Aus der aktuellen Ausgabe vom Freitag, 14 Dezember 2018

Berlin (dpa/SN). Wjetšina wólbokmanych ma stronu CDU we wažnych po­litiskich prašenjach za skerje zwadźenu, kaž z „politbarometra“ sćelaka ZDF wuchadźa. Wotpowědnje wuprajiło je so 60 procentow, 34 procentam ludźi zdawa so CDU jednotna być. 53 procentow woprašanych njewočakuje, zo so na poło­ženju nastupajo nutřkostronske zwady z nowej předsydku Annegret Kramp-Karrenbauer wulce něšto změni. 25 procentow je sej wěstych, zo nowa předsydka přezjednosć w stronje skrući, dwanaće procentow liči z hišće wjetšej zwadu.

Braunschweig (dpa/SN). Skandal manipulowaneho wotpłuna dieselowych awtow koncerna Volkswagen dla ma dalše sćěhi: Wjace hač 18 700 wobsedźerjow manipulowanych awtow je mjeztym na Braunschweigskim krajnym sudnistwje přez internetnu platformu Myright skóržbu zapodało, žadajo sej wotškódnjenje. Cyłkowna suma škody wučinja 500 milionow eurow, zdźěli prawiznica prawizniskeje kenclije Hausfeld wčera nowinarjam. Sudnistwo w Braunschweigu je mjeztym wobkrućiło, zo je skóržba dóšła. Prawniske stejišćo VW so najebać to njezměni, rěčnik koncerna potwjerdźi. Awta su technisce w porjadku a jězdźenjakmane. Awtotwarc VW bě w septembru 2015 manipulacije dieselowych motorow přiznał. W USA běchu do toho zwěsćili, zo je system rjedźenja škódneho wotpłuna jenož w pruwowarnjach aktiwny,­ na dróze je wustork dusyko­weho oksida wo wjele wjetši.

Praha (ČŽ/K/SN). Płaćić drje móžeš w Čěskej z eurom wšudźežkuli, zhromadnu měnu mjeztym 19 statow Europskeje unije sami zawjesć pak tam w blišim přichodźe­ prawdźepodobnje nochcedźa. Tele dny je knježerstwo přihłosowało zhromadnemu poručenju ministerstwa za financy a Čěskeje narodneje banki, njepostajić žadyn datum přistupa k euro- pasmu.

„Na žane wašnje nochcemy so wustajić riziku wothódnoćenja lutowankow našich wobydlerjow. Minjeny čas su so k tomu prawidła europasma bytostnje změnili a je ćežko rjec, kajke winowatosće by to Čěskej republice wunjesło“, financna­ ministerka Alena Schillerová poručenje wopodstatnja.

Přiwšěm je so tež Čěska z přistupom k EU zawjazała přewjesć naprawy za to, być na přistup k europasmu ručež móžno přihotowana. Maastrichtske kriterije za financy nastupajo ratu inflaciju, zadołženje kaž tež hospodarsku stabilnosć wona bjez problemow spjelnja. Loni mějachu zjawne financy 1,5 procentow rozrosta bruttosocialneho produkta tak jednu z najlěpšich hódnotow po cyłej EU.

Na Budyskich Wjacławskich wikach běchu wčera popołdnju serbske spěwy a basnje słyšeć. Předšulske dźěći Serbskeje pěstowarnje „Jan Radyserb-Wjela“, kotraž je w nošerstwje Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka Miłoćicy, su je tam přednjesli. Na to wone za rumpodichom wołachu a běchu chětro zadźiwane, jako je tón samo serbsce postrowi a jim překwapjenku přepoda. Wulke wjeselo mějachu při fotografowanju před božim narodkom. Foto: SN/Maćij Bulank

Chróšćanska gmejnska rada wčera dołh a twarske nadawki rozjimała

Hórki (aha/SN). K swojej poslednjej zhromadźiznje lěta 2018 zetkachu so radźićeljo Chróšćanskeje gmejny wčera w Hórkach. Zaběrajo so z kreditowym zrěčenjom, hdźež lětsa časowe wjazanje na dań wotběži, rozłoži wjesnjanosta Marko Kliman (CDU) pozadki.

Spočatk decembra su we Łazowskim Domje Zejlerja a Smolerja hodownu wustajeńcu „Wohnjowoborne modele“ wotewrěli. Hač do spočatka januara 2019 je ekspozicija hišće přistupna.

Łaz (AK/SN). Kameradaj sedźitaj kóždy čas na start přihotowanaj na zadnimaj sydłomaj. Wohnjowoborne awto, lu­boz­nje we witrinje na lěsnym mochu wustajene, je z lěta 1966. Za Franka Schirmera z Łaza bě tale hrajka něhdy rjany hodowny dar. Znajmjeńša runje tak stare je wohnjowoborne jězdźidło z drjewa wot Eckeharda Hanki, tohorunja ze wsy. Skerje historiske su oldtimerowe modele Jörga Roblicka z Bórka, Daniela Ziegera z Hermanec a Huberta Hatwiga z Běłeho Chołmca. Cyłkownje 200 eksponatow lětuša hodowna přehladka we Łazowskim Domje Zejlerja a Smolerja pokazuje.

Tři njezboža zawinił a ćeknył

Nowa Wjes. W běhu krótkeho časa zawini šofer srjedu popołdnju w Nowej Wsy (Naundorf), w gmejnje Dobruša-Huska, tři njezboža. Na kóncu pak je awto stejo wostajił a přez pola ćeknył. Kaž policija zdźěli, njeměješe 31lětny ani jězbnu dowolnosć. Njezadźiwa tuž, zo bě na hładkej dróze wjacore razy kontrolu nad wodźidłom zhubił. Najprjedy šmórny so murje a płotu, po tym bě jemu schodowe wobłoženje domu na puću a skónčnje zajědźe do milinoweho sćežora.

Kamjenc (SN). Kóždu adwentnu póndźelu poskića Vincenc Böhmer, dušepastyr Kamjenskeje chorownje maltezow, me­di­tacije jako přihot na hody. Tak su zajimcy tež póndźelu, 17. decembra, we 18.30 hodź. do domu witani. „Z adwentnym časom­ njezapočina so kónc lěta, ale přińdźe něšto nowe“, Böhmer praji.

Štomy z měšćanskeho lěsa

Budyšin (SN). Tež lětsa předawaja w Budyšinje hodowne štomy z měšćanskeho lěsa. Lěpšina je, zo su wone wosebje čerstwe. Wšako móža sej zajimcy štomiki sami podrězać. Komuž pak wobcha­dźenje z piłu tak prawje njeleži, tomu su lěsni dźěłaćerjo rady poboku. Tak budźe tomu tež jutře, 15. decembra, wot 9 do 12 hodź. we Wuježku.

Přepodadźa nowy hort