Aus der aktuellen Ausgabe vom Freitag, 14 Dezember 2018

Nowa sondaža Křesćana Krawca: „Sej statok stajili“

Po swojim putacym swójbnym romanje wo 20. lětstotku „Paradiz“ překwapja spisowaćel Křesćan Krawc serbski publikum nětkle zaso z dokumentarnej knihu. W dwanaće samoportretach rysuje Hrubjelčanski prozaist na 200 stronach mnohoworštowy, wěcowny wobraz dźensnišeho serbstwa, wobstejacy z wosobinskich dopomnjenkow a nazhonjenjow wosom muži a štyrjoch žonow.

Wo mnohich wěcach wobsteji w rěčenju abo tež we wědomju wo nich to, štož dźensa mjenujemy „naratiw“. To je to, kak wo wěstej wěcy rěčimy abo kak ju rozumimy. Tak so wo hodźoch w cyrkwjach, w medijach a scyła mjez ludźimi praji, zo su swjedźeń lubosće. Tohodla so ludźo mjez sobu tež wobdaruja. Ale runje tute dary su potom w mnohich swójbach a mjez mnohimi ludźimi přičina rozkory, a hdyž ludźo dny dołho hromadźe sydaja, wjedźe to njerědko k zwadźe, a wo lubosći hižo wulce ničo njepytnješ.

Wuběrna grafikarka a ilustratorka

Manipulacijow so njebojeć

Drježdźany. Klienća bankow w Sakskej nimaja so wulce wo manipulowane pjenježne awtomaty starosćić. Ani jenički pad njebu minjene jědnaće měsacow w swobodnym staće registrowany, zdźěleja dźensa fachowcy w Frankfurće nad Mohanom. Po cyłej Němskej to skerje hinak­ wupada. Dotal 428 padow su lětsa zličili. Loni bě jich dohromady 499, šěsć z toho w Sakskej.

Chce so znowa požadać

Zhorjelc. Město Zhorjelc chce so znowa za přiwzaće do lisćiny swětoweho kulturneho herbstwa požadać. Srjedźišćo tworić měli tónkróć stawizny byrgarskich domow, kotrež wjele zajimaweho wo bywšim wikowanskim systemje po-srědkuja, kaž město wčera zdźěli. Z wědomostnym přepytowanjom aktow wjelelětneho archiwara Richarda Jechta nadźija so Zhorjelc nětko lěpšich šansow.

Češa a knižna produkcija

W dohodownym času stara so Peter Bretsch z Wuskidźe wo přijomnu atmosferu na swojej ležownosći. Cyłkownje sto metrow rjećaza elektriskich swěčkow wšelakorych barbow je wón tam připrawił. Zo by wšitko perfektnje skutkowało, nadźija so 70lětny tež trochu sněha. Wjele časa hižo njezbywa, po silwestrje dźě wuměnkar wšitko zaso zrumuje. Foto: Joachim Rjela

Axel Arlt

Serbska rěč, kultura a tradicije zaběraja w skutkowanju Domowiny wusahowace městno. Wšo to zachować a sposrědkować bě, je a wostanje nadawk narodneje organizacije. Wězo polěkuja tajke akti­wity tomu, zo by so mjez Serbami swójska identita skrućiła abo so zaso wu­tworiła. W tym zmysle měła Domowina swěru dale dźěłać. To znajmjeńša je konkluzija z naprašowanja, na kotrymž so wobdźělić běchu čłonojo serbskich towarstwow a zwjazkow lětsa nazymu na­mołwjeni. Prěnje wuslědki smy w běhu tydźenja zhonili.

Kulturny konwent wustawki přiměrił a spěchowanski plan schwalił

Zhorjelc (SN/bn). Na 112. posedźenju konwenta kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnja Šleska wčera w Zhorjelskim krajnoradnym zarjedźe su čłonojo gremija wšitke namjety za wobzamknjenje jednohłósnje schwalili.

Po zwěsćenju wobzamknjenjakma­nosće rozjimachu přitomni financne połoženje winowatostneho zaměroweho zwjazka. Nadbytk něhdźe 200 000 eurow přeńdźe do rezerwy, kotraž wopřijima tak něhdźe 1,1 milion eurow. Předsyda konwenta, Zhorjelski krajny rada Bernd Lange (CDU), zjimaše: „Směm rjec, zo je kulturny rum derje hospodarił.“

W slědowacym dnjowym dypku su wustawki přiměrili. Ze změnu budźe tohorunja město Zhorjelc wot klětušeho dobrowólny sobustaw kulturneho ruma.

Drježdźany (SN/at). Namjet frakcije AfD w Sakskim krajnym sejmje na njedobro europskich organizacijow bu w diskusiji wo dwójnym etaće 2019/2020 kraja wotpokazany. AfD chcyše, zo Sakska Europski centrum za swobodu nowinarstwa a medijow kaž tež Federalistisku uniju europskich narodnych mjeńšin (FUEN) wot klětušeho hižo sobu njefinancuje. AfD chcyše srědki sobu „za naše dźěći, jich staršich, za našu wěstotu a žiwjenjahódniše tworjenje wjesneho ruma“ wužiwać, štož „žada sej zalutowanja w druhich wobłukach“, kaž to z wotpowědneho namjeta wo změnu wuchadźa.

Chrósćicy (SN/at). Z namjetom wo wudospołnjenje dnjoweho porjada za posedźenje Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny dźensa w Chrósćicach chce Marcel Brauman, čłon prezidija a nawoda wuběrka za kubłanje, tam aktualnu temu rozjimać, kotraž je serbsku zjawnosć tola tróšku překwapiła. „Serbski institut resp. serbske institucije do stareje póstownje w Budyšinje?“ rěka prašenje, z kotrymž měło so předsydstwo we wobłuku dypka 4 dnjoweho porjada – Rezimej dźěławosće załožboweje rady w dobje 2015–2019 a wuhlad na nadawki w nowej wólbnej periodźe 2019–2023 – zaběrać.­ Tak bychu tuchwilni radźićeljo, kandidaća za hornjoserbske městna w załožbowej radźe, ale tež zajimowani hosćo šansu měli so k tomu wuprajić, kaž piše Marcel Brauman w swojim blogu. Wšako wuzwoli zwjazkowe předsydstwo w přichodnym dypku dnjoweho porjada štyrjoch rjadnych čłonow a jich zastupjerjow załožboweje rady.

Kulow (AK/SN). Solly Ganor bě hakle 13 lět. „Wójna je njejapcy přišła. Bomby padachu na naše město.“ Tak rysuje Ganor w knize „Druhe žiwjenje“ situaciju 1941 w swojej domiznje w Litawskej. Tydźenja je 150 šulerjow 8. do 10. lětnika Kulowskeje Wyšeje šule „Korla Awgust Kocor“ w Třělerni napjeće na dožiwjenja hólčeca poskało. Dźiwadźelnik Thomas Darchinger čitajo a hudźbnik Wolfgang Lackerschmid na wibrafonje hrajo citowaštaj z dopomnjenkow mjeztym 90lětneho Sollyja.