Čitać nawuknyć je napinace dźěło, čitanja wzdać zamóže so čłowjek bjez wulkich napinanjow. 26 procentow Němcow – statistika so za tym w serbskim kraju njepraša, ale Serbow prosće do nich zapřijima – njeje w swojim žiwjenju hišće ženje biblioteku wotnutřka widźało. 39 procentow dźe kóžde lěto jónu do knihownje.

Jedna pjećina Němcow (a Serbow?), konkretnje 19 procentow, na lěto cyle jednu knihu njepřečita, 38 procentow čita hač do pjeć knihow, 16 procentow šěsć do dźesać a 28 procentow wjace hač dźesać knihow. Statistika so wězo za tym njepraša, hač je to rjana abo mjenje rjana literatura, hač fachowa abo hinaša. Njech je: Zarjadujće so sami!

Na jednej stronje skoržimy – myslu sej z prawom –, zo bywaju knihi dźensa mjenje kulturne kubło dyžli prjedy, na tamnej stronje so nimale wšitke nakładnistwa wo pisany a wulki poskitk prócuja, inklu­ziwnje Ludowe nakładnistwo Domowina a Budyske nakładnistwo Lusatia. Problemow pak maja nakładnicy přiwšěm dosć a nadosć. Rozrisajomne su wone dźakowano techniskemu wuwiću. A tohodla poskića­ serbske nakładnistwo tež nowe edicije, njepapjerjane.