Jutře, 9. januara, swjeći Ruth Thiemannowa, rodźena 1941 jako Meltkec Ruth w Barće, hdźež dźensa zaso bydli, wosomdźesaćiny. Diplomowa historikarka, dr. phil., diplomowa kulturnowědnica, Domowinska funkcionarka, lektorka a knihi­kupča – tele hesła jeje žiwjenjoběh woznamjenjeja. Kajke to žiwjenje. Kóžde polo ze žohnowanymi žnjemi.

Zo bu Delnja Łužica wot hornich Serbow sčasami zanjechana, měješe wšelake přičiny. Jedna z nich běše prosće njewěda wo krajinje mjez Grodkom a Błótami. To je sej tež młoda stawiznarka, dostudowawši z diplomom na Lipšćanskej uniwersiće, wuwědomiła. „Wědźach wo historiskich rozdźělach mjez Hornjej a Delnjej Łužicu. Tele dopóznaće je mje ćěriło“, kaž dźensa praji. Wona měješe to za „myslensku podłohu“ pozdźišeho jednanja. „Běše načasu, wěste wěcy w Delnjej Łužicy spěchować.“ Ruth Thiemannowa, ručež bě na wotpowědnym městnje, je so do dźěła dała, „wěste wěcy spěchować“. Dźěłowe městno bu Serbski dom.

Bräist/Bredstedt (HA/SN/JaW). W Sewjernej Friziskej nahrawaja tuchwilu kriminalnu satiru w pjeć rěčach tamnišeho regiona. Wo tym pisa nimo časopisa „Nordfriesland“ pod nadpismom „Und bitte! Friesisch im Spielfilm“ tež delnjoserbski tydźenik Nowy Casnik w swojim najnowšim wudaću.

Nadrobnišo rozprawja sewjerofriziski časopis wo nowosći w stawiznach a žiwjenju w Schleswigsko-Holsteinskej by­dlaceje mjeńšiny Sewjernych Frizow. ­Woni słušeja runja Serbam, Sintam a Romam kaž tež Danam w Němskej k štyrjom připóznatym etniskim a narodnym mjeńšinam w Němskej. Časopis, kotryž wudawa „Nord-friisk Instituut“ (Sewjerofriziski Institut) w Bräisće/Bredstedće wuchadźa tam měsačnje w sewjerofri­zišćinje a němčinje.

Hody su nimo, wćipnosć na přichodne pak je hižo zbudźena: „Bože dźěćatko“ rěka nowy projekt hodowneho krótkofilma Angele Šusterec. Cordula Ratajczakowa je so z 49lětnej režiserku z Běłeho Chołmca rozmołwjała.

Waš nowy projekt „Bože dźěćatko“ je čornoběły němy film. Što Was na tejle wosebitej formje wabi?

A. Šusterec: Mam hodowne filmy rady a runje tak čornoběłe a něme. Sym přeco hižo tajki činić chcyła. Jara spo­dobała je so mi na přikład španisko-francoska produkcija „Blancanieves“ z lěta 2012. Tam je rjenje widźeć, kak derje hodźa so španiske tradicije we wobłuku čornoběłeho němeho filma powědać. Ze „Zmijom“ sym hižo čornoběły pask produkowała, a nětko je čas zrały za mój prěni němy film. A to so poskića, hdyž jedna so wo „Bože dźěćatko“ w 1920tych lětach. Tehdy bě nałožk we Wojerowskej kónčinje hišće w swojej prěnjotnej formje žiwy, a dźěćatko je tam dom wot domu chodźiło.

Kajki wosebity poćah maće k maćiznje?