Njejsmy da zrali ludźo?

pjatk, 21. decembera 2018 spisane wot:
Serbske institucije su list pisali. W nim namoł­wjeja Braniborsku a Saksku wjac za serbskosć w kubłanskimaj systemomaj činić, dokelž kwalita serbšćiny mjez wotchadnikami šulow woteběra. A to njeza­le­ži na wučerjach, ale – a to tež ja tak widźu – na wuměnjenjach, z kotrymiž maja so wučerjo bědźić, předewšěm na pobrachowacych serbšćinarjach. Nimo toho mam zaćišć, zo je wučba serbšćiny w někotrych šulach přeco hišće připlack, kotryž dyrbja znjesć – jako by do žwjenkačka stupił, a tón nětko na póduši lěpi. Mam akciju institucijow za dobru. Dźiwam so jenož kritiki dla, zo njebě to ze zwjazkowym před­sydstwom a serbskimaj radomaj dorěčane. Jim k rozmyslowanju praju: Wjeselće so, zo je skónčnje něchtó na problem skedźbnił. A: Dyrbimy da wšitko ze serb­skimi (Domowinskimi) gremijemi dorěčeć? Njejsmy da dorosćeni zrali ludźo, kotřiž­ smědźa sami a w swójskej zamołwitosći wustupować. Janek Wowčer

Zapósłanc we wuskosćach

pjatk, 21. decembera 2018 spisane wot:

Praha (dpa/SN). Zapósłancej čěskeho parlamenta Miloslavej Roznerej wumjetuja našćuwanje ludu. Statne rěčnistwo je dom zapósłancow w Praze mjeztym prosyło chłostanskoprawnisku imunitu 41lětneho zběhnyć, rozprawja nowina Pravo. Politikar prawicarskeje strony „Swoboda a direktna demokratija“, kotraž ma čěsku skrótšenku SPD, bě ně­hdyše dźěłowe lěhwo za Sintow a Romow za čas nacionalizma w juhočěskich Letach „njeeksistowace pseudokoncentraciske lěhwo“ mjenował.

Pikantne na cyłej wěcy je, zo je Rozner sam čłon imunitneho wuběrka parlamentneje komory, kotryž ma wo zbě­hnjenju imunity rozsudźić. W Čěskej je zaka­zane nacionalsocialistiske ludomordarstwo prěć. Za to hrozy jastwo hač do třoch lět. Lěhwo Lety wobsteješe wot lěta 1940 do 1943 za čas němskeje okupacije. Wjace hač 300 jatych je w nim zahinyło. Sta dalšich dowjezechu do zaničowanskeho lěhwa Auschwitz. Po wjelětnych protestach wobydlerjow su w měrcu kormjernju swini zawrěli, kotraž wot 1970­tych lět na terenje bywšeho lěhwa steješe. Nětko ma tam wopomnišćo nastać.

To a tamne (21.12.18)

pjatk, 21. decembera 2018 spisane wot:

Z hnydom dźewjeć psami w awće je policija šofera wosoboweho awta w Heilbronnje zadźeržała. Do toho bě wón jej spodźiwneho wašnja jězdźenja dla napad­nył. Mały chihuahua łažeše po jeho ramjenjomaj. Pjeć dalšich psyčkow sedźeše pódla a stajnje na njeho skakaše. Štyri wulke psy sedźachu na zadnjej ławce, běchu pak připasane. Zastojnicy mužej kazachu małe psy w kófrowym rumje přiwjazać. Přiwšěm dyrbi z chłostanku ličić.

Hač runje dorost wočakowachu, abo hač mějachu druhe přičiny: Paduši su w sakskim Auerbachu pjelchi w hódnoće 240 eurow spakosćili a so z awtom zminyli. Njeznaći wzachu rubiznu z kisty, ko­traž­ před drogeriju w Auerbachu w Vogtlandskim wokrjesu steješe. Po zda­ću pak mě­jachu nadobo „cholowy połne“ a wotjědźechu z kwičatymi kolesami, kaž swědcy wobkedźbowachu.

Dawid Statnik nětko CDUnik

štwórtk, 20. decembera 2018 spisane wot:

Budyšin/Ralbicy (SN/JaW). Křesćansko-demokratiska unija CDU w Sakskej ma wot tohole tydźenja noweho prominentneho serbskeho čłona: Dawida Statnika, kiž wšak je zdobom předsyda Domo­winy. Ralbičan sam je na naprašowanje našeho wječornika swój zastup do strony wobkrućił. Wulku wažnosć kładźe wón na to, zo „nima sakska CDU předsydu Domowiny za čłona, ale priwatnu wosobu Dawida Statnika. Hižo dlěje sym so z mysličku nosył do jedneje strony zastupić, dokelž měnju, zo ma so čłowjek tež towaršnostnje angažować“, Statnik swój krok rozłoži. Lochki jemu rozsud při­wšěm njebě. „Dołho rozmyslowach wo tym, kotra strona mojim wosobinskim zaměram a idealam najbóle wotpowě­du­je, a to bě skónčnje CDU.“ Kaž SN zhonichu, chce Statnik k přichodnym wólbam wokrjesneho sejmika za CDU nastupić. Ralbičan pak to ani njewobkrući, ani njedementowaše.

Kritizuja rozsud Trumpa

štwórtk, 20. decembera 2018 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Ze swojim rozsudom, ameriskich wojakow ze Syriskeje domoj zwołać, je prezident USA Donald Trump tež w rjadach swojeje republikanskeje strony njezrozumjenje a kritiku žnjał. Wjacori senatorojo a zapósłancy mjenowachu kročel prezidenta „ćežki zmylk“. Ruske knježerstwo porno tomu rozsud Trumpa wita. Tón bě wčera njewočakowano připowědźił, zo wojakow USA ze Syriskeje wotćehnje, dokelž su USA teroristisku milicu Islamski stat pobili.

