Je 8. meja 1945 dźeń wuswobodźenja abo „jenož“ kónc Druheje swětoweje wójny w Europje? Zo so wo tym hišće 75 lět po wuznamnym datumje rozestajeja, pokazuje na to, zo stejitej wot toho časa wobstejacej zasadnej nahladaj dale kruće přećiwo sebi. Abo njebě wuswobodźenje z knježaceje fašistiskeje ideologije prosty sćěh kónca wójny?
Přećiwnej poziciji matej sprěnja tež z tym činić, zo spyta zapadoeuropski stawiznopis dale wukony sowjetskich wójskow w surowych bitwach, kaž pola Stalingrada 1942 abo pola Kurska 1943, podrywać. Bitwje běštej přewrót w Druhej swětowej wójnje, nic hakle wotewrjenje druheje fronty z přizemjenjom zapadnych aliěrowanych wójskow 1944 w Normandiji. Hórki zaćišć wjercholi w tym, zo matej zapad kaž wuchod jako dobyćerskej mocy nad fašistiskej Němskej swójski wid, w kotrymž so tamna strona lědma jewi.