To a tamne (23.05.17)

Dienstag, 23. Mai 2017 geschrieben von:

Chrobłaj paduchaj staj spjacemu mužej w Ludwigshafenje mandźelski pjeršćeń pokradnyłoj. 44lětny bě sej na parkowej ławce we wječornym słóncu tak kruće wusnył, zo móžeštaj njeznataj jemu pjeršćeń z porsta sćahnyć. Mjezwočo pomolowaštaj jemu na to z barbjenčkom. Jako muž wotući, so paduchaj zminyštaj.

Priwatne lětadło bywšeje rock’n’rollo­weje legendy Elvisa Presleyja (1935–1977) tuchwilu na internetnej awkciji přesadźuja. Najwyši poskitk za lětanjanjekmany nastroj bjez motorow a z wobškodźe­njemi je 126 000 dolarow, kaž awkciski dom w kaliforniskim Agoura Hills zdźěla. Kónčna płaćizna lětadła typa Lockheed drje budźe wyša. Lětadło je luksurioznje wuhoto­wane. Sedła su z čerwjenym somotom poćehnjene. Mikrožołma a telewizor njepobrachujetej. Mašina steji dlěje hač 30 lět na lětanišću w New Mexiku.

Njewočakowany jasny rozsud

Montag, 22. Mai 2017 geschrieben von:

Na kongresu namjetaj za europeadu 2020 předstajili

Cluj-Napoca (SN/BŠe). Koparska europeada 2020 wotměje so pola Korutanskich Słowjencow. Wo tym su sobotu delegaća­ na 62. kongresu Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) w rumunskim Cluju-Napoce rozsudźili. Prěni raz mějachu zamołwići wo dwěmaj namjetomaj wothłosować. Tak běchu so štyri mjeńšiny při němsko-danskej mjezy zjednoćili a z wulkim nałoženjom zhromadnu prezentaciju zdźěłali. Tež Korutanscy Słowjency běchu dwě lěće koncepciju za europedu 2020 wuwili. Emocionalna narěč Marka Loibneggera, film a kampanja pod hesłom „Zhromadnje jónkrótni“ běchu delegatow skónčnje přeswědčili. 136 ze 179 pósłancow narodnych mjeńšin so rozsudźi přewjesć europeadu w Korutanskej, 36 hłosowaše za koncepciju mjezy přesahowaceho sportoweho podawka, sedmjo so hłosa wzdachu. Zo bě rozsud přiwšěm tajki jasny, njebě nichtó wočakował. To je signal awstriskemu knježerstwu, wšako njemóže mjeńšina swoju rěč w zjawnosći tak wužiwać, kaž mamy my Serbja to za samozrozumliwe.

Liča z wobćežnymi jednanjemi

Montag, 22. Mai 2017 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Němska z tym liči, zo budu jednanja z Wulkej Britaniskej wo wustupje kraja z EU přewšo wobćežne. Poprawom móžetej wobě stronje jeno přěhrać, rjekny statny minister za europske naležnosće Michael Roth dźensa w Brüsselu. Njeńdźe wo to, Wulku Britanisku za dźělenje wot EU chłostać, wón rjekny. Wažne je, zo ma 27 zbywacych krajow EU zhromadne měnjenje.

Start rakety wobkrućili

Seoul (dpa/SN). Kaž Sewjerna Koreja wobkruća, bě najnowši start rakety „perfektny“. Mócnar Kim Jong Un je mjeztym přikazał, serijowu produkciju rakety zahajić a brónjowy system nastajić. Raketa je pječa kmana, atomowe brónje nosyć a teritorij USA docpěć. Po informacijach Južneje Koreje je Sewjerna Koreja wčera raketu startowała, kotraž zamóže wja­core sta kilometrow daloko lećeć. Rezo­lucija Bjezstrašnostneje rady UNO tajke raketowe pospyty zakazuje.

