Pěstowarska kriza?

Dienstag, 28. November 2023 geschrieben von:
Gütersloh (dpa/SN). „Něhdźe 430 000 pěstowarskich městnow w Němskej nadal faluje a to najebać zakonsce zakótwjeneho prawa na městno w pěstowarni.“ – To je facit dźensa wozjewjeneho monitoringa Bertelsmannoweje załožby k temje „Systemy zažneho dźěćaceho kubłanja“. W analyzy rěča fachowcy samo wo „pěstowarskej krizy“ a žadaja sej „energiske krótko- a dołhodobne naprawy“ knježerstwa. Wutwar pěstowarskich poskitkow w komunach wšak postupuje, zdobom pak je potrjeba na tajkich wo wjele spěšnišo stupała, tak zo ličba njedosahacych městnow dale stupa. Situacija je mjeztym „njeznjesliwa“ rěka w studiji. Wočiwidna je wulka diskrepanca mjez zapadnymi a wuchodnymi zwjazkowymi krajemi. Mjeztym zo w krajach zapadneje Němskeje dohromady 385 900 městnow pobrachuje, je to na wuchodźe republiki něhdźe 44 700 městnow. Awtorojo studije žadaja sej mjez druhim dołhodobne strategije za nawabjenje a kwalifikaciju nowych fachowcow, polěpšenje dźěłowych wuměnjenjow, kotrež wotchadej kubłarjam zadźěwaja kaž tež wjetšu ličbu kwalifikowanych přidružnikow.

Moderna wokrjesna hudźbna šula nastawa

Freitag, 24. November 2023 geschrieben von:

Wokrjesna hudźbna šula w Budyšinje ma hač do septembra 2026 do noweho twara na Tzschirnerowej přećahnyć. Twarske dźěła za to zahajichu so spočatk nowembra.

Budyšin (SN/AN). Krok po kroku budu twarscy fachowcy wottorhanske dźěła, hruby twar, wutwar a wonkowne připrawy zrealizować. Po tuchwilnej kalkulaciji je suma cyłkownych kóštow 14,6 milionow eurow. Wot tutych ma so 95 procentow spěchować.

„Nětčiše rumnosće su z wulkeho dźěla za našu potrjebu přewuske, runje hladajo na hubjenu akustiku abo na njedosahacu akustisku izolaciju porno susodnemu powołanskemu šulskemu centrej“, zdźěli našemu wječornikej nowinarski zarjad krajnoradneho zarjadnistwa na naprašowanje. Tak dyrbja wučerjo tuchwilu ze šulerjemi hustodosć samo w pinčnych rumnosćach zwučować. Klimatiske wobstejnosće ani stawej instrumentow, ani strowoće přistajenych a wuknjacych njetyja. Planowane twarske dźěła wobjimaja tři wobłuki: nowotwar, přetwar wobstejaceho twarjenja kaž tež přetwar wonkowneho areala.

Znowa wo šulskim žiwjenju zhonili

Donnerstag, 23. November 2023 geschrieben von:
K 31. dnjej wotewrjenych duri Budyskeho Serbskeho gymnazija (SGB) witachu šulerjo a šulerki kaž tež wučerjo wutoru popołdnju wšitkich zajimcow do tamnišeho kubłanišća na Friedricha Listowej dróze. Nimo wodźenjow po twarjenju šule poskićichu mjez druhim přewjedźenje eksperimentow abo naćisnjenje a molowanje charakteristiskich motiwow Francoskeje, Čěskeje abo Ruskeje, kotrychž rěče wuwučuja so na Serbskim gymnaziju. Tež hudźbnje a wuměłsce bu popołdnjo wot tamnišeje 1. serbskeje kulturneje brigady, wozrodźeneje rejowanskeje skupiny a orchestra wuhotowane. Foto: Bernard Marian Janéel

