Domjace hudźenje zakładne prawo
Karlsruhe (SN/bn). Jednanje na Zwjazkowym sudnistwje wo domjacym hudźenju njeje so z wočakowanym zasadnym wusudom skónčiło. Přiwšěm je V. ciwilny senat sudnistwa zakonske postajenja na wašnje wukładł, kotrež móhł sudnikam nišich instancow přichodnje dźěło wolóžeć. Tak zwěsćichu Karlsruhescy zastojnicy, zo „słuša domjace hudźenje k zakładnoprawnisce škitanemu rozwiwanju wosobiny. Wone kaž tež z nim zwisowace zwučowanje móže bytostny žiwjenski wobsah tworić a wjeselo nad žiwjenjom njesnadnje wobwliwować.“ Tohodla „maja susodźa tutu socialno-adekwatnu a wašnju wotpowědowacu wólnočasnu zabawu we wěstych hranicach akceptować“. Konkretne časy – nimo zwučeneho připołdnišeho resp. nócneho měra – sudnicy njepostajichu. Poručeja pak, zo njeměło za zwučowanje nałožowany časowy wobłuk tři hodźiny wob (dźěłowy) dźeń překročić.
Zbliža so nowym prudźenjam z respektom
„Špihel časa“ – hudźba a literatura serbsku prócowarku-jubilarku Chrystu Meškankowu wobstajnje přewodźatej
Dźensa swjeći Budyska publicistka, přełožowarka a hudźbnica Chrysta Meškankowa wosomdźesaćiny. „Čłowjek móže dźakowny być docpěć starobu, kotraž generacijam do toho tak spožčena njebě. Sym wjesoła, zo sym čiła a wobrotniwa a zo móžu dźěłać. Dźěło je za mnje zwisk k towaršnosći. Čas na wuměnku – sym nětko hižo nimale dwaceći lět rentnarka – je darjeny čas. Jara sej wažu, zo móžu dale čestnohamtsce skutkować a hdys a hdys tu abo tamnu linku napisać. Dołhož mje trjebaja, to tež rady dale činju“, rodźena Róžeńčanka powěda.
Wosebje čitarjam našeho wječornika je wona dźensa najskerje najbóle jako awtorka znata. Recensije a rozprawy wo kulturnych podawkach – tu hłownje na polu hudźby – su jeje ćežišćo, pisa pak runje tak wo politiskich a towaršnostnych temach. Byrnjež krótko do přewróta w lěće 1989 cyłkownje połdra lěta w kulturnej redakciji Noweje doby přistajena była, njeje pjero jeje poprawny dźěłowy nastroj.
W cyrkwinskej słužbje
Wjerškaj na kóncu festiwala
Nový Bor/Budyšin (SN/bn). Wuznamny pianist Lukáš Vondráček a swětosławni smyčkarjo Pavela Haasoweho kwarteta su wčera ze swjatočnym koncertom „100 lět republiki“ lětuši hudźbny festiwal „Musica Lípa“ zakónčili. We wupředatym Novoborskim měšćanskim dźiwadle předstajichu woni twórby Antonína Dvořáka. Mjez wjerškami festiwala, kotryž bě mecosopranistka Magdalena Kožená 17. septembra w Jablonecu nad Nisou zahajiła, běchu wjacore wustupy renoměrowanych wuměłcow we Łužicy, koncert „Hraju bjez dótknjenja ...“ Caroliny Eyckec a Christophera Tarnowa w Českej Lípje kaž tež wopyt SLA w Děčínje, hdźež su program „Moja reja! Pokłady serbskeje Łužicy“ wuspěšnje předstajili.
Serbowka w předsydstwje CIOFF
Jewišćowy bal w znamjenju dowola
Čěski žurnalist zajimcam serbsku rěč spřistupnjał
Před něšto dnjemi dóstach zrudźacu powěsć, zo je 16. winowca wuběrny čěski žurnalist, spisowaćel, přełožowar a přećel Serbow Luboš Příhoda (rodź. 1934) zemrěł.