Madźarojo demonstrowali

Trump w Israelu

Montag, 22. Mai 2017 geschrieben von:
Jerusalem (dpa/K/SN). Wopytawši Sawdi-Arabsku, hdźež bě prezident USA w Riadźe na wjeršku 50 statnikow islamskich statow wabił za jich skutkowniše wobdźělenje na boju přećiwo mjezynarodnemu terorizmej a monarchiji, brónje za miliardy dolarow předał, je Donald Trump dźensa na swojim prěnim wo­pyće Israela. Tam chce wón wožiwić tři lěta chromjacy měrowy proces mjez Israelom­ a Palestinu. Docpěć chce to z rozmołwami z israelskim premierom Benjaminom Natanjahuwom a prezidentom Palestinjanow Mahmudom Abbasom. Israelski wěstotny kabinet bě krótko do Trumpoweje wizity schwalił rjad wolóženjow za Palestinjanow, kaž twarske dowolnosće za nich w Kraju zapadnje Jordana. Hraničny přechod Allenby k Jordaniskej ma cyły dźeń wotewrjeny być.

Gabriel podpěruje Athen

Montag, 22. Mai 2017 geschrieben von:
Berlin (dpa/K/SN). Wonkowny minister Sigmar Gabriel (SPD) warnuje, zo spušćenje dołha Grjekskej njeměło zwrěšćić na spjećowanju Němskeje. „Spochi přilubja so Grjekskej spušćenje dołha, hdyž je reformy přewjedła. Nětko dyrbimy jej přilubjenje spjelnić.“ Z tym politikar SPD konteruje zwjazkowemu financnemu ministrej Wolfgangej Schäubli (CDU), kiž dotal wotpokazuje Grjekskej na te wašnje napřećo přińć. Financni ministrojo euro-statow rozsudźa dźensa wo dalšich pomocnych kreditach Grjekskej. K tomu budu pak jeno zwólniwi, změja-li njedawne lutowanske naprawy Athena za spokojace. Grjekska wšak pjenjezy nu­znje trjeba, zo móhła wotpłaćeć swój wjele miliardow eurow wučinjacy dołh.

Krizy swita kónc

Montag, 22. Mai 2017 geschrieben von:
Praha (ČŽ/K). Knježerstwowej krizy w Čěskej swita kónc. Po mnohich zwjertach jeje hłownych akterow – premiera, prezidenta kaž tež financneho ministra – powoła hłowa stata Miloš Zeman prawdźepodobnje tónle tydźeń Ivana Pilneho ze strony ANO za noweho šefa ressorta financow. Něhdyšeho nawodu wotnožki firmy Microsoft w Čěskej bě financny minister Andrej Babiš ministerskemu předsydźe Bohuslavej Sobotce namjetował za swojeho naslědnika, po tym zo bě ze swojej prěnjej wersiju zwrěšćił, zastojnstwo dowěrić swojej naměstnicy Alenje Schillerovéj. Prěnje zerja w krizy běchu zeschadźeli, jako Babiš prezidentej zdźěli, zo je zwólniwy zastojnstwo złožić. Wurisanje z njeho bě sej premier Sobotka raznje žadał, twjerdźo, zo Babiš njejasneje dawkoweje wěcy nima hižo dowěry.

Solidaritu dopokazać

Montag, 22. Mai 2017 geschrieben von:
Na 62. kongresu Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin w rumunskim měsće Cluj-Napoca su zastupjerjo mjeńšin rozsudźili, zo wuhotuja koparsku europeadu 2020 Korutanscy Słowjency w Awstriskej. Dawno hižo wojuja woni wo prawo, swoju rěč w zjawnosći wužiwać směć. Rozsud za Słowjencow je znamjo, zo njeje podawk jenož rjana zaběra, hdźež móža so mjeńšiny zetkać a w kopańcy mocy měrić. Mjenje abo bóle je to hižo politiski instrument, z kotrymž hodźi so mjeńšina podpěrać. Korutanscy Słowjency trjebaja europeadu, zo bychu na swoje połoženje skedźbnili. 136 delegatow ze 179 je za to hłosowało, přewjesć europeadu za tři lěta pola mjeńšiny w Awstriskej. Mjeńšiny so mjezsobnje solidarizuja, a kóždy starosće tamneho chutnje bjerje. Tole měli sej tež Serbja we Łužicy za přikład wzać a swoju solidaritu napřećo Korutanskim Słowjencam z wulkim wobdźělenjom na europeadźe dopokazać. Bianka Šeferowa

