London (dpa/SN). Po wčerawšej zwadźe mjez Francoskej a USA k zahajenju jubilejneho wjerška NATO w Londonje su statni a knježerstwowi šefojo 29 čłonskich krajow dźensa dale wuradźowali. Na dnjowym porjedźe stejachu wužadanja přez hobersku wojersku móc Chiny a wot USA žadane zwyšenje wudawkow za brónjenje. Francoski prezident Emmanuel Macron bě wojerskej aliancy před tydźenjemi wobswědčił, zo ma „wotemrěte mozy“. Na to bě jeho prezident USA Donald Trump nadběhował.
W Londonje su wčera sta ludźi přećiwo wjerškowemu zetkanju NATO a přećiwo Donaldej Trumpej protestowali. Na demonstraciji wosrjedź britiskeje metropole sej woni mjez druhim žadachu, atomowe brónje cyle wotstronić.
Podstupim (dpa/SN). Na braniborskich šulach je ličba wupadnjenych hodźin schorjenych wučerjow dla loni najwyši staw minjenych dźesać lět docpěła. To wuchadźa ze statistiki, kotruž je kubłanske ministerstwo w Podstupimje na naprašowanje frakcije AfD w krajnym sejmje zestajało. Po tym wučinješe ličba wupadnjenych hodźin, kotrež dyrbjachu druzy wučerjo narunać, přerěznje sydom procentow wšeje šulskeje wučby, štož je 1,5 proc. wjace hač před dźesać lětami.
Přiličiš-li wupadnjenu wučbu maćerneho dowola abo dalekubłanja wučerjow dla, rozrosće podźěl hodźin, kotrež maja so zastupować, na jědnaće procentow. To rěka: Tak mjenowana zastupowanska rezerwa třoch procentow, kotruž dyrbja šulske zarjady zaplanować, ani njedosaha ryzy chorobne pady wurunać. Dotal su sej zwjazki wučerjow podarmo žadali, personalnu zastupowansku rezerwu na wosom procentow zwyšić.
Drježdźany (dpa/SN). Młoda unija Sakskeje widźi Zelenych a SPD při zhromadnym knježenju we wosebitej zamołwitosći. Wjetšina wobydlerjow je byrgarsce woliła a nic Zelenych a čerwjenych, zwěsća dorostowa organizacija CDU we wčerawšej zdźělence. „Wočakuju wot wobeju stronow a jeju přichodnych statnych ministrow, zo so z respektom a ponižnosću do dźěła dadźa a zo wotpowěduja dowěrje, kotruž su jim druzy spožčili. Njetrjebamy žane ideologiske eksperimenty!“, pisa předsyda Młodeje unije Florian Oest. Zeleni a SPD měli so wot hesła ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) wodźić dać: „Najprjedy kraj, potom strona!“ Zdobom Oest koaliciske zrěčenje „w cyłkownym napohledźe“ zasadnje wita.
Z wjace hač 24 000 telefonatami je rentnar w Japanskej sobudźěłaćerjow telefonoweje towaršnosće wobćežował. Mjeztym 71lětny bě stajnje zaso ze zjawneho telefona firmu KDDI zazwonił, žadajo sej zamołwjenje. Njeje pak jasne, za čo poprawom. Jeničce minjeny měsac je wón tam w běhu jeničkeho tydźenja 400 króć zazwonił. To bě samo policiji přewjele. Wona muža zaja, dokelž je sobudźěłaćerjow psychisce wobćežował.
Dosć derje radźiła je so generalka wopyta swjateho Mikławša pola rybow. Wobkruženy wot žrawcow a druhich rybow poda so muž z běłej brodu a čerwjenej čapku do 250 000litrowskeho mórskeho akwarija w sewjerofriziskim Tönningu, zo by ryby picował. Poprawna tradicionalna nurjenska akcija Mikławša je 6. hodownika planowana. Bojeć so wobydlerjo Sewjerneho morja wopytowarja njetrjebaja, wšako su na nurjakow zwučene.