Mjeno Příhody jako žurnalist je zwjazane předewšěm z lětom 1968. Tehdy wudawaše wón w Liberecu wot 21. do 28. awgusta dwójce wob dźeń nowinu Svobodný Vpřed (Swobodne Doprědka), w kotrejž pisaše přećiwo wobsadźenju Čěskosłowakskeje přez sowjetske a dalše wójska Waršawskeho pakta. Tohodla njemóžeše pozdźišo lěta dołho w medijach dźěłać a tež ničo pod swojim mjenom publikować. Před někotrymi lětami je wón swoje dopomnjenki na tutón čas spisał a w dwěmaj knihomaj wudał.
Za Serbow a jich kulturu započa so Příhoda intensiwnje zajimować, jako započach před lětami sobu dźěłać na přihoće wobsaha jara reprezentatiwnych zběrkow Koła Liberecskich awtorow (KAL), kotrymž rěkaja Kalmanach. Jako wón zwěsći, zo móžu jemu něšto wo Serbach poskićić, so jara zwjeseli. A tak bě nimale w kóždym wudaću Serb z přinoškom z Łužicy zastupjeny: Hanka Krawcec, Beno Budar, Ingrid Hustetowa a dalši.
Ludowa literatura wažny stołp serbskeje kultury
Budyšin (SN/bn). „Zornjatka na puću“ je zběrka z basnjemi, prozu a spěwami Róžeńčan kružka pisacych. Po wuspěšnej knižnej premjerje njedawno w Róžeńće předstajichu w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłu antologiju wčera w Budyskej Smolerjec kniharni.
Annett Šołćic powita dwaceći hosći a přepoda słowo za knihu zamołwitemu lektorej Pětrej Thiemannej. „Tele wudaće je wuraz česćownosće nad ludowej literaturu, kotraž je wažny stołp našeje kultury. Wona rěči z wutroby a swědči wo wjeselu“, Thiemann zjimaše, dźakujo so wudawaćelej Benej Budarjej kaž tež jeho mandźelskej Ludmili za jeju dźěło.
Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU, 2. wotprawa) je ...
Z łužiskim poćahom tworił
Dóstali smy zrudźacu powěsć, zo je komponist, aranžer, chórowy a orchestrowy nawoda, hudźbnik, čłon Zwjazka serbskich wuměłcow Hans Hütten 20. oktobra po ćežkej chorosći zemrěł.
Hans Hütten narodźi so 23. měrca 1943 w sakskim Nossenje. Na Hudźbnej wysokej šuli „Carl Maria von Weber“ w Drježdźanach je předmjet trompetu studował. Jeho powołanske wuwiće zahaji so 1964 w orchestrje Choćebuskeho dźiwadła.
Wot lěta 1985 dźěłaše jako swobodnopowołanski komponist a je wobšěrnje a mnohostronsce tworił. Wuznamny podźěl toho běchu kompozicije z jasnym hudźbnym a tematiskim poćahom k Łužicy. Předewšěm je so Hans Hütten wuměłsce serbskim hudźbnym tradicijam přiwobroćił. Mnohe jeho twórby namakaš w repertoirje nahladnych serbskich solistow a zynkoćělesow.
Čitajće w nowym rozhledźe (26.10.18)
28. meje 1893 narodźi so w Bórkowach basnica a nowinarka Mina Witkojc, kotraž zemrě 11. nowembra 1975 w Popojcach. Přichodne wudaće Rozhlada wěnuje jej wjacore přinoški. Přihotujo wustajeńcu wo Minje Witkojc je so wjednica Bórkowskeje domizniskeje stwy Bärbel Schubertowa započała za dotal mało wobkedźbowane hudźbne tworjenje Witkojc zajimować. Přehlada w Serbskim kulturnym archiwje sep rukopisnych spěwnych kompozicijow a napisa swoje wobkedźbowanja za Rozhlad. Pětš Janaš je basnje ze zběrki „K swětłu a słyńcu“ z lěta 1955 z prjedawšimi wersijemi přirunował a zwěsća, zo je so w knižnym wudaću křesćanska mysl narunała ze socialistiskej. Wo tym čitaće w přinošku „Zhubjeny ‚Bog‘ w Mininych basnjach“. Wo dalšich, drje nic cyle chutnych, nowinkach wo basniskich stykach Miny Witkojc rozprawja spisar w Rozbladźe, lóštno-satiriskim kućiku časopisa.
