„To je prosće wosebita městnosć“

Freitag, 30. Juli 2021 geschrieben von:

Z Budyskej Sundowner-baru tójšto za zhromadnosć Serbow a Němcow zdobyte

Štož je so lěta 2018 w małym započało, je so na woprawdźitu stawiznu wuspěcha wuwiło. Bě to takrjec pospyt, z kotrymž pak je Beno Brězan połnje do čorneho trjechił. Hižo jako šulski hólčec bě sej wnučk znateho serbskeho spisowaćela Jurja Brězana přał, zo měli tehdy trochu pustu zahrodu na ležownosći Serbskeho ludoweho ansambla za rjeńše zaměry wužiwać. Před třomi lětami je so wón tuž sam gratu přimał. Mjeztym je Sundowner-bara tak woblubowana, zo Beno Brězan swojim hosćom poruča so po móžnosći telefonisce hač do 19 hodź. přizjewić, zo bychu městno po přeću za najrjeńšim wuhladom nad siluetu Budyšina kaž tež pohlad na chowanje słónca dóstali. Tež spontani wopytowarjo stajnje hišće městno namakaja, wón změruje.

Lětuša sezona bary saha wot julija do awgusta, potajkim přez cyłej měsacaj. 30. junija bě zahajenje a wulke finale planuja za posledni kónc tydźenja w žnjencu. Potom wotměje so w Budyšinje zdobom staroměšćanski swjedźeń, kotrehož poradźenju chce Beno ze swojim mustwom a baru přinošować.

Wšitcy zhromadnje na dyrdomdej so podali

Freitag, 30. Juli 2021 geschrieben von:
W poslednim šulskim tydźenju přewjedźechu wuknjacy Krabatoweje zakładneje šule Kulow pućowanski dźeń na znatu kulturnu kupu „Einsiedel“. Dojěwši tam ze štyrjomi busami podachu so woni na wulke dyrdomdejske pućowanje po hrajkanišćach. To běše wulkotne dožiwjenje za wšitkich šulerjow kubłanišća. Dźěći rjadownje 1a mějachu wulke wjeselo, wšelake nastroje wuspytać. Tekst a foće: Lubina Dučmanowa

Ludźi z programom zawjeselili ...

Freitag, 30. Juli 2021 geschrieben von:
Ludźi z programom zawjeselili Dźěći Ćišćanskeje pěstowar­nje „Lutki“ su přitomnych na zarja­dowanju k załoženju Domo­win­skich župow před sto lětami zawjeselili. Swja­­toč­nosć wotmě so njedaw­no we Wojere­cach. Tam před­stajichu chowancy pěstowarnje Šewsku rejku a su zhro­mad­nje z kubłarka­mi spěwali. Tekst a foće: Katrin Demczenko

Rjany swjedźeń w Malešanskej pěstowarni

Freitag, 30. Juli 2021 geschrieben von:

Dlěje hač dwaj lětdźesatkaj hižo maja w Malešecach ­Witaj-pě­stowarnju „K wódnemu mužej“. Po­prawom chcychu to dźěći, kubłarki, starši kaž tež dźědojo a wowki loni w oktobrje woswjećić. Dyrbjachu pak hač do lětušeho čakać. A tak su nětko hny­dom cyły tydźeń dołho swjećili.

Póndźe­lu po sně­dani su wód­neho muža w Malešan­skich hatach pytali. Tón bě dźěćom wulki słódki pokład za­wo­stajił. Wu­toru wopy­tachu powołansku wo­h­njowu woboru w Budyši­nje. Z wysokeje wěže su cyłe město widźeli. Srjedu je knjeni Leńka Thomasowa do pěstowarnje přijěła a je z dźěćimi nowy spěw nazwučowała. Štwórtk bě potom prěni wjeršk, dźeń dźědow a wowkow. To bě wulke wjeselo za dźěći, dokelž móžachu skónčnje, po dołhim času wowki a dźědow z rjanym programom zwje­selić. Samo mejka je zahrodu pyšiła. Hólcy z horta běžachu napřemo po wjeršk mejki. Fritz je dobył a sej swoju mejsku kralownu wuzwolił.

Wosom lětstotkow bašta cyrkwje a serbstwa

Freitag, 23. Juli 2021 geschrieben von:

Ze stawiznow 1221 załoženeho Budyskeho tachantstwa

Na najwyšim blaku Budyšina, 219 metrow nad mórskej hładźinu, pozběhuje so tachantska cyrkej swjateho Pětra, wot lěta 1980 konkatedrala Drježdźansko-Mišnjanskeho biskopstwa. Wot 1523 słuži wulki Boži dom dwěmaj konfesijomaj – třećinu wužiwa romsko-katolska wosada, dwě třećinje ewangelsko-lutherska. Najwjetše sakralne twarjenje Budyšina je najstarša a najwjetša simultana cyrkej Němskeje a najskerje cyłeje Europy.

Židowske žiwjenje móže so nawróćić

Freitag, 23. Juli 2021 geschrieben von:

Zhorjelska synagoga po zaměrnym ponowjenju znowa poswjećena

Studentka Origa Anaroni so dźiwa. Z empory slěduje wona z dalšimi komilitonami swjatočne znowawotewrjenje Zhorjelskeje synagogi. „To je wosebite posrědkowanje stawiznow. Synagoga skutkuje kaž original a awtentiska. Židowske žiwjenje móže so do Zhorjelca nawróćić“, měni młoda žona z Jerusalema połna nadźije. Wona chce so z rabinerku stać. „Studowachmy na Besht Yeshiva Torah-šuli Drježdźany“, wuswětla sobustudowacy Moshe Barnett. Zhorjelska synagoga studentow hłuboko jima. Wšako skutkuje wěrniwa a nimale nje­změnjena, kaž njeby reichskeje pogromoweje nocy 1938 ženje njebyło.

Prěni raz po wotewrjenju šulskeho twarjenja loni w septembrje su na nowej Wojerowskej Wyšej šuli prěnich absolwentow rozžohnowali. Mjez nimi su tež młodostni Produktiwneho wuknjenja (PL). Modelowy projekt je jónkrótny w regionje a zmóžnja wuknjacym po wosebitym puću z teoretiskimi a praktiskimi wobłukami šansu na hłownošulske wotzamknjenje. Z wučerjom PL Hansom Hauserom je so Silke Richter rozmołwjała.

Kajkej stej wuwučowanje a wuknjenje na nowej Wyšej šuli Wojerecy?

Awtodidakt je nětko pućowacy wučer

Freitag, 23. Juli 2021 geschrieben von:

Předstajamy Mareka Krawca, noweho docenta hornjoserbšćiny za dorosćenych

Sabrina Wagner z Čorneho Chołmca: Cyła naša skupina je zahorjena wo kursu knjeza Krawca. Wučba je top. Hišće ženje tajke něšto dožiwiła njejsym. Wón nas tak wuči, zo to rozumimy, samo rozdźěl mjez spisownej a wobchadnej serbšćinu. Cool je tež jeho wšědna whatsapp ze „słowom dnja“. Sym sej cyle wěsta, zo budu pozdźišo raz serbsce rěčeć. Hłowna wěc, zo knjez Krawc tu wjele lět wostanje.

Farar Jörg Michel z Wojerec: Mi so na kursu knjeza Krawca lubi, zo ma naš wučer koncept, ale zdobom so jara fleksibelnje a aktualnje na šulerjow nastaja. Wón ma wobšěrnu wědu a wulku kompetencu, tež nastupajo přirunowanje rěčow. A jeho wučba je jara čiła.


Wot junija je Marek Krawc w Rěčnym centrumje WITAJ jako docent za kursy hornjoserbšćiny přistajeny. Z połnej paru je so do dźěła dał. Podawa šěsć kursow, kotrež so we Wojerecach, Slepom a Budyšinje wotměwaja, někotre tež online. Cyłkownje k njemu 30 ludźi na wučbu chodźi.

Lóštna šulska hodźina

Freitag, 23. Juli 2021 geschrieben von:
Foće: Pětr Šołta
Štwórty lětnik Ralbičanskeje zakładneje šule mě­ješe minjenu wutoru lóštnu šulsku hodźinu: Judith Wjenkec a Pětr Šołta před­stajištaj tam knihu „Hódaj a směj so!“, za kotruž běštaj sej hódanč­ka wumysliłoj a žorty zezbě­rałoj. Hólcy a hol­cy smě­dźachu někotre žorty z knihi před­čitać a je po tym ze znam­ka­mi hód­noćić. Wězo dyr­bja­chu někotre hó­dančka tež prawje wuhódać. Na kóncu wulosowaštaj awto­raj (zestajerjej) nowostki hišće jedyn eksemplar. Wšitcy druzy móžachu sej knihu hnydom na městnje kupić, tak zo je nětko wo zabawu w prózdninach postarane.  Pětr Šołta

Dyrdomdej na kupje

Freitag, 23. Juli 2021 geschrieben von:

Wosebity pućowanski dźeń dožiwili su šulerjo 5. lět­nika Wóslinčanskeje ewangelskeje srjedźneje šule, a to na kulturnej kupje Einsiedel. Tónle wulět běchu hižo loni w septembrje planowali. A tuž su dołho čakali, prjedy hač móžachu swoje nachribjetniki spakować. Ale što to? Rano so dešćowaše. Čim bliže pak cilej běchu, ćim bóle so njebjo rozswětleše. A tak njesteješe zabawnemu dnjej ničo na puću. Ćmowe chódby, bajkowy hród abo šćežki wysoko mjez štomami běchu wulki dyrdom­dej. K wobjedu zetkachu so wšitcy w hosćencu „Baumstamm­lokal“. Tam sydachu jědźe, kotrež njeběchu Wóslin­čenjo dotal hišće ženje woptali. Abo su wam pomoffle znate? Na to podachu so na druhe koło po kupje. Zbožowni so wšitcy zaso na dompuć nastajichu. Tekst a foto: Daniela Jawinski

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND