Aus der aktuellen Ausgabe vom Donnerstag, 16 August 2018

Drježdźany (dpa/SN). Mjeztym 13. raz za sobu Sakska kubłanski monitor nawjeduje. Přirunajo z lětom 2017 je so swobodny stat samo trochu polěpšił, zdźěli wčera sakske kultusowe ministerstwo w Drježdźanach. Studija Kölnskeho Instituta za němske hospodarstwo w nadawku iniciatiwy Nowe socialne wične hospodarstwo je dwanaće kónčin po­sudźowało. Zakład tajkeje ewaluacije twori 90 indikatorow kubłanskich systemow w zwjazkowych krajach.

W najwjace přepytowanych wobłukach docpěwa Sakska predikat „jara ­derje“. Wosebje derje wotrěznje wona w kategorijomaj spěchowanska infrastruktura a zadźěwanje kubłanskeje ­chudoby. Słabosće wujewjeja so porno tomu we wobłuku digitalizacija. Kritiku zbudźa tež njewurunana starobna struktura wu­čerjow. W šulskim lěće 2015/ 2016 bě 36 procentow wučerjow staršich hač 55 lět.

Šefina SPD Andrea Nahles wčera Delnju Łužicu wopytała

Wjelcej (dpa/mih/SN). Předsydka strony SPD Andrea Nahles bě wčera we Wjelcej, zo by so tam wo strukturnej změnje we Łužicy wobhoniła. „Chcu skónčnje raz poradźenu strukturnu změnu tworić“, rjekny Nahles na zetkanju z wjesnjanostami, předewzaćelemi a wobydlerjemi delnjołužiskeho městačka. Po jeje słowach njebu w zašłosći na hłuboko sahace změny spěšnje dosć reagowane. We Łužicy je móžno modelowy region wu­tworić a pokazać, kak móže strukturna změna wuspěšna być. Mjeztym je Zwjazk brunicowu komisiju zasadźił, kotraž ma datum za kónc zmilinjenja na zakładźe brunicy postajić a alternatiwy za zhubjene dźěłowe městna namakać.

Andrea Nahles namjetowaše wčera wosebity wobchadny plan, z kotrymž móhli projekty za železnisku syć abo dróhi doprědka sćahnyć. Zwjazk njeměł to komunam samym přewostajić. Šefinje SPD je wědome, zo njeje Łužica přirunajo z brunicowymi regionami na zapadźe Němskeje kmana alternatiwne dźěłowe městna poskićeć.

Romantiski wječor pod hwězdami skónči so tele dny z hodźiny trajacej wuchowanskej akciju. 20lětny bě w Grabenje-Neudorfje blisko Karlsruhe w nocy do powětroweho šachta šule padnył. Wón bě ze swojej přećelku na třěchu šule zalězł, zo byštaj wottam hwězdy wobkedźbowałoj. Po wšěm zdaću pak so ­jimaj wostudźeše a tak zalězeštaj do po­wětroweho šachta šule. Młodźenc so wobsuny a padny šěsć metrow hłuboko do šachta. Přećelka spyta jeho najprjedy sama wuswobodźić, dyrbješe pak wohnjowu woboru zawołać, kotraž romantikarja hakle narano ze šachta dósta.

Poprawom chcyše muž jeno swoju mokru drastu sušić, je pak při tym hnydom cyłu łakańcu zničił. 57lětny bě zmoknył a sej schow pytał. Mokru drastu so zeslěka a chcyše ju z wohenjom sušić. Zapali sej tuž smólnicu. Płomjenja pak přeskočichu spěšnje na drastu a łakańcu a wšitko spalichu. Nahi muž so na zbožo nje­zrani, wohnjowa wobora pak měješe swoju lubu nuzu tomu zadźěwać, zo so woheń na bliske kukuricnišćo rozpřestrěje.

Praha (ČŽ/K). Čěska ekonomika je w druhim kwartalu 2018 trochu pomałšo postupowała. Kaž z najnowšich datow Centralneho statistiskeho zarjada wuchadźa, je wona wot spočatka apryla hač do kónca junija „jeničce“ wo 2,3 procenty přibyła. W prěnim štwórćlěće bě jeje róst hišće nimale štyri procenty wučinjał. Za něšto wulce wobmyslomne wšak hospodarscy wěcywustojni spomnjeny zjaw nimaja, dokelž tča přičiny pomał­šeho rósta w nachwilnych faktorach. Tak su w předźěłanskej industriji, w twar­stwje kaž tohorunja w eksporće wšelke strukturne njedostatki nastali. Přetrjeba domjacnosćow jako klučowa pozicija wosta přiwšěm stabilna. W předewzaćach je k tomu 1,9 procentow wjace ludźi dźěłało hač w samsnym času minjeneho lěta.

Kaž mjenowana instanca dale wozjewja, eksportuje Čěska republika spochi wjace tworow do krajow Europskeje unije. W prěnim połlěće wučinješe wuwoz do nich 2,15 bilionow krónow (přibližnje 8,5 miliardow eurow). Wotběrał je za to eksport tworow wosebje do aziskich statow, Afriki a do Sewjerneje Ameriki, tuž do USA a Kanady.

Łuchow (WS/SN). We wendlandskim měsće Łuchowje (Lüchow) wotewrěchu minjeny pjatk pućowacu wustajeńcu „Serbska hola – Slědy w pěsku“. Hač do srjedź oktobra wostanje přehladka z ćežišćom Serbja a wuhlo w srjedźnej a Delnjej Łužicy we Łuchowskim sociokulturnym zetkanišću „Allerlüd“ zajimcam přistupna. Wernisažu wobrubiła je drastowa a rejwanska skupina De Öwerpetters, kotraž bě so loni mjez druhim na folklornym festiwalu „Łužica“ wobdźěliła.