London (dpa/SN). Statni a knježerstwowi šefojo NATO zetkachu so dźensa w Londonje na wjeršk, w kotrehož wobłuku chcychu 70. róčnicu załoženja wojerskeje aliancy woswjećić. Při tym dźěše tež wo přichod zwjazka, kotremuž je francoski prezident Emmanuel Macron wobswědčił, zo ma „wotemrěte mozy“. Mjez hosćimi běštaj zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) a prezident USA Donald Trump. Oficialnje zahaja wjeršk wječor z přijećom pola kralowny Elizabeth II.
Němscy šulerjo popušćili
Berlin (dpa/SN). W mjezynarodnym kubłanskim přirunanju su němscy šulerjo porno wuslědkam lěta 2016 trochu popušćili. To je wuslědk najnowšeho přepytowanja Organizacije za hospodarske zhromadne dźěło a wuwiće (OECD). Po tym su so wuknjacy w předmjetach čitanje, matematika a přirodowěda snadnje pohubjeńšili. Přiwšěm wostawaja dale nad přerězkom OECD a tak na wysokim niwowje. Najlěpje kubłani su šulerjo w Singapurje, Hongkongu, Japanskej a Estiskej.
Chce z koaliciju pokročować
Drježdźany (dpa/SN). Sakska hotuje so z wotmachom na móžne wudyrjenje afriskeje swinjaceje mrětwy z wulkim a wobšěrnym zwučowanjom w padźe zwěrjaceje epidemije. „Přezwučujemy wšitke móžne scenarije, kaž by mrětwa woprawdźe wudyriła“, zdźěli rěčnica Drježdźanskeho ministerstwa za škit přetrjebarjow. Wot wčerawšeho hač do štwórtka zwučuja zarjadnistwa, komuny, hońtwjerjo a ratarjo na wšelkich městnach w swobodnym staće tak mjenowany chutny pad. Hižo wot nalěća wulkozwučowanje akribisce přihotuja. Dokelž je mrětwa dźeń a bliša, je zwučowanje jara trěbne.
Köln (dpa/SN). Ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje Armin Laschet kritizuje w zwisku z kóncom zmilinjenja brunicy wopačne ćežišća němskeje energijoweje politiki. „Hdyž stej wuhlikowy dioksid a swětowa klima najwjetšej problemaj, wo kotrejž mamy so starać, da bě slěd postupowanja wopačny“, rjekny Laschet wčera Berlinskim rozhłosownikam. Němska dyrbjała najprjedy zmilinjenje brunicy skónčić, město toho zo jadrowe milinarnje wotpinje, politikar CDU wuzběhny.
Zdobom Armin Laschet kritizowaše, zo su ludźo kóždemužkuli wudobywanju energije napřećo skeptisce nastajeni. „Mjez Němcami knježi mentalita, zo poprawom ničo nochcedźa.“ Nimo wuhla a atomoweje mocy woni ruski płun wotpokazuja, dokelž přińdźe wot Putina, tež ameriski płun nochcedźa, dokelž jón přez fracking wudobywaja. Wětrniki su tohorunja mjeztym njewoblubowane. Hladajo na přichodne zastaranje z energiju w Němskej Laschet měnješe: „Druhdy sej mysliš: Kak ma to wšo poprawom hić?“
Bonn (dpa/SN). W Němskej je 105 wjelčich črjódow. To je wuhódnoćenje wjelčeho monitoringa 2018/2019 wunjesło, zdźělatej Zwjazkowy zarjad za přirodoškit a Dokumentaciski a poradźowanski běrow Zwjazka k temje wjelki w Bonnje. Po tym so jich wobstatk dale na teritorij koncentruje, kotryž saha wot sakskeje Łužicy do sewjerozapadneho směra po Braniborskej, Saksko-Anhaltskej a Mecklenburgsko-Předpomorskej hač do Delnjeje Sakskeje.
Wjelča črjóda wobsteji zwjetša z třoch do jědnaće zwěrjatow, to rěka ze staršeju a potomnikow minjeneju dweju lět. Najwjace tajkich cyłkow je w Braniborskej (41). Slědujetej Sakska (22) a Delnja Sakska (21). Po monitoringu je nimo 105 wjelčich črjódow hišće 25 zwěsćenych wjelčich porow a 13 zadomjenych jednotliwych wjelkow. W monitoringu 2017/2018 běchu po wšej Němskej 77 črjódow, 40 porow a tři jednotliwe wjelki zwěsćili.