W hudźbnym lěhwje ansambla pilnje zwučowali

Donnerstag, 24. April 2025 geschrieben von:

Budyšin (VaŽ/SN). Cyłkownje 19 dźěći z Hornjeje a Delnjeje Łužicy a samo wobdźělnik z Münstera wopyta w jutrownych prózdninach mjeztym hižo pjate hudźbne prózdninske lěhwo w Serbskim ludowym ansamblu w Budyšinje. Tež wčera młodźi hudźbnicy pod nawodom Jana Brězana intensiwnje na swojich instrumentach zwučowachu.

W srjedźišću prózdninskeho lěhwa steji nazwučowanje pjeć serbskich ludowych spěwow, kotrež buchu ekstra na młody orchester přiměrjene. Hudźbny wuslědk tutoho proboweho tydźenja prezentuja dźěći jutře, 25. apryla, w 17 hodź. na zakónčacym koncerće na žurli Serbskeho ludoweho ansambla.

Jedyn z wobdźělnikow je Benjamin Meyer z Münstera, kotryž prawidłownje za čas jutrownych prózdnin swoju swójbu we Łužicy wopytuje. Wón hraje hižo wosom lět eufonium a štyri lěta pozawnu. Wón so lětsa druhi raz na prózdninskim lěhwje wobdźěli. „Tuta zhromadnosć so mi wosebje lubi, a sym přez instrumentowe lěhwo hižo nowych přećelow zeznał“, Benjamin­ powěda.

Z „Wjesołej póndźelu“ pokročuja

Mittwoch, 23. April 2025 geschrieben von:

Budyšin (SN/bn). Loni zahajeny rjad kulturnych zarjadowanjow pod hesłom „Happy Monday Bautzen – Wjesoła póndźela Budyšin“ pokročuje lětsa z někotrejžkuli nowostku. Etablěrowane formaty, kaž su to na přikład „Kupa zbóžnosće“, koncerty, ćicha disko abo poetry slam, wudospołnjeja mjez druhim cirkus k sobučinjenju, naddimensionalna hra „Čłowječe njehněwaj so“ a plećenski projekt „Strickliesel“, z kotrymž ma so hač do kónca lěta pisany, zwjazanosć symbolizowacy a cyłe město wopřijimacy powjaz zdźěłać. Nimo toho maja so po přeću wopytowarjow jědź a napoje poskićeć, kaž hłowna koordinatorka akcije Manja Gruhn z towarstwa Kamjentny dom we wobłuku wčerawšeje nowinarskeje rozmołwy rozłoži. Zaměr zarjadowanjow wostawa po jeje słowach „wutworić pozitiwne rumy, w kotrychž je kóždy witany a kotrež wotbłyšćuja kulturnu wjelorakosć a často čestnohamtski angažement akterow w Budyšinje“. W mjenje Domowiny doda dr. Beata Brězanowa: „Demokratija je předewšěm z dobrych poćahow žiwa. ‚Wjesoła póndźela‘ je w tym zwisku městno zetkawanja a zeznawanja.

Inscenaciju w lěsu předstaja

Mittwoch, 23. April 2025 geschrieben von:

Slepo (SN). Wuměłcy Choćebuskeho statneho dźiwadła přichodnu njedźelu w lěsu wobswětoweho zwjazka Zeleneje ligi pola Rownoho ekskluziwny dohlad do probow inscenacije „Wišnjowa zahroda a Sprjewja – načasne nadpismo Čechowa a kołowokoło Tesle, lěsa a derjeměća“ poskićeja. Zarjadowanje zahaja w 14 hodź. w lěsu, kotryž je w priwatnym wobsyd­stwje. Zelena liga jón wotnaja.

„Naša inscenacija so k temje hodźi. Wšako ju w lěsu předstajimy, kotryž snano bórze hižo njeeksistuje. Tam skićimy – bjez wudawkow za techniku – přihladowarjam prěni dohlad do hry. Nadźijamy so wězo, zo publikum wot 24. meje w Choćebuskim statnym dźiwadle zaso widźimy“, zdźěli dramaturgowka Franciska Benack.

Před 120 lětami napisa Anton Čechow z „Wišnjowej zahrodu“ klasikar. Swójba Ranjewskaja je zadołžena a jenož předań swójbneje zahrody móže ju wuchować. Tola za to měli so wišniny pušćić, kotrež runje kćěja. Awtor Fryco Kater je inscenaciju trochu přepisał. Premjera budźe 24. meje­ w Choćebuskim statnym dźiwadle.

Stare kěrluše w cyrkwi zanjesli

Dienstag, 22. April 2025 geschrieben von:
Na tradicionalne spěwanje bě chór „Łužyca“ ćichi pjatk do Dešnjanskeje cyrkwje přeprosył. Złožujo so na skutkowny nałožk jutrowneho spěwanja je chór „Łužyca“ pod nawodom Majki Stockoweje a Thomasa Dödinga stare serbske žarowanske spěwy a jutrowne kěrluše zanjesł. Tute spěwy, kiž su něhdy na přazy nawuknyli, běchu so přez generacije dale dawali. Hač do 1950tych lět bu nałožk na serbskich wsach pěstowany. Žony a holcy ćehnjechu na njedźelach w póstnym času kaž tež ćichi pjatk spěwajo po wsy. Při tym běchu tež při lětušim jutrownym spěwanju połžarowansku drastu woblečene. Jutrowničku so tradicija jutrowneho spěwanja mjez druhim tež we Wjerbnje pěstuje. Foto: Michael Helbig