Wjeršk wotewrjenja bě znowa předstajeny ptačokwasny spěw słowjanskich prjedownikow wobydlerjow Wendlanda, kotryž je tež w Serbach pod titulom „Štó ma njewjesta być?“ znaty. Zawod do wustajeńcy poda kuratorka za kulturne stawizny a literaturu Budyskeho Serbskeho muzeja Andrea Pawlikowa jako awtorka přehladki. Ekspozicija je z wida zastupjerjow Łuchowa kaž tež Domowiny pokročowanje kulturneje wuměny mjez Serbami a Wendlandom, kotraž traje mjeztym dlěje hač 25 lět. Hakle loni stej partneraj wolu k dalšemu zhromadnemu dźěłu z podpisanjom wotpowědneho wopisma wobkrućiłoj.

Na dwórnišću samo žurla była

W druhej połojcy 19. lětstotka za čas industrializacije twarjachu tež w Hornjej Łužicy železniske čary. Runočasnje nastachu dwórnišća, stražniske chěžki a wuhibkarnje. W lětnjej seriji so rozhladujemy, kak trěbne wone něhdy běchu a što je so z nimi stało. (16/kónc)

Wšitke dwórnišća a zastanišća, hdźež so we wobłuku serije rozhladowachmy, běchu w nětčišim Budyskim wulkowokrjesu. Překročiš-li wokrjesnu hranicu se­wjerowuchodnje, přińdźeš do Mikowa w Zhorjelskim wokrjesu. Na tam w lěće 1874 natwarjene dwórnišćo dopo- mi­naja jenož hišće stare pohladnicy. 148 kilometrow dołhu železnisku čaru w te­hdyšej Pruskej, kotraž wjedźeše wot Falkenberga wuchodnje Torgauwa přez ­Wojerecy, Łaz, Delni Wujězd a Mikow do Węglinieca – tehdy Kohlfurt – w dźens­nišej Pólskej, natwarichu lěta 1874. Wot toho časa móžachu Mikowčenjo wšědnje dwójce z ćahom do Wojerec a wróćo jězdźić. Za twar běchu šěsć milionow to­lerjow zaplanowali, te pak cyle njedo­sahachu.

Wuslědźić paduchow kolesow słuša takrjec k wšědnemu dźěłu policije. Skutkowna pomoc, swojeho groćaneho konika zaso ­namakać, je jón koděrować dać. Z wosebitym čisłom hodźi so koleso wobsedźerjej jasnje přirjadować. Ina Wehner a Martin ­Ritscher z Němskeho kolesowanskeho kluba staj tónle serwis njedawno w Budyšinje poskićiłoj. Foto: SN/Maćij Bulank

Wobydlerjo žadaja sej asfaltowu dróhu z Drěwcow do Złyčina

Drěwcy (AK/SN). Wot decembra maja na železniskej čarje mjez Wojerecami a pólskej hranicu wšědnje nakładne a wosobowe ćahi nimo Drěwcow jězdźić. Železniski přechod na Tranjowskej dróze je jenički kruty přijězd do wsy. Dyrbjeli-li dróhu nadobo zaraćić, by wjes izolowana była. „Drěwcy njesmědźa žana wobchadna kupa być“, rěkaše zawčerawšim na woby­dlerskej zhromadźiznje. Wjace hač 40 wobydlerjow kaž tež zastupjerjo gmejny, wokrjesa, kraja, biosferoweho rezerwata a Němskeje železnicy běchu do hosćenca přišli.

16.8.–22.8.2018 Budyski filmowy palast: Elvis: štw 20:00 Christopher Robin: wšědnje 14.30 (nimo pó a srj), 17:00 a 19:45 | nj 12:15 The Equilizer 2: wšědnje 17:15 a 20:00 | pj a so 22:30 Hotel Transsilvanien: wšědnje 15:00 (nimo pó a srj) a 16:00 (nimo pó) Hotel Transsilvanien w 3 D: nj 12:30 Mission Impossible – Fallout: wšědnje 17:00 | štw 20:15 Mission Impossible – Fallout w 3 D: wšědnje 19:30 (nimo štw) | pj a so 22:00 Mamma Mia: wšědnje 18:00 (nimo nj a pó) a 20:15 (nimo štw a pó) Ant-Man and the Wasp w 3 D: wšědnje 14:30 (nimo pó a srj) | pj a so 22:30 Meine teuflisch gute Freundin: nj 12:00 Skyscraper: so 22:30 Die Farbe des Horizonts: wšědnje 14:00 (nimo pó a srj) The First Purge: pj 22:30 Jurassic World: nj 12.15

Kino-ekstra: Die Frau, die vorausgeht: nj 18:00 | pó 17:15 a 20:15

Wojerowski CineMotion:

Do kupjele so zadobyli

Kulow. Kupać drje so nochcychu, ale po wšěm zdaću pjenjezy kradnyć chcychu njeznaći minjene dny w Kulowskej lěsnej kupjeli. Zawčerawšim rano dyrbjachu tam zwěsćić, zo bě so něchtó do kasy při zachodźe kaž tež do předawanskeho kioska zadobył a w nimaj wšitko přepytał. Kelko škody su načinili, njeje hišće doskónčnje zwěsćene.