W druhej połojcy 19. lětstotka za čas industrializacije twarjachu tež w Hornjej Łužicy železniske čary. Runočasnje nastachu dwórnišća, stražniske chěžki a wuhibkarnje. W lětnjej seriji so rozhladujemy, kak trěbne dwórnišća něhdy běchu a što je so z nimi stało. (1)

Hižo wokoło lěta 1890 wobsteješe nadźija, zo železnisku čaru wot Rakec do Wojerec wutwarja. To pak je dołho na so čakać dało. Hakle ze statnym zrěčenjom mjez Pruskej a Sakskej 1905 so zmóžni, kolijowu syć přez statnu hranicu dale twarić. Tři lěta pozdźišo, 30. septembra 1908, jědźeše prěni raz wosebity ćah z Wojerec do Rakec, hdźež tamniše kublerske knjejstwo třista sobujěducych z opulentnej snědanju witaše. Wróćojězbu připołdnju do Wojerec smědźeše kóždy, kiž bě w sukni a z muchu, darmotnje nastupić. We Wojerecach sobujěducych w Třělerni swjedźensce pohosćichu.