Zastrow dale šef

Montag, 22. Mai 2017 geschrieben von:
Glauchau (SN). Sakska FDP je swojeho wjelelětneho předsydu Holgera Zastrowa w zastojnstwje wobkrućiła. Na krajnym zjězdźe swobodnych demokratow w Glauchauwje dósta 48lětny 127 z cyłkownje 240 płaćiwych hłosow (52,9 procentow). Přećiwny kandidat Robert Malorny dósta 101 hłos. W swojej narěči bě Zastrow přeswědčeny, zo FDP po wólbach 24. septembra zaso do zwjazkoweho sejma zaćehnje. W debaće běchu sej wjacori zapósłancy personelny nowozapočatk žadali. Zastrow stronu wot lěta 1999 nawjeduje. Wona bě při wólbach krajneho sejma lěta 2014 na pjećprocentowskej mjezy zwrěšćiła. Budyšan Mike Hauschild, sam za přisydnika wuzwoleny, wuslědk wólbow wita a praji: „Trjebamy předsydu z wulkimi nazhonjenjemi.“

To a tamne (22.05.17)

Montag, 22. Mai 2017 geschrieben von:

Dospołnje přewjerćał je muž w Bayerskej, dokelž njemóžeše swoje trjebane awto předać. Do toho bě wóz internetnje poskićał. Jako zajimc na parkowanišću w Rehauwje jězdźidło wulkich wobškodźenjow dla na kóncu tola njekupi, so wón rozmjerza a so dwójce z awtom na zajimca a toho přewodźerku měrješe. Wobaj móžeštaj so wuwinyć. Njemdry šofer ma nětko ze skóržbu ličić.

Fanojo „pěkneho wojaka Šwejka“ su satiriskeho rjeka z antiwójnskeho romana Jaroslava Hašeka do bronzy zwěčnić dali. Podobizna Josefa Šwejka, Praskeho šelma, kiž w Prěnjej swětowej wójnje w awstrisko-madźarskim wójsku słužeše, sedźi wot soboty na ławce před radnicu čěskeho města Kralupy nad Vltavou, 30 kilometrow wot Prahi zdaleneho. Postawa orientuje so na hrajerju Rudolfje Hrušínskim, kiž bě Šwejka legendarnje hrał.

„Wšelakorosć Europy je pokład“

Freitag, 19. Mai 2017 geschrieben von:

W Europje je 60 milionow ludźi, přisłušacych jednej z něhdźe 400 awtochtonych mjeńšin. Mnozy z nich pak njemóža swoju rěč a kulturu hajić, kaž mamy to w Serbach za samozrozumliwe.

Cluj-Napoca (SN/BŠe). Europska woby­dlerska iniciatiwa Minority SafePack je mjeńšinam šansa, mjenowany njedostatk wotstronić. Fachowcy su w iniciatiwje naprawy a prawniske móžnosće zdźěłali, zo móhli mjeńšiny mjez druhim swoje regionalne rěče škitać a spěchować. Lěta 2013 bě Europska komisija iniciatiwu wotpokazała. Zastupjerjo mjeńšin a Federalistiskeje unije europskich mjeńšin (FUEN) pak dale wojowachu a zapodachu skóržbu Europskemu sudnistwu w Luxemburgu. ,,Dialog na jednej runinje bě trěbny. Mějachmy sebjewědomja dosć naležnosć dale šěrić“, zwurazni bywši předsyda FUEN Hans Heinrich Hansen wčera na kongresu awtochtonych mjeńšin, wotměwacym so w rumunskim Cluju-Napoce.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND