Prěnje zetkanja Noweho foruma dwójce w Budyšinje

Donnerstag, 24. Oktober 2019 geschrieben von:

Z Berlina, Lipska a Drježdźan bě so w oktobru 1989 žołma žadanjow za reformami, demokratiju a swobodu po cyłej NDR rozpřestrěła a 16. oktobra z dwójnym foru­mom tež Budyšin docpěła. Hłownje z kruhow ewangelskeje Młodeje wosady bě do toho Budyski Nowy forum nastał. Tehdyši młodźinski katechet Christian Schramm, po přewróće wjelelětny wyši měšćanosta, a nětčiši měšćanski radźićel Zelenych Klaus Gruhl słuše­štaj k załožićelam foruma.

Misija hišće njezdokonjana

Mittwoch, 23. Oktober 2019 geschrieben von:

Impresije z lětušeho swjatočneho spožčenja Myta Ćišinskeho Mari Elikowskej-Winklerowej a teamej Radija Satkula

Myto Ćišinskeho spožčeja, tak rěka w statuće, „za wusahowace zasłužby na polu serbskeje kultury, wuměłstwa a wědomosće“. Marja Elikowska-Winklerowa dósta­ najwyše serbske wuznamjenjenje za swój žiwjenski skutk, a tónle skutk rěka­ Šula za Delnjoserbsku rěč a kulturu w Choćebuzu.

Medialne splećenje

Mittwoch, 23. Oktober 2019 geschrieben von:

Budyšin (SN/bn). Sakski wukubłanski a wupruwowanski kanal (SAEK) a Serbski rozhłós pokročujetej z tradiciju a wuhotujetej tuchwilu „IV. šulersku akademiju medije“. Lětsa wopytuje cyłkownje wosom šulerkow a šulerjow 6. do 12. lětnika prózdninski poskitk w Budyskim studiju předewzaća MeKoSAx – Medijowa kompetenca za Saksku. Wjetšina z nich přisłuša redakciji Radija Satkula a je so hižo znajmjeńša jónu na akademiji wobdźěliła.

„Zo mamy wjacorych šulerjow, kotřiž wjace nowačcy njejsu, nam wězo pomha. Tak móžemy na to nawjazać, štož smy loni z nimi zdźěłali. Za studentow je nažel ćežko na kursach so wobdźělić. Wšako je nowy semester runje zaběžał“, rozłožuje rozhłosownica Andreja Chěžcyna, kotraž zhromadnje z nawodu SAEK Michałom Cyžom akademiju zamołwja.

Statistika Muki nětko němska

Mittwoch, 23. Oktober 2019 geschrieben von:

Budyšin (SN). W lětach 1884 do 1886 wuda Arnošt Muka jedyn z wusahowacych tekstow serbskeje publicistiki – „Statistiku Łužiskich Serbow“. Nimo materiala k ličbje hornjo- a delnjoserbskeje lud­no­sće kónc 19. lětstotka skići kniha tež wobšěrne wopisowanja wsow.

Zo by Arnošta Mukowe dźěło šěršej zjawnosći spřistupnił, je etnologa Robert Lorenc twórbu přełožił a kritisce hódnoćace předsłowo napisał. Přidał je toho­runja Mukowe dodawki z lět 1896 a 1900 a jeho kartu serbskeho rěčneho teritorija.

„Moji přechadnicy a moja domizna su serbscy“

Mittwoch, 23. Oktober 2019 geschrieben von:

Łužica chowa pokład jónkrótnych bajow­ z často lokalnym poćahom. Wone­ wotwěraja přistup k serbskosći. To podšmórny wučer na wuměnku Erhard­ Spank wčera na před­stajenju swojeho epizodoweho romana „Die schwarze Mitttagsfrau.“ Něhdźe 30 zajimcow je přeprošenje Wojerowskeho wuměłstwoweho towarstwa sćěhowało.

Wojerecy (AK/SN). Na 508 stronach wopisuje Erhard Spank 40 epizodow, w kotrychž předźěłuje dožiwjenja z dźěćatstwa a młodźiny kaž tež to, štož bu po­wě­dane. Hłowne figury knihi su hólc Siegbert Buber, jeho staršej a dźěd. Epizody wotbłyšćuja tež lubosć k přirodźe, a wone zbudźeja lubosć k łužiskej do­miznje. Ratarstwo, wohnjowa wobora, dožiwjenje z ludowej policiju NDR, pjerjodrěće a swinjorězanje kaž tež přeco zaso­ serbske nałožki a tradicije su runje tak tema kaž serbski farar-basnik Handrij Zejler a filolog-nakładnik Jan Arnošt Smoler. W 29. kapitlu jewi so titul da­waca epizoda „čorna připołdnica“. Zakład za nju je rozmołwa Siegberta z maćerju wo smjerći. „Hdyž ju připołdnica přinjese, by poprawom čorna woblečena być dyrbjała“, praji hólc.

Klasikar nětko jako CD

Mittwoch, 23. Oktober 2019 geschrieben von:

Budyšin (SN). Zwotkel je sněh, a štó so wo to stara, zo tón „njech traje“, kaž w znatym serbskim spěwje za dźěći rěka? Wotmołwu skići nowa publikacija Ludoweho nakładnistwa Domowina.

W prawym času je woblubowana stawizna „Knjez Mróz a knjeni Zyma“ znowa w poskitku. W lěće 1990 na tačeli a kaseće wušła powědka Marje Krawcec nětko jako CD předleži a wopřijima nimo stawizny dohromady 14 spěwow z pjera Marhaty Cyžec. Teksty su w bookleće wotćišćane. Powědku za zajimcow wot štyrjoch lět čita Gerat Hendrich. Spěwy su swój čas dźěći Ralbičanskeje šule nahrawali.

Stupaja do stopow Ćišinskeho

Mittwoch, 23. Oktober 2019 geschrieben von:

Dokumentujemy wupłody dorostowych basnikow-šulerjow, wobdźělenych na dźěłarničce Kamjenskeje župy:

Dyrlich na knižnych wikach

Dienstag, 22. Oktober 2019 geschrieben von:
Frankfurt nad Mohanom (DY/SN). Na Frankfurtskich knižnych wikach minjeny kónc tydźenja prezentowaše nakładnistwo Traiana Popa z Ludwigsburga swojich awtorow ze swójskimi knihami. Njedźelu připołdnju předstajichu tam mjez druhimi Barbara Zeizingert, Edith Lutz a Benedikt Dyrlich swoje zběrki poezije a prozy, wušłe w minjenymaj lětomaj. Serbski basnik skedźbni zdobom na serb­sko-němsku antologiju poezije Mića Cvijetića z Běłohrodu, kotruž bě nalěto zhromadnje z Dorotheju Šołćinej w Ludwigsburgu pod titlom „Donjebjesspěće – Himmelfahrt“ wudał. Dale přednjese wón baseń Cvijetića w přełožku Šołćineje (serbsce) a Petera Gehrischa (němsce). Hižo sobotu popołdnju wobdźěli so Dyrlich na čitanju a rozmołwje, kotraž bě měrliwej rewoluciji před 30 lětami wěnowana. Při tym předstaji wujimki ze swojeho druheho zwjazka dopomnjenkow, kotryž hišće do hód w LND wuńdźe. Na stejnišću Serbiskeje prezentowachu mjez druhim serbisko-němsku antologiju „Sećanja-dopomnjenki“. W njej je tež esej Benedikta Dyrlicha „Rězbarstwo mojeho nana“ serbisce a němsce wozjewjeny.

Předstaja fascinaciju drjewa

Dienstag, 22. Oktober 2019 geschrieben von:

Do nazymy hodźacu so wustajeńcu „drjewarja“ Jürgena Spottki wotewrěchu minjeny pjatk w Budyskej měšćanskej bibliotece. Jeje sobudźěłaćerka Gabrie­le Krause witaše wjace hač 50 hosći na zarjadowanje, kotrež je Michael Krause na gitarje a spěwajo wobrubił.

Wosebite hudźbne dožiwjenje mějachu hosćo koncerta minjenu sobotu we Worklecach. W čerwjenym salonje tamnišeho hrodu předstaji duwo Mlokawka – gitarist Max Löb a spěwarka Walburga Wałdźic – swoju njedawno wušłu CD „Poezija lubosće­“. K tomu­ je serbska poetka Róža Domašcyna (prědku wotlěwa) swoje basnje přednjesła. Za Walburgu Wałdźic běše koncert­ takrjec­ domjaca hra, wšako wona ze wsy pochadźa, je tam swoje dźěćatstwo přežiwiła a do šule chodźiła. Zo je so hosćom­ jara spodobało, dopokaza dołho trajacy přiklesk. Foto: Feliks Haza

Neuheiten LND