Wabjace komunikaciske blido

Donnerstag, 23. November 2023 geschrieben von:
Křesćan Lebza je dobreje mysle. Čehodla tež nic? Jemu je so dotal tójšto poradźiło. Žiwjenje je jeho po zajimawych pućach wjedło. Chróšćan je po wuchodźenju šule w dobrowólnym socialnym lěće skutkował a to w Němčan pěstowarni „Pumpot“, kotraž je w nošerstwje Serbskeho šulskeho towarstwa. „Tam sym w swojim dźěle z najmjeńšimi dźěćimi spóznał, zo je powołanje kubłarja za mnje prawy powołanski směr“, wón spokojnje praji. Na Serbskej fachowej šuli za socialnu pedagogiku w Budyšinje wukubłany kubłar je někotre lěta w Drježdźanskej wokolinje dźěłał a na to w Hildesheimje socialnu a organizatorisku pedagogiku studował. „Sym dźesać lět zwonka Łužicy skutkował. Nětko sym wjesoły, zo móžu w maćernej rěči pola Rěčneho centruma WITAJ w Budyšinje jako socialny dźěłaćer za swójbne kubłanje dźěłać.“ W tutym zmysle organizuje wot lětušeho awgusta kóždu póndźelu na Žitnych wikach w Budyšinje „komunikaciske blido“. „Poskićuju swójbam abo dorosćenym, kotřiž so na mnje ze prašenjemi a problemami nastupajo swójske socialne połoženje wobroćeja, pomoc.

LEAG kooperuje z wokrjesomaj

Dienstag, 21. November 2023 geschrieben von:

Choćebuz/Zhorjelc/Baršć (SN/at). Teoretiske wukubłanje na Powołanskim šulskim centrumje (BSZ) w Běłej Wodźe a na Wyšoschodźenkowym centrumje (OSZ) 1 Sprjewja-Nysa w Baršću chcedźa Łužiska energija a milinarnje (LEAG) a wokrjesaj Zhorjelc a Sprjewja-Nysa do přichoda krajej přesahowace zawěsćić. Za to su krajnaj radaj Stephan Meyer a Harald Altekrüger (wobaj CDU) kaž tež čłon předsydstwa za personal LEAG Jörg Waniek wčera kooperaciske zrěčenje za dobu hač do wukubłanskeho lěta 2026 podpisali.

Partnerojo w nowinskej zdźělence informowachu, zo chce LEAG wukubłanske zrěčenja za wukubłanske lěto 2024 ze zaměrom wotzamknyć, zo budźe teoretiske wukubłanje za dźesać wučomnikow na industrijneho mechanikarja a dwanaće w powołanju mechatronikarja na BSZ w Běłej Wodźe. Ze samsneho lětnika chcedźa dalšim dźesać wukubłancam na mechatronikarja a 20 wučomnikam w powołanju elektronikarja teoretiske znajomnosće na OSZ 1 Sprjewja-Nysa w Baršću sposrědkować. Jim móža so dalši wučomnicy přidružić, kotrychž LEAG za druhe předewzaća wukubłuje.

Rejowansku skupinu wožiwili

Montag, 20. November 2023 geschrieben von:
Budyscy serbscy gymnaziasća zaso rejuja. Ze zahajenjom tohole šulskeho lěta bu ­rejowanska skupina 1. serbskeje kulturneje brigady wozrodźena. Jutře, 21. nowembra, změja młodostni w awli kubłanišća zjawnu probu. Ta wotměje so we wobłuku Dnja wotewrjenych duri, na kotrymž dóstanu přichodni šulerjo, jich starši a dalši wopytowarjo dohlad do wšědneho dnja na šuli. Woni změja móžnosć, so po cyłym šulskim domje rozhladować. Bjezdwěla zajimawa je kóžde lěto znowa tež móžnosć, šuli přirjadowany internat wopytać, w kotrymž předewšěm starši šulerjo přebywaja. Foto: Alena Hiccyna

Zajimawe dohlady do temy, kiž je dale a wažniša

Donnerstag, 16. November 2023 geschrieben von:

Połni wočakowanja běchu šulerki a šulerjo 7. a 8. lětnikow wyšeje šule „Korla Awgust Kocor“ w Kulowje póndźelu, 6. nowembra. Za wony dźeń mjenujcy bě so Židowski muzej w Berlinje na wopyt připowědźił. Tajka wotměna wot normalneho šulskeho dnja je pola šulerstwa wězo jara witana. Připrajenje muzeja drje je hižo do nazymskich prózdnin dóšło. Zo změje tema „Židowstwo – antisemitizm“ w mjezyčasu tajku politisku brizancu, njemóžachmy tehdy hišće wědźeć.

