Z wudaća: póndźela, 14 januara 2019

W mjenje hač štyrjoch mjeńšinach 29 poschodow přewinył je dobyćer lětušeho 19. „tower-runa“ po najwjetšim by­dlenskim domje Berlina w Neuköllnje. Iranjan Ahmad Asadi z Frankfurta nad Mohanom trjebaše mjez 200 běharjemi za 465 schodźenkow jeničce tři mjeńšiny a 46 sekundow. Spěšniši běchu jenož wohnjowi wobornicy, kotřiž startowachu w swójskej klasy. Najspěšniši bě Markus Behrens z Zeuthena w třoch mjeńšinach a 28 sekundach.

Po placki do wobchoda přišoł je dwulětny hólčk w delnjošleskim Celle. Do toho bě wón z bydlenja twochnył, štož njebě mać pytnyła. Zaměrnje poda so wón k regalej słódkosćow a wopušći kupnicu, bjez toho zo by zapłaćił. Na parkowanišću pak lochko zdrasćeny pachołk žonje napadny. Čehodla je doma ćeknył, ma nětko młodźinski zarjad pruwować.

Wospjet z wulkej prócu, šwarnej porciju čestnohamtskeho angažementa a kedźbyhódnym techniskim nałožowanjom su Nukničenjo wuspěšny jolka-swjedźeń wuhotowali. Hinak hač w minjenych lětach pak njezanjese publikum na kóncu „Sławu“. Snano su přihladowarjo mjeztym prosće syći, snano su něšto hinašeho wočakowali. Prawdźepodobnje móhło pak tež być, zo je so wopytowarstwo mjeztym a w času trumpistiskeho trubjenja-fifolenja na to zwučił, předołhe, potajkim wjace hač 140 znamješkow wopřijace teksty zasadnje wotpokazać. Chceš-li pak často lokalny humor abo někotružkuli schowanu wótrosć rozumić resp. na wědomje brać, dyrbiš dokładnje připoskać a hladać. Přiběrajcy wótřišo bachtacy wopytowarjo w drje snadnej, ale napadnej ličbje su tu abo tamnu mudru na jewišću zwuraznjenu mysličku skomdźili. Snano je jolka cenit docpěła, dźěl publikuma je jón nažel dawno překročił. Bosćan Nawka

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy financny minister Olaf Scholz (SPD) je so dźensa w Berlinje ze swojimi kolegami ze zwjazkowych krajow zetkał, zo by wo reformje ležownostneho dawka wuradźował. Wobkedźbowarjo wočakowachu wobćežne jednanja. Zwjazkowe wustawowe sudnistwo bě reformu dawka wukazało, dokelž su směrnicy wobličenja dospołnje zestarjene. Hač do kónca lěta ma noworjadowanje schwalene być.

Zhorjelski sejmik je koncept wo integraciji za tamniši wokrjes w druhim pospyće na posedźenju loni w decem­brje wobkrućił. Přewšo wobšěrne dźěło do toho bě so wudaniło.

Zhorjelc (UM/SN). Koncept pod hesłom „Přińć a bydlić w Zhorjelskim wo­krjesu“ ma podpěrać, zo bychu so ludźo z migraciskim pozadkom do našeje towaršnosće integrowali. Hižo w měrcu 2017 bě wo­krjesne zarjadnistwo prěni naćisk za tajki koncept předpołožiło, kotremuž pak radźićeljo njepřihłosowachu. Woni mějachu dokument skerje za wopisanje stawa hač za směrnicu do přichoda. Paralelnje k zarjadnistwu zapoda tehdy zdobom frakcija Lěwicy naćisk koncepta, kiž tohorunja žanu wjetšinu docpěł njeje.

Bratislava (SŽ/K/SN). W Słowakskej chcedźa „najwjetšeho krajana“ wšěch časow zwěsćić. Za to bě towaršnosć Rozhlas a televízia Slovenska (RTVS) lisćinu z mjenami sto znatych a mjenje znatych wosobinow publikowała, z kotrychž mějachu přihladowarjo dźesać do finalneho koła wuzwolić. W nim su nětko zastupjeni sobuzałožićel Čěskosłowakskeje Milan Rastislav Štefánik, něhdyši prezident ČSSR Gustáv Husák, sobuiniciator Praskeho nalěća Alexander Dubček, farar-politikar Andrej Hlinka, rěčewědnik Ľudovít Štúr, rubježnik Juraj Jánošík, wučencaj-měšnikaj Cyril a Metod, swětowy mišter w kolesowanju Peter Sagan, popspěwarka Marika Gombitová a duchowny Anton Srholec. Na 11. městno dósta so parašutista Jozef Gabčík, sobuatentatnik na Reinharda Heydricha; na 89. městnje steji rodźeny Bratislavčan a nětčiši čěski premier Andrej Babiš. Njeproblematiski cyły projekt njeje, su dźě mjez móžnymi kandidatami tež wosobiny, kotrychž „słowakskosć“ je dwělomna, kaž pola awstrisko-wuherskeje kejžorki Márije Teré­zije.

Pančičansko-Kukowski hort, kotryž je w nošerstwje Miłočanskeho Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka, přiwabi zańdźeny pjatk tójšto wopytowarjow.

Pančicy-Kukow (SN/MiR). Dźeń wote­wrjenych duri w nowym šulskim horće w Pančicach-Kukowje zajimowaše ludźi wšěch generacijow. „Smy cyle wědomje rozsudźili hort zjawnosći předstajić, a to jenož krótko po tym zo smy jón loni w decembru oficialnje wotewrěli. Sym zbožowny, zo je telko ludźi poskitk přijało“, rjekny wjesnjanosta Markus Kreuz (CDU), kiž cyłe popołdnjo mjez kubłarkami, wjesnjanami a hosćimi přebywaše. Kóžda rumnosć ma swoje wosebitosće. Wosebje powabliwa je wulka jědźernja, hdźež so dźěći k jědźi zetkawaja, ale hdźež móža zdobom woměrje swoje domjace nadawki spjelnić. Je to takrjec wjacezaměrowa­ rumnosć.

Wojerecy (SN). Pod hesłom „Strowota digitalnje. Smartne technologije w medicinje a hladanju“ rěka nowy slěd přednoškow we Wojerowskim kompjuterowym muzeju ZCOM, kotryž zahaja tam 23. januara w 17.30 hodź. Z nim chcedźa dać wotmołwu na prašenje mnohich ludźi, kotry pozitiwny přinošk móhła digitalizacija měć, zo hodźało so nuzy w hladanskim wobłuku wotpomhać a swójska strowota spěchować. W přednoškach z naslědnej diskusiju zajimcy wot fachowcow ze strowotniskeje branše přichodnje jónu wob měsac zhonja, kotre inowatiwne pomocne srědki, technolo­gije a inteligentne asistencne systemy hižo­ dźensa eksistuja a hdźe su šansy a wužadanja digitalizacije.

Kolesy wobsedźerjej wróćić móhli

Běła Woda. Padustwu kolesow su swědcy sobotu popołdnju w Běłej Wodźe zadźěwali. Woni wobkedźbowachu, kak młodaj mužej na Humboldtowej zamknjenej kolesy wotnjeseštaj, a zazwonichu policiju. Zastojnicy muži w starobje 23 a 25 lět krótko na to zajachu. Rubiznu w hódnoće 1 400 eurow měještaj wonaj hišće při sebi. Wobsedźer so połdra hodźiny pozdźišo přewšo wjeseleše, zo jemu jeho wobsydstwo wróćichu.

Snadny rozdźěl mjez srjedźowěkom a našim časom z wida přichoda

Nuknica (SN/bn). W kopatej połnej Brězanec bróžni je wjesny klub Nuknica sobotu 21. jolka-swjedźeń wuhotował. Hesło wječora bě „Klumpańca na hrodźišću“. A tajku je předewšěm SG Sněhowka předstajiła. W swojim kabareće prašeše so skupina mjez druhim za „serbskej zemju“, nimo toho je pokazała, kak kapi­talizm funguje: Samo jeli ničo njepředaš – ani „čwak Minakałskeje wjelčeje­ šunki ani sušenej delanskej morcheji“ –, ludźo swěru płaća. Trójce zanjese­ trójka swój hit „Satkula“.

Gołkojce (SN). Składnostnje 200. po­smjertnin fararja Jana Bjedricha Fryca přeproša dźěłowa skupina Serbska namša jutře, wutoru, na wopomnjensku swjatočnosć do Gołkojc (Kolkwitz) pola Choćebuza, hdźež chcedźa na přełožerja Stareho testamenta do serbšćiny spo­minać. Wot 14.30 hodź. zaklinči w Gołkojskej cyrkwi pišćelowa hudźba. W 15 hodź. započnje so nutrnosć z dušepastyrku Katharinu Köhlerowej, a při rowje Fryca połoža wěnc. Po tym předstaja rodopisne slědźenja wo fararju. Wšitcy zajimcy su wutrobnje witani.

Ćežkochorych přewodźeć

Kamjenc (SN). Nowy přihotowanski kurs za přewod ćežkochorych a mrějacych zahaji so srjedu, 6. februara, w Kamjenskim zetkawanskim domje Carity. Pod hesłom „Přewodźeć nawuknyć“ ma kurs hač do 7. měrca trać – a to kóždu srjedu wot 17 do 21 hodź. kaž tež dwójce sobotu wot 9 do 15 hodź. Přizjewjenja su móžne w domje Carity w Kamjencu pod telefonowym čisłom 0 35 78 / 37 43 12. Tam dóstanu zajimcy dalše informacije wo kursu a jeho wobsahach.