Nětko Kaponica w srjedźišću
Turistifikacija serbskeje kultury
Mjeztym druhi raz wotmě so njedawno mjezynarodne zetkanje Syće młodych akademikarjow-sorabistow w Budyskim Serbskim instituće. Pjatnaće referentow je tam wo swojich slědźenjach rozprawjało. Někotre z nich w małym serialu (5) předstajamy.
Kotre faktory běchu turistifikaciji delnjoserbskeje kultury wot lěta 1860 do 1945 polěkowali a štó bě na tym wobdźěleny? Štó je kak turistiski produkt z delnjoserbskeje kultury wuwił? Běchu to ludźo z periferije abo z centruma? Kotre institucije, zwjazki a towastwa su załožili? Kotre srědki su wužiwali, zo bychu wšědne žiwjenje k turistiskej atrakciji sčinili? Jako historikarka sym so w doktorskim dźěle na Krakowskej uniwersiće kaž tež w Choćebuskim Serbskim instituće z tajkimi a hinašimi prašenjemi zaběrała.
Wuměłstwo na swětowym niwowje
Hudźbny festiwal „Lípa Musica“ je mjeztym hižo 17 lět zaruka wuměłstwa na najwyšim niwowje. Za mjeztym 18. zarjadowanje planuje Českolípske towarstwo za duchownu kulturu Arbor dohromady 22 koncertow na cyłkownje 18 hrajnišćach w Liberecskim kraju a Hornjej Łužicy.
Česka Lípa (SN/bn). Zazběh festiwala tworitej koncertaj „W swětle měsačka“ swětosławneho cyłka Prague Cello Quartet. W rozwalinje Oybinskeje klóšterskeje cyrkwje prezentuja hudźbnicy zapřichodnu sobotu twórby mjez druhim Petra Iljiča Čajkowskeho, Claudea Debussyja a Antonína Dvořáka. Program wopřijima tež adapcije filmoweju komponistow Ennija Morriconeho a Johna Williamsa kaž tež islandskeje wuměłče Björk.
Dalše hornjołužiske stacije festiwala su Wostrowc (Ostritz), Wulki Šunow (Großschönau) a Žitawa, hdźež předstajištej na přikład renoměrowany ansambl Tiburtina „Hudźbu srjedźowěkowskich klóštrow“ na historiskich instrumentach a k najwuznamnišim čěskim ćělesam toho razu słušacy dźěćacy chór Severáček z Libereca přerěz swojeho repertoira a prapremjeru „Magnifikat“ Petra Koronthályja.
Wjeršk bjez swědkow?
Žiwa splećenosć mjez wšědnym a swět wopřijacym
Drježdźany (RŠ/SN). Nowu wustajeńcu Maje Nageloweje „komorne kruchi“ su wčera wječor w rumnosćach Drježdźanskeje krajneje lěkarskeje komory wotewrěli. Něhdźe 90 ludźi, mjez nimi wjacori Serbja, bě přeprošenje sćěhowało.
Hudźbnik a komponist Wolfgang Heisig wobrubi wernisažu na swojej fonoli, 110lětnym, z pomocu papjerjaneje róle „samohrajacym“ klawěrje. Wobšěrne tworićelske dźěło Maje Nageloweje hódnoćeše Jörg Sperling, wěcywustojny kustos Zběrki tworjaceho wuměłstwa Choćebuskeho wuměłstwoweho muzeja Dieselowa fabrika. Dokelž pak njemóžeše sam přitomny być, předčita lawdaciju stawiznar wuměłstwa John Hinnerk Pahl. „Mjez sobu splećene – tak wuwiwa so tworjenje wuměłče Maje Nageloweje z dźiwapołnej mnohotnosću najwšelakorišich wuměłskich technikow a w bohatych formach wuraza. Kaž čerwjena nitka ćahnu so rysy zwobraznjenych figurow přez jeje twórby. Njenućene pokazuja so w žiwej splećenosći mjez wšědnym a swět wopřijacym“, lawdator wuzběhny.
Dr. Frank Stübner
Wo knihach a kniharni (09.08.19)
Wuńdźe-li nowa kniha, je wjeselo wulke, nic jenož za čitarja abo awtora, ale tež za sobudźěłaćerjow nakładnistwa, kiž su na wuwiwanju noweje knihi wobdźěleni byli, a za kniharnikow, kotřiž ju předawaja. Spokojom su, hdyž na knize wšo trjechi: zajimawy wobsah, dobra rěč, wulkotne ilustracije abo fota. To pak njedosaha. Kniha dyrbi tež derje wuhotowana a derje ćišćana być. Za tele nadawki mamy w LND wosebity wotrjad, w kotrymž dźěłaja knižna wuhotowarka a zhotowjerjej. Što pak je dobre wuhotowanje?
Sakska spionka Napoleona – podpěraćelka Maćicy Serbskeje
Kriminalki z awtentiskim pozadkom a ze zwiskami k Serbam
Kniha „Rubjenje Magdaleny a pjatnaće dalšich kriminalkow“ Klausa Hoffmanna- Reickera je njedawno w nakładnistwje Bild und Heimat wušła, a to w rjedźe „Krawny wuchod – Najwjetše awtentiske kriminalne pady“. Kriminalki su wokomiknje jara woblubowane, telewizijne sćelaki bjez krimijow njewuńdu, tež nakładnistwa, wosebje regionalne, hrjebaja zas a zaso w skandalnych podawkach zańdźenosće, zo bychu je znowa a snano hišće surowišo wobswětlili: Z horjeka mjenowanych awtentiskich kriminalkow su wšelke wšelako znowa předstajene, powědane. A tři, znate abo njeznate, su wosebje Serbam zajimawe.
Mladá Boleslava Serbja
Mjeztym druhi raz wotmě so njedawno mjezynarodne zetkanje Syće młodych akademikarjow-sorabistow w Budyskim Serbskim instituće. Pjatnaće referentow je tam wo swojich slědźenjach rozprawjało. Někotre z nich w małym serialu (4) předstajamy.
Doba mjez wójnomaj płaći jako najpłódniša faza čěsko-serbskeje wzajomosće. Zwjetša prezentuje so jako „móst mjez Prahu a Budyšinom“, tak tež składnostnje stoteje róčnicy załoženja Towarstwa přećelow Serbow wudata zběrka rěka. W diplomowym dźěle „Lužičtí Srbové a společnost Pojizeří a středního Polabí v době první Československé republiky“, kotrež sym na Praskej uniwersiće zakitował, analyzuju aktiwity na dobro Serbow w regionje Mladá Boleslav.
Za Liet 2020 so nětko přizjewić
13. spěwne wubědźowanje europskich mjeńšinowych rěčow „Liet International“ wotměje so klětu 3. a 4. apryla prěni raz w Danskej, a to w měsće Åbenrå 30 kilometrow sewjernje Flensburga.
Ljouwert/Åbenrå (SN/CoR). Liet International 2020 wotměje so njedaloko němsko-danskeje mjezy a budźe wosebite zarjadowanje. Přetož mjeza mjez Němskej a Danskej eksistuje klětu sto lět. Składnostnje tuteje róčnicy kaž tež stolětneho wobstaća němskeje mjeńšiny w Danskej organizuja najwšelakoriše aktiwity w Åbenrå-Apenradźe. Zwjazk Němcow w Danskej, Bund Deutscher Nordschleswiger (BDN), budźe dwaj dnjej z hosćićelom Liet International.