Johann T. Tzschirner

Dienstag, 22. April 2025 geschrieben von:
23. apryla 1810 narodźi so w dźensa pólskim Czerna pola Bolesławieca spěchowar serbskeje rěče dr. Johann Traugott Tzschirner. Studowaše wot 1832 na uniwersiće we Wrócławju. Wot 1837 bě tam na sławnym šleskim gymnaziju swj. Marije Madleny z wučerjom. W lěće 1855 powołachu jeho za direktora Choćebuskeho gymnazija. Wužiwajo přihódnu politisku situaciju docpě 1856, zo zawjedźe so fakultatiwna serbska wučba na gymnaziju, kotruž wučer Karlo Kito ­Dalej podawaše. Za jeho čas smědźachu so abiturienća w serbskej rěči pruwować dać. Z próstwu, załožić serbsku preparandu, njeměješe 1857 wuspěch. Tzschirner zajimowaše so za serbske kulturne stawizny a předstaji w jutrownym šulskim programje 1859 Jana Chojnana, ­kotrehož serbsku gramatiku ze 17. lětstotka bě w gymnazialnej knihowni ­našoł. Wón spěchowaše rozšěrjenje knihownje, kotraž měješe bórze na 80 delnjo- a hornjoserbskich wudaćow. W lěće 1863 powoła so za prowincionalneho šulskeho radu do Berlina. Tam zemrě 3. septembra 1866. Serbska wučba podawaše so na Choćebuskim gymnaziju do lěta 1888. Franc Šěn

Zestaja chór bywšich brigadnikow

Donnerstag, 17. April 2025 geschrieben von:

Klóšterska cyrkej „Marije domapytanja“ we wuznamnym putniskim měsće Hejnice na sewjeru Čěskeje woswjeći lětsa swój 300lětny jubilej, a to wutoru, 1. julija. Swjedźenski program ma po přeću zarjadowarjow tež serbski podźěl wopřijimać.

Mužakowska lěsna železnica, poslednja originalnje zdźeržana swojeho razu w Němskej, zahaji sezonu. Wot jutřišeho pojědu historiske, zdźěla sto lět stare lokomotiwy a wagony prawidłownje z Běłeje Wody do Mužakowa resp. do Kromole a wróćo. Podłu čary čaka tójšto atrakcijow, kaž na přikład Pücklerowej parkaj a nowy muzej „Anlage Mitte“, na hosći. Foto: Herbert Ortner

Zažnu nazymu lěta 2024 je so team studija LUCIJA, skutkowacy w nošerstwje Serbskeho šulskeho towarstwa (SŠT), prěni raz na puć podał k swědkam časa, kiž na zajimawe a čiłe wašnje wo serbskej zašłosći rozprawjeć wědźa. Mjeztym je jich dźesać. Z dotalnych z kameru nahrawanych interviewow je team LUCIJE 80 klipow stworił, kotrež krok po kroku w socialnych syćach wozjewi. Z tym ma tež młódša generacija přistup k dožiwjenjam a dopomnjenkam serbskich ludźi na podawki zašłosće, kotrež oficialny stawiznopis ilustruja­. Ale tež k našemu časej so wupraja.

Zeleny štwórtk studijo LUCIJA prěnje portrety na web-stronje www.kalajdoskop.de wozjewi. Z tym móže sej je kóždy zajimc wšudźe a kóždy čas wobhladać. Nimo na kanalu Youtube šěri so projekt tež na instagramje LUCIJE.

Njejedna pak so wo profesionelnje zwobraznjowacu dokumentaciju kaž w telewiziji, ale skerje wo wurězki z interviewow – zdźěla traja jenož mało sekundow –, w kotrychž swědk cyle wosobinsce, cyle subjektiwnje wo podawkach powěda.

Angažuje so w mnohich wobłukach

Dienstag, 15. April 2025 geschrieben von:

Claudius Buša z Radworja wopytuje tuchwilu powołansku šulu w Budyšinje, hdźež chce swoju fachowu maturu złožić. Dźěl šulskeho programa je absolwowanje praktikuma. 17lětny je so za wosebitu městnosć rozsudźił: Serbski rozhłós. Hižo wjacore měsacy je wón spočatk kóždeho tydźenja w rozhłosowym studiju, mjeztym zo so teoretiske wukubłanje w druhej połojcy tydźenja wotměwa. Tak zběra hižo sčasom praktiske nazhonjenja na polu medijow a techniki. Jeho nadawki su mnohostronske: W hudźbnej redakciji přihotuje Radworčan mj. dr. pokazki na hudźbne titule, kotrež so w rańšim wusyłanju wothrawaja. Tež w techniskim wobłuku swojich kolegow podpěruje – hač při natwarje, při zwukowych natočenjach abo při techniskich přihotach wusyłanjow. Tola to njeje wšitko: Claudius so tež w Radiju Satkula, młodźinskim wusyłanju serbskeho rozhłosa, angažuje. Tež tam je do wjacorych nadawkow zapřijaty. Wón přihotuje přinoški, stara so wo hudźbny přewod a tež sam moderěruje.

Cliff Stevens Band, kanadiska koryfeja blues rocka, je tuchwilu z turneju ducy po Europje. Dźensa, pjatk, je z hosćom na jewišću Dźěžnikečanskeje Kotołnje. Kmótřa w duchu formacije wokoło gitarista-spěwarja, po kotrejž je skupina pomjenowana, su mjez druhim Eric Clapton, Stevie Ray Vaughan a Johnny Winter. Foto: PR/Cliff Stevens

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND