vincze, prezident Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) a čłon Europskeho parlamenta, předwčerawšim na nowinarskej konferency w Brüsselu. Ta wotmě so po zetkanju zastupjerjow iniciatiwy Minority SafePack (MSPI) z Věru Jourovej, wiceprezidentku komisije EU a jako komisarka za hódnoty a transparencu zamołwitej za system europskeje wobydlerskeje iniciatiwy, a z komisarku EU za inowaciju, slědźenje, kulturu, kubłanje a młodźinu Mariyju Gabriel (SN informowachu).
Dojednanje renty dla
Berlin (dpa/SN). Po dołhej ćahańcy chce zwjazkowe knježerstwo zakładnu rentu za mało zasłužacych w přichodnych tydźenjach zwoprawdźić. Minister za dźěło Hubertus Heil (SPD) a strowotniski minister Jens Spahn (CDU) staj „poslednje wotewrjene prašenja“ w naćisku zakonja zrjadowałoj, kaž z Berlina rěka. Kabinet so přichodnu srjedu z tym zaběra. Ministraj staj so na to dojednałoj, připłatk podźělnje hižo po 33 dźěłowych lětach wupłaćić, po 35 lětach w połnym wobjimje.
Buttigieg před Sandersom
Washington (dpa/SN). Po dny trajacym dlijenju su demokraća w zwjazkowym staće USA Iowa wšitke wólbne wobwody wuličili. Po tym leži bywši měšćanosta Pete Buttigieg snadnje před senatorom Berniejom Sandersom, zdźěla demokratiska strona. Třeće městno zaběra senatorka Elizabeth Warren. Techniska pana bě při wólbach kandidata demokratow za prezidentske wólby wulki chaos a dlijenje zawiniła.
Nawoda teroristow morjeny
