Wot 1. oktobra 1938 překročichu jednotki Wehrmachty němsko-čěskosłowaksku statnu hranicu, mjez druhim w Hornjej Łužicy pola Załomja, Habrachćic, Neugersdorfa, Wodowych Hendrichec a Žitawy. Hižo měsacy běchu němscy wojacy njedaloko lětstotki wobstejaceje mjezy w lěsach a w domach namjeznych wsow na tutón wokomik čakali. Hač do 10. oktobra wobsadźichu woni bjez bojow 41 100 kwadratnych kilometrow wulke, tak mjenowane sudetskoněmske namjezne kónčiny Čěskosłowakskeje republiki (ČSR), w kotrychž bydleše tehdy wjace hač pjeć milionow staćanow susodneho kraja. Něhdźe milion z nich běchu ­Češa abo Słowacy, wostatni Sudetscy Němcy a Madźarojo. Wjetšina Sudetskich Němcow hitlerske wójsko zahoriće witaše. Předewšěm w tych kónčinach bydlacy Češa buchu w slědowacych měsacach ze swojeje domizny wuhnaći.