Přiwšěm pak wěnowaše so projekt skerje posrědkowanju wědy, hač politiskemu rozswětlowanju. Samo so wě, zo běchu zamołwići na wšitke prašenja šulerjow přihotowani, ale wuměna na samsnej runinje steješe w srjedźišću. ­Sobudźěłaćerjomaj muzeja, Bri Schröder a Janej Beckmanej, so dźěło ze šulerjemi wočiwidnje jara lubješe. Wonaj moti­wowaštaj šulerjow kisty z eksponatami, tafle z rozkładźenskimi tekstami, witriny a metodiske graty kaž karty za wothłosowanje z turoweho busa wupakować. Po tym rozestajachu so ze židowskimi stawiznami. Rady wotmołwještaj na wšitke wćipne prašenja, daštaj tute pak tež do publikuma wróćo.

Cuze rěče w cyłosakskim wurisanju wobswětlili

Mittwoch, 15. November 2023 geschrieben von:

Werdau (JŠt/SN). Lěto wob lěto wuzwola wučer cuzeje rěče z kóždeho gymnazija w Budyskim wokrjesu rěčnje najwobdarjenišich šulerjow druheje cuzeje rěče z 8. lětnikow za regionalny rěčny seminar. Rěčna komisija smě pak jenož maksimalnje sydom šulerjow z cyłeho wo­krjesa we wotpowědnej rěči na rěčny seminar do Wodowych Hendrichec přeprosyć, kotryž so stajnje kónc nowembra wotměwa. Wot wobdźělenych šulerjow wuzwoleja zaso najlěpšich, kotrychž přeprošuja w 9. lětniku na Centralny rěčny seminar za cyłu Saksku, hdźež zetkawaja so z tamnymi šulerjemi ze Sakskeje.

Po štyrilětnej korona-přestawce wotmě so seminar lětsa skónčnje zaso, tónraz we Werdauwje pola Šwikawy. Z Budyskeho serbskeho gymnazija přeprosychu slědowacych šulerjow: Magdalenu Wirthec (9-2) za rušćinu, Helenu Dubawic (9-1) a Morica Baucha (9-1) za čěšćinu. Wšitcy třo wobdźělichu so loni wuspěšnje na Regionalnym rěčnym seminarje a buchu tohodla za Centralny rěčny seminar kwalifikowani, kotryž wotmě so wot 8. nowembra hač do soboty, 11. nowembra 2023.

Potrjeby ludu spjelnić

Montag, 30. Oktober 2023 geschrieben von:
Štóž rěči wo přichodźe, njech na zańdźenosć njezabudźe. Tuteje mysle je so diskusija na pjatkownym zarjadowanju wo serbskim šulstwje přichoda dótkała. Derje, zo su so někotři zajimcy zwonka Serbskeho sejma wobdźělili, samo pedagoga a zastupjer Serbskeho šulskeho towarstwa sedźeše za blidom. Byrnjež kruh wobdźělnikow přehladny był, njejsu iniciatorojo jenož mjez sobu byli. Prěni pospyt je zwrěšćił, nastork za přichod šulstwa wažnu tematiku z lětušeje hłowneje zhromadźizny Domowiny wusyłać. Poprawom měłoj nastork za rozmyslowanje a zazběh wuměny wo idejach wot najwyšeho gremija třěšneho zwjazka wuchadźeć. Poł lěta pozdźišo zdawa so dale, jako jeničce Serbski sejm chutnje wo tym rozmysluje: Słabosće a njedostatki serbskeho šulstwa analyzować a wupuće z mizery tworić. Kubłanje, to wědźa stari Domowinjenjo ze stawiznow, je bytostne prašenje narodneho programa. Tajki nimamy. Dyrbimy so tohodla ze strukturu šulstwa spokojić, kiž potrjeby ludu njespjelni? Axel Arlt

Pomha při nawuknjenju płuwanja

Mittwoch, 25. Oktober 2023 geschrieben von:

19lětny Konstantin Hrjehor wukubłuje so tuchwilu na fachoweho přistajeneho za kupanske zawody.

Wuchodźiwši Serbsku wyšu šulu w Ralbicach poda so rodźeny Róžeńčan najprjedy na socialne lěto do dźěłarnje za zbrašenych w Lěskej, hdźež běše w skupinje za lěsne dźěło zasadźeny. „To bě mi jara wulke wjeselo. Běchmy nimale cyły dźeń wonka, smy lěs hladali a tež raz štomy pušćeli.“

Neuheiten LND