Wjetšina za migraciski pakt

New York (dpa/SN). Po přiwzaću migraciskeho pakta UNO tydźenja w Marokku je tež hłowna zhromadźizna UNO w New Yorku pakt formelnje schwaliła. Cyłkownje 152 krajow hłosowaše za njón, mjez druhim tež Němska. Pjeć krajow – USA, Madźarska, Čěska, Israel a Pólska – jón wotpokaza. Dwanaće krajow so hłosa wzda, mjez nimi Awstriska, Šwicarska, Italska a Bołharska. Pakt njeje prawnisce zawjazowacy a suwerenitu jednotliwych krajow njerani.

Wočakuja połne cyrkwje

Němski astronawt Alexander Gerst je so po wjace hač šěsć měsacach w swětnišćowej staciji ISS zaso na zemju wróćił. Kapsla rakety­ Sojuz je dźensa rano po planje w Kazachskej stepje přizemiła. Zhromadnje z Gerstom nawróćištaj so ameriska astro­nawtka Serena­ Auñón-Chancellor a ruski kosmonawt Sergej Prokopjew. Foto: dpa/Shamil Zhumatow

Bamž biskopaw USA pušćił

štwórtk, 20. decembera 2018 spisane wot:

Rom/Los Angeles (dpa/SN). Bamž Franciskus je wotstup swjećaceho biskopa Los Angelesa přiwzał, kotremuž wumjetuja znjewužiwanje njepołnolětneho. Wumjetowanja přećiwo Alexanderej Salazarej­ sahaja do 1990tych lět, kaž arcybiskopstwo zdźěli. Tehdy bě Salazar hišće farar. Duchowny bě dotal wšitke wumjetowanja prěł. Wot arcydiecezy zasadźeny njewotwisny dohladowanski gremij je pak wobskorženja jako wě­rjomne zastopnjował, w zdźělence rěka.

Katolska cyrkej njewojuje jenož w USA z wulkim skandalom znjewužiwanja dla. Bamž Franciskus planuje z teje přičiny klětu w februaru wjerškowe zetkanje we Vatikanje na temu. Hakle wutoru je Vatikan biskopske konferency po wšěm swěće namołwjał, so do wjerška z woporami zetkać.

DJV: Wěrjomnosć wopancana

štwórtk, 20. decembera 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zwjazk žurnalistow Němskeje (DJV) reaguje zludany na jebanstwo pola powěsćoweho magacina Der Spiegel. „Pozdatny reporter njeje jeno časopisej wulce zeškodźał, ale je wěrjomnosć žurnalizma wopancał“, rjekny předsyda DJV Frank Überall. Spiegel Online bě wčera wo redaktoru rozprawjał, kiž je wjacore reportaže sfalšował abo sej prosće wumyslił. Wospjet wuznamjenjeny reporter je Spiegel mjeztym wopušćił. Zamołwići nětko wo tym rozmysluja, sej wot potrjecheneho wšitke spožčene myta wróćo žadać. Spiegel chce přepytowansku komisiju wutworić, w kotrejž maja tež eksterni čłonojo sobu dźěłać.

Njeplanuje knježerstwo přetworić

štwórtk, 20. decembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). W zwjazkowym knježerstwje njeje najprjedy raz žanoho městna za ministerske zastojnstwo ně­hdyšeho šefa frakcije unije Friedricha Merza. „Zwjazkowa kanclerka njeplanuje žane přetworjenje knježerstwa“, potwjerdźi rěčnik knježerstwa Steffen Seibert wčera w Berlinje. Dalše prašenja su z tym zbytne. Merz bě po swojej poražce w boju wo předsydstwo CDU indirektnje poskićił, zo chcył jako minister w kabineće zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel skutkować. „Tajke zastojnstwo bych sej na zakładźe swojich nazhonjenjow w hospodar­stwje a politice přicpěwał“, rjekny wón nowinarjam. Rozsudźić pak dyrbi to kanclerka. W rozmołwje z nowej předsydku CDU Annegret Kramp-Karrenbauer je Merz poskitk­ hišće raz wobkrućił, „woprawdźe ze wšej mocu do politiki hić a so za to swojeho powołanja wzdać“.

Ze Sauerlandskeje pochadźacy Merz bě něhdyšej generalnej sekretarce CDU a posaarskej ministerskej prezidentce na zjězdźe CDU 7. decembra w Hamburgu snadnje podležał.

BUND: Chcedźa wjelka wutupić

štwórtk, 20. decembera 2018 spisane wot:

Sakski kabinet plan k wjelčemu managementej předpołožił

Drježdźany/Budyšin (SN/BŠe). Sakska chce přichodnje z dokładnymi prawidłami nastupajo problematiske wjelki reagować. Tak móhli je zatřělić, jeli so wjacekróć wowčim stadłam bliža a płoty přewinu, abo so wosobam na mjenje hač 30 metrow bliža. To předwidźi naćisk wjelčeho managementa, kotryž su politi­karjam na wutornym posedźenju kabineta wobzamknyli. Zaměr ma być, hladajo na ćeže z wjelkami prawnisce prawje reagować móc.

Zo móhli wo pućowanju wjelkow we wotpowědnych kónčinach dokładnje zhonić, měli wone sćelak dóstać. Runje tak chce Sakska wšitke temy kołowokoło rubježneho zwěrjeća na jednym městnje wobjednawać. Nadawk přewzać měł krajny zarjad za wobswět, ratarstwo a geologiju. Za třělenje a wućěrjenje wjelkow su wokrjesy same zamołwite.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND